You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
18 FESTAS DA AGRA DO ORZaN ´ <strong>2018</strong><br />
As portas de Touro - O Pino<br />
están<br />
MARISOL MIRÁS MOURO<br />
Vivimos no xeneroso país dos mil ríos,<br />
ventos e marés, que coa tecnoloxía actual<br />
poderiamos aproveitar dun xeito sostíbel,<br />
o único xeito se queremos futuro, e<br />
obtermos enerxía suficiente para o noso<br />
desenvolvemento e, mesmo, para exportar.<br />
Malia que en Galiza se produce moita<br />
enerxía (logo de asolagar ou furar vales<br />
para encoros hidroeléctricos ou centrais<br />
térmicas, ou espiñar as serras con aeroxeradores),<br />
pagamos máis por ela porque<br />
producimos para a metrópole, que<br />
nos cobra a enerxía devolta máis o custo<br />
do transporte dese retorno. Sabemos que<br />
as empresas que, por lóxica agardarían<br />
ter un custo enerxético menor no lugar<br />
de orixe da fonte enerxética, marchan ou<br />
non procuran a nosa terra porque a luz<br />
élles máis cara na Galiza ca en Madrid<br />
(fiscalmente favorecida). Tamén sabemos<br />
da pobreza enerxética de moitas persoas,<br />
que non poden pagar as facturas da luz<br />
ou da calefacción. A abundancia dos<br />
recursos non cadra co escaso proveito<br />
que ten para Galiza. O custo medioambiental,<br />
patrimonial e humano non se<br />
compensa sequera cun prezo menor. Os<br />
abusivos e crecentes prezos non sacian a<br />
voracidade capitalista nin abondan para<br />
os sobre-custos das portas xiratorias (as<br />
empresas favorecidas a golpe de BOE,<br />
premian aos sucesivos responsables públicos<br />
con retiros dourados en postos<br />
altamente remunerados); este sistema<br />
corrupto foi ben exercitado durante a<br />
ditadura de Franco e hoxe loce ben engrenado.<br />
Que administración obriga ás<br />
empresas eléctricas a soterrar os cables<br />
de alta tensión, respectar as mámoas<br />
e castros ou expedir unha factura intelixible?<br />
Terá que ver esta permisividade<br />
ou complicidade, poñamos por caso, coa<br />
vixencia do título do condado de FENO-<br />
SA, outorgado por Franco en 1955 a Pedro<br />
Barrié de La Maza en agradecemento<br />
á súa colaboración co réxime franquista?<br />
A letra pequena de contratos ou facturas<br />
non refiren outro tipo de custos que non<br />
debemos esquecer:<br />
• O fusilamento de José Miñones, o<br />
deputado republicano e propietario<br />
da empresa Unión Eléctrica Coruñesa,<br />
facilitou a Pedro Barrié, financiador<br />
do golpe de estado, a creación de<br />
FENOSA, un imperio que medrou en<br />
perfecta simbiose cun réxime corrupto.<br />
• O despoboamento das Encrobas, a<br />
perda de camiños e regos, eiras e muíños,<br />
prados e hortas, traballos e espazos<br />
comunais, dos nomes de todos os<br />
recantos, arrasados e furados até as<br />
antípodas porque en 1974, mentres<br />
veraneaba en Meirás, o ditador asinou<br />
un decreto co que deu amparo<br />
legal ao espolio do val das Encrobas<br />
para que a empresa FENOSA dispu-