30.04.2013 Views

1. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1985] - Kültür ve Turizm Bakanlığı

1. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1985] - Kültür ve Turizm Bakanlığı

1. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1985] - Kültür ve Turizm Bakanlığı

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

oskopisiyle saptadigi kur~un izotop miktanndan yararlanarzk belirlemigtir.<br />

Be~thourd <strong>ve</strong> arkada~lari (1978), 4. <strong>ve</strong> 3. bin y ~h lranlda uygulanan<br />

teknolojiyi <strong>ve</strong> kaynaklari belirlemek amaciyle 35 adet iz element<br />

ismiginden yararl.anmigIardir, Hedlges (1979) ise, ldemir lesmlerin iqerisinde<br />

bulunan kapantilardaki curuf kallntisinin ana bilegen <strong>ve</strong> iz element<br />

igeriklerini elektron- prop mikro analizorii ile saptayarak kaynaklarznl<br />

belirlemigtir.<br />

Canak - ~ornlek tiirii eserlerin kayntiklarxnz belirlemek daha zor olmaktadir.<br />

Ana madde olarak kullanllan kil yataklannin ~ok yaygln <strong>ve</strong><br />

bol olmas~, eserlerin yer altinda uzun siire kalmalarr sonucu topraktan<br />

esere <strong>ve</strong>ya eserden topraga iyon degigimi ile element ge~mesi, kaynagin<br />

iz element da&lirnin~n homojen imama as^, tkiIjn kum <strong>ve</strong> benzeri katki<br />

maddesi katild~ktan sonra piyirilmesi kaynak bdirlenmesinde istatistiksel<br />

degerlendirmeyi gerdktirir. Hedges ( 1979)) Dlo& Bge buluntulannda<br />

mangan, titanyum, kalsiyurn, sodyum, aluminyum, krom, magnezyum <strong>ve</strong><br />

demir i~erieinden yararIanarak kaynakIarrni belirlemiqtir. Birgiil (1980),<br />

notron aktivasyon yonterniyle belirledigl iz element analizi sonudannl<br />

kullanmigtir.<br />

2. Teknoloji : Metal <strong>ve</strong> seramik eserlerin yaplrn teknolojilerini belirlemek<br />

arnaciyle, arkeolaglar yillarca gozlerini kuIlanmi~lardir. Modern<br />

analiz yonternlerinin uygulanmasiyle daba kesin <strong>ve</strong> do&-u degedendirilmeler<br />

yapilmaktadir.<br />

Insanlarln ilk kulland~gi metaI doin1 bak~rdir. Bundan yapilan eser.<br />

ler, mikroskopla incelendiginde, gekil vcrrme siirccinde yiizeydeki darbe<br />

izle~nden tan~mlanmaktadir. Ayrica, br~ eserlerin bakir iserizi oldukca<br />

biiyiik bulunmaktadir. M. 0. 8000 yil~na kadar dogal bakirdan yapllmig<br />

eserlere Anadolu kazilarinda rastlan~lmaktadrr. Baklr filizlerinden malahit<br />

rengi dolayisiyIe kolayca taninan vz odun komiirii ile indirgenerek<br />

bakir metali eIde edilen ikaynak olmugtur. B&in lsiiiIrEiirXu filizi kalkopiritin<br />

IM. 0. 3000 yillarinlda Tdkat bdgesinde i$lendiii;i bilinmektedir<br />

(Giles, 1974). Arsenikli, algodonit, witneyit <strong>ve</strong>ya mohakit filizIerinin kullanimi<br />

ile Turq devrinin ba~Iadij$ varsay~mlanabilir. Filizin tiirii, eserin<br />

iz element analizinden <strong>ve</strong> maden yataklarl yakinznda bulunan curuf ana-<br />

Iizinden anlagilmaktaclir. Curuf anal'iziilden yararlanarak curuf olugumu<br />

i~in kuIlaniIan katkl maddesi tanirni vz firm sicaklx~r saptanabilmektedir.<br />

fkiztepe Lazrlarlndan gikan tunq1ar:n analizleri, bu 'bolgede M. 0.<br />

5000-1900 ylllan araslnda arsenikli tunq kulIan11dlii;inz gostermi~tir<br />

(Kunq, 198.1, ijzlbal, 1981). 18kinci lbin yzEdan sonra tkalayli ala~rrmn Orta<br />

Do& <strong>ve</strong> Anadolu'da yaygm kullaniIdi~i (Esin, 1969) daha soma kur~unlu<br />

tunG <strong>ve</strong> Roma devrinde kaleminin bak~r. filizi ile birlikt'e indirgenrnesi<br />

sonucu altin goriiniimlii tunq yaplm teknigi geliqtirilmigtir.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!