Warszawabo i Stockholm Warszawianka w ... - Suecia Polonia
Warszawabo i Stockholm Warszawianka w ... - Suecia Polonia
Warszawabo i Stockholm Warszawianka w ... - Suecia Polonia
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
planowała podróż do Polski w 1950 roku ale pogarszający się<br />
stan zdrowia to uniemożliwił.<br />
O ile wizyta w komunistycznej Polsce nastroiła ją pozytywnie<br />
wobec zmian, jakie tam zaszły, zauważała także negatywne<br />
strony systemu, które wiązały się z ograniczeniem wolności.<br />
Marika stała się coraz bardziej sceptyczna wobec postępowania<br />
komunistów. W tym okresie szereg spraw ujrzało światło dzienne:<br />
tajemnicza śmierć ministra Masaryka w Czechosłowacji, mianowanie<br />
marszałkiem w Polsce Rosjanina Konstantego Roskossowskiego<br />
oraz ostra krytyka Moskwy wobec rządów Tito<br />
w Jugosławii. Wszystko to rodziło dystans do komunistów.<br />
Dodatkowo wracała sprawa mordu katyńskiego. Pierwsze<br />
informacje o tym dramacie, które dotarły do niej jeszcze<br />
podczas wojny uznała za niewiarygodne, nie przyjmując<br />
sprawstwa ZSRR, czego polscy patrioci nie mogli jej wybaczyć.<br />
Prawdopodobnie pod wpływem tych wydarzeń i osobistych<br />
obserwacji dokonanych podczas drugiego pobytu w Polsce<br />
zdecydowała się odciąć od komunizmu w sposób ostateczny.<br />
Prasa szwedzka nazwała tę decyzję „odskoczeniem”. Pełny<br />
wyraz tej zmiany dała w książce pt. Bolsjevism ingen exportvara<br />
(<strong>Stockholm</strong> 1950).<br />
W Polsce nie pamiętano o Marice. Komuniści nie wykorzystali<br />
jej ówczesnej popularności w Szwecji ani jej entuzjazmu<br />
wobec zmian w Polsce. „Socjalistka w perłach” nie była im<br />
potrzebna. Niewiele jej książek przetłumaczono na język<br />
polski. Wśród tych, które pojawiły się w Polsce znajduje się<br />
powieść o bohaterskich walkach we wrześniu 1939 roku pt.<br />
Indiansommar 39, wydana w Sztokholmie w 1944 roku. Ale<br />
wątki polskie można znaleźć w kilku innych książkach, na<br />
przykład w powieści kryminalnej pt. Zamach w Paryżu (wyd.<br />
polskie w 1947 r.), której akcja toczy się w okupowanej Francji<br />
a jednym z pozytywnych bohaterów jest dzielny, polski lotnik.<br />
Marika nadawała również swoim bohaterom polskie imiona<br />
np. Janina, Jadwiga itp.<br />
Barwna postać, która właściwie Polski nie znała, ale czuła<br />
się z nią związana. Poświęciła dużo energii walcząc w Szwecji<br />
o dobre imię ojczyzny swojej matki. ❖<br />
Między Lublinem a Lizboną – ciąg dalszy ➔ ❘ Mellan Lublin och Lissabon – fortsättning ➔<br />
królem Norwegii. Królowa Małgorzata, jako regentka, przejęła<br />
rządy w obu królestwach. Gdy Olaf zmarł nagle w wieku 17 lat<br />
a po nim zmarł kolejny pretendent do tronu duńskiego, stany<br />
duńskie w Lund obrały Małgorzatę królową. W tym samym<br />
roku poddały się Małgorzacie stany szwedzkie. W ten sposób<br />
wszystkie państwa skandynawskie znalazły się pod rządami<br />
Małgorzaty. Pozostało jeszcze sformalizować tę unię i rozwiązać<br />
problem następstwa tronu.<br />
Na swojego następcę upatrzyła Małgorzata siedmioletniego<br />
Bogusława słupskiego, najstarszego syna księcia pomorskiego<br />
Warcisława VII. Bogusław był jej ciotecznym wnukiem, a ze<br />
strony ojca prawnukiem króla polskiego Kazimierza Wielkiego.<br />
Zabrała go do Danii, by wychować na króla przyszłej unii. W ten<br />
sposób na tron szwedzki powrócił, po raz pierwszy od XI w.,<br />
władca słowiański. W XI w. byli to potomkowie Świętosławy, w<br />
Szwecji znanej jako Sigrid Storrada. Córka pierwszego władcy<br />
Polski Mieszka I i Dubrawy czeskiej, żona ☛ cd. str. 17<br />
16<br />
Marika Stiernstedt, Tyringe 1953<br />
Marika gav även sina huvudpersoner polska namn, exempelvis<br />
Janina, Jadwiga osv.<br />
Marika Stiernstedt var en färgstark personlighet som egentligen<br />
inte var bekant med Polen, men kände sig förbunden<br />
med landet. Hon lade ner stor energi på att kämpa för sin mors<br />
fosterlands goda namn i Sverige. ❖<br />
Arnold Klonczynski<br />
Drottning Margareta tog som regent över styret i de båda<br />
kungadömena. När Olof plötsligt dog endast 17 år gammal,<br />
snart åtföljd av nästa tronpretendent, valde de danska ständerna<br />
i Lund Margareta till sin drottning. De svenska ständerna<br />
följde efter samma år. Alla nordiska länder hade således hamnat<br />
under Margaretas styre. Det återstod att formalisera denna<br />
union och lösa successionsfrågan.<br />
Margareta utsåg till sin efterträdare den sjuårige Bogislav av<br />
Stolp, den pommerske hertigen Vratislav VII:s äldste son. Bogislav<br />
var hennes systers dotterson och sonson till den polske<br />
kungen Kasimir den Stores dotter. Margareta kallade honom<br />
till Danmark för att fostra honom till blivande unionskonung.<br />
En regent av slavisk härkomst återkom därmed till den svenska<br />
tronen för första gången sedan tiohundratalet. Förra gången<br />
var det Sigrid Storrådas ättlingar. Född som Swietoslawa, dotter<br />
till Polens förste regent Mieszko I och Dubrawka av Böhmen, var<br />
hon gift först med den svenske, sedan med ☛ fort. sid. 17