FoliAgra 2018

4 FESTAS DA AGRA DO ORZaN ´ 2018
A recuperación da memoria histórica
aquí e agora
MANUEL MONGE
A recuperación da memoria histórica e
democrática na Coruña non é unha cuestión
de regresar ao pasado, senón que é un
tema de actualidade. Un pobo sen memoria
non ten futuro e, ademais, está condenado
a repetir os seus erros.
Temos aínda pendente a eliminación de
case corenta símbolos franquistas, despois
de 43 anos da morte de Franco e cando
se cumpriron dez anos da aprobación
da chamada Lei da Memoria Histórica: as
rúas de golpistas como Calvo Sotelo e Miguel
Primo de Rivera; alcaldes franquistas
como Sergio Peñamaría de LLano e José
Pérez–Ardá etc.
Ademais, hai algunhas reivindicacións
que están hoxe de actualidade, que teñen
moito que ver coa recuperación da memoria
histórica e que vou tratar de describir,
brevemente.
O pazo de Meirás non foi un “regaliño”
ao ditador Franco, senón un espolio continuado
Despois de máis de corenta anos da morte
do ditador, aínda quedan moitos restos do
franquismo, como o Pazo de Meirás. Estamos
ante a historia dun espolio continuado,
un auténtico roubo ao pobo. Para adquirir
este pazo aos herdeiros da Condesa
de Pardo Bazán formouse a chamada Junta
Provincial Pro Pazo del Caudillo, promovida
por significados empresarios como
Pedro Barrié de la Maza, personalidades
do franquismo como Alfonso Molina, banqueiros,
industriais e propietarios de medios
de comunicación, que utilizaron todo
tipo de ameazas e coaccións para conseguir
uns ingresos, disfrazados de doazóns.
Foron amplamente recompensados; Barrié,
que destacou desde un primeiro momento,
no seu apoio á sublevación fascista
do 18 de xullo de 1936, recibiu todo tipo de
facilidades para incrementar os seus negocios
e a distinción de Conde de Fenosa,
cumpríndose aquilo que declaraba Franco:
“Nuestra Cruzada es la única lucha en que
los ricos que fueron a la guerra salieron
más ricos”; Alfonso Molina sería designado
alcalde da Coruña.
Outro dos sistemas para recadar diñeiro
foron as achegas directas dos concellos
a través do 5% que ingresaban polo cobro
da contribución. Por outra banda, os
concellos recibiron unha carta da citada
Junta Provincial para proceder á recadación,
confeccionando listas das persoas
e as cantidades que entregaban. O roubo
continuou e a extensión inicial da finca do
pazo foi ampliada até 10 hectáreas a través
da expropiacións sen ningunha garantía
legal e utilizando todo tipo de coaccións
sobre as familias propietarias, que eran
levadas ante notario en vehículos militares
para asinar o cambio de propiedade.
Por outra parte, Franco expropiaba terras
a veciños da zona, que despois arrendaba
a campesiños de Meirás, e os gardas civís
cobraban en man a renda.