Çocuk ve Ergen Psikofarmakolojisi: Temel İlkeler
Çocuk ve Ergen Psikofarmakolojisi: Temel İlkeler
Çocuk ve Ergen Psikofarmakolojisi: Temel İlkeler
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Çocuk</strong> <strong>ve</strong> <strong>Ergen</strong> <strong>Psikofarmakolojisi</strong>:<br />
<strong>Temel</strong> <strong>İlkeler</strong><br />
Dr. Sabri Hergüner<br />
<strong>Çocuk</strong> <strong>ve</strong> <strong>Ergen</strong> Psikiyatrisi Uzmanı
Yeni bir alan…<br />
1937 ilk ilaç kullanımı<br />
(Bradley C. The behaviour of children receiving benzedrin.<br />
AJP 1937; 94: 577-585)
Yeni bir alan…<br />
1940 – 1950 <strong>ve</strong> 1960‛lar DEHB tedavisi
Yeni bir alan…<br />
1958‛de NIMH ilk destek<br />
Eisenberg L, Gilbert A, Cytryn L, and Molling PA. The effecti<strong>ve</strong>ness of<br />
psychotherapy alone and in conjunction with perphenazine and placebo<br />
in the treatment of neurotic and hyperkinetic children.<br />
Am J Psychiatry 1961; 117:1088-1093.
Yeni bir alan…<br />
NIMH (1977) ‘çocuklarda depresyon görülür‛<br />
1970 – 1980‛ler kaygı bozukluğu - depresyon
Yeni bir alan…<br />
1997; FDAMA + 6 ay ek süre<br />
1999; NIH geniş ölçekli çalışmalar için bütçe
FDA onayı<br />
Sertralin = okb (2002)<br />
Fluoksetin = depresyon (2003)<br />
Risperidon = otizm (2006)<br />
Aripiprazol = şizofreni (2007) / otizm (2010)
1987 – 1996 yıllar arasında<br />
– Psikotrop kullanımı 3 kat<br />
– Antidepresan kullanımı 7 kat<br />
– Stimulan kullanımı 3,5 kat<br />
– Antipsikotik kullanımı 3 kat<br />
Psychotropic practice patterns for youth: a 10-year perspecti<strong>ve</strong>.<br />
Zito JM, Safer DJ, DosReis S, Gardner JF, Magder L, Soeken K, Boles M, Lynch F, Riddle MA.<br />
Arch Pediatr Adolesc Med. 2003 Jan;157(1):17-25.
A three-country comparison of psychotropic medication prevalence in youth.<br />
Zito JM, Safer DJ, de Jong-van den Berg LT, Janhsen K, Fegert JM, Gardner JF, Glaeske G, Valluri SC.<br />
Child Adolesc Psychiatry Ment Health. 2008 Sep 25;2(1):26.
zorluklar<br />
Tanı ölçütleri<br />
– erişkin psikiyatrisine ait<br />
– belirtiler özgün değil<br />
Ek tanılar<br />
– Tik – OKB<br />
– Tik – DEHB<br />
– ZG - YGB
zorluklar<br />
Gelişimsel özellikleri farklı<br />
KC / vücut oran – GFR yüksek<br />
Daha hızlı metabolize<br />
İlaç yarı ömrü daha kısa<br />
mg / kg doz daha yüksek<br />
Sinir sistemi yolakların olgunlaşması<br />
Noradrenergik sistem – TSA etkisi<br />
Dopaminergik sistem – Stimulan etkisi<br />
Farklı yan etkiler – düşük etkinlik
zorluklar<br />
Tedavide işbirliği<br />
Ebe<strong>ve</strong>ynler + <strong>Çocuk</strong> + Öğretmen +<br />
Komşular….
zorluklar<br />
Tanı nedir? Niye olur?<br />
Neyi tedavi edeceğiz? Neyi edemeyeceğiz?<br />
Tedavi etmezsek ne olur? Tedavi edersek ne olur?<br />
Tedavi sırasında hangi yan etkiler görülebilir?<br />
Alternatiflerimiz nelerdir?<br />
Çevreden neler duyabilirsiniz?<br />
Sizin kafanızda oluşan bir soru var mı?
İlacın formu<br />
– Sıvı form ‘bebek miyim?<br />
– Kapsül ‘daha ağır bir hastalık‛<br />
– İğne ‘cezalandırılma‛<br />
mg / büyüklüğü<br />
– Lustral 50 mg, risperdal 1 mg‛dan daha ağır<br />
Dozlama<br />
– Daha sık aralıklarla kullanım; etki artabilir, uyum azalabilir<br />
– Okulda alma – utanma/alay edilme<br />
– Anne mi <strong>ve</strong>recek – çocuk kendi mi takip edecek
‘İlaçtan çok faydalandım, derslerim düzeldi,<br />
notların çok arttı, artık çalmıyorum, kolay<br />
sinirlenmiyorum, ama bunları kendim değil<br />
bir ilacın bana yaptırması beni sinir ediyor‛<br />
16 yaş, kız DEHB + kleptoman
İlacın çocuk için anlamı?<br />
– ‘deli miyim’<br />
İlacın aile için anlamı?<br />
– ‘bizim yüzümüzden mi oldu?’<br />
– ‘çocuğuma zarar mı <strong>ve</strong>riyorum?’
Tedavi öncesi değerlendirme<br />
Fizik muayene<br />
– Kilo / boy<br />
– Nabız / tansiyon<br />
Labaratuvar incelemesi<br />
– KF Fonksiyon testleri<br />
– Kan şekeri<br />
– Lipid profil<br />
– Prolaktin
Psikofarmakoloji tedavinin sadece sadece bir bir<br />
parçasıdır parçasıdır<br />
Psikofarmakoloji tedavinin<br />
– OKB; Sertraline + KDT >KDT > Sertraline<br />
(2004, JAMA)<br />
– Depresyon; Fluoksetin + KDT > Fluoksetin > KDT<br />
(2004, JAMA)<br />
– DEHB; Stimulan = Stimulan + DT > DT<br />
(1999, Arch Gen Psych)
zorluklar<br />
Yan etkilerin takibi<br />
Açık uçlu yan etki taraması<br />
İlaç ile ilgili beklenen yan etkilerin taraması<br />
Yan etki için genel sistemik tarama
ilmediklerimiz<br />
Bedene uzun vadede etkileri<br />
Beyine uzun vadede etkileri<br />
Psikiyatrik durumlara direnci arttırma /<br />
azaltma
teşekkürler