Norsk Tidend 3-11 - Noregs Mållag

More documents

Recommendations

Info

Vegard Markhus Foto: Eirik Svela Vinnaren av Nynorsk barnelitteraturpris for 2010 vart Vegard Markhus for boka Timothy mister seg sjølv! Han har både skrive og illustrert boka som er gjeven ut på Aschehoug forlag. I grunngjevinga står mellom anna dette: «Juryen for Nynorsk barnelitteraturpris har i år oppdaga ei perle av ei biletbok. Det er forfattaren si andre bok, og han har laga eit surrealistisk univers som er stringent logisk og burlesk på same tida.» Juryen for Nynorsk barnelitteraturpris har vore Anne Marit Godal, Eva Westvik og Ketil Kolstad. Det er Noregs Mållag som deler ut prisen på 30 000 kroner, og Vegard Markhus kom sjølv til Suldal for å ta i mot prisen. Stipend til Paleologos og Mariell Øyre Noregs Mållag har med støtte frå Kulturdepartementet delt ut to nynorskstipend, kvart av dei på 50 000 kroner. Dei to stipenda gjekk i år til Andreas Paleologos og Mariell Øyre. Tanken med desse stipenda er at dei skal få nynorsk i bruk på område der han ikkje har så stort spelerom frå før. Andreas Paleologos får stipendet for å utvikle vidare mu- sikkteaterframsyninga Det beste eg veit, og sende henne på turné. – Me har tru på dette prosjektet. Det syner fram nynorsken på ein ny og spanande måte som er retta mot eit særs viktig publikum – nemleg små barn. Framsyninga er leiken, levande og moderne, seier Håvard B. Øvregård, leiar i Noregs Mållag. Mariell Øyre har lenge fått mykje merksemd for bloggen sin «Hjartesmil». Ho får stipend for å lage Hjartemagasinet, som er eit magasin basert på bloggen «Hjartesmil». Hjartesmil-bloggen er populær og stadig å fi nne på oversyna over dei mest lesne bloggane i landet. Magasinet presenterer mellom anna stoff og bilete frå eit knippe av dei mest lesne bloggarane i Europa innanfor den sjangeren «Hjartesmil» tilhøyrer. Den glansa vekeblad- og magasinverda har sakna nynorskrøyster. – Med det brennande engasjementet for å nå ut har prisvinnaren slege den fyrste kilen inn i bokmålsmonopolet som har prega denne sjangeren. Noregs Mållag vonar at den kilen står djupt og støtt, seier Øvregård. 8 ynorsk Barnelitteraturris til Vegard Markhus Mållagsleiaren og stipendmottakar Andreas Paleologos. Foto: Kjartan Helleve Landsmøtet I Sand i Suldal fekk 160 utsendingar og gjester oppleve eit av dei mest vellukka landsmøta på mange år. Det var god stemning, men også skarpe, viktige ordskifte. – Den nye målstriden handlar ikkje berre om norsk språk i Noreg, men også om minoritetsspråk og framandspråk. Djupast sett dreier det seg om å verdsetje språk, fl eirspråkskunnskap og det at vi lever i eit fl eirspråkleg samfunn, sa Håvard B. Øvregård i leiartalen til landsmøtet. Språkglede – Målsaka er heilt avhengig av språkgleda. Gleda i å lære språk er ein av våre beste medspelarar. Mange foreldre er språkfi endar. Vaksne trur gjerne at ungar lærer like tregt som dei sjølve. Og så fôrar dei ungane med negative språkhaldningar, sa Øvregård, og kom også inn på kor viktig dette er i sidemålsordskiftet. – Sidemålsordskiftet handlar om drap på gleda i å lære språk. Ei sjølvoppfyllande førestilling om elevane si manglande interesse for sidemål, som i dette ordskiftet konsekvent tyder nynorsk, reduserer evna og viljen elevane har til å lære både nynorsk og bokmål i skulen. Rettskrivingsdebatt Det var fl eire spennande debattar, men det var saka om framlegg til ny nynorskrettskriving som fekk mest merksemd. Styret i Noregs Mållag hadde levert høyring til rettskrivingsnemnda i februar, basert på landsmøtevedtaket frå 2008. Styret bad difor landsmøtet om ikkje å fatte vedtak i saka. Fleire var usamde med styret i dette. I dei utsende landsmøtepapira hadde Arvid Langeland, leiar i Voss Mållag, utforma eit framlegg som opna slik: – Framlegget til ny rettskriving for det nynorske skriftmålet opnar i urovekkjande grad for tilnærming til eller reint samanfall med bokmål. Det er ikkje vorte ei tydeleg, enkel og stram norm. Noregs mållag bed difor om at framlegget vert gjennomgjenge på nytt, heitte det i framlegg til vedtak. Mange ulike syn Det var fl eire som var sterkt kritiske til framlegget til nemnda, men det var mange som tvilte på om det var rett å byrje prosessen ein gong til. Astrid Myhre, leiar i Aust-Agder Mållag, ynskte å avvise framlegget til rettskriving. Men hennar utgangspunkt var at ho var usamd i at nemnda gjorde framlegg om å ta ut fl eire bokmålsnære ord som er viktige for nynorsken lokalt på Agder. Også Margit Ims, frå Bø Mållag i Telemark, ytra seg kritisk til nemnda si innstilling til ny rettskriving, med bakgrunn i at ordtilfanget som det er naturleg å bruke i austlandsnynorsk, vert teke vekk. Spennande røysting Siste dag var det knytt stor spenning til Nynorsk litteraturpris til Jan Roar Leikvoll «Leikvoll er ein av dei dristigaste og mest interessante forfattarane i norsk samtidslitteratur», skriv juryen i grunngjevinga for Nynorsk litteraturpris 2010. Jan Roar Leikvoll fekk prisen for boka Fiolinane som er gjeven ut på Samlaget. Det er Noregs røystinga i saka. Det skulle no røystast over fl eire framlegg, og det var 124 røyster i salen. Fyrst var det røysting for framlegget frå Voss Mållag, som vart sett opp mot eit framlegg frå Sigbjørn Hjelmbrekke: Landsmøtet i Noregs mållag ynskjer å oppretthalda skiljet mellom hovudformer og sideformer. I denne røystinga fekk Voss Mållag 48 røyster og Hjelmbrekke sitt framlegg fekk 25 røyster. I neste røysting vart framlegget frå Voss Mållag sett opp mot eit framlegg frå Astrid Myhre og Vegard Sætervadet: Landsmøtet avviser rettskrivingsnemnda sitt forslag til ny nynorsk rettskriving og bed om ny gjennomgang av nynorsknorma. I denne røystinga fekk Voss Mållag 52 røyster og Myhre/Sætervadet fekk 14. Resten var fråhaldne. Deretter vart Mållag, Det Norske Samlaget og Det Norske Teatret som står bak prisen. Han vart fyrste gong delt ut i 1982 og er på 30 000 kroner og eit diplom. Juryen har vore Vidar Lund og Margunn Vikingstad. Leikvoll kom til opninga av landsmøtet og tok i mot prisen. Han vart veldig glad for tildelinga. Sullikt landsmøte i RØYSTING: Det var knytt stor spenning til utfallet av røystingane om rettskrivinga i nynorsk. Her røystar mellom andre Marie Morken og Kari Pedersen frå Meland Mållag og Arvid Langeland og Lars Kvamsdal frå Voss Mållag. Foto: Hege Lothe framlegget frå Voss Mållag sett opp mot eit framlegg frå Rogaland Mållag: Framlegget til ny rettskriving for det nynorske skriftmålet opnar i nokon grad for tilnærming til eller reint samanfall med bokmål, men Noregs Mållag aksepterer at ein viss grad av valfridom må verta oppretthalden for at nynorsk framleis skal kunna ha ei brei, geografi sk utbreiing. I denne røystinga fekk Voss Mållag 48 røyster og Rogaland Mållag 78 røyster. Deretter vart det eit lengre ordskifte om røysterekkjefølgja. Resultatet vart at framlegget frå Rogaland Mållag vart sett opp mot framlegget frå styret om ikkje å vedta noko. I denne røystinga var det 51 som ikkje ville vedta fråsegna og 49 som ville vedta henne, og resten var fråhaldande. Dermed valde eit fl eirtal på landsmøtet ik- NORSK TIDEND NR. 3 – 2011
Foto: Aschehoug NORSK TIDEND NR. 3 – 2011 Målpris til Yngvar Andersen – Årets prisvinnar er kjend for å vere glad og positiv. Du har knapt sett han utan at eit varmt smil har lyst mot deg. Ein perfekt ambassadør for nynorsk, seier Håvard B. Øvregård, leiar i Noregs Mållag. Yngvar Andersen starta opp trenings- Suldal kje å gjere eige vedtak i saka om rettskriving. Norskfaget Ei større fråsegn om norskfaget vart lagd fram frå styret til landsmøtet. I fråsegna blir det peika på at Noregs Mållag understrekar at norskfaget er det viktigaste faget i skulen, og meiner at meistring av språket er ein grunnleggjande dugleik som ligg til grunn for læring i alle andre fag. Norskfaget har òg ein viktig funksjon i å gje alle norske born eit felles språkleg utgangspunkt. Elevane skal verte medvitne om at det er to målformer her i landet, og alle elevar skal lære å lese og skrive både nynorsk og bokmål. – Vi krev eit lyft for sidemålsopplæringa senteret Mykjemeir i Oslo i 2006. Han valde medvite å bruke nynorsk i næringsverksemda si. Nettsidene har nynorsk som standard – men dei som absolutt vil, kan velje å få teksten på bokmål. Seinare har han blitt eit kjent andlet som treningsekspert i NRK-program- for dei med bokmål som hovudmål. Vi vil ha tidlegare start med sidemålsopplæring, sidemålsopplæring i andre fag enn norsk, eigen sidemålsdidaktikk og meir forsking på sidemålsundervisninga, seier Håvard B. Øvregård. Også eit treårig nytt arbeidsprogram vart vedteke. Tittelen på programmet er: Gjennom ord blir verda stor. I komande treårsperiode vil Mållaget leggje sterkare vekt på skulemål enn dei siste åra. Nytt styre, ny nestleiar Håvard B. Øvregård tok attval som styreleiar. Aud Søyland er tilbake som nestleiar, etter eitt års pause. Ho overtek etter Jens Kihl frå Oslo som vart ny styremedlem, og Terje Kjøde frå Ørsta rykkjer opp frå varaplass. Bente Riise og Helga Hjetland var met Puls, der han bruker eit ledig, konkret og godt språk. Andersen fekk målpris frå Luster Mållag i 2008 og målpris frå Sogn og Fjordane Mållag tidlegare i år. Han var ikkje til stades for å ta imot prisen, men sende ei videohelsing som vart synt fram i landsmøtesalen. ØVST TIL HØGRE: Valdresingar på landsmøtet. Frå venstre Margunn Søyland, Bjørn Karsrud, Aud Søyland, Ingunn Kompen og Karen Marie Kvaale Garthus. MIDTEN: God tone mellom Karstein Bjørge i Sotra Mållag og Astrid Olsen i Bergen Mållag. NEDST: Frå venstre: Kristin Birkenes, Studentmållaget i Kristiansand, Sara Marie Niday, SmiO, Tina N. Fauskanger, SmiO, Idun Lio, SmiK, Martin Årseth, SmiB, Helene Urdland Karlsen, SmiB, Odin H. Omdal og Martine Rørstad Sand frå Studentmållaget i Bergen. Alle bileta: Hege Lothe ikkje på val og held fram i styret. 1. vara: Sigbjørn Hjelmbrekke, Bø i Telemark; 2. vara: Magne Heide, Kvæfj ord; 3. vara: Marit Aakre Tennø, Luster og 4. vara: Reza Rezaee frå Oslo. Sosial samling Det kom heile 160 utsendingar og gjester til Ryfylke fj ordhotell i Suldal. Då var det mållagsfolk i alle ledige senger i Suldal, og vel så det. – Dette gjorde sitt til at det vart eit triveleg landsmøte, fortel Gro Morken Endresen, dagleg leiar i Noregs Mållag. Ho vart gledeleg overraska over kor mange som tok turen til Ryfylke. HEGE LOTHE hege.lothe@nm.no 6på landsmøtet: Korleis er det å vere på landsmøte i Mållaget? Randi Einrem, Vefsn Mållag: – Det er kjekt å kome på landsmøte i Mållaget. Det er mange oppglødde folk som gjev ny inspirasjon. Gry Folkvord, Odda Mållag: – Det er veldig kjekt å vere på landsmøtet i Noregs Mållag. Dette er mitt aller fyrste landsmøte, og eg har møtt mange interessante folk og vi lærer mykje. Det er veldig god stemning og folk er veldig imøtekomande. Og så er det kjekt å få møte litteraturprisvinnarane, og eg tykte landsmøtetalaren Margareth Sandvik kom med mange gode konkrete tips. Øystein A. Vangsnes, Tromsø Mållag: – Eg er på landsmøte for aller fyrste gong og eg tykkjer det er veldig interessant og kjekt. Bodil Vinjevoll, Målselv Mållag: – Det er veldig viktig å møte resten av organisasjonen. Både knyte kontaktar og snakke med folk. Spesielt for oss som er så langt vekke. Marit Rommetveit Staveland, Time Mållag: – Det er lenge sidan eg har vore på landsmøte sist. Eg tykkjer det er artig å treff e gamle kjende frå rørsla, men ekstra kjekt å treff e nye folk. Særleg kjekt er det at Noregs Mållag har valt å knyte landsmøtet opp mot Rasmus Løland-markeringa. Åsmund Lien, leiar i valnemnda: – Det er alltid kjekt å kome på landsmøte i Mållaget. Eg fann ut at eg har eit jubileum. I år er det 40 år sidan eg var på mitt fyrste landsmøte. 9
Page 1 and 2: Foto: Jan Nik. Hansen Framhald av F
Page 3 and 4: folk intervjuet En ormt viktig Spr
Page 5 and 6: Kringkastingsprisen til Norge Rundt
Page 7: IKKJE GRAMMATIKK, TAKK: - Eg trur d
Page 11 and 12: leiar i Vindafj ord Mållag, og fra
Page 13 and 14: Foto: Kjartan Helleve
Page 15 and 16: NORSK TIDEND NR. 3 - 2011 - Det at
Page 17 and 18: Det å gjere om bøker til dataappl
Page 19 and 20: NMU jublar for Paradise Hotel-språ
Page 21 and 22: Gåvene som aukar gleda ved Medlems
Page 23 and 24: sagt sidan sist - Elevene skal ikke

Norsk Tidend 3-11 - Noregs Mållag

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?