tc balıkesir üniversitesi fen bilimleri enstitüsü makine mühendisliği ...

Şekil 3.2 de örnek olarak, bir binek taşıtına ait deney sırasındaki hız-zaman
diyagramı verilmiştir. Negatif ivme taşıt üzerine uygulanan kuvvetle doğru orantılı
olup, bu taşıtı yavaşlatan dış kuvvet, tekerleklerin yuvarlanma direnci ile
aerodinamik direnç kuvvetinin toplamına eşittir. İvmenin küçük bir zaman
aralığındaki değeri ∆V/∆t den hesaplanır.
Toplam direnç kuvvetinin hesaplanması:
∆V
F = m.
a = m.
(3.1)
∆t
Burada dinamik basıncın ve dolayısıyla taşıt hızının bilinmesine gerek vardır.
Bu hız ölçümü pitot tüpü ile yapılır [18].
3.1.1.2 Aerodinamik Kaldırmanın Ölçülmesi
Kaldırma etkisi, yol deneylerinde aerodinamik yük nedeniyle
süspansiyondaki yer değişiminin ölçülmesi ile belirlenmektedir. Her bir tekerleğin
süspansiyon yer değişimi ölçülüp, süspansiyondaki kaldırma kuvveti bileşenleri
eşdeğer bir kaldırma değerine dönüştürülmektedir. Süspansiyondaki aerodinamik
yük, yaylar üzerine yerleştirilmiş strain gauge'ler ile veya optik seyir yüksekliğini
ölçen gauge'ler ile de ölçülebilmektedir.
3.1.1.3 Yüzey Basıncının Ölçülmesi
Şekil 3.3 te görüldüğü gibi yüzey basıncının ölçümü için taşıt yüzeyi üzerine
küçük bir delik açılır ve burası bir basınç algılayıcıya bağlanır. Delik düz ve yüzeye
dik olmalıdır. Bu yöntemle yerel statik basınç ölçülür. Buna tekabül eden statik
basınç katsayısı CP' nin hesabı için, dinamik basınç da gerekli olup, o da pitot tüpü ile
ölçülür.
25