27.06.2013 Views

Çocuk ve Ergen Psikofarmakolojisi: Temel İlkeler

Çocuk ve Ergen Psikofarmakolojisi: Temel İlkeler

Çocuk ve Ergen Psikofarmakolojisi: Temel İlkeler

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>Çocuk</strong> <strong>ve</strong> <strong>Ergen</strong> <strong>Psikofarmakolojisi</strong>:<br />

<strong>Temel</strong> <strong>İlkeler</strong><br />

Dr. Sabri Hergüner<br />

<strong>Çocuk</strong> <strong>ve</strong> <strong>Ergen</strong> Psikiyatrisi Uzmanı


Yeni bir alan…<br />

1937 ilk ilaç kullanımı<br />

(Bradley C. The behaviour of children receiving benzedrin.<br />

AJP 1937; 94: 577-585)


Yeni bir alan…<br />

1940 – 1950 <strong>ve</strong> 1960‛lar DEHB tedavisi


Yeni bir alan…<br />

1958‛de NIMH ilk destek<br />

Eisenberg L, Gilbert A, Cytryn L, and Molling PA. The effecti<strong>ve</strong>ness of<br />

psychotherapy alone and in conjunction with perphenazine and placebo<br />

in the treatment of neurotic and hyperkinetic children.<br />

Am J Psychiatry 1961; 117:1088-1093.


Yeni bir alan…<br />

NIMH (1977) ‘çocuklarda depresyon görülür‛<br />

1970 – 1980‛ler kaygı bozukluğu - depresyon


Yeni bir alan…<br />

1997; FDAMA + 6 ay ek süre<br />

1999; NIH geniş ölçekli çalışmalar için bütçe


FDA onayı<br />

Sertralin = okb (2002)<br />

Fluoksetin = depresyon (2003)<br />

Risperidon = otizm (2006)<br />

Aripiprazol = şizofreni (2007) / otizm (2010)


1987 – 1996 yıllar arasında<br />

– Psikotrop kullanımı 3 kat<br />

– Antidepresan kullanımı 7 kat<br />

– Stimulan kullanımı 3,5 kat<br />

– Antipsikotik kullanımı 3 kat<br />

Psychotropic practice patterns for youth: a 10-year perspecti<strong>ve</strong>.<br />

Zito JM, Safer DJ, DosReis S, Gardner JF, Magder L, Soeken K, Boles M, Lynch F, Riddle MA.<br />

Arch Pediatr Adolesc Med. 2003 Jan;157(1):17-25.


A three-country comparison of psychotropic medication prevalence in youth.<br />

Zito JM, Safer DJ, de Jong-van den Berg LT, Janhsen K, Fegert JM, Gardner JF, Glaeske G, Valluri SC.<br />

Child Adolesc Psychiatry Ment Health. 2008 Sep 25;2(1):26.


zorluklar<br />

Tanı ölçütleri<br />

– erişkin psikiyatrisine ait<br />

– belirtiler özgün değil<br />

Ek tanılar<br />

– Tik – OKB<br />

– Tik – DEHB<br />

– ZG - YGB


zorluklar<br />

Gelişimsel özellikleri farklı<br />

KC / vücut oran – GFR yüksek<br />

Daha hızlı metabolize<br />

İlaç yarı ömrü daha kısa<br />

mg / kg doz daha yüksek<br />

Sinir sistemi yolakların olgunlaşması<br />

Noradrenergik sistem – TSA etkisi<br />

Dopaminergik sistem – Stimulan etkisi<br />

Farklı yan etkiler – düşük etkinlik


zorluklar<br />

Tedavide işbirliği<br />

Ebe<strong>ve</strong>ynler + <strong>Çocuk</strong> + Öğretmen +<br />

Komşular….


zorluklar<br />

Tanı nedir? Niye olur?<br />

Neyi tedavi edeceğiz? Neyi edemeyeceğiz?<br />

Tedavi etmezsek ne olur? Tedavi edersek ne olur?<br />

Tedavi sırasında hangi yan etkiler görülebilir?<br />

Alternatiflerimiz nelerdir?<br />

Çevreden neler duyabilirsiniz?<br />

Sizin kafanızda oluşan bir soru var mı?


İlacın formu<br />

– Sıvı form ‘bebek miyim?<br />

– Kapsül ‘daha ağır bir hastalık‛<br />

– İğne ‘cezalandırılma‛<br />

mg / büyüklüğü<br />

– Lustral 50 mg, risperdal 1 mg‛dan daha ağır<br />

Dozlama<br />

– Daha sık aralıklarla kullanım; etki artabilir, uyum azalabilir<br />

– Okulda alma – utanma/alay edilme<br />

– Anne mi <strong>ve</strong>recek – çocuk kendi mi takip edecek


‘İlaçtan çok faydalandım, derslerim düzeldi,<br />

notların çok arttı, artık çalmıyorum, kolay<br />

sinirlenmiyorum, ama bunları kendim değil<br />

bir ilacın bana yaptırması beni sinir ediyor‛<br />

16 yaş, kız DEHB + kleptoman


İlacın çocuk için anlamı?<br />

– ‘deli miyim’<br />

İlacın aile için anlamı?<br />

– ‘bizim yüzümüzden mi oldu?’<br />

– ‘çocuğuma zarar mı <strong>ve</strong>riyorum?’


Tedavi öncesi değerlendirme<br />

Fizik muayene<br />

– Kilo / boy<br />

– Nabız / tansiyon<br />

Labaratuvar incelemesi<br />

– KF Fonksiyon testleri<br />

– Kan şekeri<br />

– Lipid profil<br />

– Prolaktin


Psikofarmakoloji tedavinin sadece sadece bir bir<br />

parçasıdır parçasıdır<br />

Psikofarmakoloji tedavinin<br />

– OKB; Sertraline + KDT >KDT > Sertraline<br />

(2004, JAMA)<br />

– Depresyon; Fluoksetin + KDT > Fluoksetin > KDT<br />

(2004, JAMA)<br />

– DEHB; Stimulan = Stimulan + DT > DT<br />

(1999, Arch Gen Psych)


zorluklar<br />

Yan etkilerin takibi<br />

Açık uçlu yan etki taraması<br />

İlaç ile ilgili beklenen yan etkilerin taraması<br />

Yan etki için genel sistemik tarama


ilmediklerimiz<br />

Bedene uzun vadede etkileri<br />

Beyine uzun vadede etkileri<br />

Psikiyatrik durumlara direnci arttırma /<br />

azaltma


teşekkürler

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!