algemene heelkunde neurochirurgie high care k12a-06 - UZ Gent

Sector Bloed Ademhaling Spijsvertering
ALGEMENE HEELKUNDE
NEUROCHIRURGIE HIGH CARE K12A-06
NEUROCHIRURGIEHIGHCAREK12A06 - 9/03/2010 1

Inleiding
Hospitalisatie
Algemene Heelkunde &
Neurochirurgie high- care
6K12 A
Waarschijnlijk neemt U deze brochure ter hand omdat U binnenkort stage komt lopen
op onze verpleegeenheid. Het is dan ook onze bedoeling dat U via deze brochure reeds
een betere kijk krijgt op onze verpleegeenheid, dat U via de gegevens uw doelstellingen
beter kunt formuleren en dat mogelijks reeds enkele vragen beantwoord worden.
Hopelijk komen wij reeds tegemoet aan de nood aan dienstinformatie naar studenten
toe. Verder zullen wij ons inzetten om U met woord en daad bij te staan tijdens de
stageperiode.
4. VOORSTELLING VAN DE DIENST
4.1 Algemeen
De hospitalisatieafdeling “Algemene heelkunde & Neurochirurgie high care” bevindt zich
op kliniekgebouw 12 – 6 de verdieping A.
De officiële beddenverdeling aan de verscheiden disciplines bestaat uit:
- 15 bedden Hepatobilaire en gastro- intestinale heelkunde
- 8 bedden Neurochirurgie High care
- 1 bed Vasculaire heelkunde
De verpleegeenheid omvat dus 24 bedden waarvan 6 twee- persoonskamers en 12
éénpersoonskamers. De kamers zijn genummerd van 1601 tot 1618.
Zoals U kunt zien op bijgevoegd grondplan bevinden de patiëntenkamers zich aan de
buitenzijden van de verpleegeenheid, gescheiden door de dienstlokalen die zich tussen
de twee gangen bevinden.
De dienstruimtes in de middenruimten zijn: afdelingskeuken, linnenkamer, spoelruimte,
verpleegpost -receptie, 1 doktersbureel, centrale berging, badkamer.
Dienstruimtes aan de buitenzijde: staflokaal, bureau hoofdverpleegkundige, dagzaal en
2 kleine bergingen.
4.2 Grondplan
Zie bijlage.
4.3 Organisatorische voorstelling van de dienst
4.3.1 Medisch team
NEUROCHIRURGIEHIGHCAREK12A06 - 9/03/2010 2

Diensthoofd hepatobilaire heelkunde: Prof. Dr. B. de Hemptinne
Diensthoofd gastro- intestinale heelkunde: Prof. Dr. P. Pattijn
Diensthoofd neurochirurgie: Prof. Dr. J. Caemaert
Kliniekhoofd Neurochirurgie: Prof. Dr. D. Van Roost
De patiënten worden op de verpleegeenheid dagelijks gevolgd door de vaste stafleden
(artsen- chirurgen in vast dienstverband) en/of assistenten (= chirurgen in opleiding).
Zij worden soms bijgestaan door een dokter- stagair.
Taak van de assistenten:
- Dagelijkse zaalronde
- Voorschrijven en/of uitvoeren van onderzoeken
- Instellen van behandeling
- Het te woord staan en informeren van patiënt en familie
Wekelijks is er op woensdag een multidiscplinaire staf voor de neurochirurgische
patiënten
De Neurochirurgische patiënten staan tevens onder toezicht van een dokter internist.
4.3.2. Verpleegkundig team
Samenstelling:
- Hoofdverpleegkundige : Dhr. Claus Verdonck (vanaf november 2006)
- Gegradueerde verpleegkundigen
- Gebrevetteerde verpleegkundigen
- Administratief personeel (secretariaat) : Mevr. Martine Van Herreweghe
- Logistieke assistente
-
Taak van de hoofdverpleegkundige
- het beheer van de afdeling als kleine onderneming binnen het UZ
- de algemene leiding van het verpleegkundig team
- de coördinatie van de verschillende taken en het toezicht hierop,
- de coördinatie van de werkverdeling,
- zaalronde met de professor en de dokters,
- supervisie M.V.G.,
- leiden van dienstgebonden vergaderingen,
- evalueren van de medewerkers,
- supervisie op studententoewijzing en eindevaluatie.
Taak van de verpleegkundigen
- Er wordt gewerkt met patiëntentoewijzing.
- Zijn verantwoordelijk voor opstellen van verpleegplan bij nieuw opgenomen
patiënten
NEUROCHIRURGIEHIGHCAREK12A06 - 9/03/2010 3

- Zijn verantwoordelijk voor het uitvoeren van alle voorschriften mbt zorgen en
medicatie van de aan hen toegewezen patiënten
- Opmaken van verpleegdossier
- Algemene taken zoals orde der lokalen, helpen op- en afdienen, eten geven aan
patiënten, ed.
4.3.3. Adminstratief personeel
Zijn verantwoordelijk voor
- Het in- en uitschrijven van de patiënten via OCS- systeem (=computerprogramma)
- Het opmaken van patiëntendossiers van nieuw opgenomen patiënten
- Het afspreken van onderzoeken en het regelen van het vervoer naar de afgesproken
onderzoeken
- Het beantwoorden van telefonische oproepen
- …
4.3.4. Logistieke assistente
- het dagelijks invullen van de voedingssheets & noteren welke voeding de patiënt de
volgende dag wenst
- de voorbereiding van de maaltijden
- op- en afdienen
- hulp aan de patiënten bij het eten
- bijhouden van de voedings- en vochtlijsten
- bestelling van voedingswaren
- aanvullen van de linnenkamer
- spoelruimte in orde houden
- in orde houden van de keuken (ijskast, kasten)
- ondersteuning bieden in de verzorging
4.3.5. Onderhoudspersoneel
Staan in voor het algemeen onderhoud van de kamers en de dienstruimtes
4.3.6. Sociale dienst
De sociale dienst werkzaam in ons ziekenhuis heeft een uitgebreide taak. Hieronder
volgt een korte opsomming van het werkterrein van Mevr. Kathleen Verplancke, de
verantwoordelijke voor onze afdeling.
- Psycho -sociale begeleiding van de patiënt en zijn familie
- Onderzoek naar mogelijke sociale voorzieningen, waar de patiënt aanspraak kan op
maken wegens zijn ziekte (invaliditeitsuitkering, aanvraag Vlaamse ca – liga, enz…).
- Ontslagregeling vanuit het ziekenhuis naar een andere intramurale dienst
(RVT – opname, SP – dienst), of naar de ambulante thuiszorg. Teamoverleg tussen
verschillende disciplines is hierbij belangrijk.
- Patiënten wegwijs maken in de administratieve doolhof (ziekteaangifte,
verzekerbaarheid in orde brengen, afbetalingen regelen)
4.3.7. Kinesitherapie
NEUROCHIRURGIEHIGHCAREK12A06 - 9/03/2010 4

Dhr Jacques Vanheule en Mevr Lucie De Wispelaere staan in voor alle patiënten op
onze verpleegeenheid. Zij begeleiden tevens de studenten kinesitherapie.
4.3.8. Logopedie en ergotherapie
Waar nodig wordt het team van de logopedie en/of ergotherapie ingeschakeld.
Logopedie : bij afatische en dysfatische patiënten en bij patiënten met slikstoornissen.
Ergotherapie : het aanleren van technieken bij patiënten om zichzelf opnieuw te kunnen
behelpen, bezigheidstherapie en/of vaardigheidstherapie.
4.3.9. Onderwijzend personeel
Indien de opgenomen patiënt nog schoolplichtig is, wordt een onderwijzend
personeelslid ingeschakeld die dan dagelijks de patiënt opvolgt en begeleidt en de
achterstand qua lessen tijdens zijn/haar opname tracht op te vangen en bij te werken.
4.3.10 Psycholoog
Voor begeleiding en ondersteuning kunnen zowel verpleegkundigen, patiënten en hun
familie terecht bij de psychologe Mevr. Leen Gansbeke.
5. Informatie over de dienst
5.1. Specifieke aandachtspunten
5.1.1. Bij aanvang van de stageperiode
De student meldt zich de eerste dag aan om 8u bij de hoofdverpleegkundige of de
vervangende verantwoordelijke verpleegkundige en neemt in afwachting plaats in het
staflokaal. (de eerste stagedag loopt van 8u tot 16u).
De student (e) zorgt ervoor om de nodige documenten bij zich te hebben :
- Attest arbeidsgeneeskundig onderzoek waaruit de medische
geschiktheid om stage te mogen lopen blijkt. Een copy van dit attest moet
op de eerste stagedag afgegeven worden.
- Doelstellingen , aangepast aan de verpleegeenheid, zijn bij aanvang van
de stageperiode opgesteld. Deze worden met de hoofdverpleegkundige
overlopen en besproken in het kader van de haalbaarheid
- Feedbackfiche : de feedbackfiche moet dagelijks aan de verpleegkundige
worden aangeboden. De student is er mee verantwoordelijk voor dat er
voldoende feedback wordt gegeven en neergeschreven.
Na de kennismaking geeft de hoofdverpleegkundige een woordje uitleg over de werking
van de dienst en de wijze waarop de studentenbegeleiding gebeurt. Nadien volgt er een
rondleiding op de afdeling, om de student wegwijs te maken in de verschillende lokalen.
Denk er aan geen waardevolle voorwerpen mee te brengen, er zijn geen aparte kastjes
NEUROCHIRURGIEHIGHCAREK12A06 - 9/03/2010 5

voor studenten.
De studenten zullen de gelegenheid krijgen, in onderling overleg, het dienstrooster in te
vullen.
De studenten worden individueel voorgesteld aan de verpleegkundige aan wie ze zullen
toegewezen worden.
5.1.2. Dagelijks
- De werkverdeling raadplegen
- Tijdens de patiëntenoverdracht wordt er gevraagd aandachtig te luisteren en notities
te nemen, nadien kan je met je vragen terecht bij de toegewezen vepleegkundige.
- Voor de verzorging wordt het verpleegplan van de toegewezen patiënten ingekeken
en bij enige twijfel de verpleegkundige raadplegen.
- Hou rekening met de gekregen feedback, deze is constructief bedoeld, niet
afbrekend.
- Bij besmette patiënten de richtlijnen volgen van het gekleurde blad bij de deur van
de patiëntenkamer en tevens terug te vinden in het verpleegdossier.
- Werk economisch!
- Bij het beëindigen van de verzorgingstaken zal de student, samen met de
verpleegkundigen, zorgen voor het opruimen van het materiaal, het in orde brengen
van de spoelruimte, aanvullen van de verzorgingswagens. Nadien worden de
observaties genoteerd in het verpleegdossier en wordt de planning ingevuld voor de
volgende shift en/of dag.
- De beloproepen van de patiënten worden zo vlug mogelijk beantwoord, men loopt er
nooit zomaar voorbij.
5.1.3. Enkele algemene richtlijnen
- De stage uren zijn : 06.45 - 14.45 (vroegdienst) en 14.15 - 22.15 (late dienst) en
22.00 - 07.00 ( nachtdienst)
- Aandacht schenken aan de persoonlijke hygiëne : draag een propere short en
respecteer de hieromtrent voorgeschreven richtlijnen. Aandacht voor een nette,
verzorgde haartooi. Propere nagels en een algemeen verzorgd voorkomen zijn van
groot belang.
- Bij afwezigheid of ziekte, gelieve de dienst te verwittigen. (tel: 09/240 33 20) Het
uurrooster is op voorhand overeen gekomen, wij rekenen dan ook op uw
aanwezigheid.
- In de voormiddag is er een koffiepauze van 15 min. voorzien. Er staat yoghurt ter
beschikking van de studenten. Wenst u iets anders te drinken dan water, dan mag u
dit zelf meebrengen.
- Het gebruik van koffie uit de automaat voor de patiënten is strikt verboden ( hieruit
mag enkel heet water genomen worden voor eigen gebruik, bvb. Thee, minute
soep). De koffiepauze wordt genomen samen met de toegewezen verpleegkundige.
- Er wordt geholpen bij het opdienen van de maaltijden, het installeren van de
patiënten en het helpen eten geven. Ook het afruimen gebeurt gezamenlijk.
- Tijdens de vrije momenten kunnen de dossiers ingekeken worden en kan er aan het
stageverslag gewerkt worden.
NEUROCHIRURGIEHIGHCAREK12A06 - 9/03/2010 6

Er kunnen geen kopijen worden genomen uit het patiëntendossier. Ook
printen van documenten uit het electronisch patiëntendossier (uitslagen,
verloopverslagen, …) worden NIET afgeprint!!
- Het staat de student vrij tijdens de middagpauze de afdeling te verlaten ( wel de
beschikbare tijd respecteren). Er kan een maaltijd genuttigd worden in de cafetaria
op 0k12, of in het restaurant op 14k12.
- Gedurende de stageperiode worden geen uurwerk of juwelen aan de handen
of de voorarmen gedragen.
5.2. Medische patiëntenprofielen
5.2.1. Neurochirurgie
Men kan 4 grote pathologie groepen onderscheiden :
1. Neuro-traumatologie
Er moet een belangrijk onderscheid gemaakt worden tussen letsels van de schedel
en letsels van de hersenen. Vooral deze laatste zijn hier belangrijk.
2. Cerebrovasculaire aandoeningen
- het aneurysma ceribri.
- cerebrale arterio-veneuze malformaties
- Spontane intracerebrale bloedingen of hematomen.
3. Post-operatieve groep
- Post- operatieve monitoring en observatie na trepanatie.
4. Pathologie en traumatologie van wervelzuil en ruggenmerg waarbij verblijf op high
care aangewezen is (owv noodzakelijke monitoring)
Aanbevolen websites mbt Neurologie- neurochirurgie:
- www.BVNV.be Belgische vereniging voor Neuroverpleegkundigen
- www.nvvn.org Nederlandse vereniging voor Neurochirurgen
Aanbevolen naslagwerken, ter inzage op de verpleegeenheid:
- Neurochirurgie voor de algemene practicus. L. Calliauw en J. Caemaert, 1997, 292p
- Patiënten met neurologische aandoeningen. Deel1: Handleiding voor het functioneel
onderzoek. Willy De Weerdt, 2001, 166p
- Neuroanatomie en Neurochirurgie. Winny De Paepe, 2005, 191p
5.2.2. Digestieve heelkunde
Hepatobiliare heelkunde omvat operaties aan de lever, galwegen en pancreas zoals
bvb. Verwijderen van tumoren, abcessen, trauma's, enz… Patiënten welke een
transplantatie zullen ondergaan worden pre-operatief op onze afdeling gevolgd.
Gastro-intestinale heelkunde omvat onder meer : slokdarmoperaties, maagoperaties
NEUROCHIRURGIEHIGHCAREK12A06 - 9/03/2010 7

vb. Totale maagresectie (Bilroth 2), vagotomie, enz… Darmoperaties bvb. Resectie
voor de ziekte van Crohn, colitis-ulcerosa, tumoren, aanleggen van stoma, enz…
Anale pathologie : fissuren, peri-anale abcessen, enz…
Een groep patiënten welke ook tot deze discipline behoren zijn de patiënten die een
borstoperatie ondergaan, voornamelijk het verwijderen van tumoren.
5.2.3. thoracale en vasculaire heelkunde.
Longoperaties, operaties aan de bloedvaten zoals dilataties, amputaties, enz…
5.3. Verpleging
5.3.1. Het patiëntendossier met oa specifiek voor onze verpleegeenheid:
• Het zorgenplan in het verpleegdossier is meer gedetailleerd dan op de andere
hospitalisatieafdelingen. De bijgevoegde items zorgen voor een duidelijk overzicht
van de te plannen zorgen.
• de dagfiche
Dit document omvat naast de rubrieken RR, pols, T°, infuus en labo, specifiek voor
de dienst Neurochirurgie, de items bewustzijn, pupilstand, mobiliteit en sensibiliteit
van de ledematen. Specifieke richtlijnen worden op de dagfiche genoteerd en
moeten strikt nageleefd worden. Voor de digestieve heelkunde patiënten zijn er
aangepaste dagfiche waarop extra ruimte is voorzien voor items zoals maagvocht,
stoma, glycemie, drainvocht, …
• de vochtbalans
Deze ligt op de kamer van de patiënt en hierop wordt de orale vochtinname per 24
uur genoteerd.
5.3.2. Verpleegtechnische zorgen en observaties welke uitgebreid aan bod komen op
onze verpleegeenheid:
Neurochirurgie:
- basiszorgen!!
- Sondevoeding
- Infuustherapie
- Tracheacanule- zorg
- Blaassondage
- Assistentie bij lumbale punctie
NEUROCHIRURGIEHIGHCAREK12A06 - 9/03/2010 8

- Observatie en zorg mbt ventrikeldrain
- Communicatieproblemen
- Afasie en dysfasie
- Desoriëntatie
- Valrisico en valpreventie
- Fixatienoodzaak
- Specifieke neurologische observaties (Glascow Coma Scale, pupilcontrole, …)
- Zorg aan patiënten in PVS (persisterende vegetatieve status)
- Decubituspreventie
- Strikte toepassingen richtlijnen ziekenhuishygiëne
- Begeleiden en informeren van patiënten en familie
Algemene heelkunde
- Basiszorgen!!!
- Intermittente blaassondage en zorg mbt verblijfssonde
- Zorg mbt maagsonde
- Sondevoeding
- Infuustherapie
- Stomazorg (colostomie, iliostomie)
- Uitgebreide en complexe wondzorg
- Zorg mbt thoraxdrainage
- Zorg mbt drains
- Infuustherapie
- Strikt vocht- en voedingbeleid
- Begeleiden en informeren van patiënten en familie
Slotwoord
Probeer tijdens je stage op onze verpleegeenheid je kennis en vaardigheden zoveel
mogelijk te verrijken. Stel jezelf bij iedere handeling de vraag “waarom?” en als je het
antwoord niet vindt, vraag het dan aan de verpleegkundigen. Zij zullen samen met jou
het antwoord zoeken.
We wensen jou een leerrijke maar vooral aangename en vlotte stage op onze
verpleegeenheid.
Je bent welkom!
Vanwege het team
NEUROCHIRURGIEHIGHCAREK12A06 - 9/03/2010 9