CADEMIA UDIOVISUAL - Academia Galega do Audiovisual

JOAQUÍN LENS, ACTOR DE DOBRAXE
1946 (FERROL)–2010 (A CORUÑA)
CANDO UN AMIGO
SE NOS VAI
Joaquín Lens foi o meu compañeiro de traballo durante moitos anos, compañeiro
inesquecible e amigo ao que lle contabas e escoitabas segredos e singularidades que a
ninguén máis lle permitías. Daquela empatía naceron proxectos e ilusións, traballos en
común, que desembocaron na creación, con outros actores, dunha empresa de dobraxe,
Studio XXI.
Asúa prodixiosa voz e elegantísima melodía foi reclamada inmediatamente pola canle autonómica.
Moitos protagonistas levaron o selo inconfundible de Joaquín na fala de Rosalía.
Mais os salvapatrias da pureza lingüística, vulgar fotocopia de cristianos viejos, resolveron que aquel
idioma que Joaquín falaba non era o axeitado, estaba contaxiado por fonemas estranxeiros. El, que
era do Ferrol, catedrático de Linguas –o catedrático español máis novo logo de Menéndez Pelayo– e
que nunca abandonara a súa terra natal.
Aquela inquisición, aplicada polos consorcios lingüístico-económicos, non o derrubou, e axiña
outras televisións do Estado español solicitaron a súa prodixiosa voz e sutil interpretación.
Joaquín, elegante e estoico, non dixo nunca unha palabra para se defender daquela arbitrariedade.
Mantivo sempre a compostura e a dignidade.
Non vendeu a súa liberdade nin negou o saúdo a aqueles que o demonizaran, e incluso conseguía
calmar a miña carraxe cando lle suxería solucións máis definitivas.
Era un amigo de conversa fácil, onde o frívolo ou vulgar non tiñan acubillo. Sabía imprimirlles aos
temas a obxectividade e a información constatada. Sempre aprendiamos algo del.
Joaquín Lens Tuero era tamén un dos críticos de arte máis destacados de Galicia, unha persoa con
inquedanzas intelectuais e culturais de todo tipo. Culto, á vella usanza, tiña una paixón desaforada
pola literatura.
Na sala de traballo, imprimía pedagoxía aos demais actores; dono dunha profesionalidade e unha
maneira de facer que nos serviu para que os máis bulebules acalmaramos as nosas ansias e copiaramos
o bo facer de Joaquín.
Cando descubriu a súa irreversible enfermidade, non se derrubou, continuou acudindo ao traballo
a pesar das feridas que xa levaba no rostro e na alma.
Pero aquelas eivas non transcendían, e nós, os seus amigos, tiñamos que facérmonos os valentes,
apertar os dentes, sorrir, ollar cara a outra parte, e tragar a bágoa que non deixabamos esvarar.
Seguía falando de futuros, de proxectos e de ilusións, aínda que o brillo dos seus ollos xa nos
anunciaba solpores definitivos.
Non escoitei da súa boca unha queixa. Ese estoicismo, esa dignidade ante a parca que o fitaba,
namorada de Joaquín tan cedo, e que el trataba coma unha compañeira inevitable, producían en
min unha admiración e un respecto que non sentín por ninguén máis. Atuaba a morte como se fose
unha amiga de toda a vida.
Por iso, Joaquín, amais de ser un inesquecible amigo e un actor de dobraxe magnífico, era tamén
un valente, dos que saben que non só hai que saber vivir con dignidade, senón tamén agardar o
derradeiro adeus de pé, co rostro ergueito, con excelencia e carraxe, como só o fan os cabaleiros, os
dignos de espírito.
Santiago Fernández. Actor
Papeis da Academia Galega do Audiovisual 2010–2011 65
O B I T U A R I O