tc balıkesir üniversitesi fen bilimleri enstitüsü makine mühendisliği ...

2. TAŞITLARDA AERODİNAMİK
2.1 Otomobillerdeki Kayıplar
Gerek taşıt gerekse hava mutlak olarak sabit olmayıp arada bir bağıl hız
olacağından aerodinamik kuvvetler oluşur. Bu kuvvetlerin nedeni araç gövdesi
üzerindeki dış akış ile motor, radyatör sistemi, araç içindeki ısıtma-soğutma,
havalandırma maksadıyla oluşan iç akıştır. Oluşan direncin % 90’dan fazlası dış
akıştandır. Genel olarak sürükleme katsayısı (CD), kaldırma katsayısı (CL), moment
katsayısı (CM) otomobiller için aerodinamik karakteristikleri ifade eder. Bu
katsayılar küçüldükçe aracın manevra, hızlanma, yol tutuş kabiliyeti gibi
özelliklerinde de iyileşme görülür. Aracın hava sürtünmesini yenmek için
harcayacağı enerji miktarı da küçüleceğinden yakıt sarfiyatında önemli bir azalma
gözlenir.
CD değeri bir cismin dış formu sebebiyle düzgün doğrusal akım içinde
oluşturduğu süreksizlik ve türbülans gibi akım bozuntularının sonucu ortaya çıkar.
Dış form itibariyle cisim ne derece az bozuntuya sebep olursa sürükleme katsayısı ve
buna bağlı olarak sürükleme kuvveti de o derece küçük olur. Hızı ve geometrik
boyutları belli olan bir aracın hava direnç kaybını azaltmanın tek yolu aracın dış
formuna bağlı olan sürükleme katsayısı CD'yi azaltmaktır.
CD değerinin azaltılması; binek araçları için ekonomik açıdan, belli hıza
çıkması istenen araca daha küçük motor takılabilmesi anlamına gelir. Yarış
arabalarında ise yüksek performans hedeflendiğinden motor gücü sabit bir aracın
daha yüksek hıza erişebilmesi CD değerinin önemini ortaya koyar.
Taşıtlarda motorca üretilen güç, hava direnci ve sistem içindeki kayıpları
dengeler. Düşük hızlarda hava direnci diğer kayıplar yanında oldukça düşük
mertebelerdedir. Ancak hız 30-40 km/h değerine ulaşınca hava direnci önem kazanır
5