1. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1985] - Kültür ve Turizm Bakanlığı

lcurgun izotop analizi, atom somrma yontemi iIe ger@kle~tiriIen eser
element analizlerini destekleyici nitelikte olrnaktadlr. Bu analizlerin sonuqlari,
~e~itli bolgelerdeki maden yataklar~ndan elde edilen cevher ve
curuf iistiindeki jeolojik ve rninerolojik aragtlrma sonu~Ianyla karqilap
tlnlmaktadlr. Caki~an Ozellikler, kaynak tanimlanmas~ asxslndan giiveniIir
bilgiler saglamaktad~r. Bu ~aIrqma:ar~n sonucu ise ticaret ili~kilerinin
saptanmasma yardnn edecek.tir.
Dolaylsiyla, Tiinkiye'de eser element analizi ve tkurgun izotop oranlarl
'yontemleriyle ve M. T. A. nm elde edebilecegi GO% saylda verinin yardimiyla
analitik olarak giirnii? kaynaklarini ve Tiirkiye'deki cevherlerin
kesin parmak izi,, gibi tespit edilebilme sorununu cozrnek miirnkiindiir.
Cevher analizlerini de, daha sonra kazilarda bulunmu~ giimiig eserlerin
analizleriyle kar$~la$tirlp, hangi giimii~ kaynaandan geldiklerini anlamak
miirnkiindiir. HaIen elimizde ~egitli kazilarda bulunrnuq giimii~ eserlerden
alinm~q 8rnckler olup bunlar Bogazigi Universitesi :Ernya boliimiinde
bu projemizde beraber ~ali~tiglrn~z Doc. Dr. Hadi O~bal taraf~ndan
anaIiz edilmektedir.
Bu eserler Alaca HGyiik, Troya, Beycesultan, Aligar, Hoyiik, Defjir-
mentepe, flkiztepe, Horoztepe ve ICultepe, Acemhoyiik Porsuk, Kurban
Hoyiik, Hassek ve Tarsus Ikazilanndandir. Toplam 13 yerleqmenin tarihi
siiresi dordiincii bin yll ila birinci bin ylllar arasindad~r. Aynca, Istanbul
ArkeoIoji Miizesi bize Babil, Assur, Nippur, Sippar ve Bismaya gibi
onemli Mezopotamya uygarliklar~nin giirniiq kolleksiyonlanndan ornek
almamxzl sagladi.
$U anda, tiim analizin cevher tarurnlama sonu~larlnin bir lcisml bitmigtir.
Ancak, Anadolunun belli ba~h sltl giimii~ maden b61,gesi vardir.
Biz ise ancak ii~iine degindik. Bunlar Bolkardag, Aladaii; ve Raban madeni
b6lgeleriydi. Kesin sonu~larimm diger bolgelerin cevher analizleri de
gerqekleqince, elde edebilecegiz. Simdi anlataca&rn.rz Hriiglerin gelecek.
telci analizlerin 1$@1 altinda des;i~e'bilece&ni belirtmek istiyorum.
Maden bolgelerinden sqimimizi yapal'ken, pilot projemiz iqin once
Onasyanm en zengin giimQ rnaden Ikaynag olan Toros daglarlru Bolkardag
maden merkezinde ba~lamayl diigiindiik. 1983- 1984 de iki yiizey
ara~trrmasmda bolgeyi geni~ gapta tarad~k, hem eslki giimi.Q madenlerinin
yerlerini saptaylp cevherlerden crnek aldrk, hem de bu bolgede
yiizylll a~kin bir zamandan 'beri jeologlar tarafmdan bilinen rnaden i*
Ieine atelyelerini ve arkeolojik alanlal-1 belgelemekti. Aynca, Tiirkiye
deki qe~itfi giirni.5 kaynakIannin tan~mlamas~n~ larnamlarnak i~in Aladag
madenlerinden Gmekler aldrk, ve Elazig ICeban madenine giderek
aravt~rma yaptik.