1. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1985] - Kültür ve Turizm Bakanlığı

idera yll boyunca konmabifm kan vc daha ba~ka orgmjk madde h-
ht~lasr saptan~bilmiqtir. BunIwb bugine kadar en eski kan kahnttsl
I[ranlda Cmo civannd& Barda Bdka'dan gelen kdktk. KdmhIa~
amxnda kan ve mlyuvarlar iseren kan damarlan, ghgili ve diiz kas kahhlm,
hayvan ve insan sw ve Id parpmkIarr, kuqtiiyii ucu kahntdat?, ke
eici ve 1kaz~51 ddesde kolojen parqaciklan ~@billeri ml&bilir. $ismdiye
kadar incdenen omelder G. 8, 500- 110.500 yd ams~ndaki bbir zaman diIimi
i~inde yer aIlr ve Smej$b 350 iirnektea (sadece 9 t-si bari~) hepsindc
aletin kuIlamm ile ildi bu tiir kd~ntdar 'bulunmu$m.
fqin en ijlginq yam, geligtirilen findm ve yapdan malkler sap sinde, %u .tiir knn ve &ger protein kalmtxlannm iinsana mx, hapma m
ait oldu&, ha'~vma aitse 'hmsi tiire &t oldu@mun sarptan&ilm~i.dir.
Kukmm szramda kam alet yiizeyine baEIanmas1 pihtil~a ile
birwto b~lar. P&stllapna ymi k m a sirasmda alywm1m rbom'kla
birlikte bir biiltimii ya$mznr siirdW, Her bir alyvvar yaklaglk olarak
280 milyon hemoglobin molekiilii il;& ve su kaybi yiiziinden alyuvarlann
5ekE bzuldu& halde, geriye, baqka kan proteinleriyle kanqlk, nisps
ten biiyiik mihda hemoglobin kdrr. Bu protein, qakmaktag~ ya da do-
&I cam gibi bijr al& fizeyinddki belIi barn ehi b@ha yiklekle t m ~
lddiler olarak qekiIir. Toprakh, dlfi, kilTi bir ortam bazx bakteri ve mantar1mn
protein kalm~Ian iIe a h yiizeyi arasmdaki baa h d m m engelled@
idn, bu baglanma shci daha da giidenir.
AIet iIk Gnce diQiik giiqlii bir mik-roskopIa incelenlr. 1K;an ve protein
yaygsm, deneyimli bir gazden kapayacak &el bir-gSrlinhii vardir.
Xranrn .ge-kten var olup olmad~b saptamah we wama yerinden
o~matmak igh, bu kan kalmtrn, bu ige yaraylglr bir srmda eritilir ve pIastik
pipet& ucu ile kazrnarak ve Mkalanarak altt piizqhden agrrlrnas~
saglams. Elde &1en ijrnek bm&n soma idrar analizleriude lcullanrlan
hemoglobine ve serum albumine duyarl~ olan bir test @dine uygulanlr,
bgIdbin, dwar rvc serum ahminin varlr& kanxtlmr.
Tiir sap tamnas~ i~in Thmas H. by de&l!k ban y611temleri kullanmi$Qr
: I
kendine Szga bir k m molekiilleri pro-
Herbir tiir, qi olmayan, s~rf
tej, diizenine sahip oldu~ icia, kan hmoglobini kristallerhin belirleyici
$eMIerine baREllarak diir saptanabilir. U m 01x1, liyi i~leyen yijntem +sin
yiiksek giiqIii mi kroskopa, ban Icimyasd eriyiklere, uyguImada us tahga,
bilinen tiirlerin hemoglobin qekillerine ait bir rehbere ( hlavuza) ve m a -
na ihtiyag vardrr, Elde edaen sonug tt!~
saptamasr. dlizeyhdedir.