FoliAgra 2018

FESTAS DA AGRA DO ORZaN ´ 2018
25
fronte tatuada “para que
a historia lembre o que
nos fixeron”.
A mestra de Miño, María Vázquez,
asasinada en agosto do 36
Foron tantas as vexacións sexuais sufridas
polas mulleres de familias republicanas!
Era un pingar continuo que
levou a algunhas ata a tolemia. Como
a Coralia e Maruxa Fandiño, as dúas
Marías de Compostela, que baixo a súa
excentricidade agochaban continuas
aldraxes cometidas polos falanxistas
cando ían á súa casa na procura dos
seus irmáns.
A maioría calaron. Apenas existen datos
das vexacións sexistas. Non había
xuízos previos ás violacións, non hai
papeis con listaxes de rapas. Pero houbo
unha mestra vilagarciá, Juana Otero,
que deixou para a historia un documento
gráfico da vergoña do fascismo,
un monumento á memoria e á dignidade
da Galiza represaliada. Acababa de
saír do cuartel onde a raparan cando lle
pediu a un familiar que lle sacase unha
foto da súa cabeza sen cabelo, da súa
Porque foron elas as
que, entre as capas do
silencio imposto, gardaron
o verdadeiro relato
do que pasou para transmitilo
en voz baixa, de
xeración en xeración.
A historia da Galiza ten
unha débeda de memoria
con elas. Coas
mulleres vexadas, coas
que desafiaron o silencio, coas mestras
afastadas das aulas, coas asasinadas,
como Mercedes Romero Abella, como
María Vázquez, torturada nunha praia
de Bañobre polo delito de querer ás nenas
na escola e ás mulleres iguais en
dereitos cós homes.
Temos unha débeda co seu exemplo e
xa é hora de pagala.
Encarnación Rodríguez