Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Neden Kazakistan?<br />
Kazakistan’ın ekonomisinin kısa ve orta-uzun vadede önemli yatırım<br />
ve işbirliği fırsatları sunduğuna dikkat çeken Başer, Türk inşaat sektörü<br />
için Kazakistan ile ilgili potansiyel hakkında şu değerlendirmelerde<br />
bulundu: “Kazakistan “Nurlu Yol” adlı yeni bir ekonomi politikası<br />
izliyor. Hazar Koridoru Projesi bu yeni ekonomi politikasının önemli<br />
bir ayağını içeriyor.<br />
Kazakistan ortaya<br />
koyduğu 2050 yılı<br />
vizyonu ile dünyanın<br />
en büyük ekonomisine<br />
sahip 30.<br />
ülke olmayı hedefliyor.<br />
Kazakistan ilk<br />
aşmada halen 50.<br />
büyük ekonomi olma hedefine 2013 yılında ulaştı. Kazakistan 2010<br />
yılı “Endüstriyel Yenilikçi Kalkınma Programı” ile imalat sanayisinde<br />
yeni yatırımlar ve hiç üretilmeyen 265 üründe üretim hedefliyor. Bu<br />
hedefler doğrultusunda sanayi binaları ve kompleksleri inşaatları öne<br />
çıkacak. Program 7 milyar dolar tutarında 800 projeyi kapsıyor. Türk<br />
müteahhitlik firmalarının 1972 - 2014 arasındaki 42 yıllık dönemde,<br />
408 adet proje ile 19,28 milyar dolar tutarında proje üstlendiği, %6,5<br />
payı ile Rusya, Türkmenistan, Libya ve Irak’tan sonra en çok iş üstlenilen<br />
5. büyük pazar olma özelliğini taşıyor. Kazakistan’ın 17 milyonluk<br />
nüfusuna karşılık 216 milyar dolarlık milli geliri bulunuyor. Kişi başı<br />
gelirin 12.530 dolar olduğu ülke 2014’te %4,1 büyüdü ve 80,5 milyar<br />
dolarlık ihracata karşılık, 46 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirdi. Kazakistan<br />
enerji ihracatına bağlı olarak yüksek dış ticaret fazlası veren<br />
ve önemli bir fon birikimine sahip olan bir ülke. Orta Asya’da yapılan<br />
yabancı yatırımların %80’i Kazakistan’da bulunuyor. 2012 yılında ülkeye<br />
22,5 milyar dolarlık yabancı yatırım yapılmıştır. Kazakistan enerji<br />
gelirleri ile oluşan kamu fonlarını büyük ölçüde altyapı yatırımları için<br />
kullanıyor. İnşaat sektörünün %4,2 oranında büyüdüğü Kazakistan,<br />
2014’te 15,17 milyar dolar tutarında inşaat harcamaları gerçekleştirdi,<br />
6,9 milyar dolarlık inşaat malzemesi ithal etti.<br />
“Ulaştırma Altyapısı Entegrasyon ve Geliştirme Programı” kapsamında<br />
2020 yılına kadar 25 milyar dolarlık ulaştırma projesi tamamlanacak.<br />
Ağırlıklı olarak kara ve demir yolları projeleri yer alıyor. Kazakistan<br />
2015 yılında 13,5 milyar dolarlık yeni proje paketi açıklayacak. Pakette<br />
konut ve sosyal donatılar, karayolları enerji iletimi, yenilenebilir enerji<br />
yatırım projeleri yer alacak. EXPO 2017 2,4 milyar dolar tutarında en<br />
önemli prestij projesidir. Kazakistan 2014 yılında 15.17 milyar dolarlık<br />
inşaat harcaması gerçekleştirmiştir. Bunun 6.9 milyar dolarlık kısmını<br />
inşaat malzemeleri ithalatı oluşturmaktadır. Türkiye’nin Kazakistan’a<br />
inşaat malzemeleri ihracatı ise 206.6 milyon dolardır. Türkiye, Kazakistan’ın<br />
inşaat malzemesi ithalatı içinde %3.0 ile oldukça sınırlı bir<br />
pay almaktadır. Kazakistan Pazar potansiyeli yeterince değerlendirilememektedir.<br />
Konut inşaat harcamaları Kazakistan’daki toplam inşaat harcamalarının<br />
yaklaşık %23’ünü oluşturuyor ve 2014 yılında 3.4 milyar dolara<br />
ulaştı. Konut dışı bina yatırımları ise inşaat sektöründe yaklaşık %35<br />
pay alıyor ve 2014 yılında 4,0 milyar dolarak olarak gerçekleşti. İnşaat<br />
sektöründe sürükleyici olan ve %42 ile en geniş payı alan harcamalar<br />
altyapı yatırım harcamalarıdır. Altyapı yatırım harcamaları tutarı<br />
2014 yılında 6,37 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Kazakistan İnşaat<br />
Malzemesi pazarı; 2014 yılında 10,62 milyar dolardır. 2020 yılına<br />
konan hedef ise 22,4 milyar dolar olarak hesaplanmaktadır.”<br />
Türkiye-Kazakistan ticaret hacmi hedefi 10<br />
milyar dolar<br />
“Türk müteahhitlik firmaları 1972 yılından bu yana Kazakistan’da<br />
408 adet proje ile 19,28 milyar dolar tutarında proje üstlendi.<br />
Kazakistan’da 2013 yılı ve 2014 yılının ilk 11 ayında toplam<br />
3.659.910.387 dolar değerinde 21 proje üstlenildi. Türk firmaları<br />
Kazakistan’daki müteahhitlik işlerinde Rusya, Çin, Güney Kore,<br />
Körfez ülkeleri ile İngiltere, Almanya ve İtalya gibi ülkeler ile rekabet<br />
içinde ve Kazakistan’daki işlerin yaklaşık yüzde 25’ini üstlenmiş<br />
durumda. Kazakistan, Türk müteahhit firmaları için Rusya,<br />
Türkmenistan, Libya ve Irak’tan sonra en çok iş üstlenilen beşinci<br />
büyük pazar konumunda. Kazakistan’da inşaat harcamalarında<br />
büyümenin hızlanacağı, 2020 yılına kadar yıllık ortalama yüzde 13<br />
büyüyeceği ve 2020 yılında 30 milyar dolara ulaşılacağı öngörülüyor.<br />
Kazakistan’da yeni konut ihtiyacı yüksek ve konut üretimi bu<br />
ihtiyacı karşılamaktan henüz uzak. 2011-2020 yılları arasında uygulanacak<br />
olan “Konut ve Donanımları Modernizasyon ve Yenileme<br />
Programı” ile kamu mevcut konutları iyileştirmeyi ve yeni sosyal<br />
konutlar üretmeyi hedefliyor. Türkiye’nin Kazakistan’a ihracatı<br />
2014 yılında toplam 977 milyon dolar. Bunun 206,6 milyon dolarlık<br />
bölümünü inşaat malzemeleri oluşturuyor. Türkiye’den Kazakistan’a<br />
ihraç edilen başlıca inşaat malzemelerini; plastik inşaat<br />
malzemeleri, işlenmiş taşlar, mermer granit, demir – çelik inşaat<br />
aksamı, kilitler ve donanım eşyası, elektrik malzemeleri, kablo ve<br />
prefabrik yapılar oluşturuyor. Türkiye Kazakistan’a hemen her türlü<br />
inşaat malzemesi ihraç ediyor olmakla birlikte sadece %3,0 pay<br />
alabiliyor. Bu kadar büyük müteahhitlik işi yapılırken yapılan inşaat<br />
malzemesi ihracatımız çok düşük kalıyor, bunun artırılabileceğini<br />
düşünüyoruz. İki ülke arasında 2013 yılında imzalanan “Yeni<br />
Sinerji Ortak Ekonomi Programı” ile ticaret hacminin 10 milyar<br />
dolara çıkarılması hedefleniyor.”<br />
Kazakistan 2011 -2020 yılları arasında uygulanacak olan “Konut ve<br />
Donanımları Modernizasyon ve Yenileme Programı’’ ile kamu mevcut<br />
konutları iyileştirmeyi ve yeni sosyal konutlar üretmeyi hedefliyor.<br />
Bu program kapsamında 2015-2020 yılları arasında her yıl 1,5<br />
milyon m2 konut üretilmesi için kamu tarafından 5.6 milyar dolarlık<br />
kaynak ayrıldı.