Du kan også laste ned nummeret i pdf. - Språkrådet

språkbrukerenTorill Wiiger Tørjesen,lektor og medlem av fagrådet for skoleog offentleg forvaltning i SpråkrådetMinoritetsspråklege elevar – einressurs for nynorsk!– Tror dere lærere atvi er dummere enn andre elever?Det gjekk ein støkk gjennom læraren.Kanskje trudde ho det? Hadde ho ogsåfordommar?Det var den gongen elevar medanna morsmål kunne bli fritatt for vurderingi nynorsk. Som regel fekk deiheller ikkje opplæring i nynorsk. Detvar betre at dei blei tatt ut av klassa forå lære meir bokmål, tenkte skulen.Samstundes meinte mange minoritetsspråklegeelevar at denne fri taksrettenvar diskriminerande.Ifølgje opplæringslova skal alle elevarpå ungdomstrinnet og i den vidaregåandeskulen i dag ha opplæring ogvurdering i nynorsk – uansett etniskbakgrunn. Myndigheitene har faktisktatt omsyn til elevane sine meiningar.Dei minoritetsspråklege elevane kanmange språk og er vane med å skiftespråk heile tida, og dei er vane med åsamanlikne språk. Dei kan ofte femspråk, til dømes arabisk, urdu, norsk,engelsk og fransk. Det tyder sjølvsagtikkje at alle elevane kan språka deiseier at dei meistrar, like godt. Mensvært mange er språkmektige og utgjerein ressurs for samfunnet. Mange avdei har òg ei særs god språkforståing.Dei fleste minoritetsspråklege elevanehar ei positiv haldning til nynorski motsetnad til mange majoritetsspråklegeelevar. Dei er svært nysgjerrige pånorsk kultur, og dei stiller tidleg spørsmålom kvifor vi har to variantar avnorsk skriftspråk. Når elevane stillerspørsmål som dette, er det lett å losedei gjennom kulturhistoria vår, noesom igjen bidrar til at dei får kjennskaptil mange av kodane i samfunnet. Spesieltfor minoritetsspråklege elevar ernynorskopplæringa ei dør til dei kulturelle referansane våre, som mange ikkjehar frå før. Dette er positivt i eit integreringsperspektiv.Dei minoritetsspråklege elevane serNoreg som sitt heimland. Dei skal levelivet sitt her, stifte familie, få barn,delta i tradisjonar og bli lykkelege ilandet. Kanskje vil språkdebatten snuno som minoritetsspråklege elevar fåroppleve heile norskfaget med sine toskriftlege språkvariantar. Nynorsk bliri alle fall meir allmenngjort, og kanskjevil fleire ungdommar få ei meirpositiv haldning til nynorsk.Abdi går på ungdomsskulen. Haner fødd i Noreg, og han og familienhans budde i Stavanger til han var niår. Deretter flytta dei til Oslo. Dettehar fått konsekvensar. Abdi vekslarmellom tre ulike talespråk:– Når jeg snakker med slekt, såsnakker jeg urdu. Når jeg snakkermed litt yngre slekt, så snakker jegstavangersk, og når jeg snakkermed folk i Oslo, så snakker jeg såklart Oslo-dialekt.Vi som jobbar i skulen, må innsjå atdei minoritetsspråklege elevane er einressurs og ikkje eit problem.SPRÅKNYTT 2/201117