Mª Victoria Cerviño Ferrín. Fraseoloxía e paremioloxía <strong>de</strong> <strong>Sebil</strong>, 1non é a máis a<strong>de</strong>cuada para darconsellos sobre un <strong>de</strong>terminadoasunto. Mira, el que xa casou dúasveces, dime a min que aínda son algonova para casar. Sempre fala amesma merda. # misma.186. Teño un lixo neste ollo, sóprame aver se sae por este. fórm. Dío alguéncando cre que outra persoa lle estámentindo. Que non che retiraron ocarné <strong>de</strong> conducir <strong>de</strong>spois <strong>de</strong> collerteborracho e pegarlle unha puñada aun dos axentes?! Mira, teño un lixoneste ollo, sóprame a ver se me saepolo outro.187. Teu pau, miña vareada. fórm. Úsasepara expresar o feito <strong>de</strong> pagar unhaofensa con outra ofensa. Non mechamou para ir con ela ó cine, agoraeu vou ao concerto e tampouco aconvido. Teu pau miña vareada.188. Todo eso por medio peso. fórm.LÚD. Úsase para concluír unhaconversa. Cando acabou <strong>de</strong> noscontar o que lle pasara, como veu queseguiamos atentos, díxonos: “Todoeso por medio peso”, e marchou.Realmente era o retrouso dunhacanción que fixeron popular asHermanas Márquez, trío <strong>de</strong> cantantescubanas <strong>de</strong> moita sona a mediados doséculo XX.189. Todos os males sexan eses. fórm.Expresión relativizadora que se usapara lle quitar importancia a un feito.– Co temporal <strong>de</strong> vento marchou a luze estragáronse as cousas da neveira.– Bo, pois que todos os males sexaneses. # sean.190. Un home é un home (aínda que amuller lle pegue/e un gato é unbicho). fórm. IRÓN. Dise candoalguén se gaba <strong>de</strong> actuar con valentíapara resolver unha situación <strong>de</strong> poucaimportancia, especialmente aosnenos, ou cando toma unha <strong>de</strong>cisiónque lle correspon<strong>de</strong> a outra persoaaparentando ter autorida<strong>de</strong> parafacelo. – Aínda que non se acen<strong>de</strong>ronas luces públicas fun eu só ata acasa. – E logo, un home é un home eun gato é un bicho.191. Viches o lobo (e tivécheslle medo).fórm. Dío alguén cando lle pareceque outra persoa está esaxerando. –As sardiñas están a 18 euros, perodéixochas en 17. – Ti viches o lobo,ou? # tuvécheslle.192. Xa comín era gaiteiro. fórm. LÚD.Dise como resposta a quen rexeita unconvite para comer dicindo “xacomín”. – Quedas a comer con nós?– Non, que xa comín. – (Xa comín)era gaiteiro.193. Xan da Estrada quedou comoestaba. fórm. Dise cando a unhapersoa lle acontece algo que fai que asúa situación non mu<strong>de</strong>. Cos 100euros que me tocaron na primitivafun pagar a luz e ala!, Xan daEstrada, quedou como estaba.194. Xa po<strong>de</strong>s ir para o palleiro / irdurmir ao palleiro. fórm. Díselle aunha persoa <strong>de</strong>spois <strong>de</strong> comer moito.Ala, agora xa vas ben ceado, xapo<strong>de</strong>s ir durmir ao palleiro.2.4. Refráns.195. A dar ninguén se fixo rico. ref.Emprégase para xustificar a falta <strong>de</strong>xenerosida<strong>de</strong> dunha persoa nalgunhasituación. – E por que non lle<strong>de</strong>ixaches a volta, total non eran máisque <strong>de</strong>z céntimos? – Ai, amigo, a darninguén se fixo rico. # ninguién.196. A fame <strong>de</strong> onda o cu é moi mala <strong>de</strong>aguantar. ref. VULG. Pon<strong>de</strong>ra ovalor da libido. Din que <strong>de</strong>s<strong>de</strong> queenviuvou ese veciño non lle axuda sónos traballos máis duros, e é normal304 Ca<strong>de</strong>rnos <strong>de</strong> Fraseoloxía Galega 14, 2012, 287-308. ISSN 1698-7861
Mª Victoria Cerviño Ferrín. Fraseoloxía e paremioloxía <strong>de</strong> <strong>Sebil</strong>, 1porque a fame <strong>de</strong> onda o cu échemala <strong>de</strong> aguantar.197. A ningún porco lle cheira mal asúa merda. ref. VULG. Dise candoalguén non ve os seus fallos ou<strong>de</strong>fectos. – Díxome que fose cortaras silvas, que lle ían para a súa eirae, mira, as <strong>de</strong>l chegan ao camiño. –Xa, pero a ningún porco lle cheiramal a súa merda.198. A vergonza era ver<strong>de</strong> e comeuna oburro/comérona as cabras. ref.Anima a superar a timi<strong>de</strong>z e a obrarcon <strong>de</strong>senvoltura. – E ti non tes outracousa que vestir, non che dávergonza ir con iso? –A vergonza eraver<strong>de</strong> e comérona as cabras.199. ¿Ar<strong>de</strong> a casa? Quentarse aoscangos. ref. Emprégase para expresarresignación, aproveitar os beneficiosdunha <strong>de</strong>sgraza. Como per<strong>de</strong>ron oavión quedaron un día máis eaproveitaron para coñecer a cida<strong>de</strong>.Ar<strong>de</strong> a casa, quentarse aos cangos.200. As soberbias non caen nos toxos.ref. Dise cando alguén alar<strong>de</strong>a ou faicríticas doutros que se po<strong>de</strong>n volvercontra un. –Disque está <strong>de</strong>primidoporque o <strong>de</strong>ixou a muller. – Vah!,parvadas. Xa me podía <strong>de</strong>ixar a mina miña. –Ti non botes soberbias quenon caen n os toxos.201. Besta vella, paso novo (é moi malo<strong>de</strong> apren<strong>de</strong>r). ref. Dío unha persoapara expresar que ela (ou outra) xa émoi vella para apren<strong>de</strong>r algo novo. –Mándalle un SMS que acabas antes,dígoche eu como se fai. – Deixa, xa achamo, que agora besta vella, pasonovo.202. Cando o Cávado pon capa e oAcival capote, chove <strong>de</strong>cote. OMonte Cávado é un monte situado ósueste <strong>de</strong> <strong>Sebil</strong>, <strong>de</strong> 800 m. <strong>de</strong> altitu<strong>de</strong>e pertence aos concellos da Estrada,O Campo Lameiro e Cuntis: <strong>de</strong>semonte (que outros chaman Cádavo een Cima<strong>de</strong>vila <strong>de</strong>nomina Cádivo)baixan algunhas das bestas para arapa das bestas <strong>de</strong> Sabucedo. OAcival, en Moraña, está ó suroeste <strong>de</strong><strong>Sebil</strong> e ten unha altitu<strong>de</strong> <strong>de</strong> 600 m.203. De calquera maneira, o que nonten fariña escusa peneira. ref. Disecando unha persoa ten algún ben quenon aproveita. Contratou unha tarifa<strong>de</strong> teléfono con internet porque llefacían unha oferta, pero non tenor<strong>de</strong>nador e <strong>de</strong> calquera maneira oque non ten fariña, escusa peneira.204. Detrás <strong>de</strong> tempos, tempos veñen.ref. Dise para expresar que as cousaspo<strong>de</strong>n mudar e calquera po<strong>de</strong> pasar<strong>de</strong> estar nunha boa situación aempeorar. Si, agora disque fixomoitos cartos e non fai máis quemercar casas, pero <strong>de</strong>ixa que <strong>de</strong>trás<strong>de</strong> tempos, tempos veñen.205. Do ben ganado ten o <strong>de</strong>mo unhaparte e do mal ganado teno todo emais seu amo. ref. Dise paraexpresar que é mellor facer as cousashonradamente. Entrou nesa prazasen a oposición e agora botárona edéronlla a outro. Éche ben certo quedo ben ganado ten o <strong>de</strong>mo unhaparte e do mal ganado teno todo emais seu amo.206. Moito gando e pouco esterco. ref.Presumir <strong>de</strong> facer ou ter moito e nonfacer ou ter nada. – Sempre andapresumindo do moito que traballabaalá, pero <strong>de</strong>n<strong>de</strong> que veu para aquínon fai nada. – Si, moito gando epouco esterco, alá disque facía igual.207. Na terra dos lobos, ouvear comatodos ref. Úsase para dicir que cadaun <strong>de</strong>be adaptar os seus costumes aosda xente coa que se atopa. Euprefería gardar os papeis nunhasCa<strong>de</strong>rnos <strong>de</strong> Fraseoloxía Galega 14, 2012, 287-308. ISSN 1698-7861305