televizyon habercili?inde bir mesleki ki?ilik olarak ?anchor?

INFORMATION AND MORE: USES AND GRATIFICATIONS OF PRINT
NEWSPAPERS AMONG UNIVERSITY STUDENTS IN TURKEY
Çağdaş toplumlarda iletişim doğal ve kaçınılmaz bir olgu olarak karşımıza çıkmakta ve
bireyin yaşadığı çevre ile ilişkiye girmesi, öğrenmesi, anlaması, karşılıklı etkileşim sürecini
ve bu bağlamda da haberleşmeyi gerekli kılmaktadır. Bugün teknoloji gerek görsel, gerek
işitsel olarak ulaştığı düzeyle bireylerin zaman ve mekan ortaklığını yok ederek mesafeleri
ortadan kaldırmakta, zamandan tasarruf sağlamakta ve bilgiyi taşınabilir ve saklanabilir
duruma getirmektedir.
Kitle iletişim araçlarının bireyin yaşamını hemen tüm yönleriyle bir bütün olarak işgal
ettiğini söylemek mümkündür. Bu araçların başında da günlük hayattaki kullanım kolaylığı,
bol seçenekli özellikleri, sunduğu renkli dünyalar, bilgi ve görüntü sağlamadaki hızlılık ve
canlılık gibi üstünlük faktörleri ile televizyon gelmektedir. Televizyonu, kitle iletişim
araçları içinde ayrıcalıklı bir yere oturtan bu özelliklerin, onu aynı zamanda en etkin, en ikna
edici kitlesel araç konumuna getirdiğini de söylemek mümkündür.
Fiske ve Hartley, gündelik yaşamın ayrılmaz bir parçası haline gelen ve en temel kitlesel
iletişim aracı olan televizyonun toplumsal işlevlerini birkaç temel nokta üzerinde özellikle
durarak şöyle değerlendirmektedirler (Fiske ve Hartley, 1989: 88, Aktaran: Turam, 1994: 105):
“Toplumda kabul edilebilir gerçeklerin tabiatı konusunda yerleşik kalıpların oturtulmasına
ve bunların sınırlarının belirlenmesine yardımcı olmak, ilettiği mesajların içerdiği genel
ideolojik temeller sayesinde bireylerin toplumun yerleşik kültürel değerler sistemine adapte
edilmelerini sağlamak, yerleşik kültürün değerlerini açıklayarak ve gerektiğinde savunarak
dünyada yaşayan tüm insanlara tanıtılmasına aracılık etmek, öte yandan toplumun yerleşik
kültürüne de dünyanın diğer kültürleriyle biraraya gelerek aktif olarak ideolojilerini ve
geçerliliğini sınama imkanı yaratmak, toplumların kültürlerinde dünyadaki değişimlere
ayak uydurulmasından kaynaklanmış olabilecek herhangi bir toplumsal veya siyasal
yetersizliğin ve aynı zamanda toplum içerisinden gelen yeni ideolojilere yönelik değişim
taleplerinin ortaya çıkarılmalarına ve sergilenmelerine olanak sağlamak, bu arada toplumu
oluşturan bireylerin her birine kişisel kimliklerinin ve statülerinin siyasal kültürün tümü
tarafından garanti edildiği güvencesini vermek ve böylece toplumun bireylerine güvenlik ve
paylaşma hissinin yanında küresel bir bütünün parçası olma duygusunu iletmektir”.
Bugün güçlü bir endüstri kolu haline gelen televizyon, bir anlamda başlı başına kendi
sektörünü de yaratmıştır. Televizyon, bir yanıyla teknolojinin bir ürünü hatta daha da
ötesinde teknolojinin doğrudan kendisi iken, diğer yandan da kültürün üretim, aktarım ve
tüketim süreçlerinin yaşandığı bir ortam olarak da görülmektedir (Mutlu, 1999: 11).
Televizyonun yalnızca kültürün ve yaşananların aktarımı ve yeniden üretimi süreçlerinde
değil, aynı zamanda kültürü bizzat oluşturma, yeni yaşam biçimleri yaratma ve bu
yaşamları geniş kitlelere benimsetme, kabullendirme, seslendiği kitleyi ve yaşam biçimini
yeniden yapılandırma, etkileme gibi pek çok süreçte de rol aldığını söylemek mümkündür.
Yüz yüze olmayan milyonlarca hatta milyarlarca insanla aynı duygu, düşünce ve
heyecanların eş zamanlı yaşandığı paylaşım biçimleri, ulaşılan çağdaş teknolojik düzeyin bir
göstergesi, bir uzantısı olan televizyon ile artık kolaylıkla gerçekleşebilmektedir.
1048