1. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1985] - Kültür ve Turizm Bakanlığı
1. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1985] - Kültür ve Turizm Bakanlığı
1. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1985] - Kültür ve Turizm Bakanlığı
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Mossbauer spektroskopisi demir cserlerin korozyonunun belirlen.<br />
mesinde uygulama alani bulurken, spark kaynakli kiitle spektrometresi<br />
giimiig madeni <strong>ve</strong>ya giimiig eserlerde kurqun izotop (Wagner, 1980, Ye-<br />
ner, 1983) analizinde kullanilrnaktad~r.<br />
1, Kaynzk 'belirlemesi : hkeolojik eses yapildigi ham madde kaynaginus<br />
kimyasal kardkterini tagrmas~ dolay~siyle, ansulide hangi yiirede<br />
iiret9diij;ini saptwak miimkiin ollmakta~dlr. Kurarmsal olarak Qarakte<br />
ristik elernentlerin miktari sonraki kimyasal iqlemlerle degigrnemelidir,<br />
Bu varsaylm sonradan tekrar kullan~m isin karr$~mlmamig 'orijinalite<br />
sin. koruyan eserler iqin ge~erlidir. Ornegin, 1tar2ht.e ilk para olm8k kabul<br />
edilen Lidya sikkesi, iz element <strong>ve</strong> kur~un izotop analizleriyle tanimlanabilmesine<br />
kargrn Biiyiik fskender donemi sikkeleri farkll bolge giimiig<br />
<strong>ve</strong> altinlarinin tekrar eritilerek ~ekiI <strong>ve</strong>rilmesinden dolayi kayna.<br />
gin~n belirlenmesi miirnkiin degildir.<br />
Kaynak belirlenmesinde, absidiyen, qaikmakta$i, baklr, tun$, dank<br />
mermer, <strong>ve</strong> sanak - ~ijrnlek tiiru eserIerde iz element analizleri yaprlmak.<br />
tadlr.<br />
Obsidiyen, koyu renkte, parlak, saydarn, sert, yontrna ile ~ekil <strong>ve</strong>rilebilen,<br />
kesici <strong>ve</strong> delici alet yaplminda Neolitik Gag insanlan rarafindan<br />
kullan~lmi~ abir malzemedir. Sadcce sinrrll bdgede [bulunur <strong>ve</strong> volkan?k<br />
pablama sonucu olu~ur. Kaynaktan yiizlerce killornetre uzakta yapllan<br />
.kazilarda bu malzemeden yapilmi~ eserIere rastlanmaktadir. Bunlarin<br />
kaynakIarinln belirlenmesiyle, Neolitik CaE ticari iliskileri <strong>ve</strong> goq<br />
yollar~nin belirlenmesi ama~lanmaktadir.<br />
Ayni bolgede farkli patlama zamanmda olugan obsidiyenin kimyasal<br />
bile~imi farkli oImasina karpin aynl btilgede <strong>ve</strong> aynl patlamada oluganlarin<br />
bile~imi benzerlik gostermektedir. Akdeaiz adalarl <strong>ve</strong> Anadolu<br />
da bilinen kaynaklar, obsidiyenin stronsyum <strong>ve</strong> rubidyum oranlarmdan<br />
yararlanarak sinlflandirilmaktadxr (Gale, 1981). AnadoIu dbsidiyenlerinin<br />
yagi hidrasyon (Dereli, 1980) <strong>ve</strong> termoliimines~ns (Goksu, Tiiretken,<br />
1979) yontemleriyle belirlendikten sonra AAS ile Baryum, Zirkonyum,<br />
Stronsyum <strong>ve</strong> rubityum analizlerindelz yararlanarak kaynaklarl belirlenmi~tir<br />
(Yegengil, Goksu, 1983). Yukaridaki elementlere ila<strong>ve</strong>ten, mangan,<br />
sodyurn, potasyum, demir, <strong>ve</strong> dnko iz elementleri <strong>ve</strong> kirilma indisi<br />
olg5imii kaynck belirlenmesinde kullanllrnaktadir.<br />
Metal orijlnli eserin kayna$nin belirIenmesinde, metalin tiiriine<br />
<strong>ve</strong> teknolo jisjne bag11 oIarak degigik yon temler uygulanmaktadlr. Wagner<br />
(198Q), He1enisti.k Gag giimiig eserlerinin !kaynaklarini kuttle cspekt-