1. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1985] - Kültür ve Turizm Bakanlığı
1. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1985] - Kültür ve Turizm Bakanlığı
1. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1985] - Kültür ve Turizm Bakanlığı
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>ve</strong> tuns eserin analizi ark - spckzro - graFi'k yontemiyle yaptlrmigtir. Kap-<br />
tan (1982) Tokat yoresi eski rnaden ocaklarl yaklninda bulunan curd-<br />
larrn ana1:zini yine bu yontemle yaptirmi~tir.<br />
Alkali metallerin analizinde ise alev yayilma yontemi aIetin ucuz-<br />
olmasi nerleniyle tercih edilir.<br />
2. Atomik soarma yontemi : 1960 yilinda ticari olarak piyasaya<br />
suriilen atomik sogurma spektrofotometreIeri, yontemin do~rulu~unun<br />
iyi olmasl nedeniyle kisa zamanda yayginlagtl. 1970 yilinda elektro-termal<br />
atomla~tiric~larin geligtirilmesiyle iz element analiz laboratuvarlarinm<br />
baqlica aleti haline geldi. Aletin diger yijntemlei-inkine gore ucuz .oh.asl<br />
kisa siirede tek elementin bir gok ornekte analizinin yapilmasl gilbi iistiin<br />
liisne kargin tek ornekte birden fazla element anillizinde pratik degildir.<br />
Bu yijntemle 70 civarlnda elementin analizi yapilabilmektedir. 10 - 20 mg<br />
iirnek ~ozeltisinde 15 - 20 elementin anatizi yapllabilir.<br />
Bu yontemIe KU~F (1981) Ikiztepe kazl buluntusu 44. adet bakir<br />
<strong>ve</strong> tun^ analizini, Ozb'al (1981, 1983) 100 civarinda ayni kazi yeri buluntulan<br />
analizini, Giil <strong>ve</strong> Kung (1983) Urartu <strong>ve</strong> Frig tuns eserlerin analizini,<br />
Yegengjl <strong>ve</strong> Goksu (1983) obsidiyen anaIizini yapmi~lardir.<br />
3. X- igmi floresans spektroskopisi : Bu yoatemin iistiinliiE eseri<br />
bozmadan yiizeyin belli bir ~kisminin analizi yapilabilmektedir. Duzgiin<br />
<strong>ve</strong> 1 cm2 gibi bir yuzeye gereksinim olr~asina karqllik .taramah elektron<br />
mikroskobu ile birlegtirildiginde daha kii~iik yiizcylerin analizi yapilabilmektedir.<br />
Ana biIe~en <strong>ve</strong> iz element iceriklerinir~ belirlenmesinde kullanllan<br />
bu yontem, arkeolojide metal, siis egyalan <strong>ve</strong> kaplama eserlerin<br />
analizinde uygulama alanl bulrnugtur.<br />
4. Notron aktivasyon : Bu yontenlde optik yayilma spektroskopisi<br />
gibi, bir ornekte birden fazla eIement snalizinde kullanrlir. Bilhassa se-<br />
ramik tiirii eserlerin (Birgiil, 1981) iz element analizinde yaygin kuIla-<br />
nrlmaktadir. Duyar1iii;inin az olmasi <strong>ve</strong> analiz siircsinin uzuil olmasi do-<br />
1ayrsiyIe arkeometride uygularnasi sinirlidir.<br />
5. . X - igrfi klrinim spektroskopisi : Kristalik yapida biIeqiklerin .<br />
analizinde kullanllan bu yontem, arkeolojide seramik turii eserlerin pi-<br />
~irilme s~cakli~~nin belirlenmesinde (Goksu <strong>ve</strong> arkadaglan, 1981), cumf<br />
analizinde (Kun~ <strong>ve</strong> arkada~lalr, 1983) uygulanmr$irr.<br />
6. Diger yijntemler : Organik kokenli maddelerin analizinde kir-<br />
mzi ijtesi speiktmdkopisi yaygin ~kullanilmaktadir. M~sir'da, kirq ta.yn-<br />
dan yap~lrnxg mezarlarin koruyucu tabakesinin bal murnu <strong>ve</strong> bitki zamkl<br />
olduh ba yontemle saptanm~gtir.