SB Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endoskopi ünitesinde

KOLOREKTAL KANSER TARAMASI
Orta Risk Grubu (25, 26, 33, 37, 42, 44, 45): Asemptomatik, 50 yaş üzeri, başka risk faktörü
olmayan bireyler
- Her yıl gaitada gizli kan bakılması ve her 5 yılda bir flexibl sigmoidoskopik muayene veya
- Her 5-10 yılda bir çift kontrastlı baryum grafisi veya
- Her 10 yılda bir kolonoskopik muayene
Yüksek Risk Grubu (25, 26, 33, 37, 42, 44, 45):
-Yakın akrabalarında kolorektal kanser veya adenomatöz polibi olanlar: Orta risk grubu
gibi tarama yapılır ancak tarama 40 yaşında başlar.
-Aile öyküsünde familyal adenomatöz polipozis olanlar: Genetik danışmanlık verilmeli ve
gen taşıyıcısı olup olmadıklarını belirlemek için genetik test yapılmalıdır. Negatif genetik test
durumunda, önceden hastalıktan etkilenmiş bir aile üyesinde mutasyon saptanmışsa FAP
ekarte edilir. Gen taşıyıcıları ve ortada olan vakalarda puberteden başlayarak her yıl flexbl
sigmoidoskopi yapılır.
-Aile öyküsünde herediter nonpolipozis kolorektal kanser olanlar: Çok sayıda, birkaç
nesil boyunca özellikle de genç yaşta kolorektal kanser gelişmiş akrabaları olanlarda genetik
danışmanlık verilmeli ve HNPKK için genetik test düşünülmelidir. 20-30 yaşları arasında her
1 ya da 2 yılda bir, 40 yaşından sonra her yıl kolon muayene edilmelidir.
-Adenomatöz polip öyküsü olanlar: Kolonoskopide 1cm’den büyük ya da adenomatöz
polipleri olan hastalarda ilk muayeneden 3 yıl sonra kolon tekrar tetkik edilir, bir sonraki
muayene aralığı saptanan poliplerin tipine bağlıdır. İlk takipte kolon normal bulunursa veya
yalnızca tek, küçük bir tubuler adenom saptanırsa daha sonraki muayene 5 yıl içinde olabilir.
Özel durumlarda ara daha kısa tutulabilir.
-Kolorektal kanser öyküsü olanlar: Küratif amaçlı rezeksiyon uygulananlarda
operasyondan önce total kolonoskopik tetkik yapılmamışsa rezeksiyondan sonraki 1 yıl içinde
tüm kolon muayene edilmelidir; normal bulunursa ya da preoperatif evrede normal
bulunmuşsa bir sonraki muayene 3 yıl sonra yapılır, bu da normalse her 5 yılda bir yapılır.
-İltihabi barsak hastalığı olanlar: Pankoliti olanlarda hastalığın 8 yılından sonra, sadece sol
kolonu tutan koliti olanlarda 15 yıldan sonra başlamak üzere her 1-2 yılda bir kolonoskopi.
Hastada yüksek dereceli displazi bulunursa total kolektomiye verilir.
Kolorektal kanserlerde tarama testi olarak rektal tuşe, gaitada gizli kan, rijit ve
fleksibl sigmoidoskopi, çift kontrastlı kolon incelemeleri ve kolonoskopi kullanılmaktadır (32,
33, 45, 46).
19