Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ÞUBAT 2009<br />
Doç.Dr. Sadýk Ardýç<br />
TUTD Baþkaný<br />
Deðerli Türk Uyku Týbbý Derneði Üyeleri ve Deðerli Uyku Týbbý<br />
Uðraþanlarý;<br />
Bir yönetim döneminin sonuna geldiðimiz þu günlerde,<br />
dönemimizde neler hedeflediðimizi, hedeflerimizin ne kadarýný<br />
gerçekleþtirdiðimizi sizlerle paylaþmak istedik.<br />
Dönemimizde uluslararasý katýlýmlý iki ulusal kongre geçirdik. Bu<br />
kongrelerimizin her biri 300-350 katýlýmcý ile yapýldý. Bu kongrelerde<br />
uyku týbbýndaki hýzlý deðiþimleri, deðiþen kabulleri, sendromlarý ve<br />
deðiþen kurallarý irdeledik, sizlerle paylaþtýk. Sizlerle birlikte uyku<br />
týbbýna hýzlý ayak uydurmaya çalýþýrken diðer taraftan da<br />
misyonumuzun gerçekleþmesi için bir yandan direnen güçlere karþý,<br />
kabul ettirmek çabamýzý sürdürdük. Neydi misyonumuz? Uyku<br />
týbbýnýn yeni bir týp uzmanlýk alaný olarak saðlýk otoritesi tarafýndan<br />
kabul etmesini saðlamak, bu amaçla bilim çevrelerinde bir beyin<br />
fýrtýnasý baþlatmaktý.<br />
Dokuz Eylül Üniversitesi Uyku Birimi Baþkaný Prof. Dr. Barýþ<br />
Baklan’ýn da katýldýðý geniþlemiþ yönetim kurulu toplantýsýnda<br />
üniversitelerde uyku týbbýnýn bir uzmanlýk alaný olarak kurulmasý<br />
çalýþmalarýna baþlanýlmasý tartýþýldý. Sayýn Baklan’ýn da olumlu<br />
bakmasý nedeniyle bu eylemin ilk olarak Dokuz Eylül Üniversitesi<br />
bünyesinde baþlatýlmasý kabul edildi. Bundan sonra bu eylemimizi<br />
VIII. Ulusal kongrede multi disipliner katýlýmlý tartýþmaya açtýk. Çok<br />
ciddi, kimi zaman inciten karþýtlýklarýn yaþandýðý bir hava oluþtu.<br />
Ancak fikirlerin bazý karþý çýkanlara karþý ön kabulü saðlandý.<br />
Yaþanmasý istenmeyen olumsuzluklara karþýn hedeflediðimiz<br />
tartýþmayý baþlatmýþ olduk. Bu çabalarýmýz yýl içinde devam etti,<br />
Saðlýk Bakanlýðý’na ziyaretler yapýldý.<br />
Derneðimizin IX. Ulusal Uyku Týbbý Kongresi’nde yine Avrupa<br />
Uyku Dernekleri Baþkaný, Amerikan Uyku Týbbý Akademisi seçilmiþ<br />
baþkaný, Dünya Uyku Týbbý Birliði Baþkaný, Asya Uyku Araþtýrmalarý<br />
Dernek Baþkaný dünyadaki uyku týbbý deneyimlerini anlattýlar. Baþka<br />
bir oturumda ülkemizdeki bilim adamlarý yine uyku týbbý uzmanlýðý<br />
oluþturulmasýný tartýþtý. Sonuçta uyku týbbýnýn ayrý bir bilim dalý<br />
olmasý gerekliliði kabul edildi. Bu ivmeyle, konu üzerinde<br />
çalýþmalarýmýz sürmektedir.<br />
Yine IX. Uyku Týbbý Kongresinde, Amerikalý deðerli Bilim adamý<br />
Prof. Dr. Allan Pack uyku týbbýnýn koruyucu hekimliðe iliþkin<br />
özelliklerinden söz etti ve sosyal ve ekonomik olumsuz sonuçlarýn<br />
önlenebileceðini vurguladý. Biz de konuyla ilgilenmeye<br />
baþladýðýmýzdan bu yana konu üzerinde çok durduk.<br />
Yýllýk ‘Temel Uyku Kursu’ ve ‘Ýleri Uyku Kursu’ adlý eðitim<br />
aktivitelerimizi sürdürdük. Bu yýl 12.sini yapacaðýmýz ‘Temel Uyku<br />
Kursu’nu alan hekimlerimize 6 aylýk pratik eðitiminden sonra<br />
sertifika verilmesi kararlaþtýrýldý. Ýleri uyku kursu ise halen uyku týbbý<br />
ile ilgilenen hekimlerin katýldýðý bir kurstu. Bu kursun ilkini 2008<br />
BAÞKANIN MESAJI<br />
iletisim@tutd.org.tr<br />
Mart ayýnda gerçekleþtirdik. Sýnýrlý sayýda katýlýmcýyla<br />
gerçekleþtirilen bu kurs sonrasý kursiyerlerin memnuniyeti bizi<br />
mutlu etti.<br />
Altý aylýk pratik eðitime uyku týbbý almak isteyen hekimlerden,<br />
izin almada güçlük nedeniyle tepkiler geldi. Bir baþka kuruluþun<br />
yöneticileri tarafýndan toplam bir aylýk eðitimin yeterli olacaðý ileri<br />
sürüldü. Ama bu teknik olarak doðru olamazdý, dünya uyku týbbý<br />
deneyimleriyle de uygunluk göstermemekteydi. Ýçerisinde birçok týp<br />
dalýný ilgilendiren hastalýklarýn varlýðý ve uyku týbbýnda görülen<br />
hastalýk gruplarýnýn (84 hastalýk grubu) çokluðu göz önünde<br />
bulundurulursa, altý aylýk eðitimin bile yetemeyebileceðini kestirmek<br />
zor deðildir. Bu sorunlar göz önüne alýndýðýnda uykunun yeni bir<br />
uzmanlýk alaný olmasý gerçeði açýktýr.<br />
Bu dönemde bölge toplantýlarý yapmayý devam ettirdik. Üç büyük<br />
kentin dýþýnda Kars, Gaziantep, Samsun ve Kayseri’de bölge<br />
toplantýlarý yaptýk. Katýlýmlar beklediðimizden daha fazlaydý ve<br />
katýlýmcýlar konulara çok ilgililerdi. Bu yolla da ülkenin tüm<br />
bölgelerinde uyku týbbýnýn kavranmasýný, hastalýklarýn neden olduðu<br />
sorunlardan haberdar olunmasýný saðlamaya çalýþtýk.<br />
Yýl içerisinde üyelerimizi haberdar etmek kaygýsý ile bültenler<br />
çýkardýk. Laboratuar ortamýnda baþvuru kitabý olmak üzere ‘Uyku<br />
Hastalýklarý Çalýþma Kýlavuzu’nu yayýnladýk.<br />
Halkýmýzýn uyku hastalýklarý ile ilgili bilinçlendirilmesi ve uyku<br />
hastalarýnýn kafalarýndaki sorulara anlaþýlabilir yanýtlar bulabilmesi<br />
için altý kitapçýktan oluþan ‘Halk Eðitim Serisi’ni çýkardýk. Bu eðitim<br />
serisinde kullanýlan dil hastalarýn ve halkýn anlayabileceði<br />
sadelikteydi. Hastalýklarla ilgili yeterli bilgiyi alabilecekleri kaynaklar<br />
olma özelliði taþýyorlardý.<br />
Bu arada uyku hastalýklarý alanýnda baþvuru kitabý olma özelliði<br />
taþýyan, çok yazarlý ‘Temel Uyku Týbbý Kitabý’nýn yazýmýna baþlandý.<br />
Bu yýl (2009) içinde basýmý planlanan kitabýn tüm yazýlarý toplandý.<br />
Kitabýn, editörler tarafýndan deðerlendirilme aþamasý tamamlanmak<br />
üzere olup yýl içinde okuyucularla buluþmasý saðlanacaktýr.<br />
Derneðimizle ‘Amerikan Uyku Týbbý Akademisi’ arasýnda yapýlan<br />
yazýþma ve anlaþmalar sonucunda dünyada ilk kez ‘Amerika Uyku<br />
Týbbý Akademisi’nin çýkarmýþ olduðu ‘Uyku ve Ýliþkili Olaylarýn<br />
Skorlama Kitabý’nýn yayýn hakkýný aldýk ve Türkçe olarak yayýnladýk.<br />
Dünyada bu kitabýn yayýn hakkýný alýp üyelerine kendi anadilinde<br />
ulaþtýran ilk dernek olduk.<br />
Uyku týbbý konusunda önemli bir ilkin adýmýný attýk. ‘Ulusal<br />
Uyku Epidemiyolojisi’ çalýþmasýný planladýk. Ýki aþamalý olacak<br />
bu araþtýrmanýn tüm hazýrlýklarýný tamamladýk. Pilot çalýþma<br />
baþlattýk. Pilot çalýþma sonrasý geçerlilik ve güvenirliði<br />
tamamlandýktan sonra asýl çalýþmaya baþlanacaktýr. Bu<br />
çalýþmanýn sonuçlarý uyku týbbý ve hastalýklarý konusunda ulusal<br />
dokumuzu ortaya koyacak, uyku týbbý konusunda yapýlacak yeni<br />
çalýþmalara ýþýk tutacaktýr.<br />
Saðlýk otoritesi ve Sosyal Güvenlik Kurumu ile iliþkiler<br />
sürdürülmekte olup, uyku týbbý konusunun ayrý bir anadal olmasý<br />
konusunda çalýþmalar sürdürüyoruz. Bu konunun zorluðuna<br />
karþýn dernek olarak sizlerden aldýðýmýz güçle bunu<br />
baþaracaðýmýza eminiz. Bizden desteðinizi esirgemeyin; sizin<br />
adýnýza sizin için üretmeye devam edelim.<br />
Esenlikler diliyorum.<br />
2
Doç.Dr. Hikmet Yýlmaz<br />
Celal Bayar Üniversitesi Nöroloji<br />
Anabilim Dalý - Manisa<br />
Uyku merkezlerinde hiç de azýmsanmayacak sýklýkta epilepsi<br />
olgularý deðerlendirilmektedir. Uykunun ve uyku<br />
deprivasyonunun epileptik deþarjlarý ortaya koymayý<br />
kolaylaþtýran bir provakasyon yöntemi olarak kullanýlmasýnýn<br />
yaný sýra bazý epilepsi tablolarýnda nöbetlerin uykuda daha kolay<br />
ortaya çýkmasý, bu olgularda uyku bozukluklarýnýn normal<br />
populasyondan daha sýk gözlenmesi gibi gerekçeler epilepsi<br />
olgularýnýn uyku merkezlerine sýklýkla yönlendirilmesine yol<br />
açmaktadýr. Bu nedenlerle uyku konusunda çalýþanlarýn epilepsi<br />
konusunda ve uyku-epilepsi iliþkileri konusunda temel<br />
semiyolojik bilgileri edinmelerine gereksinim vardýr.<br />
Uyku bozukluklarý nöronal eksitabiliteyi kolaylaþtýrarak<br />
epileptik olgularda nöbet sýklýðýnda ve nöbet þiddetinde artýþa<br />
neden olmakta; öte yandan gece geçirilen nöbetler ve kullanýlan<br />
antiepileptiklerin etkileri ile epileptik olgularda uyku fragmente<br />
olmakta, uykunun devamlýlýðý ve mikro-yapýsý bozulmaktadýr.<br />
Uyku ile epilepsi arasýndaki bu karmaþýk iliþkiyi araþtýran<br />
çalýþmalar insanlýðýn tarihi kadar eski zamanlara uzanmaktadýr.<br />
M.Ö. IV. yüzyýlda Aristoteles ile baþlayan, Galen, Hipokrat,<br />
Gowers, Brain, Hans Berger, Passout, Gastaut ve Rodin ile devam<br />
eden çalýþmalarda epilepsi uyku iliþkisi araþtýrýlmýþ; yavaþ dalga<br />
uykusunun epileptik deþarjlarý ortaya çýkardýðý, REM uykusunda<br />
jeneralize deþarjlarýn inhibe olduðu, fokal deþarjlarýn ise REM<br />
uykusunda daha kolay ortaya çýktýklarý, uyku deprivasyonunun<br />
nöronal eksitabiliteyi kolaylaþtýrdýðý gibi bu gün rutinde<br />
yararlandýðýmýz semiyolojik bilgilerin literatür destekleri<br />
oluþturulmuþtur.<br />
UYKUNUN EPÝLEPSÝ VE EPÝLEPTÝK NÖBETLERE ETKÝSÝ<br />
Epilepsi nöbetleri gece veya gündüz; uykuda yada uyanýk<br />
durumda olabilirler. Janz nöbetleri; diurnal (Uykudan uyanma<br />
aþamasýnda görülen nöbetler); nokturnal (Uyku sýrasýnda görülen<br />
nöbetler); diffüz (Hem diurnal hem de nokturnal özellik taþýyan<br />
nöbetler) olarak sýnýflandýrmýþtýr. En sýk nokturnal ve diffüz<br />
nöbetler görülmektedir. Jeneralize epilepsilerin büyük<br />
çoðunluðu, non-REM uykusu sýrasýnda, özellikle de gece<br />
uykusunun sonunda, uyanma esnasýnda ve uyanmayý takip eden<br />
dönemde ortaya çýkmaktadýr. Basit parsiyel nöbetlerin uyku<br />
sýrasýnda gözlenmesi oldukça nadirdir. Ancak kompleks parsiyel<br />
nöbetlerin önemli bir kýsmý uykululuk halinde ve uykuya<br />
daldýktan kýsa bir süre sonra ortaya çýkar. Özellikle temporal lob<br />
epilepsili olgularýn yarýsýndan fazlasýnda nöbetler uyanýklýkta<br />
olduðu gibi N uykusunda ortaya çýkar. Temporal lob epilepsili<br />
olgularda epileptik foküs amigdalada ise nöbetler çoðunlukla<br />
uykuda gözlenir. Frontal lob nöbetleri de çoðunlukla uyku<br />
UYKU VE EPÝLEPSÝ<br />
T U T D<br />
sýrasýnda, N2 evresinde ortaya çýkmaktadýr. Uykuda görülen<br />
parsiyel nöbetlerin klinik prezentasyon þekilleri epileptik<br />
foküsün yerine ve epilepsi sendromunun tipine göre<br />
deðiþmektedir. Frontal lob nöbetleri, temporal lob nöbetlerine N<br />
evrelerinde daha sýk görülürken, temporal lob nöbetleri sýklýkla N<br />
uykusunda sekonder jeneralize olmaktadýrlar.<br />
Görüldüðü gibi epilepsi olgularýnda nöbetlerin önemli bir kýsmý<br />
yüzeyel uyku döneminde özellikle de N2 evresinde ortaya<br />
çýkmaktadýrlar. Özellikle evre deðiþimleri sýrasýnda (N-REM ya da<br />
N2 evresi-uyanýklýk geçiþlerinde) nöbetler gözlenmektedir.<br />
N evrelerinde aktive olan talamokortikal baðlantýlarýn interiktal<br />
epileptiform deþarjlarýn oluþmasýný tetiklediði,<br />
desenkronizasyonun ortaya çýktýðý ve GABAerjik inhibitör<br />
mekanizmalarýn yetersiz kalmasý sonucunda nöbetlerin oluþtuðu<br />
düþünülmektedir. REM uykusu ise talamokortikal<br />
senkronizasyon mekanizmalarýnýn inhibisyonu ile karakterizedir.<br />
Bu nedenle REM uykusunda EEG paterninde desenkronizasyon,<br />
iskelet kaslarýnda paralizi ve epileptiform deþarjlarýn inhibisyonu<br />
görülür. Bunlarýn bir sonucu olarak da nöbetlerin çoðu bu evrede<br />
gözlenmez.<br />
Uyku deprivasyonu, epileptiform aktivitenin gözlenmesini<br />
kolaylaþtýran, nöbetleri tetiklediði uzun yýllardýr bilinen ve<br />
pratikte epilepsi tanýsýný desteklemek için kullanýlan bir<br />
provakasyon yöntemidir. Ancak uyku deprivasyonunun hangi<br />
mekanizmalarla epileptiform aktiviteyi tetiklediði halen tam<br />
olarak açýklanamamaktadýr.<br />
EPÝLEPSÝ VE EPÝLEPTÝK NÖBETLERÝN UYKUYA ETKÝSÝ<br />
Epileptik hastalarýn en sýk yakýndýklarý durumlar; geçirilen<br />
nöbetler nedeni ile uyku devamlýlýðýnýn bozulmasý ve bunun bir<br />
sonucu olarak da ertesi gün dinlenememiþ olarak kalkma, gün içi<br />
uykululuk halidir. Uyku bozukluklarý epileptik olgularda oldukça<br />
sýk görülen bir yakýnmadýr. Bu durum, epilepsinin kendisiyle veya<br />
koinsidental olabileceði gibi hastalarýn kullanmak durumunda<br />
olduklarý antiepileptiklerin etkileriyle de ortaya çýkabilir.<br />
Baldy-Moulnier, parsiyel veya jeneralize nöbeti olan<br />
olgularda REM uykusunda azalma gözlendiðini; Besset, epilepsi<br />
olgularýnda total uyku süresi ile REM uykusunda azalma<br />
olduðunu; Tachibana ve arkadaþlarý epileptik olgularda nöbet<br />
sonrasý uyku veriminin artmýþ olduðunu; Crespel temporal lob<br />
epilepsisi olan olgularda arousallarda artýþ gözlendiðini; Bazil,<br />
epilepsi olgularýnda nöbet sonrasý yüzeyel uykuda artýþ, REM<br />
uykusunda süpresyon ve uyku veriminde azalma gözlendiðini<br />
bildirmiþ ancak epilepsi olgularýnda uyku yapýsýnýn<br />
etkilenmediðini bildiren çalýþmalar da vardýr. Çalýþmalarýn bir<br />
çoðunda noktürnal nöbetler sonrasýnda uyku latansýnýn uzadýðý,<br />
N3 ve REM uykusunun azaldýðý, N2 uykusunun arttýðý,<br />
arousallarýn arttýðý, uykunun fragmante olduðu ve uyku veriminin<br />
azaldýðý ortak tesbit olarak dikkat çekmektedir.<br />
3
T U T D<br />
UYKU LABORATUARLARINDA SIK RASTLANILAN BÝLÝÞÝM SORUNLARI<br />
Uz.Dr. Hikmet Fýrat<br />
SB Dýþkapý Yýldýrým Beyazýt Eðitim ve<br />
Araþtýrma Hastanesi Göðüs Hastalýklarý<br />
Uyku Bozukluklarý Merkezi<br />
Uyku laboratuarý kurmak ve iþletmek için belli kriterleri<br />
bilmek ve uygulamak gerekir. Yapýlan iþ baþlý baþýna digital<br />
ortam gerektirdiðinden biliþim problemleri kaçýnýlmazdýr.<br />
Nasýl bir mekan? Hangi cihaz? Hangi kayýt teknikleri? Nasýl<br />
kayýt arþivi yapýlmalý? gibi sorularýn cevabýný bu yazýda<br />
bulabileceksiniz.<br />
NASIL BÝR MEKAN?<br />
Uyku laboratuarý yapýlmasý planlanan yerin mümkün<br />
olduðunca izole bir yer olmasýnda fayda vardýr. Gerek gece,<br />
gerekse de gündüz yapýlacak kayýtlarda ses izolasyonu<br />
optimum düzeyde tutulmalýdýr. Ýdeal olaný; ses düzeyinin 50<br />
desibel in altýnda olmasýdýr. Bunun için duvar yapýlarý iki kat<br />
tuðladan örülmeli (alçýpan duvarlar uygun deðildir) ve arasýna<br />
'ses yalýtým maddesi' yerleþtirilmelidir. Ayrýca oda giriþleri çift<br />
kapý olmalýdýr.<br />
Oda alaný ideal boyutu 12 m2 ve üzeridir. Laboratuarda<br />
yatacak kiþinin rahat edeceði ortam saðlanmalý, bu nedenle<br />
tuvalet-banyo odanýn içinde olmalýdýr. Kilolu hastalar için<br />
saðlam ve en az 100 cm eninde (ideali 120 cm) bir yatak<br />
olmalýdýr. Mümkünse yatak etrafýnda kayýtlarý etkileyecek,<br />
parazit vs neden olabilecek metal aksamdan uzak durulmalýdýr.<br />
Odanýn içinde hastanýn sabah erken uyanmasýný önleyecek<br />
veya gündüz testleri için karanlýk ortam saðlayabilecek<br />
karartma perdeleri olmalýdýr. Bunlar; ýþýk geçirmeyen asansörlü<br />
jaluzi tipi perdeler veya panjur olabilir.<br />
Yataðýn hepsini görecek þekilde infrared li 0 lüx ýþýkta<br />
görüntü alabilen kamera yerleþtirilmeli, bu kamera<br />
gerektiðinde yakýnlaþtýrma (digital zoom) yapabilmelidir.<br />
Uyku laboratuarýnýn çevresinde (alt kat-üst kat-yanýnda)<br />
elektromanyetik alan yaratabilecek herhangi bir ünite<br />
olmamalýdýr. Kayýt sýrasýnda da mutlaka cep telefonu gibi<br />
elektromanyetik yayýn yapabilecek ve kayýtlarý (tabi ki hastanýn<br />
uyku kalitesini de) etkileyecek þeyler önlenmelidir.<br />
Hastadan elektriksel bilgilerin toplandýðý jack kutusu ile<br />
izolasyon ünitesinden kayýt yapan bilgisayara kadar döþenen<br />
kablonun mümkün oldukça kýsa olasýnda fayda vardýr. Zira<br />
kablo uzadýkça veri kaybý daha fazla olur. Bunu önlemenin bir<br />
diðer yolu ise CAT5 veya CAT6 kablosu denilen kablolarla<br />
eternet kartý üzerinden kayýt yapmaktýr.<br />
Odanýn aydýnlatýlmasý 'sarý ýþýk' denilen adi ampul ile<br />
yapýlmalý (florasanlar açýp-kapadýkça kayýtta parazit yapar) ve<br />
mümkünse reostalý (ýþýk miktarý ayarlanabilir) olmalýdýr.<br />
Elektrik sisteminin kumandasý teknisyen odasýnda olmalýdýr.<br />
Hastanýn gece uyanýp panik olmamasý ve istediðinde ýþýk<br />
yakabilmesi için de baþucu lambasý olmalýdýr.<br />
Kablolama sisteminde topraklama çok iyi ve doðru<br />
yapýlmalýdýr. Aksi takdirde kayýtlarda parazit olmasý kaçýnýlmaz<br />
olur, ayrýca cihazlara da zarar gelebilir.<br />
HANGÝ CÝHAZ TERCÝH EDÝLMELÝ?<br />
Yapýlacak uyku testinin niteliði ve hangi tip hastalara<br />
uygulanacaðý önemli. Temelde iki tip cihaz sisteminden<br />
bahsedebiliriz. Portabl ve Laboratuar tipi. Portabl olan cihazlar<br />
adýndan da anlaþýlacaðý üzere hastanýn hastane veya laboratuar<br />
ortamýnda olmasýný gerektirmeyen sistemlerdir. Bu tip<br />
cihazlarýn genelde EEG kayýtlarý olmadýðý için 'Poligraf' olarak<br />
adlandýrýlýrlar. Poligraflar genellikle 1 - 12 kanal arasýnda kayýt<br />
yapabilme özelliðine sahiptir (markasýna ve geliþmiþlik<br />
durumuna göre deðiþir).<br />
Laboratuar tipi olanlarda ise mutlaka EEG kaydý vardýr. Bu<br />
nedenle 'Polisomnograf' olarak adlandýrýlýrlar. Polisomnograflar<br />
da kendi içlerinde ikiye ayrýlýr;<br />
1) Kablolu 2) Kablosuz<br />
Kablolu olanlar genellikle uyku merkezlerince tercih<br />
edilirler. Bu sistemde; hasta yataðý ile teknisyen odasýnda kaydý<br />
doðru aktarabilecek, elektromanyetik dalgalardan<br />
etkilenmeyecek bir kablolama sistemi olmalýdýr. Hasta ile kayýt<br />
cihazý (bilgisayar) arasý mesafe uzak olursa kayýtlarda ara ara<br />
kesilmeler, veri kayýplarý olabilir. Kablosuz sistemlerde ise kayýt<br />
hasta üzerine monte edilen jack kutusunun üzerinden olur,<br />
veyahut özel olarak geliþtirilmiþ telsiz baðlantýsý ile kayýtlar bir<br />
alýcý (receiver) aracýlýðý ile sabit bilgisayara kaydedilir. Bu<br />
sistemde olasý parazit yapabilecek (cep telefonu, televizyon vs<br />
vs ) gibi etkilerden uzak durmak gerekir. Hastalar online olarak<br />
görüntülenemiyorsa (Polisomnografik olarak) olasý elektrod<br />
bozukluklarýna müdahale þansý da azalýr.<br />
Uyku laboratuarý olmayan (özel olarak ayrýlmýþ bir mekân<br />
yok ise) kliniklerde hastanýn kendi odasýnda kayýt almak için<br />
ideal gibi gözükse de gece olasý kablo sorunlarýný giderme<br />
olasýlýðý yoktur. Eðer kablosuz sistem receiver aracýlýðý ile<br />
online görüntü verebiliyor ve bunu teknisyen izleyebiliyorsa<br />
biraz daha kabul edilebilir bir durumdur. (elektromanyetik<br />
alanlardan etkilenmediðini varsayarsak).<br />
VERÝLERÝN DEPOLANMASI (Data Storange)<br />
Kaydedilen her verinin deðeri vardýr. Hem araþtýrmalar için,<br />
hem hastalarýn kontrollerinde hatýrlanmak üzere hem de<br />
hukuki olarak kayýtlarýn saklanmasý gerekir.<br />
Polisomnografi raporlarý çýktý olarak (print out) hasta<br />
dosyasýnda saklanmalýdýr. Ayný zamanda PDF veya word<br />
doküman olarak digital ortamda saklamak da mümkündür.<br />
Ham datalarýn ise günümüzde depolanmasý / saklanmasý<br />
daha kolaylaþmýþtýr. Yeni geliþen programlar sayesinde daha<br />
önceleri 1 GB kadar yer tutan ham kayýtlar (video hariç), þimdi<br />
50 - 200 MB arasý yer tutmaktadýr.<br />
Bu kayýtlarýn uluslararasý ortak kayýt programlarý ile<br />
saklanma sistemleri sayesinde her tür polisomnografi<br />
cihazýndan alýnacak kaydýn yine istenilen herhangi bir<br />
polisomnografi software ile açýlýp görüntülenebileceði<br />
4
ilinmelidir. 1992 yýlýnda biyomedikal mühendislerinin ortak<br />
bir program geliþtirip ayný dili konuþma ve cihaz özelliklerini<br />
birbirlerine aktarma isteði sayesinde EDF (European data<br />
Format) (*.edf/ veya *.rec) formatlý datalar oluþturulmuþtur.<br />
Günümüzde kullanýlan polisomnografilerin hemen hepsinin<br />
software 'inde bu formatta kaydetme seçeneði vardýr.<br />
Video kayýtlarý rahatlýkla 200MB civarýnda bir dosya ile<br />
(genellikle MPEG-4 formatýnda) saklanabilmektedir. Nörolojide<br />
(özellikle epilepsi nöbetlerini gösterme) çekim sýrasýnda<br />
kullanýlacak video hareketli ve zoom yapabilme özelliðinde<br />
olmalý, saniyede 30 ve üzeri resim yakalayabilmelidir. Detaylý<br />
hareketlerin çok önemli olmadýðý çekimlerde ise kaydýn siyah<br />
beyaz alýnmasý, saniyede 15 resim yakalamasý (ses için 8 Bit<br />
Mono) dosya boyutunu oldukça küçültür.<br />
Çekim yapýlan videolarda isteðe baðlý olarak “edit”<br />
yapabilme özelliði de vardýr. Yani sadece bir kýsmýný kesip<br />
saklayabilmek mümkündür.<br />
AC / DC Kayýtlar<br />
Polisomnografi cihazlarýnda 2 çeþit kayýt kanalý bulunur;<br />
1) AC Kanallar 2) DC Kanallar<br />
AC (Alternative current) kanallarda alýnacak kayýtlar<br />
saniyedeki sayýsý fazla olan veri türleridir (örneðin EEG, EMG<br />
gibi). Halbuki DC (direct current) kanallarda yavaþ hýzlý veri<br />
türleri kaydedilir (Ör: Solunum eforu, airflow vs).<br />
EEG kayýtlarýnda spektral analiz uygulanýr (digital<br />
polisomnografilerde), buna göre gelen sinyaller belli renklerde<br />
iþlenir. Bu renk oluþumlarýna göre otomatik olarak EEG<br />
skorlamasý ortaya çýkar. Bu sonuç sadece cihazýn verdiði sonuç<br />
olup kesinlikle manuel olarak skorlama yapýlmalýdýr.<br />
Her sinyalin belli aralýklarda gelmesi gerekir. Bunun için<br />
default olarak (standart) belirlenmiþ alt-üst limit deðerleri<br />
vardýr. Bu limitler olmaz ise gelen sinyaller hiçbir elemeye tabi<br />
olmadan karþýmýza çýkar ve bu da görüntüsel anlamda<br />
parazitten baþka bir þekil olamaz. Bu nedenle hastadan gelen<br />
elektriksel verileri belirlenen aralýklarda filtre ve kalibrasyon<br />
uygulayarak kaydederiz.<br />
AC kanallar: Genellikle 100 Hz üzeri sinyal alýnabilen kanallarda<br />
kullanýlýr: Ör; EEG, EMG, EOG, EKG, horlama kanallarýnda.<br />
DC Kanallar: Genellikle 20 Hz altýnda sinyal oluþturan<br />
kanallarda kullanýlýr Ör: Pulse oxymetre, vücut pozisyonu, karýn<br />
göðüs solunum bantlarý, nazal kanül veya thermistor.<br />
Cihazý çalýþtýran þehir elektriði ülkemiz için 220 volt / 50<br />
Hertz dir. Gerek olasý elektrik kesilmelerinden cihazý korumak<br />
için gerekse de voltaj düzensizliklerinden etkilenmemek için<br />
“voltaj regülâsyonlu kesintisiz güç kaynaklarý” kullanmak<br />
gerekir.<br />
Polisomnografik kayýtlardaki parazitlenmeyi önleyici bir<br />
giriþim de kayýt alýnýrken “nodge filtreleme” yapýlmasýdýr.<br />
Ülkemiz þartlarýnda 50 Hz lik nodge filtre uygulamak kayýtlarýn<br />
daha net görünmesini saðlayacaktýr.<br />
Uyku kayýtlarýnýn yapýldýðý bilgisayarlara baþka bir giriþ<br />
(dýþarýdan flash disc, CD, disket vs ile) yapýlmamasý þiddetle<br />
tavsiye olunur.<br />
TEMEL UYKU KURSU 12 - 16 OCAK 2009<br />
POINT OTEL - ÝSTANBUL<br />
T U T D<br />
Derneðimizin her yýl düzenlediði TUTD ‘Temel Uyku Kursu’<br />
bu yýl da baþarýlý bir þekilde gerçekleþtirilmiþtir.<br />
Kurs sonunda ilk sýrayý alan hekimlere ‘10. Ulusal Uyku Týbbý<br />
Kongresi’ne ücretsiz kayýt ve konaklama imkaný saðlanacaktýr.<br />
Kurs Sonunda Yapýlan Sýnavda Ýlk 3’e Girenler:<br />
Dr. Esra Bilgin<br />
Dr. Ferda Korkmaz Özkanoglu<br />
Dr. Selda Korkmaz<br />
ÝLERÝ UYKU KURSU 14 - 15 MART 2009<br />
POINT OTEL - ÝSTANBUL<br />
Derneðimiz Temel Uyku Kursu’na ek olarak, Uyku Týbbý<br />
alanýnda çalýþan hekimlere daha kapsamlý ve detaylý bir eðitim<br />
vermek amacýyla 2008 yýlýndan itibaren Ýleri Uyku Kursu<br />
düzenlemektedir. Kursa, aktif olarak uyku bozukluklarý ile<br />
uðraþan, derneðimizin düzenlediði temel uyku bozukluklarý<br />
kurslarýndan herhangi birine katýlýp baþarýlý olmuþ uzmanlar<br />
katýlabilecektir. Kursa katýlým sýnýrlý sayýda olacaktýr. Dört yarým<br />
günlük kurs halinde toplam 2 gün sürecek ileri kurs sonunda<br />
katýlýmcýlara TUTD tarafýndan hazýrlanan katýlým sertifikalarý<br />
verilecektir. ‘Temel Uyku Kursu’nda baþarýlý olanlardan katýlým<br />
ücreti alýnmayacak, konaklama ve ulaþým masraflarý katýlýmcýlar<br />
tarafýndan karþýlanacaktýr.<br />
Bilgi ve baþvuru için:<br />
www.tutd.org.tr<br />
Burkon Turizm: 0 224 233 40 00<br />
5
T U T D<br />
Doðu Anadolu Bölge Toplantýsý<br />
12 Nisan 2008 Kars<br />
Orta Karadeniz Bölge Toplantýsý<br />
14 Haziran 2008 Samsun<br />
BÖLGE TOPLANTILARI<br />
Güneydoðu Anadolu Bölge Toplantýsý<br />
3 - 4 Mayýs 2008 Gaziantep<br />
Ýç Anadolu Bölge Toplantýsý<br />
20 Aralýk 2008 Kayseri<br />
6
ULUSLARARASI KONGRE TAKVÝMÝ<br />
9th World Congress on Sleep Apnea<br />
25 - 28 Mart 2009, Seul, Güney Kore<br />
www.wcsa2009.com<br />
23th Annual Meeting of the Association of Proffesional Sleep<br />
Societies (APSS)<br />
6 - 11 Haziran 2009, Seattle, Washington, A.B.D.<br />
www.apss.org<br />
www.sleepmeeting.org<br />
6th International Narcolepsy Symposium<br />
27 Eylül - 2 Ekim 2009, Ascona, Ýsviçre<br />
Organizasyon: C. Bassetti, Ch. Baumann, T. Scammell<br />
6th Congress of Asian Sleep Research Society (ASRS)<br />
24 - 28 Ekim 2009, Osaka, Japonya<br />
www.asrs2009.org<br />
3rd World Congress of World Association of Sleep Medicine<br />
(WASM)<br />
7 - 12 Kasým 2009, Sao Paulo, Brezilya<br />
http://www.wasm2009.org<br />
19th Congress of the European Sleep Research Society (ESRS)<br />
14 - 18 Eylül 2010, Lizbon, Portekiz<br />
www.esrs2010.com<br />
9th World Congress on Sleep Apnea<br />
25 - 28 March, 2009, Seoul, Korea<br />
9. ULUSAL UYKU TIBBI<br />
KONGRESÝ' NÝN ARDINDAN<br />
Türk Uyku Týbbý Derneði 9. Ulusal Uyku Týbbý Kongresi<br />
Doç. Dr. Ahmet Uður Demir baþkanlýðýnda 04.11.2008<br />
08.11.2008 tarihleri arasýnda Kuþadasý Pine Bay Hotel’de 300<br />
kiþinin katýlýmý ile baþarý ile gerçekleþtirilmiþtir.<br />
Türk Uyku Týbbý Derneði’nin daha önceki kongrelerinde<br />
olduðu gibi bu kongre de bilimsel program öncesi ilk gün<br />
hekimlere yönelik kurslarla baþlamýþtýr. Uykuda Solunum<br />
Bozukluklarý: “Teþhisten Tedaviye”, Polisomnografi, Uyku<br />
Bozukluklarýnda Bilimsel Araþtýrma Metodolojisi, Psikiyatri ve<br />
Uyku Bozukluklarý kurslarý bu yýl da tekrarlanmýþtýr. Kongrenin<br />
son iki gününde ise kongre programýna paralel olarak uyku<br />
týbbý alanýnda çalýþan teknisyenlere yönelik 2 günlük Teknisyen<br />
Kursu düzenlenmeye devam edilmiþtir. Katýlýmcý ilgisinin<br />
oldukça fazla olduðu kurslarda ülkemizde uyku týbbý alanýnda<br />
deneyim sahibi uzmanlar konuþmacý olarak yer almýþtýr.<br />
Kurslar sonrasýnda kongre, konferans, panel ve tümü sözel<br />
sunum þeklindeki bildiri sunumlarý ile iki buçuk günlük bir<br />
program dahilinde gerçekleþmiþ; programda 7 konferans, 12<br />
panel, 2 uydu sempozyum ve 4 sözlü sunum oturumu ve 50<br />
T U T D<br />
konuþmacý yer almýþtýr. Programa yurtdýþýndan alanlarýnda<br />
önemli çalýþmalar yürütmekte olan ve önemli yönetim<br />
görevlerinde bulunan Dünya Uyku Týbbý Birliði (World<br />
Association Sleep Medicine) Baþkaný Prof. Dr. Christian<br />
Guilleminault, Amerika Uyku Týbbý Akademisi (American<br />
Academy of Sleep Medicine-AASM) Seçilmiþ Baþkaný Prof Dr.<br />
Patrick Strollo, yine AASM’den Prof. Dr. Allan Pack, Avrupa Uyku<br />
Araþtýrmalarý Derneði (European Sleep Research Society-ESRS)<br />
Baþkaný Prof. Dr. Claudio Bassetti, Asya Uyku Araþtýrmalarý<br />
Derneði (Asian Sleep Research Society-ASRS) Baþkaný Prof. Dr.<br />
Masako Okawa, yine Japonya’dan Ass.Prof. Hiroshi Kadotani,<br />
Ýsveç’ten Doç. Dr. Yüksel Peker ve Ýngiltere’den Uzm. Psk. Bilgay<br />
Ýzci katýlmýþtýr.<br />
Kongrenin oturumlarýndan birinde Türk Uyku týbbý<br />
sorunlarý tartýþýlmýþ; toplantýya katýlan tüm üniversite ve eðitim<br />
hastaneleri öðretim üyeleri, uyku týbbýnýn ayrý bir týp disiplini<br />
olduðu ve bir uzmanlýk alaný olarak kurulmasý gerektiði<br />
konusunda görüþ birliðine varmýþlardýr. Prof. Dr. Chiristian<br />
Guilleminault, Prof. Dr. Patrick Strollo, Prof. Dr. Allan Pack ve<br />
Prof. Dr. Claudio Bassetti ise Amerika ve Avrupa’ da uyku<br />
týbbýnýn geliþimi konusunda örnekler vermiþler; yapýlan<br />
tartýþmalardan, varýlan ortak görüþten çok etkilendiklerini ve<br />
Türk uyku týbbýnýn bu perspektifle çok hýzlý ilerleme<br />
kaydedeceðini, kendilerinin de yardýma her zaman hazýr<br />
olduklarýný söylemiþlerdir.<br />
Kongre Genel Kurulu’ nda kongre ile eleþtiriler paylaþýlmýþ,<br />
gelecek kongreler için öneriler alýnmýþtýr.<br />
9. Ulusal Uyku Týbbý Kongresi'nden fotoðraflar;<br />
7
T U T D<br />
10. ULUSAL UYKU TIBBI KONGRESÝ<br />
8 - 12 ARALIK 2009, ANTALYA<br />
10. Uyku Týbbý Kongresi 8 - 12 Aralýk 2009 tarihleri arasýnda<br />
Antalya’ da Maritim Pine Beach Resort Otelde yapýlacaktýr.<br />
Ýlk gün ve son gün havaalanýndan ücretsiz servis olacaktýr.<br />
YENÝ ÜYELERÝMÝZ<br />
Aralýk 2007’ de yayýnlanan son bültenin ardýndan<br />
derneðimize katýlan aþaðýdaki deðerli üyelerimizle birlikte üye<br />
sayýmýz 580’ ye yükselmiþtir:<br />
Arife Çimen Atalar, Bahar Tüzün, Berrin Akkol, Murat Avþar,<br />
Tarkan Özdemir, Vedat Demir, Adem Aydýn, Mustafa Karademir,<br />
Murat Songu, Murat Salihoðlu, Müslüm Yýlmaz, Cüneyt Uzunlar,<br />
Petek Karagöz, Sibel Canbaz Kabay, Birgül Gençay, Ayþe Çam,<br />
Hakký Aybakýr, Çetin Akçay, Elif Yelda Özgün Niksarlýoðlu, Melek<br />
Ertan, Hüseyin Yýlmaz, Bilge Kaan Dinçer, Kübra Yavuzyýlmaz,<br />
Canip Özgür, Ayser Mutlu, Aysun Chaibova, Seher Köse, Ýsmail<br />
Hakký Acar, Ahmet Yürekli, Zeynel Aytekin, Sever Burcu<br />
Yüksekyalçýn, Yusuf Dikici, Uður Bayram, Ali Gebedek, Ayþe<br />
Tabakoðlu, Mehmet Murat Demet, Yasemin Matur, Serdal Doðru,<br />
Sedat Uslu, Osman Eyice, Halil Erdal, Zerrin Sezgin, Seda Angün,<br />
Ramazan Çýþan, Ayþe Yaran, Sedat Þimþek, Selin Topkaya, Serap<br />
Þahingöz, Bilal Türksoy, Hacý Yusuf Koca, Kevser Türkmen, Aydan<br />
Keklik, Ahnet Ekinci, Mehmet Arýcý, Tülay Karakoç, Sinan Arýk, Ali<br />
Yavavlý, Berk Gürpýnar, Hakan Cýncýk, Atilla Güngör, Figen Yavlav,<br />
Ýlkay Alancý, Ümmü Ataþ, Samime Korkmaz, Ferda Korkmaz<br />
Özkanoðlu, Mehmet Kaya, Hamza Pehlivan Týraþ, Kadir Tunç,<br />
Berkant Çoban, Yusuf Umur Ocaklý, Yýldýz Yabaþ, Bülent Madi,<br />
Evren Þahan, Mustafa Alpsoy, Servet Çengel, Filiz Yýlmaz, Adnan<br />
Özdemir, Serdar Sarýkaya, Ferhat Harmanbaþý, Leyla Karayel,<br />
Nagehan Öztürk, Yunus Ýpek, Þevkiye Birtanýr, Senem Çengel,<br />
Ümit Tutar, Özgür Hakan Yüksel, Deniz Selçuki, Ahmet Ural,<br />
Nilgün Akgül, Murat Acat, Suzan Meltem Mutlu, F. Füsun Yýldýz,<br />
Murat Özgören, Murat Köse, Gamze Eroðlu Arýð, Recai Ergün,<br />
Dilek Ergün, Didem Katar, Betül Güveli, Nimet Dörtcan, Bülent<br />
Piþmiþoðlu, Esra Bilgin, Oya Demir, Recep Baydemir, Sibel<br />
Kocaaslan, Jale Ayyýldýz, Ahmet Kocaoðlu, Yasemin Coþkun, Can<br />
Tekin, Sultan Çatakkaya, Ümit Dinçel, Hakan Dinçkol, Mahmut<br />
Eyce, Osman Eroðul, Elif Oral, Adile Öniz, Demet Çetin, Ayþegül<br />
Aydýn Tosun, Atilla Kara, Tansel Hacýmustafaoðlu, Dursun Ali<br />
Saðlam, Ömer Tosun, Aysel Kilci, Osman Akman, Ayþýn Kýsabay,<br />
Özlem Salman Sever, Esma Öztürk, Sibel Güler, Mustafa Gazi<br />
Aygüneþ, Dilber Karasulu, Yasin Türköz, Aynur Çalýþkan, Sibel<br />
Kürküt, Emel Þengün, Zübeyde Çalýmbay Türköz, Cavidan<br />
Ulutaþ, Seval Hazal Tan, Gülmisal Ýlaldý, Öznur Altan, Gülten<br />
Özen, Selda Buyruk, Zeynep Nuhoðlu, Simten Irgatlar, Iþýl Ürek,<br />
Tayfun Kaya, Zeynep Ertürk, Beyza Kaymakoðlu, Neslihan Kýrkýl,<br />
Adem Aras, Pakize Ayla Güneþ.<br />
8
TÜRK UYKU TIBBI DERNEÐÝ ÜYE DAÐILIMI<br />
Nöroloji<br />
Göðüs Hastalýklarý<br />
Teknisyen<br />
Kulak Burun Boðaz<br />
Psikiyatri<br />
Psikolog<br />
Fizyoloji<br />
Pratisyen Hekimlik<br />
Biyomedikal Mühendisliði<br />
Çocuk Nörolojisi<br />
Diþ Hekimliði<br />
Anesteziyoloji ve Reanimasyon<br />
Biyofizik<br />
Çocuk Hastalýklarý<br />
Dahiliye<br />
Kardiyoloji<br />
Biyofizik<br />
Elektrik Elektronik Mühendisliði<br />
2008 YILINDA TÜRKÝYE’ DEN YAYINLAR<br />
Ucok K, Ayçicek A, Sezer M, Genç A, Akkaya M, Çaðlar V,<br />
Fidan F, Ünlu M.<br />
‘Aerobic and Anaerobic Exercise Capacities in Obstructive<br />
Sleep Apnea and Associations with Subcutaneous Fat<br />
Distributions.’<br />
Lung. 2008 Nov 21. [Epub ahead of print]<br />
Özgören M, Kocaaslan S, Öniz A.<br />
‘Analysis of non-REM sleep staging with<br />
electroencephalography bispectral index.’<br />
Sleep Biol Rhythms 2008 Oct - Nov; 6(4):249 - 55.’<br />
T U T D<br />
Özkan Y, Fýrat H, Þimsek B, Torun M, Akaydýn SY<br />
‘Circulating nitric oxide (NO), asymmetric<br />
dimethylarginine (ADMA), homocysteine, and oxidative status<br />
in obstructive sleep apnea-hypopnea syndrome (OSAHS).’<br />
Sleep Breath (2008) 12:149 - 154 DOI 10.1007/s11325 - 007-<br />
0148 - 4.<br />
Yetkin O, Kunter E, Günen H.<br />
‘CPAP compliance in patients with obstruc-tive sleep<br />
apnea syndrome.’<br />
Sleep Breath. 2008 Nov ;12(4): 365 - 7.<br />
Kara CO, Tümkaya F, Ardýç N, Topuz B.<br />
‘Does tonsillectomy reduce the risk of being a habitual or<br />
severe snorer?’<br />
Eur Arch Otorhinolaryngol. 2008<br />
Oct; 265(10): 1263 - 8.<br />
Oktay B, Akbal E, Fýrat H, Ardýç S, Akdemir R, Kýzýlgün.<br />
‘Evaluation of the relationship between heart type fatty<br />
acid binding protein levels and the risk of cardiac damage in<br />
patients with obstructive sleep apnea syndrome.’<br />
Sleep Breath. 2008 Aug; 12(3): 223 - 8.<br />
Friedman M, Soans R, Gürpýnar B, Lin HC, Joseph N.<br />
‘Evaluation of submucosal minimally invasive lingual<br />
excision technique for treatment of obstructive sleep apnea/<br />
hyZpopnea syndrome.’<br />
Otolaryngol Head Neck Surg. 2008 Sep; 139(3): 378 - 84;<br />
discussion 385.<br />
Þahin FK, Köken G, Coþar E, Saylan F, Fidan F, Yýlmazer M,<br />
Ünlü M.<br />
‘Gebelikte uyku apne sendromu ve eþlik eden hastalýklar.’<br />
Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneði Dergisi, 5 , 22 - 27 (2008).<br />
Akçalý A, Ferini - Strambi L, Kaynak H, Karadeniz D, Akçalý C.<br />
‘Genital restlessness (vulvodynia) events accompanying<br />
restless legs syndrome.’<br />
Sleep Med. 2008 Jun 24.<br />
Köken G, Þahin FK, Coþar E, Altuntaþ Ý, Köken R, Fidan F,<br />
Ünlü M.<br />
‘Habitüel horlamasý olan gebelerde serum leptin, tümör<br />
nekrotizan faktör-alfa ve interlökin-6 düzeyleri.’ Türk<br />
Jinekoloji ve Obstetrik Derneði Dergisi, 5 , 17 - 21 (2008).<br />
Friedman M, Soans R, Gürpýnar B, Lin HC, Joseph NJ<br />
‘Interexaminer agreement of Friedman tongue positions<br />
for staging of obstructive sleep apnea / hypopnea syndrome.’<br />
Otolaryngol Head Neck Surg. 2008 Sep; 139(3):372 - 7<br />
Çavuþoðlu M, Çiloðlu T, Serinaðaoðlu Y, Kamasak M, Eroðul<br />
O, Akçam T.<br />
‘Investigation of sequential properties of snoring<br />
episodes for obstructive sleep apnoea identification’ Physiol.<br />
Meas.<br />
29 (2008) 879 - 898<br />
9
T U T D<br />
Þahin FK, Köken G, Coþar E, Saylan F, Fidan F, Yýlmazer M,<br />
Ünlu M.<br />
‘Obstructive sleep apnea in pregnancy and fetal outcome.’<br />
Int J ‘Gynaecol Obstet. 2008 Feb; 100(2): 141 - 6.’<br />
Karadeniz D.<br />
‘Periodic leg movements in sleep and periodic limb<br />
mocement disorder: a polysomnographic finding and / or a<br />
disorder?’ Medecine du Sommeil. N: 16, 23 - 28, 2008.<br />
Taþçýlar N, Karadeniz D.<br />
‘REM uykusu davranýþ bozukluðu (RBD) ve mediko-legal<br />
yaklaþým.’ Türk Nöroloji Dergisi, cilt, 14(2); 81 - 91, 2008<br />
Kezirian E, Kýrýþoðlu CE, Riley RW, Chang E, Guilleminault C,<br />
Powell NB.<br />
‘Resting energy expenditure in adults with sleep<br />
disordered breathing.’<br />
Arch Otolaryngol Head Neck Surg 134 (12): 1270 - 1275.<br />
Ekici M, Ekici A, Keleþ H, Akýn A, Karlýdað A, Tunçkol M,<br />
Koçyiðit P.<br />
‘Risk factors and correlates of snoring and observed<br />
apnea.’<br />
Sleep Med. 2008 Mar; 9(3): 290 - 6.<br />
Ýsmailoðullarý S, Tanrýverdi F, Kelestimur F, Aksu M.<br />
‘Sleep architecture in Sheehan's Syndrome before and 6<br />
months after growth hormone replacement therapy.’<br />
Psychoneuroendocrinology. 2008 Oct 17. [Epub ahead of<br />
print]<br />
Ergin Bakar E, Yýlmaz H.<br />
‘Tanýmlayýcý Bir Çalýþma: Obstrüktif Uyku Apne<br />
Sendromuna (OSAS) Eþlik Eden Psikiyatrik Hastalýklar.’<br />
New / Yeni Symposium Journal. Ekim 2008 / Cilt 46 / sayý 4.<br />
‘Lin HC, Friedman M, Chang HW, Gurpinar B. 'The efficacy<br />
of multilevel surgery of the upper airway in adults with<br />
obstructive sleep apnea / hypopnea syndrome.’<br />
Laryngoscope. 2008 May; 118(5): 902 - 8. Review.<br />
TUTD TARAFINDAN 2008 YILINDA<br />
AKREDÝTE EDÝLEN UYKU MERKEZLERÝ<br />
2008 yýlýnda aþaðýdaki dört merkez daha Türk Uyku Týbbý<br />
Derneði tarafýndan akredite edilmiþ ve böylece TUTD<br />
tarafýndan akredite edilmiþ merkezlerin sayýsý 25’e<br />
yükselmiþtir. Yeni merkezlerin akreditasyon hazýrlýklarý ise<br />
sürmektedir. TUTD’nin akredite etmiþ olduðu tüm merkezlere<br />
www.tutd.org.tr den ulaþabilirsiniz.<br />
Uyku Araþtýrma Merkezi<br />
Prof. Dr. Hamdullah Aydýn<br />
Tel:0 312 428 68 30 - 0 312 428 68 31<br />
E-Posta: hamdullah@uyku.gen.tr<br />
Web Sayfasý: www.uyku.gen.tr<br />
Çukurova Üniversitesi Týp Fakültesi Balcalý Hastanesi Nöroloji<br />
Anabilim Dalý Uyku ve Bozukluklarý Birimi<br />
Uz. Dr. Kezban Aslan<br />
Tel:0 322 338 60 60 / 3156 - 3206<br />
E-posta: kezbanaslan@hotmail.com<br />
Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Týp Fakültesi Uygulama ve<br />
Araþtýrma Hastanesi Uyku Bozukluklarý Merkezi<br />
Doç. Dr. Fikret Çýnar, Doç. Dr. Remzi Altan, Yrd. Doç. Dr. Nida<br />
Taþçýlar<br />
Tel : 0 372 261 01 69<br />
Mail : tascýlarn@gmail.com,<br />
cinarf@gmail.com<br />
Osmangazi Üniversitesi Nöroloji Anabilim Dalý Uyku<br />
Bozukluklarý Birimi<br />
Prof. Dr. Oðuz Osman Erdinç<br />
Tel:0 222 239 29 79<br />
E-posta: oerdinc@yahoo.com<br />
HABERLER<br />
Amerikan Uyku Týbbý Akademisi (AASM) Uyku ve Ýliþkili<br />
Olaylarýn Skorlama Kitapçýðý Yayýnlandý.<br />
Derneðimiz Amerikan Uyku Akademisi tarafýndan<br />
yayýnlanmýþ olan Skorlama Kitapçýðý’ nýn çeviri haklarýný almýþ<br />
ve 2008 yýlýnda Doç. Dr. Serhan Sevim’in editörlüðü ile<br />
yayýnlamýþtýr.<br />
TUTD Önümüzdeki Bölge Toplantýlarý:<br />
Doðu Karadeniz Bölge Toplantýsý: Nisan 2009 / Trabzon<br />
Trakya Bölge Toplantýsý: Mayýs 2009 / Edirne<br />
Uyku Hastalýklarý Çalýþma Kýlavuzu hazýrlandý.<br />
Derneðimiz, Prof. Dr. Murat Aksu’nun editörlüðü ile uyku<br />
hastalýklarý ve tedaviler konusunda bir çalýþma kýlavuzu<br />
hazýrlayýp yayýnlamýþ ve üyelerine ulaþtýrmýþtýr.<br />
10
Non-Ýnvazif Mekanik Ventilasyon Cihazlarý verilme kriterleri<br />
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Saðlýk Uygulama Tebliði'nde<br />
yer aldý.<br />
29 Eylül 2008 tarih ve 27012 sayýlý resmi gazetede<br />
yayýnlanan Sosyal Güvenlik Kurumu 2008 yýlý Saðlýk Uygulama<br />
Tebliðinde (SUT) bulunan kriterleri içerisinde derneðimizin<br />
yoðun çabalarý ile Non-Ýnvazif Mekanik Ventilasyon Cihazlarý<br />
verilme kriterlerinin de yer almasý saðlanmýþtýr. Sosyal Güvenlik<br />
Kurumunda (SGK) uyku hastalýklarý, solunumsal hastalýklar ve<br />
solunum yetmezliðinde kronik oksijen tedavisi, noninvaziv<br />
mekanik ventilatör ve nebulizatör kullanma ilkeleri Türk Uyku<br />
Týbbý Derneði önerileriyle tanýmlanmýþtýr. SGK nýn, Türk Uyku<br />
Týbbý Derneði tarafýndan önerilen kurallar ve koþullarý ulusal<br />
anlamda genelge olarak kabul edip yayýnlamasý, bizler için<br />
sevinç kaynaðý olmuþtur.<br />
Yeni tanýmlanan ve pratik uygulamada bizi<br />
rahatlatabilecek, hastalarýn ve hekimlerinin maðduriyetini<br />
giderebilecek belli baþlý noktalarý aþaðýda özetleyecek olursak;<br />
* Son uyku bozukluklarý sýnýflamasýna göre tanýmlanan<br />
uyku ile iliþkili hipoventilasyon hipoksemik sendromlarýnýn<br />
tedavisinde de non-invazif mekanik ventilasyon cihazlarý ve<br />
çeþitli BPAP modlarýnýn bu hastalýklarda verilme ilkeleri bu<br />
kriterlerle açýklýða kavuþturulmuþtur.<br />
* Ayrýca yine son literatürler ve rehberler eþliðinde Cheyne-<br />
Stokes solunumunda noninvaziv mekanik ventilatör kullanma<br />
ilkeleri belirlenmiþtir.<br />
* AHÝ veya RDÝ 5 - 30 arasýnda olsa bile birlikte artmýþ<br />
gündüz uykululuk, biliþsel etkilenme, duygudurum<br />
bozukluklarý, uykusuzluk veya hipertansiyon, iskemik kalp<br />
hastalýðý, inme veya uykuyla iliþkili hipoventilasyon /<br />
hipoksemik sendromlardan birinin varlýðýnýn saðlýk kurulu<br />
raporunda belirtilmesi koþuluyla non-Ýnvazif Mekanik<br />
Ventilasyon cihazlarý verilebilecektir.<br />
* Hastalarýn tedaviye uyuncunu artýrmak ve kullanýlmayan<br />
cihazlarýn geri dönüþümünü saðlamak amacýyla cihazlarýn yýllýk<br />
kullaným sürelerinin kontrolü þart koþulmuþtur. Bu baðlamda<br />
NÝMV cihazlarnýn etkin kullanýlýp kullanýlmadýðýna yönelik yýllýk<br />
olarak kurumca yaptýrýlacak kontrollerde, cihazýn yýllýk<br />
minimum 1200 saatin altýnda kullanýldýðýnýn saptanmasý<br />
durumunda, kullaným saati bilgilerinin yer aldýðý sevk evraký ile<br />
hastalarýn saðlýk tesisine sevk edilmesi ve cihazla tedavinin<br />
devam edilip edilmeyeceðine iliþkin saðlýk kurulu raporu<br />
tanzim edilmesi gerekmekdiði bildirilmiþtir.<br />
Asya Uyku Araþtýrmalarý Derneði’nin (ASRS) 6. Kongre<br />
Düzenleme Komitesine ülkemizden de iki bilim insaný<br />
katýlmýþtýr. TUTD Baþkaný Doç. Dr. Sadýk Ardýç ve TUTD<br />
Sekreteri Prof. Dr. Derya Karadeniz 24 - 28 Ekim 2009’da<br />
Osaka, Japonya’da düzenlenecek olan Asya Uyku<br />
Araþtýrmalarý Derneði'nin 6. Kongre Komitesi’nde yer<br />
almýþtýr.<br />
Teknisyen Çalýþma Grubu Kuruldu;<br />
Türk Uyku Týbbý Derneði çatýsý altýnda kurulan ‘Teknisyen<br />
Çalýþma Grubu’nun amacý uyku alanýnda çalýþan teknisyenler<br />
T U T D<br />
arasýndaki iletiþimi saðlamak, teknisyenlerin alandaki ihtiyaç ve<br />
sorunlarýný belirlemek, bunlara dernekle birlikte<br />
çözümlerüretmek, dernek tarafýndan düzenlenen teknisyen<br />
eðitimlerinin organizasyonunda görev almaktýr.<br />
Teknisyen Çalýþma Grubu Yürütme Kurulu Doç. Dr. Ýbrahim<br />
Öztura, Psk. Funda Tan Acar, Ýlkay Alancý, Hakký Aybakýr, Ayþe<br />
Çam, Mümin Öztürk ve Hüseyin Yýlmaz’dan oluþmaktadýr.<br />
Çalýþma Grubu ilk kez, 3 - 4 Mayýs tarihlerinde yapýlan TUTD<br />
Güneydoðu Anadolu Bilimsel Bölge Toplantýsý’na paralel olarak<br />
Gaziantep’te toplanmýþ, ikinci toplantý ise 9. Ulusal Uyku Týbbý<br />
Kongresi sýrasýnda gerçekleþtirilmiþtir. Teknisyen Çalýþma<br />
Grubu üyelik formlarýna ve yürütme kurulu iletiþim bilgilerine<br />
www.tutd.org.tr den ulaþýlabilir.<br />
Tutd Teknisyen Çalýþma Grubu Üye Listesi;<br />
Lokman Salbacak, Bilgay Ýzci, Albuz Þeker, Gökhan<br />
Tatlýpýnar, Süleyman Uzun, Birgül Gençay, Ayþe Çam, Çetin<br />
Akçay, Kübra Yavuz Yýlmaz, Bilge Kaan Dinçer, Canip Özgür,<br />
Ayser Mutlu, Aysun Chaibova, Seher Köse, Ýsmail Hakký Acar,<br />
Ahmet Yürekli, Mehmet Kaya, Serap Þahingöz, Hacý Yusuf Koca,<br />
Bilal Türksoy, Eyüp Aydýn, Sinem Özbay, Zeynel Aytekin, Ali<br />
Gebedek, Ayþe Tabakoðlu, Yasemin Matur, Serdal Doðru, Sedat<br />
Uslu, Osman Eyice, Halil Erdal, Zerrin Sezgin, Seda Angün,<br />
Ramazan Çýþan, Ayþe Yaran, Sedat Þimþek, Selin Topkaya, Hacý<br />
Yusuf Koca, Kevser Türkmen, Aydan Keklik, Ahmet Ekinci, Sinan<br />
Arýk.<br />
TÜRK UYKU TIBBI DERNEÐÝ her hafta TRT 1 Radyosu’nda<br />
TRT 1 Radyosu’nda her Salý yayýnlanan ‘Gecenin Ýçinden<br />
Programý’nýn bir bölümümünde 2009 yýlý boyunca her hafta<br />
uyku konuþulacak. Programa her hafta Türk Uyku Týbbý Derneði<br />
Yönetim Kurulu üyeleri ile Türkiye’de uyku týbbý alanýnda önde<br />
gelen uzmanlar konuk edilecek.<br />
Uyku Saðlýðý ve Uyku Konforu Fuarý 12 - 15 Mart 2008’de<br />
Ankara Altýnpark Expo Center’da.<br />
Türk Uyku Týbbý Derneði’nin bilimsel desteði ile düzenlenen<br />
fuarda dört gün boyunca uyku ve uyku bozukluklarý konusunda<br />
halka yönelik paneller düzenlenecek. Fuarýn amacý uyku<br />
hastalýklarý konusunda toplumda farkýndalýk yaratýlmasý ve<br />
uykuyla ilgili tüm üretici tüketici ve hizmet saðlayanlar için<br />
sektörde sinerjinin oluþturulmasýdýr.<br />
Üyelerimizden Uz. Dr. Fethiye Sümer Güllap’ý kaybettik.<br />
Ankara Özel Güven Hastanesi’nde Nöroloji uzmaný olarak<br />
çalýþan 42 yaþýndaki Fethiye Sümer Güllap 15 Mart 2008’de<br />
vefat etti.<br />
Kendisini saygýyla anýyoruz.<br />
Ýlaç ve Saðlýk Ürünleri<br />
Gen ilaç’ýn koþulsuz eðitim desteði ile basýlmýþtýr.<br />
11
Change language