GİRİŞ

Serum kreatinin düzeyinde hafif bir artış ( %20‘ye kadar), bazen
antihipertansif tedavi başlatıldığında veya tedavinin güçlendirildiğinde
görülebilir. Ancak bu, böbreklerde ilerleyici kötüleşmenin bir bulgusu olarak
alınmamalıdır. Tedavi edilmeyen hipertansiflerde hiperürisemi sık görülür ve
hiperüriseminin azalmış renal kan akımı ve nefroskleroz varlığıyla bağıntılı
olduğu da gösterilmiştir. Artmış idrar albümini veya protein atılımı glomerüler
filtrasyon bariyerinde bir bozulmaya işaret eder. Mikro albüminürinin, hem tip
1 hem de tip 2 diyabetlilerde belirgin diyabetik nefropatiye ilişkin tahmin
faktörü olduğu gösterilmiştir. Öte yandan belirgin proteinüri, genellikle, yerleşik
renal parankimatöz hasar olduğuna işaret eder.(19) Diyabeti olan veya olmayan
hipertansif hastalarda günümüzde kabul edilen eşik değerlerin altında bile olsa
mikro albüminürinin kardiyovasküler olaylara ilişkin tahmin faktörü olduğu
gösterilmiştir.(19,20)
4-GÖZ
Günümüzde çoğu hipertansif hasta, hastalık süreçlerinin erken
döneminde başvurmakta, bu nedenle kanama ve eksudalar ve doğal olarak
papilla ödemi çok ender olarak gözlenmektedir. Hipertansiyonda göz hasarını
objektif şekilde araştırmak üzere seçici yöntemler geliştirilmiş ve incelenmiştir.
Örneğin dijital retinal fotoğraflar arteriyolar ve venüler ağacın geometrik ve
topolojik özelliklerini ölçmek için yarı otomatik bir programla analiz edilebilir.
Bu yöntem retinal vaskülaritede hipertansiyonla ilişkili topolojik değişikleri
saptamıştır ve retinada arteriyolar ve venüler daralmanın hipertansiyon
gelişiminden önce ortaya çıkabileceğini göstermiştir. Göz dibi incelemesi
yalnızca ağır hipertansiflerde tavsiye edilir. Hafif retinal değişiklikler, genç
hastalar dışında, büyük oranda özgül değildir.(21)
24