13.07.2013 Views

Bölüm 11 - Rasim Enar

Bölüm 11 - Rasim Enar

Bölüm 11 - Rasim Enar

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

BÖLÜM <strong>11</strong><br />

SA⁄ VENTR‹KÜL ‹NFARKTÜSÜ;<br />

TANI TEDAV‹ k; 165-170,780-189 :<br />

Prof. Dr. <strong>Rasim</strong> ENAR<br />

SA⁄ VENTR‹KÜL ANATOM‹, F‹ZYOLOJ‹S‹:<br />

• Heriki ventrikülünde kalp debisi benzer olmas›na ra¤men,<br />

Sa¤ ventrikülün (S⁄V) adalesinin kitlesi sol ventrikülünkinin (SV)<br />

yaklafl›k 1/6’s›d›r. S⁄ ventrikül sistolu s›ras›nda meydana getirdi-<br />

¤i ifl gücü ise SV’ninkinin 1/4’ü kadard›r sebebi; Pulmoner vasküler<br />

rezistans sistemik vasküler rezistans›n 1/10’udur.<br />

S⁄V yar›m ay fleklindedir ve Sinüs (boflluk, -gövde) ile Ç›k›flyolu<br />

bölümleri bulunmaktad›r.<br />

Bunun aksine SV konsantrik, elipsoid fleklindedir. Her iki ventrikülün<br />

iliflkisi interventriküler septum ve onlar› çevreleyen perikard<br />

iledir.<br />

• S⁄V’nin miyokardiyal kan ak›m› sistol ve diyastolun herikisinde<br />

de olmaktad›r (SGV hipertrofisi hariç). S⁄V’nin miyokardiyal<br />

kan ak›m›n› ço¤unlukla RCA sa¤lamaktad›r. Hastalar›n büyük<br />

bölümünde RCA S⁄V’nin Ç›k›fl-yoluna Konus arteri ile, Posteriyor<br />

duvar ve ‹nterventriküler septuma ise PDA (Posteriyor Descending<br />

Arter, arka inen arter) ile kan vermektedir. Ayr›ca RCA dominant<br />

olmas›na ba¤l› olarak bazen SV’nin posteriyor duvar›na kan<br />

vermektedir.<br />

1051


1052 KANITA DAYALI AKUT M‹YOKARD ‹NFARKTÜSÜ K‹TABI<br />

Sol koroner arter (SKA), LAD’nin küçük dallar›ndan S⁄V’nin<br />

anteriyor duvar›na önemsiz miktarda kan sa¤lamaktad›r. Buna<br />

ba¤l› olarak proksimal LAD darl›¤›nda S⁄V sistolik fonksiyonlar›<br />

bozulabilir.<br />

S⁄V yar›m ay veya cep fleklinde olup SV’nin ön yüzünün<br />

1/3’ünü sarmaktad›r. Duvar› sola göre daha ince olup adale kitlesi<br />

SV’nin 1/6’s› kadard›r. ‹nterventriküler septum heriki ventrikül<br />

taraf›ndan ortak kullan›lmaktad›r.<br />

S⁄V’nin ç›k›fl yolu-Konus SV yap›s›nda olup adale kitlesi artm›flt›r.<br />

Dairesel adale fibrilleri konusun fonksiyonunda önemli rol<br />

oynamaktad›r. Bu adale artm›fl S⁄V bas›nc›na karfl› direnç oluflturup,<br />

pulmoner artere yans›mas›n› önleyerek pulmoner arter bas›nc›n›n<br />

sabit ve düflük kalmas›n› sa¤lamaktad›r. Sonuçta; pulmoner-vasküler<br />

direnç, sistemik-vasküler direncin 1/10’u olmas›na<br />

ra¤men, S⁄V SV’nin 1/5’i kadar bas›nçla ve SV’nin 1/4’ü kadar<br />

at›m-ifli ile istirahat ve streste SV kadar at›m hacmi sa¤lamaktad›r.<br />

‹nce duvarl› esnek bir pompaya benzeyen S⁄V, Preload’a (önyük)<br />

ba¤›ml›d›r, bu ba¤›ml›l›¤› M‹ veya iskemiye ba¤l› S⁄V disfonksiyonunda<br />

artmaktad›r.<br />

• Kanlanmas›: s›kl›kla RCA’dan olmaktad›r. Konus; genellikle<br />

konus dal›ndan, anterolateral duvar; akut marjinal dal›ndan,<br />

Posteriyor duvar ve septumun 1/3 posteriyor bölümü arka-inen<br />

arterden (posteriyor descending) beslenir. sa¤ koronerin dominant<br />

oldu¤u durumda SV’nin posteriyor duvar›n› da Posterolateral<br />

dallar beslemektedir. %50 olguda Sino-atriyal dü¤ümde sa¤<br />

koronerden beslenmektedir.<br />

S⁄V anteriyor duvar›n›n beslenmesi; duald›r. LAD (sol ön


SA⁄ VENTR‹KÜL ‹NFARKTÜSÜ; TANI TEDAV‹<br />

inen; left anterior descending) ve konal daldan kan almaktad›r.<br />

LAD’nin birinci-septal dal›ndan (S 1 ) ç›kan moderatör-band<br />

arteri, S⁄V’nin moderatör-band›n› geçip S⁄V’nin anterolateral<br />

serbest duvar›na veya anteriyor papiller sadaleyi kanland›rmaktad›r.<br />

RCA’n›n AV kanal›n proksimalindeki bölümü, sa¤ atriyum ve<br />

Krista Supraventrikülarisi beslemektedir. Krista Supraventrikülaris<br />

S⁄V’nin boflalmas› ve Triküspit kapa¤›n kapanmas›nda rol oynamaktad›r.<br />

S⁄V M‹ PATOLOJ‹S‹:<br />

1053<br />

S⁄V M‹ s›kl›kla RCA proksimalinin akut marjinal dal öncesinden<br />

t›kanmas› sonucu meydana gelmektedir. RCA genelikle<br />

S⁄V’nin tek damar› olup bu durumdaki proksimal RCA’n›n t›kanmas›<br />

sonucunda S⁄V’de daha yayg›n miyokardiyal nekroz bulunmaktad›r.<br />

S⁄V M‹, sol koroner sistemin dominant oldu¤u durumda<br />

sol sirkümfleks arterin okluzyonu ile de oluflabilmektedir. Nadiren<br />

LAD okluzyonu da S⁄V’nin inferiyorunda infarkt meydana<br />

getirebilmektedir.<br />

• S⁄V iskemi veya infarktüsü dominant RCA’n›n okluzyonu ile<br />

fliddeti de¤iflik derecelerde S⁄V’de iskemi ve/veya nekroz yapmaktad›r<br />

(Am J Cardiol 1978;42:885-94), buna göre RVM‹’nin anatomik<br />

s›n›flamas› (fiekil 1):<br />

fi Grade-I; S⁄V posteriyor duvar›n›n %50’den az›n›n nekrozu.<br />

fi Grade-II; s›n›rl› olup S⁄V Posteriyor duvar›n %50’den fazlas›n›<br />

tutmam›flt›r.


1054 KANITA DAYALI AKUT M‹YOKARD ‹NFARKTÜSÜ K‹TABI<br />

fi Grade-III; Posteriyor duvar›n ve anterolateral duvar›n<br />

%50’sinin nekrozu.<br />

Bu patolojik s›n›flama, S⁄V’nin farkl› derecelerdeki nekrozunun<br />

neden S⁄V M‹’de de¤iflik hemodinamik ve noninvaziv bulgular<br />

etkiler meydana getirdi¤ini aç›klamaktad›r.<br />

Patolojik çal›flmalarda, S⁄V nekrozunun genelikle küçük miktarda<br />

ve sadece SV’nin Posteriyor duvar›n›n nekrozu ile birlikte<br />

oldu¤u gösterilmifltir.<br />

sa¤ ventrikül<br />

anterolateral<br />

duvar<br />

septum<br />

sol ventrikül<br />

posterior duvar<br />

T‹P I T‹P II<br />

T‹P III T‹P IV<br />

infarktüs alan›<br />

fiekil 1. Sa¤ ventrikül infarktüsünün anatomik s›n›fland›r›lmas›.


SA⁄ VENTR‹KÜL ‹NFARKTÜSÜ; TANI TEDAV‹<br />

1055<br />

• S⁄V M‹ genelikle S⁄V disfonksiyonu meydana getirmektedir,<br />

global SV sistolik fonksiyonuna çok az olumsuz etkisi görülmektedir.<br />

Ancak S⁄V M‹ yayg›n Anteriyor M‹ ile SV anteriyor ve<br />

septumunun etkilenmesi ile birlikte olabilmektedir. Bu durumda<br />

S⁄V nekroz ve/veya iskemisi, sadece SV M‹ ile komflu ve bitiflik<br />

S⁄V anteriyor duvar›n› tutmufltur.<br />

* Önemli olarak; birçok RCA okluzyonu anlaml› S⁄V nekrozu<br />

ve disfonksiyonu meydana getirmemektedir, SKA (sol koroner arter)’den<br />

RCA dolafl›m›n›n farkl› olmas› sonucunda; SKA okluzyonunda<br />

SV’de daha genifl SV nekrozu oluflmaktad›r.<br />

• Bu farkl›l›k;<br />

i. S⁄V’nin de¤iflik anatomi ve fizyolojiye sahip olmas›ndand›r.<br />

Bu farkl›l›¤›n sebebi; düflük S⁄V bas›nc›ndan dolay› akut RCA okluzyonu<br />

s›ras›nda S⁄V oksijen ihtiyac›n›n daha düflük olmas›d›r;<br />

ii. S⁄V’yi kanland›ran Koroner arterin daha yüksek sistolik/diyastolik<br />

ak›m oran› vard›r,<br />

iii. Dinamik stres s›ras›nda S⁄V’ün oksijen ekstraksiyonu artm›flt›r;<br />

muhtemelen S⁄V’nin tebesiyan venleri ile direk perfüzyonu<br />

sonucu;<br />

iv. Anatomik olarak yayg›n kollaterallerin varl›¤› S⁄V’yi irreversibil<br />

hasardan korumaktad›r.<br />

v. Daha spesifik olarak, daha ince duvar› ve fonksiyonel bas›nçlar›n›n<br />

daha düflük sonucunda sistolik-diyastolik koroner<br />

ak›m oran› SV’ye göre daha yüksektir.<br />

vi. Ayr›ca S⁄V hemodinamik stres s›ras›nda oksijen ekstraksiyonunu<br />

art›rabilmektedir.<br />

Birçok detayl› postmortem çal›flmada; tüm kardiyak kesitlerin<br />

%75’inde S⁄V nekrozu, LAD’de %75 darl›k bulunanlarda daha


1056 KANITA DAYALI AKUT M‹YOKARD ‹NFARKTÜSÜ K‹TABI<br />

fazla bulunmufltur. Sebebi; S⁄V M‹ patogenezinde yeterli sol-sa¤<br />

kollaterallerin geliflmemesinin rolü. S⁄V M‹ s›kl›kla SKA sistemde<br />

anlaml› hastal›¤›n bulunmamas›nda meydana gelmektedir. Bu<br />

farkl› kalplerde kollateral damar geliflminin de¤iflik olmas›n›n sonucudur.<br />

‹nsan kalbindeki çal›flmalarda S⁄V’yi besleyen kollateral<br />

kan›n önemli SKA’n›n kaynaklar›; S⁄V anteriyor kenar ve<br />

apeksine LAD’den, Moderatör-Band arteri, daha az s›kl›kta<br />

S⁄V’nin ‹VS ve posteriyor papiller adaleye. RCA okluzyonunda<br />

Moderatör-Band arterinden S⁄V’ye kollateraller massif infarkt geliflmesine<br />

karfl› korumaktad›r. Moderatörr-Band arteri 100 mm’ye<br />

kadar ölçülmüfl olup S⁄V’nin Anteriyor papiller adalesine önemli<br />

miktarda kan tedarik etmifltir.<br />

Kollaterallerin koruyucu faydal› etkileri, geçmiflinde anginas›<br />

olan hastalarda ‹nferiyor M‹’de S⁄V M‹ rtiskinin daha düflük olmas›n›<br />

aç›klamaktad›r.<br />

S⁄V M‹ hastalar›n›n büyük bölümü proksimal RCA okluzyonu<br />

göstermektedir; S⁄V M‹ olmayanlarda RCA’da Marjinal-dal ayr›m›ndan<br />

sonra daha distalde lezyon saptanm›flt›r.<br />

Yak›n zamanda yap›lan çal›flmalarda S⁄V serbest duvar›n›n<br />

kanlanmas›nda Marjinal-dal›n önemi gösterilmifltir, bu çal›flmalarda<br />

S⁄V disfonksiyonunun fliddeti Marjinal-dal ak›m›n›n bozuklu¤un<br />

derecesi ile korelasyon göstermifltir. Marjinal dalda<br />

PTCA ile akut reperfüzyonun sa¤lanamamas› sonucunda da S⁄V<br />

fonksiyonlar›n›n iyileflmesi eksik olmufltur; devaml› hipotansiyon,<br />

düflük kalp debisi, yüksek mortalite.<br />

S⁄V M‹, antesedan›nda S⁄V hipertrofisi olanlarda daha s›k olmaktad›r.<br />

S⁄V hipertrofisinde miyokard›n oksijen ihtiyac› artm›flt›r, bunun<br />

sonucunda akut RCA okluzyonu s›ras›nda daha fazla iskemik<br />

hasar meydana gelmektedir.


SA⁄ VENTR‹KÜL ‹NFARKTÜSÜ; TANI TEDAV‹<br />

1057<br />

Patogenez: S›kl›kla RCA’n›n akut marjinal dal öncesi t›kanmas›<br />

ile meydana gelmektedir, sol sistemin dominant oldu¤u durumda<br />

sol-sirkümfleks arterin t›kanmas› sonucunda da meydana<br />

gelmektedir. LAD’nin tutuldu¤u durumlarda ise S⁄V’nin ön yüzünde<br />

infarktüs görülmektedir.<br />

Sa¤ koronerin t›kanmas› sonucunda oluflan M‹/iskemi tutulan<br />

bölgenin geniflli¤ine ba¤l› olarak S⁄V’nin kas›lmas›n› de¤iflik derecelerde<br />

etkilemesi sonucunda tabloya hemodinamik bozuklk eklenebilir.<br />

Sol koroner sistemdeki t›kanma sonucu oluflacak genifl<br />

nekrozun aksine, sa¤ koroner arter t›kanmas›nda daha az nekroz<br />

görülmesinin nedenleri-S⁄V’nin ‹nfarktüse Direnci:<br />

1. S⁄V’nin kavite içi bas›nc›n›n düflük olmas› nedeniyle akut<br />

koroner okluzyon s›ras›nda buran›n O2 ihtiyac›n›n SV’ye<br />

göre daha az olmas›.<br />

2. S⁄V’nin hem sistol hemde diyastolde kanlanabilmesi.<br />

3. S⁄V’nin hemodinamik stres s›ras›nda daha fazla O 2 ’yi kullanabilmesi<br />

(O 2 ekstraksiyonu SV’ye göre daha yüksek).<br />

4. Yo¤un kollateral a¤› bulunmas›.<br />

5. Thebesian venöz sistemi ile diyastolde S⁄V kavitesinden de<br />

kanlanmas›.<br />

Postmortem çal›flmalarda baz› S⁄V M‹’lerde, LAD’de >%75<br />

darl›¤› olanlarda infarkt bölgesine do¤ru kollateral geliflmedi¤i<br />

görülmüfltür. Ancak baz› hastalarda ise LAD hastal›¤› bulunmam›flt›r,<br />

Neticede kollateral gelifliminin kiflisel faktörlere de ba¤l›<br />

olaca¤› vurgulanm›flt›r. Sa¤ koroner artere en fazla kollateral veren<br />

koroner arter LAD olup özellijkle S1’den ç›kan Moderatör<br />

band-arteri 1000 mikron çap›na ulafl›p triküspit kapa¤›n anteriyor<br />

papiller adalesinin kanlanmas›n›n normale yak›n sa¤layabilmektedir.<br />

Ayr›ca LAD’den ç›kan ve septumdan geçip S⁄V’nin 1/3


1058 KANITA DAYALI AKUT M‹YOKARD ‹NFARKTÜSÜ K‹TABI<br />

ön bölümüne geçen dallar ile S⁄V önemli miktarda kan almaktad›r.<br />

Bu kollateral gelifliminin derecesi (özellikle Moderatör band<br />

arteri) ile S⁄V M‹ geniflli¤i aras›nda anlaml› korelasyon saptanm›flt›r<br />

(Br Heart J 1968;30:686-97).<br />

S⁄V M‹ F‹ZYOPATOLOJ‹S‹:<br />

• S⁄V M‹’de sistolik disfonksiyon d›fl›nda hemodinamik bozuklu¤un<br />

belirleyicileri; (a) S⁄V’nin sistolik disfonksiyonu, (b)<br />

S⁄V kompliyans›n›n azalmas›, (c) Perikardiyal s›k›flt›rma ve engellenmedir.<br />

a. S⁄V sistolik disfonksiyonu: SV dolum bas›nc›/preload’unu<br />

azaltarak kalp/SV at›m hacmini azaltarak hipotansiyona neden olmaktad›r.<br />

b. S⁄V kompliyans›n›n azalmas›; Klinikte S⁄ atriyum bas›nç<br />

art›fl›, Kussmaul-belirtisi ve S⁄A bas›nç dalgas›nda nonkompliyans<br />

patern (a ve v dalga amplitüdü benzer, x ve y iniflinin erken<br />

sonlanmas›) ile kendini göstermektedir.<br />

c. Perikardiyal engelleme/s›k›flt›rma; Perikard kollajen yap›da<br />

bir kese olup akut gerilmede kollajen fibriller gerilmekte fakat<br />

uzayamamaktad›rlar, dolay›s› ile perikard bofllu¤u sabit kalmaktad›r.<br />

Bofllu¤un yavafl ve uzun süreli bas›nç art›fl›nda kollajen fibriller<br />

uzayabilmekte ve sonuçta da perikard bofllu¤unun hacmi artmaktad›r.<br />

S⁄V M‹ s›ras›nda ise, akut S⁄V dilatasyonuna karfl› perikardiyal<br />

bas›nç artmas›na karfl›l›k bofllu¤un hacminin sabit kalmas›<br />

sonucunda, interventriküler septumun diyastolde sola kaymas›<br />

ile SV’nin diyastolik volumu küçülmektedir (hipodiyastoli),


SA⁄ VENTR‹KÜL ‹NFARKTÜSÜ; TANI TEDAV‹<br />

1059<br />

sonuçta SV optimal dolamad›¤›ndan kas›lma gücü normal olmas›na<br />

ra¤men at›m hacmi ve kalp debisi düflece¤inden hipotansiyon<br />

meydana gelmektedir.<br />

S⁄V M‹ hemodinami¤ini daha iyi anlamak için yap›lan hayvan<br />

çal›flmalar›nda, perikard korunarak yap›lan proksimal RCA<br />

okluzyonu sonucunda saptanan hemodinamik bulgular;<br />

i. S⁄V ve SV dolum bas›nçlar›nda artma ve eflitlenme;<br />

ii. S⁄V kavitesinde geniflleme;<br />

iii. SV diyastol-sonu çap›n›n küçülmesi;<br />

iv. Kalp debisinin azalmas›.<br />

Bu çal›flman›n önemli bir bulgusu; volum yüklenmesine ra¤men<br />

SV büyüklü¤ünde de¤iflme olmam›fl, kalp debisinde ise az<br />

miktarda ve anlaml› bir art›fl gözlenmifltir. Ancak perikardiyektomi<br />

ile sa¤ ve sol kalbin diyastolik bas›nçlar› eflitlenmifltir. Sonra SV<br />

diyastol-sonu bas›nc› düflerek diyastolik büyüklü¤ü azalm›flt›r,<br />

kalp debisinde ise belirgin art›fl olmufltur.<br />

A. S⁄V M‹ HEMOD‹NAM‹KLER‹:<br />

S⁄VM‹’nin hemodinamik sonuçlar› S⁄V’nin sistolik ve diyastolik<br />

disfonksiyonun bulgular›d›r (örne¤in; düflük kalp debisi, SV<br />

dolum bas›nçlar›na göre orant›s›z S⁄V dolum bas›nçlar›nda art›fl).<br />

S⁄V sistolik fonksiyonlar›n›n düflmesi düflük kalp debisi ve hipotansiyonu<br />

meydana getirmektedir. S⁄V’nin azalm›fl kompliyans›<br />

yükselmifl sa¤ atriyal bas›nc›n (S⁄AB) sebebidir. ‹nspirasyon<br />

s›ras›nda S⁄V dolum bas›nc›n›n artmas› (Kusmaul-Bulgusu)<br />

ve S⁄AB’nin dalgalar›n ciddi nonkompliyan paternini (eflit amplitüdlü<br />

a, v dalgalar› ile x, y inifli yat›k) oluflturmaktad›r. S⁄V’nin


1060 KANITA DAYALI AKUT M‹YOKARD ‹NFARKTÜSÜ K‹TABI<br />

dolum bas›nçlar›ndaki bu anormallik sadece S⁄A S⁄V miyokard›n›n<br />

diyastol süresince azalm›fl kompliyans›n› iflaret etmemektedir,<br />

ayr›ca S⁄V miyokard›n›n akut distansiyonu ve perikard›n gerilmesi<br />

sonucunda, perikardiyal s›k›flt›rma sonucunda S⁄V<br />

kompliyans›n›n art›fl›n›n yans›mas› ile S⁄AB inspirasyon s›ras›nda<br />

artmaktad›r ve belirgin v dalgalar› meydana gelmektedir<br />

‹nspirasyon;-sa¤ kalbe dönüfl›;-sa¤ kalp diyastol volumu de¤iflmez;-azalm›fl<br />

S⁄V kompliyans› sonucu, -S⁄V dolumu artamaz, -<br />

S⁄ atriyum boflalamaz). Diyastolun sonraki 2/3’ünde S⁄ atriyu-<br />

›m ve S⁄V dalgalar› platoya yükselirler.<br />

B. KALB‹N DOLUM BASINÇLARI:<br />

Kombine Hemodinamik/otopsi çal›flmalar›na göre S⁄V M‹’de<br />

kabul edilen hemodinamik kriterler; premortem çal›flmalarda<br />

S⁄AB ≥ 10 mm Hg ve S⁄AB/PKUB (pulmoner kapiller uç bas›nc›)<br />

≥0.86 de¤erleri S⁄V nekrozu ile korelasyon göstermifltir. Bu ölçümlerin<br />

S⁄A’n›n ciddi nonkompliyant dalga formu ile birlikte<br />

olmas› S⁄V M‹’nin invaziv monitorizasyon ile teflhis edilmesinin<br />

sensivite ve spesifitesini art›rm›flt›r (%82 ve %97).<br />

Ancak bu hemodinamik kriterler S⁄V nekrozunun gösterildi¤i<br />

hastalar›n %18’de bulunamam›flt›r, bunlar›n detayl› analizinde<br />

ise PKUB>20 mm Hg saptanm›flt›r (sonuçta bunlara volum verilmesi<br />

engellenmifltir), bu hastalar›n 2/3’de SV’nin anteriyor duvar›nda<br />

akut nerkroz veya evvelden geçirilmifl infarktüs saptanm›flt›r.<br />

Bu S⁄V M‹ hastalar›nda S⁄AB ve PKUB aras›nda beklenilen<br />

iliflki görülmemifltir, çünkü bunlarda birlikte anlaml› SV disfonksiyonu<br />

da saptanm›flt›r, aç›klamas›; yukar›daki ölçüm de¤erlerinin<br />

sensivitesini düflürmüfltür. Ayr›ca miyokard nekrozu ile her<br />

iki ventrikülün de fonksiyonlar› azalm›flt›r.


SA⁄ VENTR‹KÜL ‹NFARKTÜSÜ; TANI TEDAV‹<br />

1061<br />

S⁄AB, diüreze ve SV’yi boflaltan ve dolum bas›nçlar›n› etkili<br />

olarak düflüren di¤er ajanlar ile tedaviye ra¤men ra¤men devaml›<br />

yüksek kalmaktad›r.<br />

Sonuçta di¤er çal›flma sonuçlar›nda da S⁄V M‹’nin hemodinamik<br />

bulgular›n›n spektrumun belirleyicileri; S⁄AB, S⁄AB/PKUB<br />

oran›, ve sistolik arteriyel bas›nç> veya/< 100 mm Hg.<br />

‹ki önemli klinik çal›flmada Akut ‹nf M‹ hastalar›na volum yüklenmesinin<br />

S⁄V M‹ hemodinamik bulgular›n›n insidensini art›rd›¤› görülmüfltür<br />

(Am J Cardiol 1980;45:555-61,/ JACC 1983; 1:396-404).<br />

Bir baflka çal›flmada ise hemodinamik kriterleri S⁄V M‹’ye uygun<br />

hastalarda (S⁄AB ≥ 10 mm Hg ve S⁄AB/PKUB ≥ 0.8) serum<br />

fizyolojik ile volum yüklenmesi sonucu bir grup hastada daha<br />

S⁄V M‹’ye uyan hemodinamik bulgular geliflmifltir. Akut ‹nferiyor<br />

M‹ birçok hasta klinik olarak stabil olup anlaml› S⁄V disfonksiyonunun<br />

manifestasyonlar›n› göstermemektedir (JACC1984;4: 931-<br />

9).<br />

Yukar›da bahsedildi¤i gibi az say›da hastada ise SVM‹’ye ba¤l›<br />

S⁄V SV dolum bas›nçlar›n›n ikisi de yükselmifltir.<br />

S⁄V M‹’nin hemodinamik bozuklu¤unun ciddiyet, S⁄V’nin<br />

kontraksiyon anormalli¤inin fliddetine ba¤l›d›r.<br />

Birçok hastada S⁄V sistolik fonksiyonlar›ndaki a¤›r depresyona<br />

karfl›l›k sistemik arteriyel kan bas›nc› kompansatuvar mekanizmalar<br />

ile sa¤ kalbin kan ak›m›n›n idame ettirilmesi sonucunda<br />

sa¤ kalp pompa yetersizli¤ine ra¤men yeterli düzeydedir.<br />

Hayvan ve insan çal›flmalar›nda fliddetlenmifl S⁄A (sa¤ atriyum)<br />

kontraksiyonlar› S⁄V diyastolik dolumunu, sistolik performans›<br />

ve kalp debisini düzeltmektedir. Aksine iskemi veya AV (atriyoventriküler)<br />

dissenkronizasyon sonucunda artm›fl S⁄A geçifl


1062 KANITA DAYALI AKUT M‹YOKARD ‹NFARKTÜSÜ K‹TABI<br />

S⁄V dolumunu azaltmaktad›r, S⁄V performans›n›n daha fazla<br />

bozulmas›, S⁄V disfonksiyonu ile düflük kalp debisinin daha kötüleflmesi<br />

ile, kuvvetli S⁄A kontraksiyonlar› Pulmoner kan ak›m›na<br />

yard›mc› olmakta ve pulmoner kapa¤›n daha erken aç›lmas›n›<br />

sa¤lamaktad›r.<br />

Sol ve sa¤ kalp bas›nçlar›n›n eflitlenmesi ile birlikte anormal<br />

S⁄A (sa¤ atriyum) dalga formu S⁄V M‹’den di¤er baflka kardiyak<br />

bozukluklarda da meydana gelmektedir.<br />

Bu patofizyolojik durumlar, diyastolik ve/veya sistolik fonksiyonlara<br />

etkilerine göre altgruplara ayr›lmaktad›r. Özellikle dyastolik<br />

fonksiyonnun de¤ifltiren durumlar; kardiyak tamponad,<br />

konstrüktif perikardit, restriktif veya infiltratif kardiyomiyopati.<br />

Bunlar›n tamam›nda sistolik fonksiyonlar normaldir. Aksine a¤›r<br />

S⁄V sistolik disfonksiyonu; akut pulmoner tromboembolizme veya<br />

a¤›r KOAH’a, sa¤ ve sol dolum bas›nçlar›n›n eflitlendi¤i sa¤ ve sol<br />

kalp yetersizli¤inde sekonder pulmoner hipertansiyon. Genellikle<br />

dikkatli anamnezde hastan›n hikayesi ve detayl› fizik muayene ve<br />

EKG ile di¤er noninvaziv testler SA⁄V M‹’inin hemodinamik bulgular›n›<br />

taklid eden kardiyak hastal›klar› ay›rt etmektedir.<br />

C. KALP DEB‹S‹:<br />

Birçok klinik çal›flmada S⁄V M‹ tedavisinde volum al›nmas›n›n,<br />

S⁄V Preload’unu yükselterek Frank-Starling mekanizmas›ndan<br />

maksimum fayda sa¤lad›¤› gösterilmifltir. S⁄V M‹’nin hemodinamik<br />

kriterleri olan hastalarda volum yüklenmesi kalp debisinde<br />

uniform artma sa¤layamamaktad›r. Bir çal›flmada S⁄AB ≥<br />

10 mm Hg ve PAKUB 5 mm Hg’den küçük PKUB>5 mm Hg’ya<br />

yükselene kadar olmayanlarda volum infüzyonuna kalp debisinin<br />

cevab› çok de¤iflken olmufltur, çal›flma hastalar›n›n tümünde


SA⁄ VENTR‹KÜL ‹NFARKTÜSÜ; TANI TEDAV‹<br />

1063<br />

anlaml› artamam›flt›r. Volum infüzyonundan önce kardiyak indeks<br />

2.2 L/dakika/m 2 saptananlarda bu<br />

de¤erlerden ba¤›ms›z kalp debisinde artma olmam›flt›r (Eur Heart<br />

J 1981;2: 329-38).<br />

Progressif volum yüklenmesinden sonra; S⁄AB’de (<strong>11</strong> ± 2’den<br />

15 ± 2 mm Hg’ye yükselme) ve PKUB’de (10 ± 4’den 15 ± 2 mm<br />

Hg’ye) anlaml› art›fl olmas›na ra¤men kalp debisinde anlaml› artma<br />

olmam›flt›r (Circulation 1985;72:1327-35).<br />

Radyonüklid ventrikülografik çal›flmalarda ise S⁄V end-diyastolik<br />

volumun artt›¤› gösterilmifltir, ancak SV end-diyastolik volum<br />

de¤iflmemifltir.<br />

S⁄V’nin kavitesinin büyümesi sonucunda yükleme ventriküler<br />

aras› etkileflimden dolay› SV dolumu k›s›tlanmaktad›r. Ventrikülerin<br />

birbirlerini etkilemesi S⁄V M‹’nin hemodinamik bulgular›n›<br />

de¤ifltirmektedir. Kapal› perikard hayvan modellerinde, RCA sadece<br />

S⁄V serbest duvar›na kan sunmaktad›r. RCA okluzyonundan<br />

sonra perikard sa¤lam kalmaktad›r. S⁄V M‹’nin karakteristik<br />

bulgular› sonucunda; (1) sa¤ ve sol dolum bas›nçlar›n›n art›p<br />

eflitlenmesi, (2) S⁄V kavitesinin büyümesi, SV end-diyastolik çap›n›n<br />

azalmas› ve, (3) kalp debisinin azalmas›.<br />

Sonra volum yüklemesi ile ortalama SV end-diyastolik bas›nc›SV<br />

kavitesinin büyüklü¤ü de¤iflmeden yükselmifltir (7’den 12<br />

mm Hg’ye), sonuçta kalp debisinde küçük fakat anlaml› art›fl<br />

meydana gelmifltir. Ancak perikard ç›kart›ld›ktan sonra sa¤ ve<br />

sol kalbin sistolik bas›nçlar›n›n eflitlemesi kaybolmufltur, SV enddiyastolik<br />

bas›nc› yükselmifltir, ve kavitesinin sistolik büyüklü¤ü<br />

artm›flt›r. Kalp debisi de perikard›n sa¤lam oldu¤u volum yüklemesinden<br />

sonraki de¤erlere göre daha yükselmifltir. Ölçülmüfl SV<br />

end-diyastolik bas›nc› volum yüklenmesinden sonra anlaml› art-


1064 KANITA DAYALI AKUT M‹YOKARD ‹NFARKTÜSÜ K‹TABI<br />

m›flt›r, SV transmurake bas›nc› (SV-perikardiyal bas›nç) artm›fl<br />

intraperikardiyal bas›nçtan dolay› azalm›flt›r. Yak›n zamandaki<br />

bir çal›flmada sa¤lam perikard›n, peri-iskemik kollateral perfüzyonunu<br />

azaltarak sekonder olarak S⁄V infarkt alan›n› 2-3 kat<br />

art›rd›¤› gösterilmifltir (Chest 1996;109:494-503).<br />

Deneysel olarak perikard›n aç›lmas› infarkt alan›n› korumufltur.<br />

SV’nin geometrisinin, SV’nin sistolik performans›na önemli etkileri<br />

vard›r.<br />

Bunun kan›t› volum yüklenmesi ve S⁄V dilatasyonu, ile tüm<br />

kalp fonksiyonlar›n› düzeltemeyebilmektedir.<br />

F‹Z‹K MUAYENE:<br />

‹nferiyor M‹’de kullan›lan standartlara göre S⁄V disfonksiyonu<br />

%20-50 s›kl›kta meydana gelmektedir. Hipotansiyon veya flok<br />

komplikasyonlar› ise ise %10 hastada görülmektedir. S⁄VM‹’nin<br />

teflhisinde hipotansiyonun ay›r›c› tan›s›n›n yap›lmas› ilk-ad›md›r<br />

(Tablo 1).<br />

Tablo 1: ‹nferiyor M‹’da hipotansiyonun sebepleri<br />

- A¤›r sa¤ ventrikül infarkt›<br />

- Bradiaritmi<br />

- Akut ciddi mitral yetersizli¤i<br />

- Geçmiflte M‹ geçirmifl olmak<br />

- Sol ventrikülün sub-akut rüptürü<br />

-Ventriküler septal rüptür<br />

- Bezold-Jarisch refleksi


SA⁄ VENTR‹KÜL ‹NFARKTÜSÜ; TANI TEDAV‹<br />

• Eskiden tan›mlanan ve halen önemini koruyan Triyad›; (1)<br />

Hipotansiyon, (2) Yükselmifl Juguler Ven bas›nc›, ve (3) fizik muayenede<br />

temiz akc alanlar› (Am J Cardiol 1974;33:209-14). Bu tyriyad›n<br />

sensivite %25, spesifitesi ise %96 bildirilmifltir. Tekbafl›na<br />

yükselmifl juguler venöz bas›nç daha fazla sensitiv (%88) ve daha<br />

az spesifiktir (%69), klinik de¤erlendirmede, juguler venöz nab›z<br />

bas›nc›n›n Kusmaul belirtisinde yükselmesi hiptansiyonun uygun<br />

tedavisine bafllamak için uygun bir yöntemdir, ayr›ca Nitrat ve<br />

Morfin kullan›lmas›n›n (vazodilatörler ile SV dolum bas›nc›n› zaral›<br />

flekilde azaltmaktad›r, sonucu hipotansiyon) yasaklanmas›nda<br />

özellikle dikkat edilmelidir.<br />

• Akut S⁄V M‹’de fizik muayene bulgular›;<br />

a. Hipotansiyon, bradikardi.<br />

b. Yükselmifl juguler bas›nç.<br />

c. Kusmaul belirtisi.<br />

d. Anormal juguler venöz bas›nç trasesi (y inifli ≥ x inifli).<br />

e. Triküspit yetersizli¤i,<br />

f. S⁄V S 3 , S 4 ’ü.<br />

g. Pulsus paradoksus.<br />

h. Yüksek-dereceli AV blok.<br />

1065<br />

• Triküspit yetersizli¤i; s›kl›kla S⁄V çemberinin dilatasyonuna<br />

ve triküspit anulusun genifllemesine ba¤l›d›r. Sternumun sol kenar›<br />

boyunca süresi de¤iflik ve fliddeti hafif-orta sistolik üfürümün<br />

duyulmas› ile tan›nabilir, üfürümün fliddeti inspirasyon ile artmaktad›r.<br />

Fizik muayenenin di¤er özellikleri S⁄V diyastolik disfonksiyonunu<br />

gösteren sol sternal kenarda S 3 ve S 4 duyulmas›, juguler<br />

venöz bas›nc›nçta anormal dalga formlar›. Yükselmifl S⁄AB’yi


1066 KANITA DAYALI AKUT M‹YOKARD ‹NFARKTÜSÜ K‹TABI<br />

(sa¤ atriyal bas›nç) iflaret eden, juguler venlerde a ve v dalgalar›n›n<br />

meydana getirdi¤i anormal paternler görülebilir, büyüklükleri<br />

eflit olan a ve v dalgalar›na ilave; y-inifli ≥ x-inifli.<br />

Bu dalga flekilleri, kompliyans› azalm›fl veya fliflemeyen (nondistensibil)<br />

S⁄V’nin yans›mas›d›r. ‹nspirasyon veya Abdomino-juguler<br />

refleks manevralar› s›ras›nda görülebilir.<br />

• Pulsus paradoksus; sistemik arteryel bas›nc› inspirasyon s›ras›nda<br />

tansiyon aletinin manfleti tak›l› iken normalden fazla düflmesinin<br />

kay›t edilmesidir.<br />

• Bradiaritmiler; sinüs dü¤ümü iskemisi ve artm›fl vagal tonus,<br />

s›kl›kla AV dü¤ümü iskemisine ba¤l› yüksek-derece-AV blok, sonra<br />

atriyal/ventriküler senkronizasyonun kaybolmas› ile S⁄V disfonksiyonunda<br />

hipotansiyon ve flok fliddetlenmektedir. Yüksekderece<br />

AV blok akut inferiyor duvar M‹’de anteriyor duvar M‹’ye<br />

göre daha s›kt›r. Bu bulgu kötü prognoz ile birliktedir. S⁄V Miyokard<br />

iskenisi veya infarktüsü bulunsun/bulunmas›n inferiyor<br />

M‹’de bradikardi ve hipotansiyon geliflmesi kardiyo-inhibitör refleksler<br />

taraf›ndan yönetilmektedir (Bezold-Jarisch). Muhtemelen<br />

afferrent yollar›n SV’nin ‹nfero-posteriyor duvar›n›n iskemi ile stimülasyonu<br />

sonucunda. Bu etki özellikle PTCA veya Tromboliz ile<br />

RCA’n›n reperfüzyonu s›ras›nda belirgindir.<br />

S⁄V M‹’de anormal fizik muayene bulgular›n›n varl›¤› ve ciddiyeti<br />

S⁄V disfonksiyonu ve dilatasyonun miktar›na ba¤l›d›r.<br />

Juguler venöz bas›nc›n yükselmesi ve Kussmaul belirtisi, anlaml›<br />

S⁄V iskemi veya nekrozu için en do¤ru klinik markerlerdir.<br />

Ancak bunlar di¤er sebeplerle meydana gelen sa¤-kalp yetersizli-<br />

¤inde de görülmektedir. A¤›r sa¤-kalp yetersizli¤inin klinik bulgu-


SA⁄ VENTR‹KÜL ‹NFARKTÜSÜ; TANI TEDAV‹<br />

Tablo 2: Sa¤ ventrikül infarktüsü klinik bulgular›<br />

Klasik: 1. Jugüler venöz bas›nç art›fl›<br />

2. Sistemik hipotansiyon<br />

3. Pulmoner konjesyon olmamas›<br />

Di¤er: 1. Kussmaul bulgusu<br />

2. Jugüler venöz “Y” “X” inifli<br />

3. Sa¤ ventrikül S3 veya S4’ü<br />

4. Hepatojugüler reflü<br />

5. Triküspid yetersizli¤i<br />

6. Pulsus paradoksus<br />

lar›; hepatomegali, pulsatil karaci¤er, asit, periferik ödem S⁄V M‹<br />

bafllang›c›nda nadiren görülmektedir, daha sonra papiller adale<br />

infarktüsü veya rüptürüne ba¤l› triküspit yetersizli¤i sonucu bulunabilirler.<br />

Yukar›daki bilgilerinde ›fl›¤›nda ve ECS-2003, AHA-2004<br />

k›lavuzlar›nda kabul edilen S⁄VM‹’nin klinik bulgular› (Tablo 2)<br />

de gösterilmifltir.<br />

S⁄V M‹’DE AR‹TM‹LER:<br />

1067<br />

Çal›flmalarda S⁄V M‹’de ventriküler aritmi insidensi yüksek bildirilmifltir.<br />

CORE çal›flmas›nda S⁄V tutulumu olan ‹nferiyor M‹’de<br />

ölüm, flok ve aritmileri riski yükselmifl saptanm›flt›r (JaCC 2001;<br />

37:37-43).<br />

Bu artm›fl risk SV miyokard hasar›n›n miktar›ndan çok S⁄V’nin<br />

miyokardiyal tutulumuna ba¤l›d›r.<br />

Yak›n geçmiflte bildirilen bir çal›flmada ventriküler arritmileri<br />

baflar›s›z reperfüzyonda daha s›k bulunmufltur (N Engl J Med<br />

1998;338:33-40).


1068 KANITA DAYALI AKUT M‹YOKARD ‹NFARKTÜSÜ K‹TABI<br />

Atriyal fibrilasyon dahil supraventriküler aritmiler S⁄V disfonksiyonunda<br />

daha s›kt›r. Bu fark› yaratan atriyal distensiyon, veya<br />

yükselmifl S⁄AB’dir (Am Heart J 1992;124:387-91).<br />

NON-‹NVAZ‹V TEfiH‹S:<br />

EKG, 2D Ekokardiyografi, ve radyonüklid ventrikülografi, ve<br />

Teknesyum Pirofosfat ile infarkt alan›n›n görüntülemesi, akut inferiyor<br />

duvar M‹’de S⁄V M‹ teflhisi çin en s›k kullan›lan noninvaziv<br />

metodlard›r.<br />

Bunlara göre ‹nferiyor M‹’de RV M‹ insidensi yaklafl›k %25-50<br />

görülmüfltür.<br />

EKG; S⁄V M‹’yi h›zla teflhis etmeyi sa¤lamaktad›r, Radyonüklid<br />

ventrikülografi ve ekokardiyografi ise invaziv monitorizasyona<br />

(kateter ile;santral venöz, sa¤ atriyum sa¤ ventrikül bas›nçlar› bas›nçlar›)<br />

tamamlay›c› olarak KBÜ’de pompa fonksiyonlar›n› de-<br />

¤erlendirmektedir.<br />

• Fizik Muayene; ‹nferiyor M‹ teflhisi olan hastan›n dikkatli<br />

yap›lan fizik muayenesi RV M‹’nin teflhisinde ve klinik durumunun<br />

de¤erlendirilmesinde ilk ad›md›r.<br />

• Yükselmifl Juguler venöz bas›nç, hipotansiyon ve temiz<br />

akci¤er alanlar› tarif edilen ilk klinik bulgulard›r.<br />

• Kusmaul-Belirtisi; (derin inspiryumda S⁄V’ye dönüflün<br />

artmas›, S⁄V’nin bozulmufl kompliyans› sonucu bu kan› alamamas›<br />

sonucu derindeki boyun venlerindeki bas›nc›n artmas›) bir<br />

di¤er önemli fizik muayene bulgusudur. Yukar›daki klasik triyad›n›n<br />

özgüllü¤ü %96, duyarl›l›¤› %25’dir.


SA⁄ VENTR‹KÜL ‹NFARKTÜSÜ; TANI TEDAV‹<br />

1069<br />

• Yükselmifl juguler bas›nç ile Kusmaul belirtisinin saptanmas›<br />

ve birlikte hipotansiyon bulunmas› koflulu ile; bu bulgular erken<br />

tedaviye bafllanmas› için yeterli kabul edilmektedir.<br />

Triküspit yetersizli¤i di¤er önemli bir bulgu olup S⁄V dilatasyonu<br />

ile triküspit kapa¤›n anulusunun genifllemesi sonucu meydana<br />

gelmektedir; sternumun solunda derin inspiryumla fliddeti<br />

artan sistolik üfürüm ile teflhis edilmektedir. Ço¤unlukla üfürüm<br />

holo-sistolik de¤ildir (S⁄V’de holo-sistolik hipertansiyon oluflamad›¤›ndan).<br />

Juguler venlerde eflitlenmifl a (atriyal kontraksiyon) ve v dalgalar›<br />

(geç-sistolik, erken-diyastolde triküspit kapak kapal› iken<br />

S⁄A’ya venöz ak›m›n devam etmesi).<br />

Y-inifli (erken-diyastolde triküspitin aç›lmas›) ise x-inifli (atriyal<br />

diyastol) kadar veya ondan daha derindir. Bu bulgular S⁄V’nin<br />

kompliyans›n›n bozuldu¤unu göstermektedir ve özelikle derin<br />

inspiryumda veya Hepato-juguler reflü manevralar› ile daha belirgindir.<br />

* Pulsus-Paradoksus di¤er önemli bir bulgudur. periferik arter<br />

palpasyonu veya koldan kan bas›nc› ölçümünde inspiryum suras›nda<br />

sistolik kan bas›nc›n›n normalden daha fazla düflmesi ile<br />

karakterizedir (


1070 KANITA DAYALI AKUT M‹YOKARD ‹NFARKTÜSÜ K‹TABI<br />

Ventriküler aritmiler, RVM‹ olan/olmayan ‹nferiyor infarktüslerde<br />

heriki da grupta benzer görülmüfltür. Supraventriküler aritmiler<br />

ve özellikle AF, RVM‹’de daha s›kt›r. Sebebi; atriyal iskemi/infarktüs,<br />

atriyal gerilme, artm›fl S⁄A bas›nc›d›r.<br />

A. ELEKTROKARD‹YOGRAF‹ (EKG):<br />

Sa¤ midklavikular beflinci interkostal aral›¤a yerlefltirilen V4R<br />

EKG kayd›, akut S⁄V hasar›n›n en s›k kullan›lan manifestasyonudur<br />

(<strong>Bölüm</strong> 7).<br />

i. V4R’da> 1 mm ST segment elevasyonu (fiekil 2) akut inferiyor<br />

M‹’de S⁄V M‹ için oldukça spesifik bulunmufltur (Am<br />

Heart J 1976;91:571-6).<br />

V4R’de ST elevasyonu olan ve inferiyor AM‹’den kurtulan<br />

hastalarda hipotansiyon ve sa¤-kalp yetersizli¤i insidensi, di-<br />

¤er kurtulan ‹nferiyor M‹’lere göre daha yüksek görülmüfltür<br />

(V4R’de ST elevasyonsuzlara göre).<br />

ii. Prekordiyal derivasyon V1 ’de degeçici ST elevasyonu meydana<br />

gelmektedir.<br />

Birçok çal›flmada V4R’de >1 mm ST elevasyonunun, hemodinamik<br />

bulgular ile en iyi korelasyonu gösterdi¤i bulunmufltur.<br />

* EKG bulgular› s›kl›kla geçicidir ve gö¤üs a¤r›s›n›n bafllamas›ndan<br />

sadece 24-48 saat sonra devam etmektedir. Dolay›s› ile V4<br />

R’in sensivitesi zamana ba¤›ml›d›r.<br />

• Ayr›ca S⁄V M‹’den baflka di¤er hastal›klarda da V4R’de ST<br />

segment elevasyonu görülmektedir, örne¤in; pulmoner embolizm,<br />

SV hipertrofisi, akut anteroseptal M‹, perikardit, ve evvelden<br />

geçirilmifl anteriyor M‹ ile anevrizma geliflimi.


SA⁄ VENTR‹KÜL ‹NFARKTÜSÜ; TANI TEDAV‹<br />

1071<br />

fiekil 2. Akut inferior miyokard infarktüsünde sa¤ derivasyonlarda tipik<br />

sa¤ ventrikül infarktüsü bulgular›.<br />

(V3R-V6R’de ST elevasyonu, V4R ST elevasyonu > 1 mm)


1072 KANITA DAYALI AKUT M‹YOKARD ‹NFARKTÜSÜ K‹TABI<br />

iii. V 1 R V 5 ’de Q dalgas›z, ST segment elevasyonu ile ‹nferiyor<br />

derivasyonlarda minimal ST elevasyonu EKG paterni baz›<br />

hastalarda görülmüfltür. Bunlarda gö¤üs a¤r›s›n›n ilk 4 saatinde<br />

yap›lan erken kateterizasyonda anlaml› SKA hastal›¤›<br />

olmadan proksimal RCA ostrüksiyonu, Radyonüklid ventrikülografide<br />

ise S⁄V M‹ görülmüfltür.<br />

• Bu erken EKG bulgular› S⁄V lezyonuna ba¤l›d›r. Hayvan<br />

modellerinde, V 4 R V 6 R ST segment elevasyonu, RCA’n›n S⁄V serbest<br />

duvar›n› kanland›rd›¤› fakat SV posteriyor duvar›n›n kanlanmas›<br />

yapmad›¤›n› göstermifltir.<br />

• Ancak RCA okluzyonunu sol sirkümfleks okluzyonu takip<br />

ediyorsa S⁄V üzerindeki sa¤ prekordiyallerdeki ST elevasyonlar›<br />

bast›r›lmaktad›r.<br />

S⁄V lezyonundaki ST elevasyonu SV nekrozu ile kaybolmaktad›r.<br />

Bu fenomen erken-sol prekordiyal derivasyonlarda (V 1 R V 3 )<br />

seyrek görülen ST segment elevasyonunu ve sa¤ prekordiyallerde<br />

(V 4 R) ST elevasyonun geçici olma karakterini, özellikle nekrozun<br />

yayg›n olmad›¤› durumda aç›klayabilir. Ancak sa¤ prekordiyallerde<br />

ST segment elevasyonu S⁄V nekrozunun çok spesifik<br />

markeridir, bu markerin sensivitesi geçici olmas›ndan dolay› k›s›tl›d›r.<br />

* Yukar›daki k›s›tlamalara ra¤man sa¤ prekordiyal derivasyonlarda<br />

ST segment elevasyonu hastane mortalitesi ve major komplikasyonlar›n<br />

(kardiyojenik flok, VF, Üçüncü-derece AV blok, geçici<br />

Pacing ihtiyac›) kuvvetli, ba¤›ms›z öngörenidir.<br />

Sa¤ prekordiyal derivasyonlarda ST elevasyonunun tan›sal<br />

önemi inferiyor M‹’den sonra 10 saat içerisinde çok yüksektir. ‹n-


SA⁄ VENTR‹KÜL ‹NFARKTÜSÜ; TANI TEDAV‹<br />

1073<br />

feriyor AM‹ ile görülen hastalarda, mümkünse sa¤ prekordiyal derivasyonlar›<br />

içeren tam EKG de¤erlendirmesi rutin olarak yap›lmal›d›r.<br />

• ‹nferiyor AM‹’de S⁄V tutulumunu saptamak için kabul edilen<br />

EKG kriterleri;<br />

a. V 4 R’de ≥ 1 mm ST elevasyonu saptanmas›.<br />

b. V 1 ’de Geçici ST elevasyonu.<br />

c. V 4 R’de≥ 0.5 mm ST elevasyonu (özgüllük duyarl›l›¤› a-’ya<br />

göre daha az).<br />

d. V 1-5 ’de Q dalgas›z ST elevasyonu ile ‹nferiyor derivasyonlarda<br />

minimal ST elevasyonu, ST elevasyonunun yüksekli¤inin<br />

V 1 ’den V 6 ’ya kadar gittikçe azalmas›.<br />

e. V 4 R-V 6 R’da ST elevasyonu.<br />

f. ST elevasyonu; III>II.<br />

g. V 1 ’de ST elevasyonu, V 2 ’de ST depresyonu.<br />

h. V 2 ’deki ST depresyonunun derinli¤inin, aVF’deki ST elevasyonun<br />

yüksekli¤indin %50’sinden küçük olmas›.<br />

i. Efor-testinde V 4 R veya V 1 ’de ST depredyonu saptanmas›,<br />

ciddi roksimal RCA lezyonunu göstermektedir.<br />

Bugün S⁄VM‹’nin teflhisinde en s›k kullan›lan EKG kriteri;<br />

V 4 R’de ≥ 1 mm ST elevasyonudur (özgüllük ve duyarl›l›¤› > %80-<br />

90). Bu bulgu geçici oldu¤unda gö¤üs a¤r›s›n›n (-infarkt›n bafllamas›)<br />

ilk 10 saati içerisinde bak›lmal›d›r. Genellikle 24-48 saatten<br />

sonra kaybolmaktad›r.<br />

• Yalanc› V 4 Rpozitifli¤i görülen durumlar (≥ 1 mm ST elevasyonu):<br />

1. Pulmoner emboli.<br />

2. Sol ventrikül hipertrofisi (SVH).


1074 KANITA DAYALI AKUT M‹YOKARD ‹NFARKTÜSÜ K‹TABI<br />

3. Anteroseptal AM‹ (V 1 ’deki ST elevasyonu sol derivasyonlara<br />

do¤ru (V 4-6 ) gittikçe yüksekli¤i art›yorsa; = anteroseptal<br />

M‹, azal›yorsa;= RVM‹).<br />

4. Perikardit.<br />

5. Geçirilmifl Anteriyor Miye ba¤l› Anteriyor anevrizma.<br />

6. Sol-dal blo¤u.<br />

* ‹nferiyor AM‹’de V4R’de ST elevasyonu bulunmas› prognozun<br />

ba¤›ms›z öngöreni oldu¤u bildirilmifltir bu hastalarda hastane<br />

mortalitesi daha yüksek, major komplikasyonlar (fiok, VF, 3. derece-AV<br />

blok, geçici pacemaker yerlefltirilmesi) daha s›k görülmüfltür.<br />

B. EKOKARD‹YOGRAF‹:<br />

‹lk çal›flmalarda M-mod Ekokardiyografide S⁄V M‹’de S⁄V<br />

end-diyastolik çap› mutlak olarak artm›flt›r (<strong>Bölüm</strong> 9).<br />

2D-Ekokardiyografi S⁄V’nin global büyüklü¤ü ve performans›n›,<br />

segmenter duvar hareketleri, valvüler yap›lar, SV büyüklü¤ü<br />

ve performans›n› tayin etme imkan› sa¤lamaktad›r.<br />

• S⁄V M‹ M-Mode Ekokardiyografi tan› kriterleri;<br />

a. S⁄V dilatasyonu.<br />

b. S⁄V /SV diyastol-sonu çaplar› oran›n›n artmas›.<br />

• 2D Ekokardiyografi tan› kriterleri;<br />

a. S⁄V dilatasyonu.<br />

b. S⁄V duvarlar›n›n asinerjisi, asinerjik segment say›s› ile<br />

S⁄V M‹’de hemodinamik bozuklu¤un derecesi aras›nda<br />

pozitif iliflki bulunmufltur.


SA⁄ VENTR‹KÜL ‹NFARKTÜSÜ; TANI TEDAV‹<br />

1075<br />

c. ‹nterventriküler septumun anormal hareketi, paradoks<br />

septal hareket ciddi S⁄V M‹’nin önemli bir bulgusudur,<br />

hayvan deneylerinde septumun diyastolik fleklinin-SV’ye<br />

do¤ru bombeleflme, sistolun erken faz›nda S⁄V’ye do¤ru<br />

bombeleflmesi bafllang›çta S⁄V sistolik bas›nc›n› art›r›p<br />

volümünü düflürmektedir.<br />

Septumun ters hareketinin nedeni S⁄V lateral duvar›n›n<br />

disfonksiyonu sonucudur, S⁄V kontraksiyonunun olmamas›d›r;<br />

sistolün erken faz›nda S⁄V’de yeterli bas›nc›n<br />

oluflamamas›ndan dolay› trans-septal bas›nç gradiyetinin,<br />

SV lehine meydana gelmesi sonucudur.<br />

Sa¤ ile sol atriyum aras›ndaki gradiyentin S⁄A lehine artmas›<br />

sonucunda ise interatriyal septumun sol atriyum içine do¤ru bombeleflmesi<br />

de kötü prognozun öngörenidir.<br />

Foramen ovalenin aç›lmas›na ba¤l› ASD görülebilir, Dopler<br />

Ekokardiyografi bu komplikasyonun saptanmas›nda önemlidir,<br />

bu hastalarda klinik tablo a¤›rd›r; hipotansiyon, kalp blo¤u ve<br />

yüksek mortalite.<br />

Renkli Dopler Ekokardiyografi Triküspit ve Mitral kapak fonksiyonlar›<br />

ile VSD hakk›nda bilgi vermektedir.<br />

Pulmoner kapa¤›n erken aç›lmas› ise S⁄V bozulmufl kompliyans›n›n<br />

önemli bir bulgusudur.<br />

C. RADYONÜKL‹D VENTR‹KÜLOGRAF‹:<br />

S⁄V end-diyastolik, end-sistolik volumlerinin ve EF’nin geometriye<br />

ba¤›ml› olan Ekokardiyografi ile do¤ru olarak de¤erlendirmek<br />

zordur. Radyonüklid ventrikülografinin en önemli avantaj›<br />

bu yöntemin kesit yo¤unlu¤u prensibine göre çal›flmas›d›r dolay›s›<br />

ile S⁄V performans›n› rölatif olarak geometriden ba¤›ms›z


1076 KANITA DAYALI AKUT M‹YOKARD ‹NFARKTÜSÜ K‹TABI<br />

tayin etmektedir.<br />

Bu yöntemle akut ‹nferiyor M‹’de S⁄V disfonksiyonu s›kl›¤›<br />

%20-50 bulunmufltur (S⁄V genifllemesi veya EF


SA⁄ VENTR‹KÜL ‹NFARKTÜSÜ; TANI TEDAV‹<br />

1077<br />

birlikte S⁄V duvar hareket bozuklu¤unun da bulunmas›, yöntemin<br />

S⁄V M‹ için tan›sal de¤erini art›rmaktad›r.<br />

• Teknesyum Pirofosfat Miyokard sintigrafisi: Teknesyum-pirofosfat<br />

ile infarkt alan›n›n görüntülenmesi ‹nfarkt gelifliminden optimal<br />

zaman sonras›nda (zamana k›s›tl›) yap›lmakta olup bu yöntemle<br />

SV M‹ aranmas›n›n sensivite ve spesifitesi çok yüksektir.<br />

Ancak taraman›n infarktüs oluflumundan 72 saat sonra tan›sal olabildi¤inden<br />

erken S⁄V M‹’nin erken teflhisinde tan›sal de¤eri k›s›tl›d›r.<br />

‹NVAZ‹V HEMOD‹NAM‹K MON‹TOR‹ZASYON:<br />

S⁄V M‹’nin kombine sistolik ve diyastolik disfonksiyonunun fizik<br />

muayenede de¤erlendirilmesini ve klinik olarak teflhisini invaziv<br />

hemodinamik monitorizasyon teyid etmektedir (düflük debi,<br />

ve PKUB’dan ba¤›ms›z yükselmifl S⁄AB).<br />

Yatakbafl› ölçülbilen sa¤ kalp bas›nçlar› S⁄AB ve PKUB’d›r. Direk<br />

olarak sistemik arteriyel bas›nc›n kaydedilmesi ve kalp debisisinin<br />

(termodilüsyon yöntemi ile) ölçülmesi S⁄VM‹ teflhisini tastiklemek<br />

için kullan›lmal›d›r ve volum yüklenmesi, vazodilatör tedavi,<br />

ve pozitif inotropik tedavi gibi spesifik tedavilere k›lavuzdur.<br />

• S⁄AB dalgalar›n›n nonkompliyant formu sadece istirahatte,<br />

volum yüklenmesi veya inspirasyon s›ras›nda bulunabilir.<br />

Daha önce bahsedildi¤i gibi S⁄A dalga formunda; a-dalgas›n›n<br />

bulunmay›fl› atriyal infarktüsü iflaret etmekte olup kötü prognoz<br />

öngerenidir.


1078 KANITA DAYALI AKUT M‹YOKARD ‹NFARKTÜSÜ K‹TABI<br />

• Akut ‹nferiyor M‹’de S⁄V’nin hemodinamik fonksiyonlar›n›n<br />

tayin edilmesinde kullan›lan hemodinamik bulgular, kriterler<br />

(Özet olarak):<br />

1. S⁄AB; ≥10 mm Hg, S⁄AB/PKUB; >0.86, sistolik arteriyel<br />

Bas›nç (SAB); 10 mm Hg, S⁄AB/PKUB; >100 mm Hg.<br />

3. Sadece volum yüklenmesinden sonra S⁄AB; ≥10 mm Hg,<br />

S⁄AB/PKUB; >0.86, birlikte SAB; > 100 mm Hg olsun olmas›n.<br />

4. S⁄AB; ≥10 mm Hg, S⁄AB/PKUB; >0.86, ve SAB; 100 mm Hg.<br />

* Sebebi; PKUB’nin belirgin yükselmesi daha fazla da SV’de daha<br />

fazla miktarda hasar.<br />

S⁄V M‹ KOMPL‹KASYONLARI:<br />

a. AV-Blok; ‹nferiyor M‹’de S⁄V M‹ olan hastalarda AV blok s›kl›¤›,<br />

S⁄V M‹ olmayanlara göre daha s›k mortalitesi ise daha<br />

yüksektir.<br />

b. Kardiyak rüptür; S⁄V M‹’nin ender komplikasyonlar›ndand›r.<br />

Posteriyor interventriküler septumu veya sa¤ veya sol ventriküllerin<br />

posteriyor duvarlar› y›rt›l›r, bunlarda S⁄V’de %100<br />

nekroz bulunmaktad›r.<br />

fioktaki hastada pulmoner arter bas›nc›n›n düflük olmas›,<br />

S⁄V rüptürüne ciddi S⁄V distansiyonunun efllik etti¤ini göstermektedir.<br />

c. Sa¤dan-sola ‹nteratriyal fiant; S⁄V M‹’de O 2 tedavisine refrakter<br />

hipoksemide patent-foramen ovale veya ASD düflünülmelidir.


SA⁄ VENTR‹KÜL ‹NFARKTÜSÜ; TANI TEDAV‹<br />

Sebebi, özellikle inspiryumda S⁄A bas›nc›n›n art›p sol atriyum<br />

bas›nc›ndan yüksek olmas›d›r. 2D-kontrast Ekokardiyografi<br />

kesin tan› koydurucudur.<br />

d. Triküspit Yetersizli¤i; S⁄V papiller adalesinin nekrozu veya<br />

S⁄V dilatasyonu sonucu akut veya kronik olarak meydana gelebilir.<br />

e. Ventriküler Aritmiler; Akut S⁄V M‹’de ventriküler aritmi s›kl›¤›<br />

artmaktad›r.<br />

* Ancak transvenöz Pacing s›ras›nda veya Swan-Ganz balonlutermodilüsyon<br />

kateteri yerlefltirilirken VF görülebilir.<br />

Nondominant RCA t›kanmas› sonucu oluflan izole S⁄V M‹’de<br />

ventrikül taflikardisi ve ölüm bildirilmifltir.<br />

f. Kardiyojenik fiok; %3-8 s›kl›kta görülmektedir, mortalitesi ise<br />

%34’dür.<br />

g. Pulmoner Emboli; S⁄V’de trombüs geliflmesi pulmoner embolinin<br />

sebebidir.<br />

TEDAV‹:<br />

1079<br />

• S⁄V M‹’de tan› ve tedavi yaklafl›mlar› (Tablo 3);<br />

S⁄VM‹ tedavisinin Prensipleri (<strong>Bölüm</strong> 1 ve 2):<br />

1. Nitrat, Morfin, Diüretikler ve di¤er vazodilatörlerin k›s›tlanmas›.<br />

2. S›v› tedavisi; -‹V serum Fizyolojik olarak.<br />

3. Atriyo-Ventriküler Senkronizasyonun sa¤lanmas›.<br />

4. ‹notropik tercihi, -Dobutamin olmal›.<br />

5. Birlikte SV disfonksiyonu bulunmas› Afterload (ard düflürücü<br />

tedavi; ‹ABP, Nitrogliserin.<br />

6. Erken Reperfüzyon, PTCA, ACBG.


1080 KANITA DAYALI AKUT M‹YOKARD ‹NFARKTÜSÜ K‹TABI<br />

Tablo 3: Sa¤ ventrikül infarktüsü tan› ve tedavi yaklafl›m›<br />

Klinik Bulgular: fiok, hipotansiyon.<br />

Temiz akci¤er alanlar›,<br />

Yükselmifl JVB (jugular ven bas›nc›)<br />

Kusmaul bulgusu<br />

Hemodinamik Yükselmifl sa¤ atriyum bas›nc› (a ≥ V, y inifli > x),<br />

Bulgular: Sa¤ ventrikül diyastolik bas›nç trasesinde kare-kök iflareti.<br />

EKG Bulgular›: Sa¤ prekordiyal derivasyonlarda (özellikle V4R) ST elevasyonu.<br />

EKO Bulgular›: Sa¤ ventrikül fonksiyonlar›nda azalma<br />

TEDAV‹-YAKLAfiIM<br />

1. Sa¤ ventrikül pre-load’unu idame ettirmek<br />

2. Sa¤ ventrikül after-load’unu (pulmoner arter diyastolik, pulmoner kapiller uç<br />

bas›nc›) düflürmek,<br />

3. AV senkronizasyonunu sa¤lamak<br />

4. ‹notropik destek, reperfüzyon<br />

5. Tromboliz için h›zland›r›lm›fl rt-PA seçilmeli,<br />

6. ED‹TÖR: Tromboliz s›ras›nda sistolik kan bas›nc› > 90 mmHg sa¤lanmal›d›r;<br />

yeterli s›v›dan sonra, önce Dopamin, yan›ts›z ise Adrenalin infüzyonu<br />

verilebilir, vazodilatörler kesin kontrindikedir (nitrat, dobutamin).<br />

1. VOLUM TEDAV‹S‹<br />

Birçok çal›flmada volum infüzyuonu ile ortalama kardiyak indeks<br />

ve kan bas›nc›n›n yükseldi¤i görülmüfltür. Bunun nedeni; ‹nferiyor<br />

M‹’li hastan›n bafllang›çtaki inisiyal volum miktar›d›r. Rölatif<br />

olarak volumu azalm›fl hastalarda volum infüzyonu faydal›<br />

olup, intravasküler volumu normal olanlarda ise s›v› yüklenmesi<br />

ile kan bas›nc› ve kardiyak indeks artmam›flt›r. Çünkü bunlarda<br />

S⁄V’nin normal at›m hacminin idame ettirebilmesi için S⁄V Pre-


SA⁄ VENTR‹KÜL ‹NFARKTÜSÜ; TANI TEDAV‹<br />

1081<br />

load’u halen maksimal durumdad›r (intravasküler volum kayb› olmam›fl).<br />

• Hemodinamik olarak önemli S⁄V M‹’de inisiyal volum tedavisi:<br />

10-15 dakikada 300-600 ml normal serum fizyolojik, santral<br />

venöz kateterden verilmelidir (genifl lumenli periferik kateterden<br />

veya santral venöz kateter). ‹nisiyal volum infüzyonunun hedefi;<br />

S⁄V Preload’unu yükseltecek kadar S⁄AB’ni düzeltmelidir.<br />

‹nisiyal volum yüklenmesine cevap al›namayan hastalarda, daha<br />

fazla serum fizyolojik vermek zararl› olabilir, çünkü S⁄V volumunun<br />

artmas› ventriküler aras› etkileflimden dolay› SV dolumunu<br />

engellemektedir (interventriküler septumun SV içerisine do¤ru<br />

bombeleflmesi).<br />

2. ‹NOTROP‹K ‹LAÇLAR<br />

S⁄V dilatasyonuna ba¤l› SV büyüklü¤ü de¤iflmifltir, S⁄V’yi primer<br />

olarak boflaltmak inotropik tedavi ile mümkündür. ‹nisiyal<br />

volum tedavisi sistemik arteriyel bas›nc› düzeltmekte yetersiz kal›yorsa,<br />

bu durumda Dobutamin tedavisinin (ino-dilatör; rölatif<br />

inotropi etkili, afterload azalmas›) hemodinamisi bozulmufl hastay›<br />

stabilize etmede etkili olabilir.<br />

S⁄V M‹’de normal serum fizyolojik ile volum yüklenmesinden<br />

sonra Dobutamin kardiyak indeksi, at›m hacmini, S⁄VEF’yi, tekbafl›na<br />

Nitroprussid’e göre anlaml› olarak daha fazla art›rm›flt›r.<br />

Nitroprussid preload’u tehlikeli flekilde düflürmekte, S⁄V at›m<br />

hacmi ise de¤iflmemektedir (S⁄VM‹’de kontrindikedir).<br />

• Dobutamin, Nitroprussidin aksine S⁄V Preload’unu idame<br />

ettirmekte ve sistolik performans› yükseltmektedir, sonuçta at›m


1082 KANITA DAYALI AKUT M‹YOKARD ‹NFARKTÜSÜ K‹TABI<br />

hacmi ve S⁄VEF’si ile duvar hareketleri düzelmektedir. ‹notropik<br />

tedavinin primer amac›; sistemik arteriyel kan bas›nc›n› düzeltmek,<br />

ancak yüksek doz inotroplar kontraktilite ve kalp h›z›n› art›rarak<br />

oksijen sunumu (de¤iflmez) ve ihtiyac› (≠) aras›ndaki dengesizli¤i<br />

art›rmaktad›r ve böylece SKA hastal›¤›n›n bulunmas› durumunda<br />

iskemiyi presipite etmektedir.<br />

Kardiyojenik fiokta veya >20 mg/kg/dakika Dobutamin’e cevaps›z<br />

hastalarda Dopamin Dobutamine göre daha güçlü a-konstriktör<br />

etkisinden dolay› seçilecek ilaçt›r (<strong>Bölüm</strong> 2).<br />

Dopamin, Dobutamine göre daha güçlü kronotropik oldu¤undan<br />

kalp h›z›n› daha fazla art›rarak amginay› fliddetlendirmektedir.<br />

Dobutamin ile kalp debisinin art›fl›, S⁄V serbest duvar›n›n<br />

ve/veya SV septumunun daha iyi kas›lmas› sonucudur.<br />

Akut S⁄V M‹’de kardiyak indeks ile ortalama arteriyel bas›nc›n<br />

ard›fl›k-AV Pacing (atriyoventriküler) sonras› yükseldi¤i görülmüfltür.<br />

Bu çal›flmalar Akut RV M‹’de ventriküler dolumu ve at›m hacminin<br />

her ikisinin de zamanl›-atriyal kontraksiyonlar›n (diyastolsonu,<br />

pre-sistolik) S⁄V hemodinami¤ine faydal› etkisini göstermifltir.<br />

• Ard›fl›k-AV Pacing yüksek-dereceli AV blokta devaml› hipotansiyon<br />

ve ‹notropik tedavi ve volum infüzyonu ile maksimal tedavide<br />

s›kl›kla daha faydal› olmufltur.<br />

3. REPERFÜZYON TEDAV‹S‹<br />

Bir çal›flmada Streptokinaz kullan›lan ‹nferiyor AM‹’lerde S⁄V<br />

M‹’nin prognostik önemi araflt›r›lm›flt›r; 12-derivasyonlu EKG’de<br />

ST elevasyonlar›n›n toplanmas› ile hesaplanan infarkt alan› küçük<br />

veya büyük olan akut ‹nferiyor M‹’de Streptokinaz ile tedavi V 4 R


SA⁄ VENTR‹KÜL ‹NFARKTÜSÜ; TANI TEDAV‹<br />

1083<br />

≥ 1 mm ST segment elevasyonu olan hastalarda 30 günde kardiyak<br />

mortalite RV M‹’de daha yüksek bulunmufltur. Çok-de¤iflkenli<br />

analizde yüksek mortalite, infarkt alan› ile ba¤›ml›, S⁄VM‹ varl›¤›ndan’den<br />

ba¤›ms›z bulunmufltur (JACC 1998;32:876-81).<br />

Bu çal›flmada bazal ST elevasyonlar›n› toplam› ile ölçülen ‹skemi<br />

fliddeti S⁄V M‹ hastalar›nda daha yüksek bildirilmifltir. S⁄V M‹<br />

tüm hastalar›n ST-skoru ve CK’n›n tepe düzeyi daha yüksek bulunmufltur.<br />

Trombolitik tedavi bafllad›ktan 90 dakika sonra koroner<br />

anjiyografi yap›lanlarda infarkt arteri hemen hemen tüm hastalarda<br />

RCA bulunmufltur (JACC 1998;32:876-81).<br />

Primer Anjiyoplasti çal›flmas›nda, akut S⁄V M‹ hastalarda PTCA<br />

öncesi ve sonras›nda Ekokardiyografi yap›lm›flt›r. S⁄V M‹ 2D-<br />

Ekokardiyografide tan›mlanm›flt›r (iskemik S⁄V disfonksiyonunun<br />

ekokardiyografik bulgular›; II, III ve aVF’de ST elevasyonu<br />

olanlarda S⁄V serbest duvar disfonksiyonu, S⁄V dilatasyonu,<br />

azalm›fl global S⁄V fonksiyonlar›). Hastalar semptomlar›n ilk 1.3-<br />

12.4 saatinde görülmüfltür. Hastalar›n büyük bölümünde tek damar<br />

hastal›¤›, tümünde ise sorumlu lezyon S⁄V dal›n proksimalinde<br />

(%94) saptanm›flt›r. Tüm hastalarda a¤›r SV inferiyor duvar<br />

disfonksiyonu görülmüfltür ancak SVEF ortalama %50 ± 8 hesaplanm›flt›r.<br />

Baflar›l› reperfüzyon olmayanlarda hastane içi komplikasyonlar›<br />

daha fazla geliflmifltir, mortalitenin %58’i inkomplet reperfüzyon<br />

olanlarda, S⁄V M‹’nin medikal tedavisine ra¤men daha<br />

yüksek meydana gelmifltir.<br />

Bu çal›flmada erken görülen ekokardiyografik S⁄V M‹ bulgular›<br />

olan ‹nferiyor AM‹’de primer PTCA kullan›m›n› desteklemifltir<br />

(N Engl J Med 1998;338:933-40).<br />

* S⁄VM‹’de baflar›l› PTCA’n›n tan›m›: RCA’n›n S⁄V dal›n›n re-


1084 KANITA DAYALI AKUT M‹YOKARD ‹NFARKTÜSÜ K‹TABI<br />

perfüzyonudur (sorumlu lezyon distalinde ve RCA gövdesinde ve<br />

S⁄V dal›nda TIMI-3 ak›m).<br />

• Genel olarak, mevcut az say›da çal›flma sonucuna göre;‹nferiyor<br />

AM‹ ve RV M‹ hastalarda reperfüzyon tedavileri ile konservativ<br />

tedaviye göre daha iyi sonuç al›nm›flt›r.<br />

‹lk 12 saatten sonra gelen ‹nferiyor ve S⁄V M‹’lerde reperfüzyon<br />

tedavisinin rolü bilinmemektedir.<br />

* Önerilen:<br />

1. ‹nferiyor AM‹ hastalar›n›n tamam›na EKG sa¤-prekordiyal<br />

derivasyonlar çekilmelidir (geliflte ve AM‹’nin ilk 10 saatinde).<br />

2. Erken reperfüzyon; S⁄V M‹’nin EKG kriterleri görülen hastalarda,<br />

imkan olan merkezlerde PTCA (hemodinamik ve elektriki<br />

ansabilitede S›n›f I indikastyon), kontrindikasyonu olmayanlarda<br />

trombolitik tedavi verimelidir (<strong>Bölüm</strong> 1 ve 15).<br />

3. Reperfüzyon adaylar›naa di¤er noninvaziv metodlar ile azalm›fl<br />

S⁄V fonksiyonlar›n›n klinik bulgular› bak›lmal›d›r.<br />

• Reperfüzyon tedavileri zamana ba¤›ml› stratejiler olup,<br />

semptomlar›n ilk 6-12 saatinde uygulanmal›d›rlar. fiayet reperfüzyon<br />

imkan› bulunmuyorsa veya kontrindike ise, volum yüklenmesi<br />

veya volum ile birlikte gerekirse Dobutamin infüzyonu yap›lmal›d›r.<br />

Medikal destek tedavisi reperfüzyon stratejisini geciktirmemek<br />

koflulu ile birlikte verilmelidir.<br />

Trombolitik Tedavi: ‹nferiyor M‹’de S⁄V M‹ olanlarda ölüm,<br />

flok, ve aritmilerin görülme riski artm›flt›r. Yükselmifl mortalite ve


SA⁄ VENTR‹KÜL ‹NFARKTÜSÜ; TANI TEDAV‹<br />

1085<br />

morbidite riskleri SV’nin miyokardiyal hasar›n›n büyüklü¤ünden<br />

çok S⁄V tutulumuna ba¤l›d›r.<br />

‹nferiyor AM‹ ile S⁄V M‹’de devaml› S⁄V disfonksiyonu olanlarda<br />

8 y›ll›k yaflam beklentisi anlaml› olarak azalm›flt›r. Çal›flmalar<br />

zaman›nda yap›lan tromboliz ile S⁄V fonksiyonlar›n›n<br />

düzeldi¤ini göstermifltir. ‹nferiyor AM‹ ile S⁄V M‹ tutulumunda<br />

Tromboliz yertersizli¤inin yüksek oldu¤u bildirilmifltir (Heart<br />

1997;77:512-6).<br />

Çok proksimal RCA okluzyonunda yeterli miktarda Fibrinoliti-<br />

¤in buraya ulaflamamas›, hemodinamik olarak S⁄V M‹’nin birlikte<br />

olmas› morbidite ve mortaliteyi art›rmaktad›r.<br />

Teorik olarak bu durumdaki hastalar›n primer PTCA ile tedavi<br />

edilmeleri daha uygun görülmektedir. Yak›n zamanda baz› çal›flmalarda<br />

Nitrik Oksid inhalasyonu ve ‹V Prostasiklinin k›sa ve<br />

uzun dönemdeki etkisi araflt›r›lmaktad›r.<br />

RVM‹’de vazodilatörlerin kesilmesi genellikle hipotansiyonu<br />

önlemek için yeterlidir.<br />

Hemodinamik olarak stabil olmayan hastalarda ise, ço¤u zaman<br />

uygulanan volum yükleme tedavisi kardiyak debide onemli<br />

art›fl sa¤lamaktad›r. Volüm verilmesi ile S⁄V Preloadu ve sa¤ kalbin<br />

dolum-bas›nçlar› artmaktad›r düflük dirençli pulmoner dolafl›ma<br />

do¤ru S⁄A’dan passif bir kan ak›m› akta olmakta, böylece<br />

SV’nin Preload’u ve kalp debisi yükselmektedir.<br />

Bu amaçla ilk saatte 1-2 litre izotonik s›v› ve sonras›nda ise<br />

200 ml/saatte verilmesi önerilmektedir.


1086 KANITA DAYALI AKUT M‹YOKARD ‹NFARKTÜSÜ K‹TABI<br />

ED‹TÖR<br />

S⁄V M‹ Tedavisinin Felsefesi: Hemodinamik olarak stabil olan S⁄V<br />

M‹’de ço¤u zaman ek tedaviye gerek yoktur, bunlarda morfin, nitratlar<br />

ve diüretik ile di¤er vazodilatörlerin kesilmesi ve Hemodinamik<br />

monitorizasyon yap›labilen olgularda S⁄AB; 10 mm Hg’dan 14 mm<br />

Hg’ya ç›kar›l›rsa S⁄V Kardiyak indeks’te önemli art›fl görülebilmektedir.<br />

*Ancak S⁄AB’nin 14 mm Hg üzerine ç›kmas› akut S⁄V dilatasyonuna<br />

neden olaca¤›ndan Kardiyak indeks düflebilir.<br />

Bu durumda nitratla S⁄AB 14 mm Hg alt›nba düflürülürse kardiyak<br />

indeks tekrarartabilir (hedef; ortalama S⁄AB; <strong>11</strong>.7 mm Hg,<br />

PKUB; 16.5 mm Hg önerilmektedir).<br />

Ancak afl›r› s›v› yüklenmesinde S⁄V’nin fliflmesi ve interventriküler<br />

septumun sola bombeleflmesi ve SV’nin diyastolik volumunun<br />

azalmas› sonucu artm›fl PKUB her zaman SV Preloadunu yans›tmaz.<br />

fiayet volum yüklemesine ra¤men S⁄AB yaklafl›k 14 mm Hg<br />

kardiyak debi artmam›fl ve hipotansiyon devam ediyorsa tedaviye<br />

inotropik ajanlar eklenmelidir.<br />

Dobutamin, Pulmoner vasküler rezistans› art›rmad›¤›ndan bugün<br />

tercih edilen inotropik-inodilatördür.<br />

Dozu yavaflca art›r›lmal›d›r; 7.5-10 mg/kg ço¤u zaman etkilidir.<br />

Hasta s›v› ve Dobutamine ra¤men sistolik kan bas›nc›< 85 mm<br />

Hg ise, Dopamin ilave edilmeli ve akut giriflime (infarkt bafllang›c›ndan<br />

> 12 saat geçse dahi) karar verilmelidir; kateterizasyon, gerekse<br />

revaskülarizasyon, özellikle infarkt›n ilk 6-12, 24 saatindekilerde<br />

PTCA tercih edilmelidir (fioktaki hasta gibi). Bu imkan› olmayan<br />

hastaya Dopamin ile kan bas›nc› yükseltilip Trombolitik tedavi uygulanabilir.<br />

Afterload düflürücü tedavi (Nitroprussid, Nitrogliserin) S⁄V<br />

M‹’de tercih edilmemelidir, ancak birlikte SV disfonksiyonu varsa<br />

Dopamine kombine edilebilir.<br />

‹ABP, volum yüklenmesi ve inotropik tedaviye ra¤men düflük<br />

kalb debisi devam ediyorsa, ve birlikte SV disfonksiyonuda varsa<br />

tak›labilir. Hedef; -sol atriyum bas›nc›n› düflürerek S⁄V Afterload’unu<br />

azaltmak.


SA⁄ VENTR‹KÜL ‹NFARKTÜSÜ; TANI TEDAV‹<br />

1087<br />

• Bradiaritmiler h›zla tedavi edilmelidir. Buna göre;<br />

i. Sinüs Bradikardisi: Atropin, ‹V-0.5 mg.<br />

ii. Atriyal Fibrilasyon: Elektriki Kardiyoversiyon.<br />

iii. H›zlanm›fl idiyoNodal veya ‹diyoventriküler Ritm: Atropin,<br />

yan›ts›z hastalarda Atriyal Pacing.<br />

iv. AV Tam-blok: Atriyoventriküler-ard›fl›k Pacing.<br />

Atriyal kontraksiyonlar S⁄V sistolik disfonksiyonunda oldukça<br />

önemlidir. Güçlü atriyal kontraksiyonlar ile kan do¤rudan, kompliyans›<br />

azalm›fl fliflip-dolamayan S⁄V’den direk olarak pulmoner artere<br />

iletilmektedir. Ancak SA⁄V M‹’de Pacemaker yerlefltirilmesi<br />

herzaman için tamamen risksiz de¤ildir. Özellikle Trombolitik veya<br />

antikoagulan alanlarda S⁄V perforasyonu olabilir.<br />

Trombolitik tedavinin etkisini S⁄V M‹’de de¤erlendirmek son derece<br />

güçtür. Çünkü hastal›¤›n do¤al seyri ve S⁄V’nin yap›s› nedeniyle<br />

EF’nin toparlanmas›, Trombolitik tedavi gecikmesi de dikkate<br />

al›nd›¤›nda günler-haftalar almaktad›r, bazan daha uzun süre deprese<br />

kalabilir.<br />

S⁄V M‹ hastalarda RCA’da PTCA ile sa¤lanan TIMI-3 reperfüzyonda<br />

S⁄V fonksiyonlar› ve klinik seyrinde belirgin düzelme oldu¤u<br />

bildirilmifltir.<br />

Baflar›s›z reperfüzyonda (


1088 KANITA DAYALI AKUT M‹YOKARD ‹NFARKTÜSÜ K‹TABI<br />

S⁄V FONKS‹YONUNUN UZUN DÖNEM TAK‹B‹<br />

Akut S⁄V M‹’nin iyileflme faz›nda S⁄VEF’si anlaml› olarak artmaktad›r.<br />

S⁄V M‹’den 1-3 y›l sonra S⁄V egzersiz EF’sinin iyi korund›¤u<br />

gösterilmifltir, bunun anlam›, S⁄V sistolik fonksiyonlar›n›n<br />

büyük bölümünün tekrar kazan›ld›¤›d›r. Bu çal›flmada özellikle<br />

S⁄V’yi tutan M‹’nin k›sa ve uzun dönem prognozunun iyi oldu¤u<br />

bildirilmifltir (ç›k›flta radyonüklid ventrikülografi ile S⁄V<br />

fonksiyonu tayin edildi).<br />

Treadmill testi ile egserisiz tolerans›; kan bas›nc› X kalp h›z› verimi<br />

ve ifl yükünün tepe düzeyinin metabolik eflde¤eri normal<br />

S⁄V fonksiyonu olan hastalar›n›nkine yak›n bulunmufltur (JACC<br />

1985;6:995-1003).<br />

S⁄V fonksiyonlar›n›n SV disfonksiyonu olan hastalarda (SVEF<<br />

%40); takipte ölüm ve kalp yetersizli¤inin gelifliminde ba¤›ms›z<br />

öngörendir.<br />

SV’nin ‹nferiyor duvar›n›n kontraktil rezervini de¤erlendirmek<br />

için Dobutamin-stress Ekokardiyografi gerekli bir testtir. Sonuçta<br />

proksimal RCA hastal›¤›nda azalm›fl kontraktil rezervde aVR’de<br />

stress EKG ile ST elevasyonu görülmüfltür.<br />

SV disfonksiyonu olanlarda, azalm›fl S⁄V fonksiyonlar›n›n istirahat<br />

ve stress s›ras›nda da de¤erlendirilmesi önemli prognostik<br />

indikatördür.<br />

• Prognoz: ‹nferiyor M‹’de S⁄V M‹’lerde erken mortalite %31,<br />

S⁄V M‹ olmayanlarda %6 civar›ndad›r.<br />

• S⁄V fonksiyonlar› S⁄V M‹’de semptomatik iyileflmeden daha<br />

geç olarak normale dönmektedir. Nedenleri;


SA⁄ VENTR‹KÜL ‹NFARKTÜSÜ; TANI TEDAV‹<br />

1089<br />

1. S⁄V fonksiyonlar›nda akut azalmas›, nekrozdan çok iskemi<br />

sonucudur (RV M‹’de gerçek infarktüsten çok sersemlemiflstunned<br />

miyokarda ba¤l›d›r).<br />

2. S⁄V’nin oksijen ihtiyac› sola göre daha az oldu¤undan, uzam›fl<br />

iskemiye direnci SV’ye göre daha yüksektir.<br />

3. S⁄V’de kollateral dolafl›m a¤› iyi geliflmifltir, özellikle<br />

LAD’den SV miyokard›n›n kompressör etkisi ile kan S⁄V’ye<br />

itilmektedir.<br />

4. Progressif perikardiyal dilatasyon S⁄V’nin fonksiyonlar›n›<br />

zamanla rahatlatmaktad›r.<br />

5. Birlikte bulunan SV disfonksiyonunun uygun tedavisi sonucunda<br />

S⁄V’nin Afterload’unun düflmesi S⁄V sistolik fonksiyonlar›nda<br />

belirgin düzelme sa¤lamaktad›r.<br />

TEMEL KAYNAKLAR<br />

1. <strong>Enar</strong> R: Akut Miyokard ‹nfarktüsü, Komplikasyonlar. Argos ‹letiflim Afi.<br />

1999, s. 227<br />

2. O’Rourke RA, Dell’Italia LJ: Diagnosis and management of right ventricular<br />

Myocardial Infarction. Current Problem in Cardiology 2004;29: <strong>11</strong><br />

3. Thomkpson PL: Coronary care Manual, Church›ll L›v›ngstone, 1997, p. 487<br />

4. Gersh BJ, Rahimtoola SH: Acute Myocardial Infarction, Chapman & Hall<br />

Publ. 1996 p. 385<br />

5. Julian D, Braunwald E: Management of Acute Myocardial Infarction, Saubders<br />

Compy Ltd. 1994, p. 331

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!