Eurasian education №5 2018
«Eurasian education» is an International journal aimed to publish theoretical and empirical research data from various Kazakhstan schools and fields of science as well as from countries of near and far abroad. One of the most important tasks of the journal is to promote the professionalization of education and research works in the field of social sciences and humanities and natural sciences, as well as dissemination of best practices of pedagogue. The journal is targeted on wide range of readers
«Eurasian education» is an International journal aimed to publish theoretical and empirical research data from various Kazakhstan schools and fields of science as well as from countries of near and far abroad. One of the most important tasks of the journal is to promote the professionalization of education and research works in the field of social sciences and humanities and natural sciences, as well as dissemination of best practices of pedagogue. The journal is targeted on wide range of readers
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ïåäàãîãèêà<br />
¹5 (25) <strong>2018</strong><br />
ОРУНХАНОВА<br />
ГУЛЬМИРА<br />
КАКИМОВНА<br />
Семей қаласының<br />
физика-математикалық<br />
бағыттағы Назарбаев<br />
Зияткерлік мектебінің<br />
педагогұйымдастырушыкураторы<br />
МУХАМЕДЖАНОВА<br />
ЖАНАР<br />
МУХАМЕТКАЛИЕВНА<br />
Семей қаласының<br />
физикаматематикалық<br />
бағыттағы Назарбаев<br />
Зияткерлік мектебінің<br />
педагог-психологы<br />
Мақала өскелең ұрпаққа адамгершілік тәлімтәрбие<br />
беру мәселесіне арналған. Мақалада<br />
адамгершілік тәрбие берудегі негізгі мәселелер<br />
мен тәрбие үрдісін заман талабына сай<br />
жетілдірудің жолдары қарастырылған.<br />
Статья посвящена вопросу нравственного<br />
воспитания подрастающего поколения. В статье<br />
выражены основные вопросы и пути<br />
совершенствования нравственного воспитания<br />
на современном этапе.<br />
The article deals with necessity improving of moral<br />
<strong>education</strong> in children and teenagers. The article is given<br />
the main problems and ways to realize perfection of<br />
moral <strong>education</strong>.<br />
ЖАНҰЯЛЫҚ ТӘРБИЕНІҢ БАЛАНЫҢ<br />
ДАМУЫНА ӘСЕРІ<br />
Қазіргі заманда бала тәрбиесі үлкен мәселе. Неге<br />
десек, компьютердің дамыған заманында баланың жеке<br />
тұлға болып қалыптасуына кім жауапты деген сұрақ<br />
туындайды. Ғасырлар бойы отбасы - тәрбиенің негізгі<br />
құралы болып табылады. Сондықтан бала үшін отбасыдәстүр,<br />
өнеге, мұралардың сақтаушысы ретіндегі ең<br />
үлкен орта. Отбасылық өмір<br />
- жеке адамның азамат болып өсуінің кепілі.<br />
Отбасы - оқыту мен тәрбие жұмысындағы мектептің<br />
одақтасы. Ата-ана бала тәрбиесі мәселесінде мектеппен<br />
тығыз байланыста болу керектігін жақсы түсінуі керек.<br />
Өйткені, бала тәрбиесінің отбасында, мектепте нәтижелі<br />
болуы осындай ынтымақтастыққа негізделеді.<br />
Сондықтан, ата-аналар үйде балаға қамқорлық көрсету,<br />
тыңдай білу, әрқашан баламен туындаған мәселелерді<br />
бірлесе шешуге ат салысулары керек. Оқушылар мен<br />
ата-аналардың қарым- қатынасын жақсарту мақсатында<br />
өткізілген тренинг сабақты назарларыңызға ұсынамыз.<br />
Тренинг мақсаты: ата- аналар мен балалар арасында<br />
тиімді қарым- қатынас орнату. Керекті құрал- жабдықтар:<br />
интерактивті тақта, релаксациялық әуендер.<br />
Тренинг барысы: ата- аналарға алты түрлі түсті<br />
қағаздардан алу ұсынылады.<br />
А) қызыл- көтеріңкі көңіл- күй;<br />
Б) сары- ашық, ұнамды;<br />
В) қою сары- көтеріңкі;<br />
Г) жасыл- салмақты;<br />
Д) күлгін көк- мазасыз, алаңдаулы;<br />
Е) қара- көңілсіз, көңілі қалу.<br />
Ата-аналардың көңіл-күйлері анықталғаннан кейін,<br />
рөлдік ойынның шарты таныстырылады. Ойынға төрт<br />
ата- ана қатысады. Олар: баланың әкесі, анасы, апасы.<br />
Рөльдік ойын: "Баланы есту" деп аталады.<br />
Ойынға қатысушыларға келесі жағдаят ұсынылады:<br />
"Бала мектептен келіп, сөмкесін лақтырып, ертең<br />
мектепке бармаймын деп әлек салады, себебі: мұғалім<br />
оған тыныш отырмағаны үшін ескерту жасап, ертең<br />
мектеп мүдіріне барасың, ата- анаңмен кел дейді".<br />
(жағдаятты өзгертіп алуға болады)<br />
Рольдегі ата-аналарға келесі тапсырмаларды ойнау<br />
керек:<br />
"Бала" қатты ыза болып, өте қатты қарсылық көрсетіп,<br />
өзінің дұрыстығын дәлелдеу үшін әртүрлі себептер<br />
келтіреді.<br />
"Әкесі" өктемдік танытады. Балаға айқайлап,<br />
қорқытады.<br />
"Анасы" қамқор ананың ролін ойнап, баласын жақтап,<br />
сол үшін жолдасымен де ұрысып қалады, мұғалімдерді<br />
кінәлайды.<br />
"Апасы" есі шығып, біресе немересін жақтап, біресе<br />
баласының сөзін сөйлеп, біресе келінінің қабағына қарап<br />
не істерін білмейді.<br />
Залда отырған қалған ата- аналарға б а қ ы л а п<br />
отыру ұсынылады, олар жіберілген қателіктер мен<br />
кемшіліктерді байқап отыру керек.<br />
Жағдаят ойналып болғаннан кейін, "актерлерге":<br />
Рольдерде ойнағанда өздеріңізді қалай сезіндіңіздер?<br />
Қазір қалай сезінесіздер?<br />
Өздеріңізге қандай шешім қабылдадыңыздар?<br />
Қатысушыларға қарап, талдау жасау.<br />
Тренинг жүргізуші: "Бала мектептен келіп, сөмкесін<br />
лақтырып, енді бармаймын" дегенде:<br />
Балаға не деу керек еді?<br />
Өзіңізді қалай сабырлы ұстау керек еді?<br />
Сіз шаршап тұрғанда өзіңізді қалай ұстау керексіз?<br />
Осындай кездерде күнделікті өмірде біз көп қателіктер<br />
жасаймыз. Міне сіздермен сол жиі жіберетін<br />
қателіктеріміздің біразын атап өтейік:<br />
Бұйрықтар, командалар, қорқыту ("Бармаймын деген<br />
не сөз? Қараңғы болғың келе ме? Көше сыпырушы бол!<br />
Оқымасаң, бір тиын да бермеймін");<br />
Оқытулар, заң соғу, "психологиялық кереңділікке<br />
әкелетін", яғни сіздің балаңыз сізді естімейді;<br />
Сын, сөгістер ("Барлығының баласы "бала" сияқты, ал<br />
менікі..", "Осындай болып кімнен туғансың?", "Тағы не<br />
бүлдірдің?", "Егер тағы да осылай істесең, онда...");<br />
Тергеу, кекету, кінәлау ("Өзің кінәлісің! ", "Мұғаліммен<br />
19
Change language