usakicd2009.pdf 12174KB May 03 2011 12:00:00 AM

T.C
UŞAK VALİLİĞİ
İL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ
i

T.C.
UŞAK VALİLİĞİ
İL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ
UŞAK 2009
ii

iii

Şimdiki ve gelecek kuşakların temiz ve
sağlıklı bir çevrede yaşama hakkına sahip
olduğu, gerçeğinden hareketle, çevreye duyarlı bir
kalkınmadan yana olduğumu vurgulayarak; doğal
kaynakların ekonomik kalkınmanın hem kaynağını hem
sınırını oluşturduğunu bilerek, çevrenin korunması
ve geliştirilmesinden bireysel katkı ve katılımın
gereğine ve önemine inanarak; çevresel değerlere
sahip çıkıp zarar verenleri uyaracağıma, doğal
kaynaklardan faydalanırken tutumlu davranacağıma,
sürdürülebilir kalkınma ilkeleri doğrultusunda hareket
edeceğime, bu yönde işbirliği ve dayanışma anlayışı
içerisinde hareket ederek, çevre konusunda herkese
örnek olacağıma söz veririm.
iv

Uşak yüzyıllar boyunca çeşitli medeniyetlere beşiklik etmiş, antik kentleri, paha biçilmez
Karun Hazineleri ile Ege ve iç Anadolu geçiş güzergahında, 1953 yılında İl statüsüne
kavuşmuş, coğrafi konumu gereği tarihi İpek ve Kral Yolu güzergahında bulunan şirin bir
ilimizdir.
Uşak ilinin en önemli özelliklerinden biri ‘‘İlkler Kenti’’ oluşudur.16yy.da Türk halıcılığının
merkezi durumunda olan Uşak Halıları İngiltere ve Fransa gibi ülkelere ihraç edilmiş halıcılık
ve kilimcilik sanayinin temelini oluşturmuştur. 1867 yılında tren yoluna, 1900’lu yılların
başında elektriğe kavuşmuştur. 19yy. da ilk iplik fabrikası kurulmuş, 1913 yılında yapılan
sanayi sayımında iplik ve dokumacılık alanında ülke genelinde üretim yapan 13 kuruluşun
3’ünün ilimizde olduğu görülmüştür. Osmanlı Bankası’nın ilk açılan şubelerinden biri 1926
yılında da ülkemizin ilk şeker fabrikası Uşak’ta kurulmuştur.
Halen tekstil ağırlıklı 1. Organize Sanayi Bölgesi ve Deri Organize Sanayi Bölgesi ile
Uşak, bir sanayi şehri konumundadır. İç piyasada tüketilen zig (konfeksiyon) derinin %60 ı,
gazlı sargı bezinin %95’ i, peluş battaniyenin %85 i, seramik yer ve duvar karolarının %20 si
İlimizde üretilmektedir. İlimiz özellikle tekstil ve deri olmak üzere seramik,gıda ve bunlar
dışında kalan diğer sektörlerdeki faaliyetleriyle Ülkemiz ekonomisine önemli katkılar
sağlamaktadır.Bunun yanı sıra sanayileşme, ağır çevre sorunlarını da beraberinde
getirmiştir.Bugün çevre kirliliği ve kirliliğin önlenmesi çalışmaları ilimizin en öncelikli konuları
arasında yer almaktadır.
Anayasamızın 56.Maddesinde belirtildiği şekilde “Herkes sağlıklı ve dengeli bir
çevrede yaşama hakkına sahiptir.Çevreyi geliştirmek,çevre sağlığını korumak ve çevre
kirlenmesini önlemek devletin ve vatandaşların ödevidir.”Bu doğrultuda çevrenin korunması
ve çevre kirliliğinin önlenmesi konusunda devlete ve vatandaşlara önemli görevler
düşmektedir.Ortak varlığımız olan çevreyi korumak ve gelecek kuşaklara güvenli bir şekilde
aktarmak için toplumun tüm kesimleri üzerine düşeni eksiksiz yerine getirmelidir.
Bu duygu ve düşüncelerle, İl Çevre Müdürlüğümüzce hazırlanan Uşak İl Çevre Durum
Raporunun bir bilgi kaynağı olarak yararlı olmasını diler,emeği geçenleri kutlarım.
Özdemir ÇAKACAK
Vali
v

Çevrenin korunması ve geliştirilmesi konusunda geliştirilen çabaların amacı,insanların
daha sağlıklı ve güvenli bir ortamda yaşamalarının sağlanmasıdır.Çünkü çevreye zarar
verende,çevreyi koruyan ve geliştirende insandır.Çağdaş çevre bilinci,sağlıklı bir çevrede
yaşamayı insanların temel haklarından biri olarak kabul etmektir. Ülkemizde yaşanmakta
olan çevre sorunlarının ana nedenlerinden birisi,bilgi edinme ve bilinçlenmede karşılaşılan
eksikliklerdir. Çevre bilincinin oluşmadığı ve eğitilmemiş toplumlar yaşadığı dünyayı
kendisinden sonra başkalarının da kullanacağını idrak edemez. Oysa çevre,bize geçmişten
bırakılan bir miras değil,korunması ve gelecek nesillere en güzel şekilde devredilmesi ve
sürdürülebilmesi gereken bir emanettir. Bu bilince ulaşmanın tek yolu eğitimdir.
İhtiyacı kadar üreten,ihtiyacı kadar tüketen,gelecek nesillere karşı sorumlu olan,
çevreye, çevre sorunlarına duyarlı ve bilinçli insan modeli ancak köklü çevre eğitimi ile
sağlanabilecektir. Kirlenmiş çevreyi temizleyip yeniden yaşanır bir çevre haline getirmek
çevreye zarar vermeden korumaktan çok daha güç ve pahalıdır.Bu nedenle üretirken ve
tüketirken canlı yaşamını, doğal çevreyi tehdit etmeyen tutum ve davranışlarla doğa insan
ilişkilerinin yeniden kurulmasına büyük önem verilmelidir.Tükenmez sanılan doğal
kaynaklarımızın tükenebileceği bilinciyle gelecek kuşakların haklarına da sahip çıkarak yeni
tüketim alışkanlıkları kazanmalı, toplumda çevre bilinci en üst düzeylere çıkarılmalıdır.Çünkü
dünyanın geleceği insanoğlunun tutum ve davranışları ile doğrudan ilgilidir. Yaşanılabilir ve
sürdürülebilir bir çevreye sahip olmak için herkes sorumluluklarını bilmeli ve yerine
getirmelidir.
Gelecekte yaşayacak başka yerler aramak zorunda kalmamak için çevreye önem
verilmeli,doğa ve doğaya bağımlı tüm canlılar korunmalıdır.
Bu duygu ve düşüncelerle Müdürlüğümüzce hazırlanan UŞAK İL ÇEVRE DURUM
RAPORU’nun kullanıcılara faydalı olması dileklerimle katkısı olan ve emeği geçen herkese
teşekkür ederim.
Ramazan TOKER
İl Çevre ve Orman Müdürü
vi

HAZIRLAYANLAR
Adı Soyadı : Ünvanı :
Ramazan TOKER
İl Çevre ve Orman Müdürü
Cahit İNCE
Şube Müdürü
Çiğdem DÖNMEZ
Jeoloji Mühendisi
Fatma Kevri TAKMAK
Ziraat Mühendisi
Yurdagül YILDIRIM
Biyolog
Yasemin ŞİMŞEK TÜRK Çevre Yüksek Mühendisi
Navizer Kübra DEMİRCİOĞLU Çevre Mühendisi
Serpil TAŞPINAR
Çevre Yük. Mühendisi
M. Emin ÇİNİCİ Kimya Mühendisi
BİLGİSAYAR
Çiğdem DÖNMEZ
Navizer Kübra DEMİRCİOĞLU
Serpil TAŞPINAR
vii

(A). COĞRAFİ KAPSAM
İL ÇEVRE DURUM RAPORU
A.1 GİRİŞ......................................................................................................................1
A.2 İL VE İLÇE SINIRLARI............................................................................................2
A.3 İLİN COĞRAFİK DURUMU.....................................................................................2
A.4 İLİN TOPOĞRAFYASI VE JEOMORFOLOJİK DURUMU......................................2
A.5 JEOLOJİK YAPI VE STATİGRAFİ..........................................................................4
A.5.1 Metamorfizma ve Mağmatizma.........................................................8
A.5.2 Tektonik ve Paleocoğrafya................................................................8
(B). DOĞAL KAYNAKLAR
B.1 ENERJİ KAYNAKLARI............................................................................................9
B.1.1 Güneş...............................................................................................9
B.1.2 Su Gücü............................................................................................9
B.1.3 Kömür...............................................................................................9
B.1.4 Doğalgaz..........................................................................................9
B.1.5 Rüzgar.............................................................................................9
B.1.6 Biyomas(Biyogaz, Odun, Tezek).....................................................9
B.1.7 Petrol...............................................................................................9
B.1.8 Jeotermal Sahalar...........................................................................9
B.2 BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK........................................................................................9
B.2.1 Ormanlar........................................................................................10
B.2.2 Çayır ve Mera................................................................................10
B.2.3 Sulak Alanlar.................................................................................11
B.2.4 Flora..............................................................................................12
B.2.5 Fauna…………………………........................................................14
B.2.6 Milli Parklar, Tabiat Parklar, Tabiat Anıtı ve Tabiatı Koruma Alanları ve
Diğer Hassas Yöreler……………...............................................................................15
B.3 TOPRAK.............................................................................................................15
B.4 SU KAYNAKLARI...............................................................................................15
B.4.1 İçme Suyu Kaynakları ve Barajlar................................................14
B.4.2 Yer altı Su Kaynakları...................................................................18
B.4.3 Akarsular.......................................................................................23
B.4.4 Göller ve Göletler……….…………………………………….……...23
B.5 MİNERAL KAYNAKLAR……………………….…………………………….……....24
viii

B.5.1 Sanayi Madenleri………………….…………………………….……..24
B.5.2 Metalik Madenler……………………………….…………………..…..25
B.5.3 Enerji Madenleri ………………………………….………………….25
B.5.4 Taş Ocakları Nizamnamesine Tabi Olan Doğal Kaynaklar.……….26
(C). HAVA ( ATMOSFER VE İKLİM)
C.1 İKLİM VE HAVA …………………………………….…………………….………….28
C.1.1 Doğal Değişkenler………………….……………………….…………28
C.1.1.1 Rüzgar ……………………………….……………………….…………….28
C.1.1.2 Basınç…………………………………….………………….…………28
C.1.1.3 Nem…………………………………………..……………….…………29
C.1.1.4 Sıcaklık………………………………………..……………….………..30
C.1.1.5 Buharlaşma …………………………………..…….………………...32
C.1.1.6 Yağışlar …………………………………………….…….…………....32
C.1.1.7 Seller……………………………………………..……………….…….34
C.1.1.8 Kuraklık. ………………………………………………….…..………..35
C.1.1.9 Mikroklima…….…………………………………………..….…………35
C.1.2 Yapay etmenler………………………………………………..….……35
C.1.2.1 Plansız kentleşme………………………………………..………….…35
C.1.2.2 Yeşil Alanların Azalması ……………………………..……………35
C.1.2.3 Isınmada Kullanılan Yakıtlar……………………..…………………..35
C.1.2.4 Endüstriyel Emisyonlar…………………………………..……………36
C.1.2.5 Trafikten Kaynaklanan Emisyonlar……………………..……………36
C.2 HAVAYI KİRLETİCİ GAZLAR VE KAYNAKLARI……………………...……………37
C.2.1 Kükürtdioksit Konsantrasyonu ve Duman………………..…………38
C.2.2 Partikül Madde (PM) Emisyonları………………..…………………..38
C.2.3 Karbonmonoksit……………………………………..…………………39
C.2.4 Nitrojen Oksitleri ……………………………………..…………..….39
C.2.5 Hidrokarbon ve Kurşun Emisyonları……………..………………….40
C.3 ATMOSFERİK KİRLİLİK….……………………………………..…………....………40
C.3.1 Ozon Tabakasının İncelmesinin Etkileri………………….….….…..40
C.3.2 Asit Yağmurlarının Etkileri…………………………………..…….….41
C.4 HAVA KİRLETİCİLERİNİN ÇEVREYE OLAN ETKİLERİ….……….….….…….…41
C.4.1 Doğal Çevreye Etkisi ……………………………….…..…....……..41
C.4.1.1 Su Üzerindeki Etkileri………………………….….….…..……………41
C.4.1.2 Toprak Üzerine Etkileri……………………….………..…..………… 41
C.4.1.3 Flora ve Fauna Üzerinde Etkisi…………….……………….….…….41
C.4.1.4 İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkisi……………….……………….……..42
ix

(D) SU
C.4.2 Yapay Çevreye Etkisi………………………….………….…….……..42
C.4.2.1 Görüntü Kirliliği Üzerine Etkileri……………….…………..………….42
D.1 SU KAYNAKLARININ KULLANIMI………………………….…………..…………....43
D.1.1 Yer altı Suları……………………………………….…….….…………44
D.1.2 Akarsular………………………………………………...…….………..45
D.1.3 Göller, Göletler ve Rezervuarlar………………………..….………...45
D.1.4 Deniz.. ……………………………………………………..…..……….48
D.2 DOĞAL DRENAJ SİSTEMLERİ……………………………………………..……….48
D.3 SU KAYNAKLARININ KİRLİLİĞİ VE ÇEVREYE ETKİLERİ…….……..………….48
D.3.1 Yeraltı Suları ve Kirlilik……………………….……...………………..48
D.3.2 Akarsularda Kirlilik……………………………………….……………49
D.3.3 Göller, Göletler ve Rezervuarlarda Kirlilik…………………..………49
D.3.4 Denizlerde Kirlilik……………………………………………...………49
D.4 SU VE KIYI YÖNETİMİ, STRATEJİ VE POLİTİKALARI ……...………………….49
D.5 SU KAYNAKLARINDA KİRLİLİK ETKENLERİ ………………...………………….50
(E) TOPRAK VE ARAZİ KULLANIMI
E.1 GENEL TOPRAK YAPISI………………………..………………………….………...51
E.2 TOPRAK KİRLİLİĞİ…………………………..…………….………………………….51
E.2.1 Kimyasal Kirlenme………………..……………………………………51
E.2.1.1 Atmosferik Kirlenme…………………...…………………...………….51
E.2.1.2 Atıklardan Kirlenme….……………..………………………………….51
E.2.2 Mikrobiyal Kirlenme………………..…………………………………..51
E.3 ARAZİ………….….…………………………………………………………..…………52
E.3.1 Arazi Varlığı…………………………………………………………….52
E.3.1.1 Arazi Sınıfları.................................................................................52
E.3.1.2 Kullanım Durumu............................................................................55
E.3.2 Arazi Problemleri............................................................................55
(F) FLORA-FAUNA VE HASSAS YÖRELER
F.1 EKOSİSTEM TİPLERİ..........................................................................................58
F.1.1 Ormanlar ……………………………………………………………….58
F.1.1.1 Ormanların Ekolojik Yapısı.............................................................58
F.1.1.2 İlin Orman Envanteri.......................................................................58
F.1.1.3 Orman Varlığının Yararları..............................................................59
F.1.1.4 Orman Kadastro ve Mülkiyet Konuları…........................................60
x

F.1.2 Çayır Ve Meralar.................................................................................61
F.1.3 Sulak Alanlar…………………………………………………..……………61
F.2 FLORA.................................................................................................................62
F.2.1 Türler ve Populasyonları...............................................................62
F.3 FAUNA................................................................................................................65
F.3.1 Habitat ve Toplulukları……………………………………………….65
F.3.2 Türler ve Populasyonları................................................................69
F.3.3 Hayvan Yaşama Hakları. ...............................................................69
F.3.3.1 Evcil Hayvanlar...................................................................................69
F.3.3.1.1 Sahipli Hayvanlar........................................................................69
F.3.3.1.2 Sahipsiz Hayvanlar.....................................................................69
F.3.3.2 Nesli Tehlike Altında Olan ve Olması Muhtemel Olan
Evcil Hayvanlar........................................................................................................69
F.3.3.3 Hayvan Hakları İhlalleri...............................................................69
F.4 HASSAS YÖRELER KAPSAMINDA OLUP ÇEŞİTLİ BİLGİLERİN
İSTENECEĞİ ALANLAR........................................................................................69
F.4.1 Milli Parklar.................................................................................69
F.4.2 Tabiat Parkları............................................................................69
F.4.3 Tabiat Anıtı.................................................................................69
F.4.4 Tabiat Koruma Alanları...............................................................70
F.4.5 Orman İçi Dinlenme Yerleri.........................................................70
F.4.6 Sulak Alanlar...............................................................................70
F.4.7 Biyogenetik Rezerv Alanları........................................................70
F.4.8 Biyosfer Rezerv Alanları..............................................................70
F.4.9 Özel Çevre Koruma Bölgeleri......................................................70
F.4.10 Av Hayvanları Koruma ve Üretme Sahaları.................................71
F.4.11 Su Ürünleri Üretim Sahaları Çevresindeki Kıyılar........................71
F.4.12 Endemik Bitki ve Hayvanların Yaşama Ortamı Olan Alanlar.......71
F.4.13 Koruma Altına Alınan Yabani Flora – Faunanın
Yaşama Ortamı Olan Alanlar...................................................................................71
F.4.14 Akdeniz’e Has Nesli Tükenmekte Olan Deniz Türlerinin
Yaşama ve Beslenme Ortamı Olan Alanlar...............................................................71
F.4.15 Kültür ve Tabiat Varlıklarının Bulunduğu Koruma Alanları……...71
F.4.16 Sit Alanları...................................................................................72
F.4.16.1 Kentsel Sit...................................................................................72
F.4.16.2 Tarihi Sit................ .....................................................................73
F.4.16.3 Arkeolojik Sit................................................................................74
xi

F.4.16.4 Doğal Sit.........................................................................................75
F.4.17 Dünya Kültür ve Tabiat Mirasının Korunması Sözleşmesinde Yer
Alan “Kültürel Miras” ve “Doğal Miras” Statüsü Verilen Kültürel, Tarihi ve
Doğal Alanlar………………………………………………………………………..………..77
F.4.17.1 Anıtlar..............................................................................................77
F.4.17.2 Yapı Toplulukları.............................................................................77
F.4.17.3 Sitler................................................................................................77
F.4.17.4 Doğal Miras Kapsamına Giren Alanlar..........................................78
F.4.18 Akdeniz de Ortak Öneme Sahip 100 Kıyısal Tarihi Sit Alanları…..78
F.4.19 Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği’ne Göre Belirlenen “Kıta İçi
Yüzeysel Suları Kapsayan İçme ve Kullanma Suyu Rezervuarları”............................78
F.4.20 Hava Kalitesi Kontrol Yönetmeliği’nde Belirlenen Hassas Kirlenme
Bölgeleri………………………………………………………………………………………78
F.4.21 Jeolojik ve Jeomorfolojik Oluşumların Bulunduğu Alanlar.............78
F.4.22 Tarım Alanları................................................................................79
(G). TURİZM
G.1 YÖRENİN TURİSTİK DEĞERLERİ.....................................................................81
G.1.1 Yörenin Doğal Değerleri................................................................81
G.1.1.1 Konum...........................................................................................81
G.1.1.2 Fiziki Özellikleri.............................................................................81
G.1.2 Kültürel Değer...............................................................................81
G.2 TURİZM ÇEŞİTLERİ..........................................................................................88
G.3 TURİSTİK ALTYAPI...........................................................................................89
G.4 TURİST SAYISI.................................................................................................90
G.5 TURİZM EKONOMİSİ........................................................................................91
G.6 TURİZM-ÇEVRE İLİŞKİSİ.................................................................................92
(H) TARIM VE HAYVANCILIK
H.1 GENEL TARIMSAL YAPI.................................................................................94
H.2 TARIMSAL ÜRETİM.........................................................................................94
H.2.1 Bitkisel Üretim............................................................................94
H.2.1.1 Tarla Bitkileri..............................................................................94
H.2.1.1.1 Buğdaygiller...............................................................................94
H.2.1.1.2 Yem Bitkileri...............................................................................98
H.2.1.1.3 Endüstriyel Bitkiler.....................................................................98
H.2.1.2 Bahçe Bitkileri............................................................................99
H.2.1.2.1 Meyve Üretimi............................................................................99
xii

H.2.1.2.2 Sebze Üretimi..............................................................................99
H.2.1.2.3 Süs Bitkileri.............................................................................................100
H.2.2 Hayvansal Üretim......................................................................100
H.2.2.1 Büyükbaş Hayvancılık...............................................................100
H.2.2.2 Küçükbaş Hayvancılık...............................................................101
H.2.2.3 Kümes Hayvancılığı(Kanatlı Üretim)…......................................102
H.2.2.4 Su Ürünleri.................................................................................103
H.2.2.5 Kürk Hayvancılığı.......................................................................103
H.2.2.6 Arıcılık ve İpekböcekçiliği...........................................................103
H.3 ORGANİK TARIM.............................................................................................103
H.4 TARIMSAL İŞLETMELER.................................................................................103
H.5 TARIMSAL FAALİYETLER...............................................................................104
H.5.1 Pestisit Kullanımı........................................................................104
H.5.2 Gübre Kullanımı..........................................................................104
I)MADENCİLİK
I.1 MADEN KANUNUNA TABİ OLAN MADENLER VE TAŞ OCAKLARI
NİZAMNAMESİNE TABİ OLAN DOĞAL MALZEMELER.........................................106
I.1.1 Sanayi Madenleri...............................................................................106
I.1.2 Metalik Madenler...............................................................................107
I.1.3 Enerji Madenleri................................................................................109
I.1.4 Taş Ocakları Nizamnamesine Tabi Olan Doğal Malzemeler.……....111
I.2 MADENCİLİK FAALİYETLERİNİN YAPILDIĞI YERLERİN ÖZELLİKLERİ…..112
I.3 CEVHER ZENGİNLEŞTİRME..........................................................................112
I.4 MADENCİLİK FAALİYETLERİNİN ÇEVRE ÜZERİNE ETKİLERİ....................112
I.5 MADENCİLİK FAALİYETLERİ SONUCUNDA ARAZİ KAZANIM
AMACIYLA YAPILAN REHABİLİTASYON ÇALIŞMALARI....................................113
(J) ENERJİ
J.1 BİRİNCİL ENERJİ KAYNAKLARI……………………………….........................114
J.1.1 Güneş Enerjisi.......................................................................... 114
J.1.2 Rüzgar Enerjisi......................................................................... 114
J.1.3 Su Enerjisi................................................................................ 114
J.1.4 Biyogaz Enerjisi.........................................................................114
J.1.5 Biyomas Enerjisi........................................................................114
J.1.6 Odun..........................................................................................114
J.1.7 Kömür........................................................................................115
xiii

J.1.8 Petrol..........................................................................................115
J.1.9 Jeotermal Enerji.........................................................................115
J.1.1.10 Doğalgaz Enerjisi.......................................................................115
J.2 İKİNCİL ENERJİ KAYNAKLARI.......................................................................115
J.2 ENERJİ TÜKETİMİNİN SEKTÖRLERE DAĞILIMI...........................................115
J.3 ENERJİ TASARRUFU İLE İLGİLİ YAPILAN ÇALIŞMALAR.............................115
(K) SANAYİ VE TEKNOLOJİ
K..1 İL SANAYİNİN GELİŞİMİ, YER SEÇİMİ SÜREÇLERİ VE BUNU ETKİLEYEN
ETKENLER……………………………………………………………………….….……116
K..2 GENEL ANLAMDA SANAYİ GRUPLANDIRILMASI........................................118
K..3 SANAYİNİN İLÇELERE GÖRE DAĞILIMI.......................................................118
K..4 SANAYİ GRUPLARINA GÖRE İŞYERİ SAYILARI VE İSTİHDAM DURUMU.119
K..5 SANAYİ GÖRE ÜRETİM TEKNOLOJİSİ VE ENERJİ KULLANIMI..................120
K..6 SANAYİDEN KAYNAKLANAN ÇEVRE SORUNLARI VE ALINAN
ÖNLEMLER…………………………………………………………………….…………120
K.6.1 Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliği........................120
K.6.2 Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Su Kirliliği............................121
K..6.3 Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Toprak Kirliliği.....................122
K..6.4 Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Gürültü Kirliliği....................123
K..6.5 Sanayi Tesislerinden Atıklar.......................................................123
(L). ALTYAPI,ULAŞIM VE HABERLEŞME
L.1 ALTYAPI..........................................................................................................124
L.1.1 Su Sistemi..................................................................................124
L.1.2 Atık Su Sistemi Kanalizasyon ve Arıtma Sistemi........................125
L.1.3 Yeşil alanlar.................................................................................127
L.1.4 Elektrik iletim Hatları……………………………………….………..127
L.1.5 Doğalgaz Boru Hatları.................................................................128
L.2 ULAŞIM.............................................................................................................129
L.2.1 Karayolları...................................................................................129
L.2.1.1 Karayolları Genel........................................................................129
L.2.1.2 Ulaşım Planlaması......................................................................129
L.2.1.3 Toplu Taşım Sistemleri...............................................................129
L.2.1.4 Kent İçi Yollar..............................................................................129
L.2.1.5 Araç Sayıları................................................................................130
L.2.2 Demiryolları.................................................................................130
xiv

L.2.2.1 Kullanılan Raylı Sistemler.............................................................130
L.2.2.2 Taşımacılıkta Demiryolları............................................................130
L.2.3 Deniz, Göl ve Nehir Taşımacılığı.......................................... .......131
L.2.3.1 Limanlar........................................................................................131
L.2.3.2 Taşımacılık...................................................................................131
L.2.4 Havayolları....................................................................................131
L.3 HABERLEŞME............................................................................................ .......132
L.4 İLİN İMAR DURUMU...........................................................................................132
L.5 İLDEKİ BAZ İSTASYONLARI SAYISI.................................................................133
(M). YERLEŞİM ALANLARI VE NÜFUS
M.1 KENTSEL VE KIRSAL PLANLAMA...................................................................139
M.1.1 Kentsel Alanlar.............................................................................139
M.1.1.1 Doğal Özelliklerin Kent Formuna Etkileri....................................139
M.1.1.2 Kentsel Büyüme Alanı.................................................................139
M.1.1.3 Planlı Kentsel Gelişme Alanları...........................................................140
M.1.1.4 Kentsel Alanlarda Yoğunluk.........................................................141
M.1.1.5 Kentsel Yenileme Alanları............................................................142
M.1.1.6 Endüstri Alanları Yer Seçimi........................................................142
M.1.1.7 Tarihi, Kültürel, Arkeolojik ve Turistik Özellikli Alanlar.................143
M.1.2 Kırsal Alanlar...............................................................................144
M.1.2.1 Kırsal Yerleşme Deseni...............................................................144
M.1.2.2 Arazi Mülkiyeti.............................................................................144
M.2 ALTYAPI...........................................................................................................144
M.3 BİNALAR VE YAPI ÇEŞİTLERİ........................................................................145
M.3.1 Kamu Binaları..............................................................................145
M.3.2 Okullar.........................................................................................145
M.3.3 Hastaneler ve Sağlık Tesisleri.....................................................152
M.3.4 Sosyal ve Kültürel Tesisler..........................................................152
M.3.5 Göçler ve Hareketli Barınaklar.....................................................153
M.3.6 Otel- Motel ve Turizm Amaçlı Diğer Yapılar................................153
M.3.7 Bürolar ve Dükkanlar...................................................................153
M.3.8 Kırsal Alanda Yapılaşma.............................................................153
M.3.9 Yerel Mimari Özellikler.................................................................154
M.4 SOSYO-EKONOMİK YAPI................................................................................154
M.4.1 İş Alanları Ve İşsizlik………………………………………………….154
M.4.2 Göçler..........................................................................................154
M.4.3 Göçebe İşçiler(Mevsimlik)............................................................154
xv

M.4.4 Kent Toprağının Mülkiyet Dağılımı................................................155
M.4.5 Konut Yapım Süreçleri..................................................................155
M.4.6 Gecekondu Islah ve Önleme Bölgeleri..........................................155
M.5 YERLEŞİM YERLERİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ..............................................156
M.5.1 Binalarda Ses İzolasyonu..............................................................156
M.5.2 Havaalanları ve Çevresinde Oluşturulan Gürültü Zonları..............156
M.5.3 Ticari ve Endüstriyel Gürültü.........................................................156
M.5.4 Kentsel Atıklar...............................................................................156
M.5.5 Binalarda Isı Yalıtımı.....................................................................157
M.6. NÜFUS................................................................................................................157
M.6.1 Nüfusun Yıllara Göre Değişimi......................................................157
M.6.2 Nüfusun Cinsiyet ve Yaş Gruplarına Göre Dağılımı......................158
M.6.3 İl ve İlçelerin Nüfus Yoğunlukları...................................................163
M.6.4 Nüfus Değişim Oran......................................................................169
(N) ATIKLAR
N.1 EVSEL KATI ATIKLAR........................................................................................170
N.2 TEHLİKELİ VE ZARARLI ATIKLAR....................................................................170
N.3 ÖZEL ATIKLAR...................................................................................................170
N.3.1 Tıbbi Atıklar...................................................................................170
N.3.2 Atık Yağlar.....................................................................................171
N.3.3 Pil ve Aküler..................................................................................171
N.3.4 Cips ve Diğer Yakma Fırınlarından Kaynaklanan Küller...............171
N.3.5 Tarama Çamurları.........................................................................171
N.3.6 Elektrik ve Elektronik Atıklar..........................................................171
N.3.7 Kullanım Ömrü Bitmiş Araçlar.......................................................171
N.4 DİĞER ATIKLAR.................................................................................................171
N.4.1 Radyoaktif Atıklar..........................................................................171
N.4.2 Hayvan Kadavraları......................................................................171
N.4.3 Mezbaha Atıkları..........................................................................171
N.5 ATIK YÖNETİMİ................................................................................................172
N.6 KATI ATIKLARIN MİKTAR VE KOMPOZİSYONU............................................172
N.7 KATI ATIKLARIN BİRİKTİRİLMESİ, TOPLANMASI, TAŞINMASI VE TRANSFER
İSTASYONLARI.......................................................................................................172
N.8 ATIKLARIN BERTARAF YÖNTEMLERİ...........................................................173
N.8.1 Katı Atıkların Depolanması.........................................................173
N.8.2 Atıkların Yakılması......................................................................173
xvi

N.8.3 Kompost.....................................................................................................173
N.9 ATIKLARIN GERİ KAZANIMI VE DEĞERLENDİRİLMESİ..............................173
N.10 ATIKLARIN ÇEVRE ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ.................................................173
(O) GÜRÜLTÜ VE TİTREŞİM
O.1 GÜRÜLTÜ.........................................................................................................175
O.1.1 Gürültü Kaynakları....................................................................175
O.1.1.1 Trafik Gürültüsü........................................................................175
O.1.1.2 Endüstri Gürültüsü....................................................................176
O.1.1.3 İnşaat Gürültüsü.......................................................................176
O.1.1.4 Yerleşim Alanlarında Oluşan Gürültüler...................................176
O.1.1.5 Havaalanları Yakınında Oluşan Gürültü...................................176
O.1.2 Gürültünün Çevreye Olan Etkileri................................................176
O.1.2.1 Gürültünün Fiziksel Çevreye Etkileri............................................176
O.1.2.2 Sosyal Çevreye Etkisi..................................................................176
O.1.3 Gürültünün İnsanlar Üzerine Etkileri............................................177
O.1.3.1 Fiziksel Etkisi................................................................................177
O.1.3.2 Fizyolojik Etkisi.............................................................................177
O.1.3.3 Psikolojik Etkisi.............................................................................177
O.1.3.4 Performans Etkisi.........................................................................178
O.2 TİTREŞİM..........................................................................................................178
(P) AFETLER
P.1 AFET OLAYLARI................................................................................................179
P.1.1 Depremler.....................................................................................179
P.1.2 Heyelan ve Çığlar..........................................................................179
P.1.3 Seller.............................................................................................179
P.1.4 Orman, Otlak ve SazlıkYangınları ................................................180
P.1.5 Fırtınalar........................................................................................181
P.2 AFETLER VE SAĞLIK ZARARLARI...................................................................181
P.3 AFETLERİN ETKİLERİ VE YARDIM TEDBİRLERİ.............................................181
P.3.1 Sivil Savunma Birimleri.................................................................181
P.3.2 Yangın Kontrol ve Önleme Tedbirleri............................................182
P.3.3 İlkyardım Servisler.........................................................................182
P.3.4 Afetzedeler ve Mültecilerin Yeniden İskanı...................................182
P.3.5 Tehlikeli ve Zehirli Maddelerin Sınırlararası Taşınması İçin Alınan
Tedbirler.....................................................................................................................182
P.3.6 Afetler ve Büyük Endüstriyel Kazalar............................................183
xvii

(R) SAĞLIK VE ÇEVRE
R.1 TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ............................................................................184
R.1.1 Sağlık Kurumlarının Dağılımı........................................................184
R.1.2 Bulaşıcı Hastalıklar.......................................................................184
R.1.2.1 İçme ve Kullanma Suları...............................................................184
R.1.2.2 Denizler.........................................................................................185
R.1.2.3 Zoonoz Hastalıklar........................................................................185
R.1.3 Gıda Hijyeni...................................................................................188
R.1.4 Aşılama Çalışmaları......................................................................189
R.1.5 Bebek Ölümleri..............................................................................192
R.1.6 Ölümlerin Hastalık, Yaş ve Cins Gruplarına Göre Dağılımı..........193
R.1.7 Aile Planlaması Çalışmaları..........................................................193
R..2 ÇEVRE KİRLİLİĞİ VE ZARARLARINDAN OLUŞAN SAĞLIK RİSKLERİ.........194
R.2.1 Kentsel Hava Kirliliğinin İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri.................194
R.2.2 Su Kirliliğinin İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri..................................194
R.2.3 Atıkların İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri..........................................196
R.2.4 Gürültünün İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri.....................................196
R.2.5 Pestisitlerin İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri.....................................196
R.2.6 İyonize Radyasyondan Korunma..................................................197
(S) ÇEVRE EĞİTİMİ
S.1 KAMU KURULUŞLARININ ÇEVRE EĞİTİMİ İLE İLGİLİ FAALİYETLERİ..........199
S.2 ÇEVREYLE İLGİLİ GÖNÜLLÜ KURULUŞLAR VE FAALİYETLERİ..................199
S.2.1 Çevre Vakıfları..............................................................................199
S.2.2 Çevre dernekleri...........................................................................199
(T) ÇEVRE YÖNETİMİ VE PLANLAMA
T.1 ÇEVRE KİRLİLİĞİNİN VE ÇEVRESEL TAHRİBATIN ÖNLENMESİ.................200
T.2 DOĞAL KAYNAKLARIN EKOLOJİK DENGELER ESAS ALINARAK VERİMLİ
KULLANIMI, KORUNMASI VE GELİŞTİRİLMESİ.....................................................200
T.3 EKONOMİK VE SOSYAL FAALİYETLERİN, SONUÇLARININ ÇEVRENİN TAŞIMA
KAPASİTESİNİ AŞMAYACAK BİÇİMDE PLANLANMASI.........................................200
T.4. ÇEVRENİN İNSAN- PSİKOSOSYAL İHTİYAÇLARIYLA UYUMUNUN
SAĞLANMASI............................................................................................................200
xviii

A. COĞRAFİK KAPSAM
A.1. Giriş
Uşak İli batıda Manisa, kuzeyde Kütahya, doğuda Afyon ve güneyde Denizli illeri ile
komşudur. Yüzölçümü 5341 km 2 olup, Anadolu bölümünde yer aldığından dolayı geçit iklimi
karakterleri hüküm sürmektedir. Yazları sıcak, kışları ise soğuk ve kar yağışlı olarak
geçmektedir. İlin en soğuk ayları Ocak ve Şubat, en sıcak ayları ise Temmuz ve Ağustos’tur.
Yaz aylarında ısının 35-40 °C’ ye kadar çıkmasına karşılık, kışın da sıfırın altında 5 –10° C’
ye kadar düştüğü gözlenmiştir.
Uşak İlinin bilinen tarihi İ.Ö. 4 binlerde Kalkolotik dönem yerleşmesi ile başlar. İlk tunç
çağında da süren bu yerleşimler tüm Anadolu’yu ele geçiren Hititlerin Uşak’ta egemenlik
kurmasını engelleyici bir rol oynamıştır.Hitit devletinin çökmesine yol açan Ege göç kavimleri
hareketi sırasında, Frig oymakları batıya doğru yayılarak Uşak yöresinde etkinlik sağladı.Frig
devleti İ.Ö. 676 da Kafkaslardan gelen Kimmer akınları ile çökünce Kimmerlerin hakimiyetine
girdi. Bir süre sonra Lidya, İ.Ö. 652 bu devleti yıkan Kimmerler, Asur, Med ve Lidya orduları
karşısında bozguna uğrayınca Anadolu’yu terk etmek zorunda kaldılar. İ.Ö.546 da Lidya
krallığına İ.Ö. 334 de Makedonyalıların İ.Ö.131-129 yılları arasında Romalıların
hakimiyetinde kaldı. Romanın Asya eyaletini oluşturan geniş toprakların bir bölümü olan
Uşak M.S. 395’ ten sonra Bizans topraklarına katıldı.
1071 de Malazgirt savaşını kazanan Selçuklular Marmara kıyılarına kadar
ilerlediler.Ancak Alparslan’ın ölümünden sonra toprakların büyük bir kısmı Bizanslıların eline
geçti. 1075 de kurulan Anadolu Selçuklu devleti Bizanslıları yenerek 1076 yılında Uşak’ı
topraklarına kattı. 1098 yılında Uşak tekrar Bizanslıların eline geçti. 1182 yılında Uşak ele
geçtiyse de 2. Kılıç Aslanın oğlu arasındaki saltanat kavgaları Uşak ve Kütahya’nın 1204
yılına kadar Bizanslıların hakimiyetinde kalmasına neden oldu.
Anadolu Selçukluları 1243 yılında Moğol istilasına uğrayarak Uşak Moğol hakimiyetine
geçti. 1280 yılında Germiyan Oğulları beyliliğinin eline geçen Uşak 1390 yılında
Osmanoğulları Beyliği tüm Aydın ve Menteşe Oğullarını da yenerek toprakların büyük bir
bölümünü oluşturan Uşak’ı da topraklarına kattı. 1429 yılından itibaren 26 Ağustos 1920-
Eylül 1921 tarihleri arasında Yunan işgali hariç Osmanlı hakimiyetinde kalmış ve Kütahya’ya
bağlı bir ilçe merkezi olarak varlığını sürdürmüştür.
İlimiz Kuva-i Milliye Hareketinde önemli bir yer tutmaktadır. Yunanlıların 2 yıl süreyle
işgal altında tutukları Uşak ileri bir karakol olarak kullanılmıştır. Milli mücadelenin sonucunu
getiren, Başkomutanlık Meydan Muharebesinin en yoğun çalışmaları da bu ilin topraklarında
yaşanmıştır. 1 Eylül 1921 de ilimiz düşman işgalinden kurtulmuş ve 15 Temmuz 1953 yılında
Kütahya’dan ayrılarak il merkezi olmuştur.
1

A.2. İl ve İlçe Sınırları
İlimizde Merkez İlçe dahil 6 ilçe bulunmaktadır.Bunlardan;
Merkez; Kütahya ile,
Banaz; Afyon ve Kütahya ile,
Eşme; Denizli ve Manisa ile
Karahallı; Denizli ile,
Sivaslı; Denizli ile,
Ulubey; Denizli ile sınır komşusudur.
A.3. İlin Coğrafik Durumu
Uşak ili, komşuları olan Kütahya ve Afyon illeri gibi İç Anadolu ve Ege Bölgesi arasında
bir geçiş bölümünü teşkil eden İç Batı Anadolu eşiği üzerinde yer alır.
38-41 kuzey enlemi, 29-24 doğu boylamı arasında olan ilin topraklarını kuzeyden
Kütahya İlinin Gediz ve Altıntaş ilçeleri, doğudan Afyon ilinin Sandıklı ve Sincanlı ilçeleri,
güneyden Denizli ilinin Çivril, Çal ve Güney ilçeleri, batıdan Manisa İlinin Sarıgöl, Kula
,Selendi ilçeleri çevirmektedir.
Kuzeyde Şaphane Dağı (212 m), Kuzeydoğu da Murat Dağı (2309 m), Güneydoğuda
Bulkaz Dağı (1990 m) ilimiz doğal sınırlarını çizer. Kuzey batıda Gediz, Güneyde Büyük
Menderes nehirleri ilin doğal sınırlarını teşkil eder. Bu sınırlar içinde Uşak ili 5341 Km 2 ’ lik
alanı kapsar.
A.4. İlin Topoğrafyası Ve Jeomorfolojik Durumu
Uşak İli genel olarak engebelidir. Ova ve yaylaların oranı azdır. Ortalama olarak deniz
seviyesinden 1000 – 1200 m yüksek olup, dalgalı bir yayla görünümündedir. 906 m
yükseklikte yayla şehridir. İlimiz dağlık olmakla beraber yüksek dağlar
2

Şekil 1 : Uşak İl Haritası
3

görünmez . Dağlar il alanının kuzeydoğu ve doğu kesiminde kümelenmiştir. İlin %
37,5’ ini teşkil eden dağlık alanlar; kapladığı alan itibariyle platolardan sonra ikinci sırada
gelmektedir.
Murat Dağı: Uşak İli Kütahya sınırı boyunca uzanan Murat Dağının bir kısmı il sınırları
içerisinde kalmaktadır. Yüksekliği 2309 m’ yi bulan Murat Dağı, zengin bitki örtüsü ile kaplıdır.
doğusunda 1644 m yükseklikte Tahdel tepe bulunmaktadır.
Bulkaz Dağı: Sivaslının Doğusunda bulunan Bulkaz Dağının yüksekliği 1930 m’ dir. Zengin
su kaynakları vardır.
Elma Dağı: Yüksekliği 1805m’yi bulan dağ merkezin kuzeyinde yer almaktadır. Geniş orman
ve yaylalarla kaplıdır.
A.5. Jeolojik Yapı ve Statigrafi
Kayraktepe Formasyonu (Pzk)
Gri, kahverenkli, iri feldspat ve kuvars porfiroblastları içeren ince taneli, gnays ve
milonitik gnayslardan oluşmaktadır. Birimin üst kısımlarına doğru tane boyu alt kısımlarına
oranla daha küçüktür. Oldukça bol hidrotermal kuvars damarlarıyla kesilmiştir. Yer yer bantlı
yer yer gözlü gnays karakterindedir. Birim içersinde; alkali feldspat, plajioklas, kuvars,
muskovit, biyotit, granat, sfen, apatit, klorit ve opak mineralleri yer almaktadır. Bu formasyon;
Sivaslı ilçesi kuzeydoğusunda Hanoğlu köyü ve civarında, Sivaslı- Uşak karayolu Yenierice
köyü civarında ve kuzeyinde gözlenir.
Eşme formasyonu (Pze)
Menderes masifi örtüşistleri ve mermer merceklerinden oluşan birim Eşme Formasyonu
olarak adlandırılmıştır. Gri, siyahımsı yeşil ve toprağımsı renklerde çeşitli şistlerden oluşan
sedimenter kökenli birim birim içerisinde şu kayaç gruplarına rastlanmıştır. Granatşist, Biyotitmuskovit,
kuvars-grafitşist, kuvarsit, biyotit-kuvars-mukovitşist, klorit-serizitşist ve fıllitler ile
mermer blok mercekleri. Eşme formasyonu en tipik Eşme ilçesi ve batısında yayılım gösterir.
Ayrıca Sivaslı ilçesinin kuzeydoğusunda, Eldeniz ve Cinoğlu köyleri civarında ve Uşak
kuzeyinde yayılım göstermektedir.
4

Şekil 2:Uşak Civarının Genelleştirilmiş Statigrafik Sütun Kesiti.
5

Boduşdamı Formasyonu (Pzb)
Genellikle gri, beyaz yer yer mor ve yeşil renkli, ince orta tabakalı yer yer masiv görüşlü
ve laminalı mermerlerden oluşmaktadır. İnce çört bant ve yumruları içermektedir. Uşak ili
merkezinin kuzeyinde, Sivaslı ilçesinin doğusunda ve Karahallı ilçesinin batısında geniş
alanlarda yayılım göstermektedir. Boduşdamı formasyonu üzerinde Aşağıbelova formasyonu
uyumsuz olarak gelmektedir.
Aşağıbelova Formasyonu(Ja)
Gri kirli sarı ayrışma renkli, ince-orta tabakalanmalı, yer yer laminalı, düşük derecede
metaforfizma geçirmiş metakumtaşı, metasilt taşı ve renkristalize kireçtaşlarından
oluşmaktadır.
Kızılcasöğüt Formasyonu (Jk)
Genellikle Gri mavimsi yer yer beyaz renkli dolomitik kireçtaşlarının oluşturduğu kısmen
ince tabakalı, ince taneli kumtaşı, şeyl veya ince taneli çört bantları kapsar. Bazen tabakalı
bazende masif görünüşlüdür. Orta üst jeurasik yaşını veren fosilleri belirlenmiştir. Yer yer
masif ve tabakalı olduğu yerlerde çok kıvrımlı olduğu için kalınlığı kesin olarak tesbit
edilememiştir. Sivaslının kuzeyinde Kızılcasöğüt kasabası dolaylarında ve Muratdağında
geniş yayılım göstermektedir.
Vezirler Melanjı (Kvm)
Mağmatik kökenli ayrılmamış melanj, çok çeşitli büyüklükte ve değişik litolojide
bloklardan oluşur. Bloklar arasında tortul mağmatik ve metaforfik kayaçlar bulunur. Hakim
olan kayaç türü ultramafiklerdir. Uşak kuzeyinde vezirler köyü dolayında Murat Dağında ve
Banaz Kapıdağda gözlenir.
Baklan Graniti (Pabg)
Biyotitli, alkali feldspatlı mozogranit. Gri Beyaz renkli, iri, hemen hemen eş boy tanelidir.
Kayacı oluşturan minerallerde zayıf bir yönlenme söz konusudur. Kırılması zordur. Baklan
granitinin yerleşim yaşı 52 ± 7 milyon yıldır Paleoseneosen arasında karşılık gelmektedir.
Baklan graniti Banaz’ın Bahadır Köyü kuzeyinde Baklantepe ve civarında yayılım gösterir.
Kürtköy Formasyonu (Tmk)
Bu formasyon altta boyutları 0.1 mm’den 500 mm kadar değişen ve salt ultramfik kayaç
parçalarından oluşan yeşil-bordo renkli ten kökenli ve bunlar üzerinde yer alan kırmızıkahverengi
çok kökenli çakıltaşlarından oluşur. Linyit içermez. Alt Miyosen yaşlıdır. Vezirler
melanjı üzerinde uyumsuz olarak yer alır.
Yeniköy Formasyonu (Tmy)
Kirli sarı, turuncu renkli, çok kökenli çakıltaşı, kumtaşı, kiltaşı, tüfit ve killi kireç taşı
ardalanmasından oluşur. Menderesli nehir ortamından çökelmiştir. Orta-üst Miyosen yaşlıdır.
6

Bölgede Orta Miyosen Dikendere volkanitleriyle sona ermiş ve tüflü seviyeler oluşmuştur.
Birim çalışma sahasıda Uşak’ta çok geniş alanlarda yayılım gösterir.
Dikendere Volkanitleri (Tmdv)
Riyolit, riyodasit, tüf ve aglomeralarından oluşur. Orta Miyosen yaşlıdır. Riyolitler açık gri
bej renklidir. Porfirik dokuludur. Mega fenokristaller halinde feldspatlar içerir.
Karaboldere Volkanitleri (Tmkv)
Riyodasit, trakiandezit, tefrit, tüf ve aglomeralarından oluşur.Yer yer asidik yer yer bazik
volkanizmanın bulunması volkanizmanın birkaç evreli olması gerektiğini gösterir. Uşak
Elmadağ yöresinde, Banaz kuzeydoğusunda Devebağırtan tepe ve dolayında Balcıdamı
köyü civarında geniş yayılım sunmaktadır.
Beydağı Volkanitleri (Tpbv)
Andezid lav, tüf ve aglomeralarından oluşur. Andazıdler genellikle porfirik yapı ve
hiyalopilitik doku sunmaktadır. Alt-orta pliyosen yaşlı oldukları bölgedeki çökel istifi ile olan
ilişkilerinin korelasyonu ile saptanmıştır. Beydağı volkanitleri Eşme ilçesinin kuzeydoğunda
yayılım göstermektedir.
Ulubey Formasyonu (Tpu)
Kireçtaşı, killi – çakıllı kireç taşı yersel kil, kum, silt, tüfit ve linyitli kil düzeyleri içerir.
Tabanda çakıllı bir seviye ile başlayıp üstte doğru giderek kireç taşlarının hakim olduğu bir
istif halinde gözlenmektedir. Pliyosen yaşlıdır. Uşak bölgesinde oldukça geniş bir alana da
yayılım sunmaktadır.
Payamtepe Volkanitleri (Tpm)
Genel kaya türünü bazaltikandazitler oluşturmaktadır. Lavlar iri gözenekli ve porfirik
dokulu olup, Plajioklas, ojit ve ender opak minarellerinden oluşan bir hamur maddesi içindeki
olibin, ojit ve plajioklas fenekristalleri ile belirgindir. Gaz boşlukları ikincil minarellerle
doldurulmuştur. Uşak bölgesinde dar bir alanda Uşak kuzeybatısında gözlenmektedir.
Asartepe Formasyonu (Qat)
Genellikle kızıl ve turuncu yer yer beyaz ve bej renklidir. 40cm çapına ulaşan kaba
kırıntılarının hakim olduğu az tuturulmuş çakıl taşları genel litolojiyi oluşturur. Plyistosen
yaşlıdır. Kalınlığı 250m kadardır. Sivaslı Ovasının tamamında ve ulupınar köyü çevresinde
yaygın olarak bulunmaktadır.
Alüvyon (Qal)
Çok kökenli, gevşek yapılı, blok, çakıl, kum, silt ve mil boyunda tutturulmamış
malzemelerden oluşur. İçerdiği Malzemeler genellikle; kuvarsit, şist, gnays, mermer, kalkşist,
metabazit ve kireç taşından oluşmaktadır. Dere yatakları boyunca yayılım gösterir. Kalınlığı
değişkendir.
7

A.5.1. Metamorfizma ve Mağmatizma
Uşak yöresi temeli Menderes Masifinin Metamorfik kayaçları ve Menderes masifinin
üzerindeki platform tipi karbonat çökelleri oluşturmaktadır.Derin zonlarda metamorfizma
geçirmiş olan bu birimler Menderes Masifi Metamorfik kayaçları Tetis Okyanusunun
kapanımıyla birlikte okyanusal kabuk kayaları tarafından bir nap şeklinde örtülmüş ve
bölgede kabuğun kalınlaşmasıyla Granitik kayalar sokulum yapmıştır. Miyosen sonrası
bölgenin gerilmeli bir rejimin etkisi altına girmesi, Menderes Masifinin KG yönlü çekilerek
Metamorfik çekirdek olarak yükselmesiyle bölgede doğrultu atımlı ve düşey fayların egemen
olduğu gerilme başlamıştır. Neojen döneminde açılmaya başlayan havzalarda karasal
çekirdeğin hakim olduğu istifler ve gerilme rejiminin denetlendiği Volkanizma faaliyetleri etkin
olmuştur. Alt Miyosenden günümüze değin bu rejim etkisini sürdürmüştür. Bölge Pliyosende
görsel bir havza karakteri kazanmış ve çok geniş sahalar bu havzada oluşan çökeller
tarafından örtülmüştür. Günümüzde Uşak dört bir yanı Metamorfik (Musadağ, Burgazdağ,
Murat Dağı) ve Volkanik kayaçların (Elmadağ, Beydağı) çevrelediği dağ kuşakları arasında
çökel havzaları şeklinde bir görünüm sunmaktadır.
A.5.2.Tektonik ve Paleocoğrafya
Dört Jeolojik zamana ait çeşitli litolojiden yapılı Uşak yöresi, Post Alpin dönemde
Neotektonik hareketlere maruz kalmış, günümüzdeki morfolojik görünümü ortaya çıkmıştır.
Bu bölge jeolojik yapısı ve morfo-tektonik özelliği itibari ile Asor adalarından Endonezya’ya
kadar uzanan Alpin Kuşakta yer tutmaktadır. Uşak yöresi Kuzey Anadolu Fay sistemi, Ege-
Hellen hendeği ve bunun doğu uzantısı durumunda olan Kıbrıs yayı ile Ege Graben sistemini
içeren Batı Anadolu çekme rejiminin denetimi altındadır. Anadolunun batıya hareketi, doğu
batı yönlü sıkışmalara, kuzey-güney yönlü genişlemelere ve dolayısıyla da yöredeki fay
sistemlerinin domino taşları gibi birbirini etkileyerek kıpırdanmasına neden olmaktadır.
Nitekim Afrika levhasının Anadolu altına daldığı Ege – Hellen hendeği ve bunun doğu
uzantısı durumunda olan Ege graben sisteminin fayları kuzey Anadolu sisteminin batısındaki
faylar ve Marmara denizindeki faylar dikkat çekmektedir.
KAYNAKLAR
Jeoloji Mühendisleri Odası
Turizm Envanteri 2001 Uşak Valiliği,
21. Yüzyıl Eşiğinde Uşak Sempozyumu, 2001
8

B. DOĞAL KAYNAKLAR
B.1. Enerji Kaynakları
B.1.1.Güneş
Konuyla ilgili ayrıntılı bilgi C.1.1.4 Bölümünde verilmiştir.
B.1.2.Su Gücü
İlimiz sınırları içersinde enerjiye dönüştürülebilecek su kaynakları bulunmamaktadır.
B.1.3.Kömür
İlimiz sınırları içersinde Merkez ilçe İlyaslı Kasabası sınırları içersinde Kömür rezervi
mevcuttur. B.5.3 Enerji Madenleri Bölümünde konuyla ilgili bilgi verilmiştir.
B.1.4.Doğalgaz
Uşak iline 2003 yılında Doğal Gaz gelmiştir. İlk etapta Organize Bölge Müdürlüğü
içersinde faaliyet gösteren işletmelere verilmiş olup, 2004 yılı içinde de Merkezde bulunan
işletmeler doğalgaz bağlantısı yaparak kullanıma geçmişlerdir.2005 yılı sonu itibarıyla ısınma
amaçlı olarak doğalgaz kullanıma sunulmuştur. 2009 yılı sonu itibarı ile
Sanayide(sanayi,Uşak OSB,Uşak Karma OSB) %90 Konutlarda %10 kullanım olmuştur.
B.1.5.Rüzgar
İlimiz sınırları içersinde rüzgar enerjisinden faydalanılmamaktadır.
B.1.6. Biyomas (Biyogaz, Odun, Tezek)
İlimizde Biyomas (Gübre, bitkisel atık ve benzeri organik atıkların oksijensiz ortamda
fermante olması sonucu meydana gelen yanıcı gaz) enerji türünden yararlanılmamaktadır.
B.1.7. Petrol
Uşak il sınırları içersinde petrol rezervi bulunmamaktadır.
B.1.8. Jeotermal Sahalar
Hamamboğazı Kaplıcası
Aksaz Hamamları
Emirfakı Hamamları
Örencik Kaplıcası
9

B.2.Biyolojik Çeşitlilik
B.2.1. Ormanlar
Tablo 1: Uşak’taki Orman Alanlarının Yüzdeleri.
KORU
BALTALIK
VERİMLİ
ORMAN
BOZUK
ORMAN
ORM.
ALAN
OR
AÇIKLIK
ALAN
TOPLAM
ALAN
İli
NORMAL BOZUK NORMAL BOZUK
HA. HA. HA. HA. HA. HA HA % HA. HA.
UŞAK 77.186 66.314 122 76.588 77.307 142.902 220.209 220.209 338.576 558.785
% 35 30 0 35 35 65 100 39 61 100
B.2.1.1. Odun Üretimine Ayrılan Tarım Alanları
Konuyla ilgili bilgi edinilememiştir.
B.2.2.Çayır ve Mera
2009 yılı Mera Çalışmaları
Uşak İlinde 266 köyde 27.309 ha mera alanında tespit-tahdit ve 170 köyde
21.325 ha mera alanında tahsis çalışmaları yapılmıştır. Mera Bilgi Sistemi Geliştirme
Projesi (Merbis-Gep) kapsamında İlimizdeki merası olan köylere ait faaliyetlerin
coğrafi bilgi sistemleri üzerinden takibi,yürütülmesi ve kontrol edilmesi amacıyla 202
köydeki 26.050 hektar mera alanına ait veri bilgileri netcad harita programında
sayısal ortama aktarılmıştır.
Mera ıslah çalışmaları kapsamında 2009 yılında 2 köy proğrama alınmış olup
halen 6 köyde çalışmalar devam etmektedir. 2009 yılı İlkbahar ve sonbaharda 42 ton
gübre ile 2179 dekar mera alanı gübrelenmiştir. Islah Projesi uygulanan Hocalar ve
Çamsu köylerinde 728 dekar alanda dikenli tel ile ihata, mera kapısı, hayvanların
ihtiyacı olan sıvat yapılarak otlatmayı kolaylaştırıcı tesisler inşa edilmiştir. Hocalar
köyünde 200 dekar mera alanında üstten tohumlama yapılmıştır. İlimizde yağışın
yetersiz ve düzensiz olmasından dolayı sulamaya gereken önem verilmiş ve
meraların sulanması suretiyle otlatma süresinin uzatılması planlanmıştır. Bu amaçla;
Merkez Yavı köyü merasında bulunan kuyudaki suyun kullanılarak 212 dekar
meranın sulanması için yağmurlama sulama sistemi kurulmuştur.
Merkez ve 2 İlçede olmak üzere 3 mera teknik ekibi tarafından tespit, tahdit ve
tahsis işlemleri yürütülmektedir.
10

Şekil 3 : Mera İhaleleri.
GRAFİK : MERA İHALELERİ
31%
İ.Yapılan
İ.Yapılmayan
69%
Devlet İstatistik Enstitüsü rakamlarına göre Türkiye genelinde 1 Büyükbaş hayvan
birimine düşen mera alanı 20 dekar, İlimizdeki mera mevcudu ve hayvan sayısına göre ise 5
dekardır.
1.B.B.H. BİRİMİNE DÜŞEN MERA ALANI
UŞAK 5 TÜRKİYE 20
B.2.3. Sulak Alanlar
İl Özel İdaresi Genel Sekreterliği tarafından sulanan saha;
Gölet
1.861 Ha.
Yerüstü Suyu 6.153 Ha.
Yer altı Suyu 116 Ha.
Toplam
8.130 Ha.
Toplam sulanan alan
Sulamaya elverişli saha
17.000 Ha.
218.546 Ha.
11

B.2.4.Flora
İlimizde bulunan endemik bitkiler aşağıda verilmiştir:
• Familya:17
• Cins: 47
• Tür:68
• Apiaceae
Ferulago W. KOCH
Ferulago aucheri BOISS.
Ferulago macrosciadia BOISS. ET BAL.
• Araceae
Arum L.
Arum balansanum R. MILL
• Asteraceae
Anthemis L.
Anthemis wiedemanniana FISH. ET MEY.
Carduus L.
Carduus nutans L. subsp. falcato-incurvus P. H. DAVIS
Centaurea L.
Centaurea cariensis (BOISS.) subsp. longipapposa WAGENITZ
Centaurea drabifolia SM. subsp. drabifolia SM.
Centaurea urvillei DC. subsp. stepposa WAGENITZ
Scorzonera L.
Scorzonera acuminata BOISS.
Scorzonera tomentosa L
• Boraginaceae
Cynoglottis (GUSUL.) VURAL ET KIT TAN
Cynoglottis chetikiana VURAL ET KIT TAN subsp. paphlagonica
(HAUSSKN. EX BORNM.) VURAL ET KIT TAN
Moltkia LEHM.
Moltkia aurea BOISS.
• Brassicaceae
Alyssum L.
Alyssum huetii BOISS.
Crambe L.
Crambe tataria SEBEÖK var. parviflora (HUB.-MOR. ET REESE) HEDGE
ET HUB.-MOR.
Caryophyllaceae
Arenaria L.
Arenaria macrosepala BOISS.
Arenaria saponarioides BOISS. ET BAL. subsp. saponarioides BOISS. ET
BAL.
Bolanthus (SER.) EICHB.
Bolanthus minuartioides (JAUB. ET SPACH) HUB.-MOR.
Bolanthus spergulifolius (JAUB. ET SPACH) HUB.-MOR.
Dianthus L.
Dianthus lydus BOISS.
Gypsophila L.
Gypsophila tubulosa (JAUB. ET SPACH) BOISS.
12

• Caryophyllaceae
Saponaria L.
Saponaria chlorifolia KUNZE
Silene L.
Silene phrygia BOISS.
Silene splendens BOISS.
Velezia L.
Velezia hispida BOISS.
• Fabaceae
Astragalus L.
Astragalus condensatus LEDEB.
Astragalus gaeobotrys BOISS. ET BAL.
Astragalus lydius BOISS.
Astragalus mesogitanus BOISS.
Astragalus oxytropifolius BOISS.
Astragalus paecilanthus BOISS. ET HELDR.
Astragalus prusianus BOISS.
Astragalus vulnerariae DC.
Astragalus wiedemannianus FISCHER
Cytisopsis JAUB. ET SPACH
Cytisopsis dorycniifolia JAUB. ET SPACH subsp. reeseana (GUYOT) HUB.-
MOR.
Ebenus L.
Ebenus plumosa BOISS. ET BAL. var. plumosa BOISS. ET BAL.
Genista L.
Genista involucrata SPACH
Melilotus L.
Melilotus bicolor BOISS. ET BAL.
Trifolium L.
Trifolium chlorotrichum BOISS. ET BAL.
Trigonella L.
Trigonella cephalotes BOISS. ET BAL.
Trigonella rostrata (BOISS. ET BAL.) BOISS.
• Guttiferae
Hypericum L.
Hypericum adenotrichum SPACH
Hypericum aviculariifolium JAUB. ET SPACH subsp. depilatum (FREYN ET
BORNM.) ROBSON var. depilatum (FREYN ET BORNM.) ROBSON
Iridaceae
Iris L.
Iris purpureobractea B. MATHEW ET T. BAYTOP
• Lamiaceae
Marrubium L.
Marrubium globosum MONTBRET ET AUCHER EX BENTHAM subsp.
globosum MONTBRET ET AUCHER EX BENTHAM
Micromeria BENTHAM
Micromeria cristata (HAMPE) GRISEB. subsp. carminea (P. H. DAVIS) P. H.
DAVIS
Nepeta L.
Nepeta cadmea BOISS.
Nepeta viscida BOISS.
Salvia L.
Salvia cadmica BOISS.
Salvia cedronella BOISS.
Salvia pisidica BOISS. ET HELDR.
13

Stachys L.
Stachys cretica L. subsp. anatolica RECH. FIL.
Wiedemannia FISCH. ET MEY.
Wiedemannia orientalis FISCH. ET MEY.
• Liliaceae
Allium L.
Allium phrygium BOISS.
Allium stylosum O. SCHWARZ
Hyacinthella SCHUR
Hyacinthella lineata (STEUDEL) CHOUARD
Tulipa L.
Tulipa armena BOISS. var. lycica (BAKER) MARAIS
• Poaceae
Nephelochloa BOISS.
Nephelochloa orientalis BOISS.
Pseudophleum M. DOGAN
Pseudophleum gibbum (BOISS.) M. DOĞAN
• Rosaceae
Amelanchier MEDIK.
Amelanchier parviflora BOISS. var. parviflora BOISS.
Amygdalus L.
Amygdalus x balansae BOISS.
• Rosaceae
Pyrus L.
Pyrus anatolica BROWICZ
• Rubiaceae
Asperula L.
Asperula lilaciflora BOISS. subsp. lilaciflora BOISS.
Galium L.
Galium penduliflorum BOISS.
• Rutaceae
Haplophyllum A. JUSS.
Haplophyllum myrtifolium BOISS.
• Scrophulariaceae
Chaenorhinum (DC.) REICHB.
Chaenorhinum litorale (BERNH.) FRITSCH subsp. pterosporum (FISCH. ET
MEY.) DAVIS
Linaria MILLER
Linaria corifolia DESF.
Verbascum L.
Verbascum uschakense (MURB.) HUB.-MOR.
• Valerianaceae
Valerianella MILLER
Valerianella glomerata
B.2.5.Fauna
İlimizde endemik hayvan bulunmamaktadır.
14

B.2.6.Milli Parklar, Tabiat Parkları, Tabiat Anıtı ve Tabiatı Koruma Alanları ve Diğer
Hassas Yöreler
Başkomutanlık Tarihi Milli Parkının bir kısmı Banaz ilçesi Büyükoturak Kasabası sınırları
içersinde kalmaktadır.
B.3. Toprak
Tablo 2 : Toprak Sınıfları ve Dağılımı
Toprak Sınıfları Alan (Ha.) Oran (%)
Alüvyal 12.824 2.4
Hidromorfik Alüvyal 311 0.0
Kolüvyal 6.554 1.2
Kahverengi Orman 214.148 40.1
KireçsizKahverengi Orman 171.493 32.1
Kestane Rengi 285 0.0
Kırmızı kestane Rengi 29.278 5.5
Kahverengi 61.944 11.2
Kireçsiz Kahverengi 7.255 1.4
Rendzina 12.992 2.4
Irmak Taşkını Yataklar 456 0.0
Çıplak Kaya 15.666 3.0
B.4. Su Kaynaklar
B.4.1. İçme Suyu Kaynakları ve Barajlar
İlimize içme suyu sağlayan kaynaklar şunlardır;
Tablo 3 : İlimize İçme Suyu Sağlayan Kaynaklar.
Adı Türü Yeri
Kapasite
si
(m3/yıl)
Havaalanı Kuyuları Kuyu Bozkuş Köyü civarı 3.786.912
Bölme Kuyuları Kuyu Fatih Mah. 2.840.184
Doğala Kuyuları Kuyu Aybey Mah. 1.262.304
Asfalt Şantiyesi Kuyu Gediz Kümesi 1.893.456
Karakol Drenajı Kaynak Karabol Köyü 1.262.304
Çokrağan Memba Kaynak Yukarı Karacahisar 1.893.456
Kalitesi
(SKKY
Tablo-1)
Hangi Yerleşim
Yerine İçme
Suyu Sağladığı
Kuyulardan ve
Kaynaklardan
pompalanan sular
toplama
depolarından
Şehrin tümüne
dağıtılmaktadır.
Yeraltı Su Kaynağı Kuyu Güre Kasabası 37.000 - Güre Kasabası
Çokrağan Yüzeysel İçme Yukarı Karacahisar 523.952 İçilebilir Banaz İlçesine
Suyu
Köyü-Banaz
Ulubey İçme suyu Sondaj Külçen Deresi Ulubey Uygun Ulubey-Çubuk
Dağı mahallesi
Köseler İçme suyu Sondaj Köseler Köyü Uygun Köseler Köyü
Sevindikler Mah.
Kıranköy Içme suyu Kaynak Kıranköy Uygun Kıranköy k.
Sülümenli İçme suyu Sondaj Sülümenli Köyü Uygun Sülümenli k.
Hasköy İçme suyu Kaynak Ulaş mevkii Uygun Hasköy k.
15

(Karahallı,Kırkyaren)
Kırkyaren
B.Kayallı İçme suyu Kaynak Toptaş mevkii Ulubey
Uygun B.Kayallı
sınırları
K.Kayallı İçme suyu Sondaj Kıran mevkii K.Kayallı
Uygun K.Kayallı
sınırları
İshaklar İçme suyu Sondaj Eski bağlar İshaklar k.
Sınırı
Uygun İshaklar-Yenice
Mah
Omurca İçme suyu Sondaj Kuru dere mevkii
Uygun Omurca k.
Omurca
Çardak İçme suyu Sondaj Çardak k. Uygun Çardak k.
Çırpıcılar İçme suyu Sondaj Çırpıcılar k. Uygun Çırpıcılar k.
Söğütlü k. İçme suyu Kaynak Söğütlü k. Uygun Söğütlü k.
K.İlyaslı İçme suyu Kaynak K.İlyaslı k. Uygun K.İlyaslı k.
Akkeçili İçme suyu Sondaj Kozdağı mevkii Akkeçili
Uygun Akkeçili k.
k.
Çamdere İçme suyu Sondaj Çamdağı k. Uygun Çamdere k.
İnay İçme suyu Kaynak İnay köyü Uygun İnay köyü
Kışla k. İçme suyu Sondaj Kışla k. Uygun Kışla k.
Karacaahmet İçme Sondaj Karacaahmet k. Uygun Karacaahmet k.
suyu
Çamlıbel İçme suyu Kaynak Sülümenli k. Uygun Çamlıbel k.
Kurudere İçme suyu Kaynak Kurudere k. Uygun Kurudere k.
Hanyeri İçme suyu Kaynak Hanyeri k. Uygun Hanyeri k.
Aksaz İçme suyu Kaynak Aksaz k. Uygun Aksaz k. Deredam
ve Bekimiş Mah.
Gümüşkol İçme suyu Tanker_taşıma Kışla k. Uygun Gümüşkol k.
Katrancılar İçme suyu Tanker_taşıma Bekişli k. Uygun Katrancılar k
Avgan İçme suyu Kaynak Ulubey deresi Uygun Avgan k.
Bekdemir İçme suyu Sondaj Hocalar k. Uygun Bekdemir k.
Dutluca İçme suyu Sondaj Dutluca k. Uygun Dutluca k.
Külçen İçme suyu Sondaj Külçen deresi Uygun Külçen k. -
Çalışkanlar k.
Şebeke suyu Kaynak Hocalar pınarı 250 75 m³ Beklenir
Şebeke suyu Kaynak Ulubey deresi 500(1994) 75 m³ Külçen köyü
Şebeke suyu Kaynak Cuma yolu 75 60 m³ Dutluca
Şebeke suyu Kaynak Ulubey deresi 700(1994) 75 m³ Avgan k.
Şebeke suyu Kaynak Ulubey deresi 500(1994) 75 m³ Çalışkanlar
Karahallı Kaynak Çılandır deresi T.S 20 Karahallı
Paşalar Kaynak Çılandır deresi T.S 20 Paşalar
Kavaklı Kaynak Çılandır deresi T.S 20 Kavaklı
Buğdaycı Artezyen Mezarlık Kuruçay T.S 22 Buğdaycı
Kaykıllı T.S 22 Kaykıllı
Dumanlı T.S 22 Dumanlı
Coplu T.S 22 Coplu
Çokaklı Artezyen Beneş deresi T.S 30 Çokaklı
Deli Hıdırlı Artezyen Değirmen önü T.S 26 Deli Hıdırlı
Külköy Artezyen Derincik mevkii T.S 26 Külköy
Duraklı Artezyen Derincik mevkii T.S26 Duraklı
Karbasan Artezyen Kuyu yolu T.S 26 Karbasan
Kırkyaren Artezyen Ulaş deresi Kırkyaren
Bekiköy Artezyen Eski bağlar T.S 20 Bekiköy
16

Alfaklar Artezyen Şerif ağa kuyusu T.S 18 Alfaklar
Karayakuplu Artezyen Şerif ağa kuyusu Karayakuplu
Sivaslı Artezyen Evrenli T.S 32 Sivaslı
Pınarbaşı beldesi Artezyen Yediahar T.S 26 Pınarbaşı
Tatar Artezyen Tatar Kogu mevkii T.S 34 Tatar
Selçikler Artezyen Cingil çayırı T.S 36 Selçikler
Eldeniz k. Artezyen İki köprü arası T.S 30 Eldeniz
Cinoğlu k. Artezyen Terzioğlu mevkii T.S 26 Cinoğlu
Hanoğlu k Kaynak Köy üstü T.S 27 Hanoğlu
Ketenli k. Kaynak Dere boyu T.S 26 Ketenlik tekeli
Horzumlar
Karaboyalık k. Artezyen Akalın mevkii T.S 38 Karaboyalık
Ercek Artezyen T.S 24 Erce
Yeni Erce k Artezyen T.S 20 Yeni Erce
Akarca k Kaynak T.S 32 Akarca
Özbeyli k Kaynak T.S 21 Özbeyli
Salmanlar k Artezyen Çayır mevkii T.S 44 Salmanlar
Samatlar k Artezyen Akçapınar T.S 22 Samatlar
Kökez Artezyen Pınar mevkii T.S 28 Kökez
Sazak k Kaynak Selçikler yolu T.S 22 Sazak
Azizler Artezyen Şirşir T.S 29 Azizler
Yayalar beldesi Artezyen T.S 24 Yayalar
Ağaçbeyli beldesi Artezyen Çivril yolu altı T.S 26 Ağaçbeyli
Hacım Artezyen Uşak yolu T.S 32 Hacım
Güllü deresi grup içme Kapitaj Güllü bağırsak deresi 7 lt/sn Uygun Eşme ve güllü
suyu
beldesi
Güllübağ içme suyu Sondaj Kayalı deresi Uygun Güllübağ ve Kayalı
k
Camili grup içme suyu Sondaj Camili Uygun Camili ve Kocabey
k.
Takmak göleti arıtma
suyu
Yüzeysel Takmak yöresi Uygun Takmak, Dereköy
ve Kıranköy
Yeleğen içme suyu Sondaj Yeleğen deresi Uygun Yeleğen
Eşmetaş içme suyu Sondaj Eşmetaş Uygun Eşmetaş
Balabancı içme suyu Sondaj Balabancı Uygun Balabancı k
Keklikli içme suyu Sondaj Keklikli k Uygun Keklikli k
Yeşilkavak içme suyu Kapitaj Yeşilkavak Döven mevkii Uygun Yeşilkavak köyü
Ağabey içme suyu Sondaj Ağabey Uygun Ağabey k
Kayapınar içme suyu Sondaj Kayapınar deresi Uygun Kayapınar köyü
Konak içme suyu Sondaj Konak Uygun Konak köyü
Narlı içme suyu Sondaj Narlı Uygun Narlı
Ahmetler içme suyu Sondaj Hayribey mevkii Uygun Ahmetler beldesi
Kolankaya içme suyu Sondaj Kolankaya deresi Uygun Kolankaya
Gedikler içme suyu Sondaj Gedikler Uygun Gedikler k
Gökçukur içme suyu Sondaj Gökçukur Uygun Gökçukur
Emirli içme suyu Sondaj Emirli Uygun Emirli k
Karaahmetli grup içme Sondaj Karaahmetli Uygun Karaahmetli ve
suyu
Şehitli köyü
Davutlar içme suyu Kaynak Davutlar Uygun Davutlar
Caberler Kaynak Caberler Uygun Caberler
17

Bozlar Kaynak Bozlar Uygun Bozlar
Yaylaköy içme suyu Kaynak Yaylaköy Uygun Yaylaköy
Güneyköy içme suyu Kaynak Güneyköy Uygun Güneyköy
Cevizli içme suyu Kaynak Cevizli Uygun Cevizli
Hardallı Kaynak Hardallı Uygun hardallı
Dereli içme suyu Kaynak Dereli Uygun Dereli k
Manavlı içme suyu Kaynak Manavlı Uygun Manavlı k
Kazaklar içme suyu Kaynak Kazaklar Uygun Kazaklar
Yeniköy içme suyu Kaynak Yeniköy Uygun Yeniköy
Kandemirler içme suyu Kaynak Kandemirler Uygun Kandemirler
Poslu içme suyu Kaynak Poslu Uygun Poslu
Araplar içme suyu Kaynak Araplar Uygun Araplar
İsalar içme suyu Kaynak İsalar Uygun İsalar
Bekişli içme suyu Kaynak Bekişli Uygun Bekişli
Karacaömerli içme Kaynak Karacaömerli Uygun Karacaömerli
suyu
Akçaköy içme suyu Kaynak Akçaköy Uygun Akçaköy
Saraycık içme suyu Kaynak Saraycık Uygun Saraycık
Aydınlı içme suyu Kaynak Aydınlı Uygun Aydınlı
Cemalçavuş içme Kaynak Cemalçavuş Uygun Cemalçavuş
suyu
Günkaya içme suyu Kaynak Günkaya Uygun Günkaya
Hamamdere içme Kaynak Hamamdere Uygun Hamamdere
suyu
Köylüoğlu içme suyu Kaynak Köylüoğlu Uygun Köylüoğlu
Uluyayla içme suyu Kaynak Uluyayla Uygun Uluyayla
Karabacaklı içme suyu Kaynak Karabacaklı Uygun Karabacaklı
Dervişli içme suyu Kaynak Dervişli Uygun Dervişli
Armutlu içme suyu Kaynak Armutu Uygun Armutlu
Oymalı içme suyu Kaynak Oymalı Uygun Oymalı
Alahabalı içme suyu Kaynak Alahabalı Uygun Alahabalı
Eşmeli içme suyu Kaynak Eşmeli Uygun Eşmeli
Çaykışla içme suyu Kaynak Çaykışla Uygun Çaykışla
T.S : Toplam Sertlik
B.4.2.Yer altı Su Kaynakları
Tablo 4 : 1990-2009 Yılları arasında açılmış sondaj kuyuları listesi
NO İLÇESİ ÜNİTESİ
AÇILDIĞI VERİM İŞLETMEYE PROJE
YIL Lt/Sn. AÇILDIĞI YIL
1 Merkez Çınarcık Grb. 1990 Kuru Yok
2 Merkez Kalfa Köyü 1990 7 1991 Var
3 Merkez Doğancık 1990 15 1992 Var
4 Merkez Kuyucak Köyü 1991 3 1993 Var
5 Merkez Ortabağ 1991 5 1995 Var
6 Merkez Mollamusa Grb. 1991 Kuru Yok
7 Merkez Karlık 1991 Kuru Yok
8 Merkez Yeniköy Grb 1992 10 2000 Var
9 Merkez Köy Hizm. İl Müd. 1993 4 1994 Var
18

10 Merkez Karahasan 1993 5 1993 Var
11 Merkez Çatalbayır 1993 Kuru Yok
12 Merkez Kısık-Kargılar 1993 6 2000 Var
13 Merkez İkisaray 1990 12 1997 Var
14 Merkez Çınarcık-ÜrünköyGrb. 1993 2 1996 Var
15 Merkez Derbent-Ortaburun Mh. 1993 13 Var
16 Merkez Bozkuş 1994 13 2001 Var
17 Merkez Kaşbelen Asfalt Şant. 1994 8 1999 Var
18 Merkez Çarıkköy 1994 11 1994 Var
19 Merkez İkisaray 1994 Kuru Yok
20 Merkez Eynehan Köyü 1994 14 1994 Var
21 Merkez Dağyenice 1995 Kuru Yok
22 Merkez Çevreköy 1994 5 1997 Var
23 Merkez Köy Hizm. İl Müd. 1994 0,8 1994 Var
24 Merkez Askerlik Şb. Baş. 1995 Kuru Yok
25 Merkez Aşağı Karacahisar 1995 Kuru Yok
26 Merkez Koyunbeyli-Altınbaşak 1995 9 1995 Var
27 Merkez Sarıdere 1995 5 2001 Var
28 Merkez Buğdaylı-Ormandamı 1995 2 1995 Var
29 Merkez Beylerhan 1995 8 1996 Var
30 Merkez Güvem Gölet Tes. 1996 8 Var
31 Merkez Karakuyu Grb. 1995 12 1996 Var
32 Merkez Çatalbayır Köyü 1996 Kuru Yok
33 Merkez Kediyünü 1996 10 1998 Var
34 Merkez Demirören 1996 13 1997 Var
35 Merkez Paşacıoğlu 1996 Kuru Yok
36 Merkez Selvioğlu-Çuhadarlar 1996 1,5 Var
37 Merkez Dağdemirler 1997 1,5 Var
38 Merkez Kırka 1997 3 1998 Var
39 Merkez İkisaray 1997 7 1997 Var
40 Merkez Jandarma Alay Kom. 1997 11 1997 Var
41 Merkez Çatalbayır 1997 6 Var
42 Merkez Köy Hizm. İl Müd. 1997 10 1998 Var
43 Merkez Derbent 1998 11 1998 Var
44 Merkez Gökçedal 1998 Kuru Yok
45 Merkez Karaköse 1999 2 Var
46 Merkez Yapağılar 1999 5 2000 Var
47 Merkez Karlık 1999 6,5 2000 Var
48 Merkez Çamyuva 2002 7,5 Var
49 Merkez Yaşamışlar 2002 - Yok
50 Merkez Zahman 2002 6,5 Var
51 Merkez Elmacık YYY. 2002 3 Yok
52 Merkez Halilefendi Çiftliği 2002 7 Yok
53 Merkez Muharremşah-İspiroğlu 2002 4 Yok
54 Merkez Paşacıoğlu 2002 Kuru Yok
55 Merkez Yapağılar YYY. 2002 Kuru Yok
19

56 Merkez Dağyenice 2001 Kuru Yok
57 Merkez Köprübaşı 2001 3 Yok
58 Banaz Ovacık 1990 Kuru Yok
59 Banaz Ovacık 1991 Kuru Yok
60 Banaz Hasanköy 1993 10 1996 Var
61 Banaz Nohutova İstasyon Mah. 1993 15 Var
62 Banaz Kızılcaören-Kuşdemir 1995 20 Var
63 Banaz Alaba 1994 Kuru Yok
64 Banaz Küçükler 1995 5 1996 Var
65 Banaz Bahadır-Değirmen Mah. 1995 1 1996 Var
66 Banaz Corum 1995 7 1995 Var
67 Banaz Yeşilyurt 1996 15 1998 Var
68 Banaz Derbent 1996 15 1997 Var
69 Banaz Reşadiye 1996 Kuru Yok
70 Banaz Baltalı 1997 Kuru Yok
71 Banaz Düzlüce 1997 10 1998 Var
72 Banaz Kaplangı-1 1997 Kuru Yok
73 Banaz Susuz 1997 10 2001 Var
74 Banaz Banazköy 1998 11 Var
75 Banaz Güllüçam 1998 3 Var
76 Banaz Ulupınar-Fakıdamı Mh. 1998 5 Var
77 Banaz Düzkışla 1998 1,5 Var
78 Banaz Ulupınar 1999 6 Var
79 Banaz Karaköse 1999 Kuru Yok
80 Banaz KH. Banaz Bakımevi 2001 1,5 Yok
81 Banaz Ovacık 2001 2 Var
82 Banaz Ahat 2001 11 Yok
83 Banaz Baltalı 2002 Kuru Yok
84 Banaz Muratlı 2002 Tec.Yapılmadı Yok
85 Eşme Poslu Grb.(Karaahmetli) 1994 5,5 2001 Var
86 Eşme Poslu Grb. (Yeniköy) 1994 15 2001 Var
87 Eşme Poslu Grb. (Kazaklar) 1994 8 2001 Var
88 Eşme Cevizli Grb. (Dereli) 1995 Kuru Yok
89 Eşme Balabancı 1994 Kuru Yok
90 Eşme Bozlar 1995 2,5 2001 Var
91 Eşme Kayalı 1994 2 Var
92 Eşme Cemalçavuş 1994 Kuru Yok
93 Eşme Katrancılar Grb-1(Kışla) 1995 20,4 2001 Var
94 Eşme Katrancılar Grb-2(Kışla) 1995 20,4 2001 Var
95 Eşme Alahabalı Grb. 1995 Kuru Yok
96 Eşme K. H. Eşme Bakımevi 1997 2,5 1997 Var
97 Eşme Ağabey 1997 Kuru Yok
98 Eşme Armutlu 1999 3 İçilmez
99 Eşme Ağabey 1999 2 Var
100 Eşme Armutlu 2001 4 Yok
101 Eşme Kıranköy 2001 6 Yok
20

102 Eşme Güllübağ 2002 2,5 Yok
103 Eşme Güney 2002 1 İçilmez
104 Karahallı Buğdaylı Grb. 1993 17 1996 Var
105 Karahallı Külköy 1995 20 1996 Var
106 Karahallı Paşalar 1999 Kuru Yok
107 Karahallı Delihıdırlı 2000 Kuru Yok
108 Karahallı Delihıdırlı 2002 9 Var
109 Karahallı Kırkyaren 2002 Kuru Yok
110 Sivaslı Yeni Erice 1991 8 1994 Var
111 Sivaslı Budaklar 1992 Kuru Yok
112 Sivaslı Pınarbaşı 1993 4 1996 Var
113 Sivaslı Azizler 1993 9 1993 Var
114 Sivaslı Budaklar 1993 20 Var
115 Sivaslı Hacim 1993 2,5 1993 Var
116 Sivaslı Salmanlar 1995 Kuru Yok
117 Sivaslı Hanoğlu 1995 Kuru Yok
118 Sivaslı Karaboyalık 1996 4 1996 Var
119 Sivaslı Akarca-Salmanlar Grb. 1996 11 Var
120 Sivaslı Eldeniz 1997 7 1997 Var
121 Sivaslı Sazak 1997 6 Var
122 Sivaslı Özbeyli 1998 13 Var
123 Sivaslı Hanoğlu 1998 3 Var
124 Sivaslı Cinoğlu 2002 2 Yok
125 Ulubey İshaklar 1990 Kuru Yok
126 Ulubey Küçükkayalı 1991 1,8 1995 Var
127 Ulubey Çamlıbel 1992 3 1993 Var
128 Ulubey İshaklar 1992 2,5 1992 Var
129 Ulubey Çardak 1992 Kuru Yok
130 Ulubey Gedikler 1992 4 İçilmez
131 Ulubey Çardak 1993 5 1995 Var
132 Ulubey Büyük Kayalı 1992 Kuru Yok
133 Ulubey Çamlıbel 1993 6 İçilmez
134 Ulubey Gümüşkol 1993 Kuru Yok
135 Ulubey Köseler 1991 2,8 1993 Var
136 Ulubey Küçükkayalı 1996 Kuru Yok
137 Ulubey Sülümenli 1995 6 İçilmez
138 Ulubey Küçükkayalı 1 1997 Kuru Yok
139 Ulubey Küçükkayalı 2 1997 Kuru Yok
140 Ulubey Çırpıcılar 1997 1 1999 Var
141 Ulubey Omurca 1997 5 1997 Var
142 Ulubey Köseler 1997 6 1998 Var
143 Ulubey İnay Merdivenli Mah. 1998 Kuru Yok
144 Ulubey Büyük Kayalı 1993 5 1995 Var
145 Ulubey Büyük Kayalı-1 1999 Kuru Yok
146 Ulubey Büyük Kayalı-2 1999 7 Var
147 Ulubey Kıranköy 1999 7 2000 Var
21

148 Ulubey Aksaz 1999 4 2000 Var
149 Ulubey Dutluca 2001 6 2001 Yok
150 Ulubey Gedikler 2001 4 Yok
151 Ulubey İnay-Merdivenli Mah. 2002 Tec.Yapılmadı Yok
152 Merkez Yapağılar 2003 - 2003 Yok
153 Merkez Ulucak 2003 - 2003 Yok
154
Merkez Çamyazı 2003 - 2003 Yok
155 Merkez Dışkaya 2003 - 2003 Yok
156 Banaz Çöğürlü 2003 - 2003 Yok
157 Eşme Narıncalı 2003 - 2003 Yok
158 Eşme Armutlu-Caberler 2003 - 2003 Yok
159 Eşme Bozlar 2003 - 2003 Yok
160 Eşme Takmak 2003 - 2003 Yok
161
Karahallı Karayakuplu 2003 - 2003 Yok
162 Karahallı Dumanlı 2003 - 2003 Yok
163 Ulubey Aksaz 2003 - 2003 Yok
164
Merkez Gökçedal 2004 - 2004 Yok
165 Merkez Paşacıoğlu 2004 - 2004 Yok
166 Merkez Emirfakı 2004 - 2004 Yok
167 Merkez Göğem 2004 - 2004 Yok
168 Merkez Dışkaya 2004 - 2004 Yok
169 Banaz Burhaniye 2004 - 2004 Yok
170 Banaz Kavacık 2004 - 2004 Yok
171 Eşme Güney 2004 - 2004 Yok
172 Eşme Kayalı 2004 - 2004 Yok
173 Eşme Güllübağ-Alıçlı Mah. 2004 - 2004 Yok
174 Eşme Köseler 2004 - 2004 Yok
175 Eşme Yeşilkavak 2004 - 2004 Yok
176 Ulubey Aksaz 2004 - 2004 Yok
177 Merkez Ulucak 2005 - 2005 Yok
178 Merkez Karakuyu-Bozlar Mah. 2005 Kuru 2005 Yok
179 Merkez
Karakuyu Karahasan
Grubu
2005 4,00 2005 Yok
180 Eşme Narıncalı 2005 1,00 2005 Yok
181 Eşme Davutlar 2005 Kuru 2005 Yok
182 Eşme Ağabey 2005 2,20 2005 Yok
183 Ulubey İnay- Merdivenli Mah. 2005 - 2005 İçilmez
22

B.4.3. Akarsular
İlimiz sınırları içersinde 2 adet akarsu bulunmaktadır;
1-Banaz çayı 24 nolu kapı çıkışında debi ölçümü yapılmış ve aşağıdaki sonuçlar DSİ
tarafından ölçülmüştür.
a) 21/10/1998 tarihinde debisi 2.287 m 3 /sn’ dir.
b) 09/04/1999 tarihinde debisi 23.496 m 3 /sn’dir.
c) 06/10/1999 tarihinde debisi 3.170 m 3 /sn’dir.
d) 23/02/2000 tarihinde debisi 16.283 m 3 /sn’dir.
e) 12/10/2001 tarihinde debisi 2.656 m 3 /sn’dir.
f) 20/03/2001 tarihinde debisi 5.059 m 3 /sn’dir.
2-Gediz Nehri 15/01/1995 tarihinde yapılan anlık en çok akım değeri 153 m 3 /sn’dir.
01/10/1994 anlık en az akım değeri 0.003 m 3 /sn’dir.
B.4.4. Göller ve Göletler
Tablo 5 : İlimiz Sınırları İçerisinde Bulunan Göletler.
ADI YERİ
BRÜT
YILLIK SU
ÜZERİNDE
ALANI S. ALANI
DERİNLİK DEPOLAMA
VERİMİ
BULUNDUĞU
(Dekar) (Dekar)
(M) HACMİ
(M 3 /yıl)
DERELER
(M 3 )
Göğem Merkez 615 7080 6.600.000 17 3.824.000 Kusura Deresi
Baltalı Banaz 125 1650 760.000 17 637.925 Taşkesen
Kuşdemir Banaz 125 1322 1.505.400 17,5 1.083.112 Sulu Dere
Kızılhisar Banaz 150 1244 2.122.300 17 926.450 Düden
Dümenler Banaz 280 309 1.850.000 23,9 1.850.000 Çağlak
Yenice Banaz 132 1353 850.000 18,6 850.000 Böğürtlen Dere
Allahabalı Eşme 400 4640 4.808.000 29,1 3.220.000 Karaöz Dere
Takmak Eşme 235 1642 1.076.583 15 1.076.000 Topaklı
Güllübağ Eşme 75 İnş.Hali 225.000 17 375.000 ________
Poslu Eşme 68 İnş.Hali 183.000 15 225.000 Kanlıgöl Deresi
Yeleğen Eşme 81 1800 563.528 20 550.750 Göynük Dere
Yeşilkavak Eşme 85 970 1.279.000 20 868.848 KatranOcağı Deresi
Bütün göletler yağışlarla beslenmektedir.
23

Tablo 6 : Göller İçerisine Bırakılan Balık Cins ve Miktarları.
Rezervuar adı İlçesi Belde/Köyü Alan(ha) Su Derinliği(Min-Max) Tipi
Talep Edilen
Miktar ve Cinsi
DÜMENLER BANAZ DÜMENLER _ 3 m.-15 m. Sulama 1000 Yavru Sazan
ALAHABALI EŞME ALAHABALI _ 3 m.-15 m. Sulama 1000 Yavru Sazan
BELKAYA MERKEZ BELKAYA _ 2 m.-5 m. H.İ.S. 500 Yavru Sazan
KAPANCIK MERKEZ KAPANCIK _ 2 m.-5 m. H.İ.S. 500 Yavru Sazan
KARABEYLİ MERKEZ KARABEYLİ _ 2 m.-5 m. H.İ.S. 500 Yavru Sazan
PAŞACFIK BANAZ PAŞACIK _ 2 m.-5 m. H.İ.S. 500 Yavru Sazan
SARAYCIK EŞME SARAYCIK _ 2 m.-5 m. H.İ.S. 500 Yavru Sazan
İSALAR EŞME İSALAR _ 2 m.-5 m. H.İ.S. 500 Yavru Sazan
AYDINLI EŞME DÜZKÖY _ 2 m.-5 m. H.İ.S. 500 Yavru Sazan
GÜMÜŞKOL ULUBEY GÜMÜŞKOL _ 2 m.-5 m. H.İ.S. 500 Yavru Sazan
GEDİKLER ULUBEY GEDİKLER _ 2 m.-5 m. H.İ.S. 500 Yavru Sazan
GEDİKLER ULUBEY ÇUKUR Mah. _ 2 m.-5 m. H.İ.S. 500 Yavru Sazan
B.5. Mineral Kaynaklar
B.5.1. Sanayi Madenleri
1-Sivaslı-Eldeniz-Gökçebel Asbest Yatağı: 100.000 ton asbest toprağı ve lifi tespit
edilmiştir.NE-SW yönünde 2300 m uzunluk ve ortalama 200 m genişlikte
epimetamorfik(klorit-tremolit-aktinolit şist) zonu içinde 6 cm kalınlığında tremolit asbest
damarı bulunmaktadır.
2-Sivaslı-Pınarbaşı-Akdere Asbest Yatağı: Kristalin kalkerler içinde cevherli zon
uzunluğu 1000 m,ortalama kalınlığı 6 m ve derinliği 20 metredir..Rezerv 3000 ton
civarındadır.
3-Banaz-Çöğürlü-Ulupınar Asbest Yatağı: Rezerv durumu tespit edilmemiştir.
4-Karahallı-Dumanlı köyü-İmamboğazı Zuhuru: 6 m genişlik 100 metre uzunluktaki
klorit-tremolit-aktinolit şist zonunda tremolit-asbest zuhurları bulunmaktadır.Rezerv tespiti
yapılamamıştır.
5-Merkez – Karaçayır Kaolen Yatağı: Karaçayır sahasında yaklaşık 800.000 ton
görünür kaolen rezervi, Karaağaç sahasında 1.500.000 ton görünür kaolen rezervi
24

ulunmaktadır. İlimizde toplam olarak 2.300.000 ton görünür kaolen rezervi vardır. Cevher
doğal olarak düşük alüminalı yer karosu imaline elverişlidir.
6-Banaz Hallaçlar Kaolen Yatağı: Kaolinize zonlar bantlı görünümlü, grimsi mor yer
yerde pembemsi renklerdedir. 100.000 ton işletilebilir, 300.000 ton jeolojik kaolen rezervi
belirlenmiştir.
7-Uşak Merkez Aşağı Eğlence Talk Yatağı: Zonun uzunluğu 100 m, genişliği 15 m, kalınlığı
10 m ‘dir. 42.900 ton görünür rezervi hesaplanmıştır.
B.5.2. Metalik Madenler
1-Banaz-Murat Dağı-Balkantepe Yöresi Bakır-Çinko-Kurşun-Antimuan-Civa-
Arsenik yatak ve zuhurları: Rezerv durumu tespit edilememiştir.
2-Murat Dağı-Baltalı-Comburt Civa Yatağı: Sahanın görünür rezervi 869.000
ton,muhtemel rezervi 535.000 tondur.
3-Banaz Yaşamışlar Civa Yatağı:Rezerv durumu tespit edilememiştir.
4-Nadara Köyü (Gökçedal)-Şıbılık Dere Demir Yatağı: Rezerv 7.830 ton olup 2 küçük
işletmede üretim yapılmaktadır. Yıllık üretim 130-150 ton civarındadır.
5-Banaz Kızılcaören Demir-Manganez Yatağı: Rezerv durumu tespit edilememiştir.
6-Banaz İlçesi, Kızılcaören Köyü Demir Madeni:Toplam rezerv 1.500.000 ton. Sertliği
1-5.5, yoğunluğu 4.5-5 gr/cm 3 .
7-Ulubey İlçesi, Gümüşkol yakınlarında Altın Madeni: Rezervi 132.000.000 Ton.
Tenörü:1,23 gr/ton, Gümüş için 0,9 gr/ton. Yıllık üretim 6.5-10 milyon ton.Ocak ömrü 17 yıl
olarak düşünülmektedir.
B.5.3. Enerji Madenleri
1-Uşak-Banaz-Kuşdemir Kömür Sahası: Rezerv tespit edilememiştir.
2-Uşak–Banaz–Büyükoturak Sahası: Ekonomik olarak fazla rezerv beklenmemekle
beraber rezerv tespit edilememiştir.
3-Banaz Hallaçlar Kömür Zuhuru: Yanal devamlılığı oldukça az olup, rezerv tespit
edilememiştir.
4-Merkez İlyaslı Kocakuz Mevkii Kömür Zuhuru: Yersel bir oluşum olup ekonomik
değeri yoktur.
5-Güre Fakıllı Uranyum Yatakları: Görünür rezerv 510 ton’dur.
25

B.5.4. Taş Ocakları Nizamnamesine Tabi Olan Doğal Kaynaklar
Tablo 7 : 1(a) Grubu Maden İşletme Ruhsatı Listesi
SIRA NO
OCAK SAHİBİNİN
ADI VE SOYADI
BULUNDUĞU YER OCAĞINCİNSİ
1
Ünal İLARSLAN
Azizler(Bozalan) Kum-çakıl
2 Duran ALSANCAK Derbent(Kayrakçı) Kum-çakıl
3 H.Ali KIZMAZ Azizler(Bozalan) Kum Çakıl
4 Rüstem İZCİ Alanyurt(Bahçederesi) Kum-çakıl
5 H.Avni YILMAZ Güre(Kısık) Kum Çakıl
6 Musa ALSANCAK Derbent(Sazlıgöl) Kum Çakıl
7 Ali YILMAZ Derbent(Sazlıgöl) Kum-çakıl
8 Tahir GÜN Ulucak(Çataltepe) Kum-çakıl
26

Tablo 8: 1(a) Grubu Hammadde Üretimi İzin Belgeleri Listesi
Ruhsat
Sahibi
Uşak
Belediyesi
Uşak
Belediyesi
DSİ II.
Bölge Müd.
DSİ II.
Bölge Müd.
DSİ II.
Bölge Müd.
DSİ II.
Bölge Müd.
Eşme
Belediyesi
Karayolları
II. Bölge
Müd.
Karayolları
II. Bölge
Müd.
Banaz
Belediyesi
İl Özel
İdaresi
İl Özel
İdaresi
İl Özel
İdaresi
İl Özel
İdaresi
İl Özel
İdaresi
İl Özel
İdaresi
KAYNAKLAR
Kaymakamlıklar
Mevkii
Ruhsat
No
Ruhsat
Süresi
Başlangıcı
Ruhsat
Süresi
Sonu
Sorkun(Alişanoğlu) 2010/1 29/1/2007 29/1/2010 Ariyet
Sorkun(Alişanoğlu) 2010/2 2/4/2007 2/4/2010 Ariyet
Hammaddenin
Cinsi
Kızılcasöğüt(Ardıçlıdere) 2008/1 17/3/2008 17/3/2011 Kum-Çakıl
Derbent(Dikendere) 2008/3 17/3/2008 17/3/2011 Kum-Çakıl
Köprübaşı(Firiş) 2008/4 24/6/2008 24/6/2011 Kum-Çakıl
Kumsüren Deresi 2008/5 27/6/2008 27/6/2011 Kum-Çakıl
Narlı(Kumsüren deresi) 2008/6 20/6/2008 20/6/2011 Kum-Çakıl
Corum 2008/7 8/8/2008 8/8/2011 Ariyet
Hatipler 2008/8 8/8/2008 8/8/2011 Ariyet
Derbent(Sürmecik 2008/9 28/8/2008 28/8/2011 Kum-Çakıl
mevkii)
Derbent(Gebekavak I) 2009/1 7/5/2009 7/5/2012 Ariyet
Kızılhisar(Gebekavak II) 2009/2 7/5/2009 7/5/2012 Ariyet
Paşalar(Cevizli bağ 2009/3 7/5/2009 7/5/2012 Ariyet
Tepe)
Kıran(Dörtdeğirmen) 2009/4 7/5/2009 7/5/2012 Ariyet
Eğlence(Çamlıkıran
Tepe)
Paşacıoğlu(Sarıçam
tepe)
Orman İşletme Müdürlüğü
Özel İdare Müdürlüğü
Tarım İl Müdürlüğü
2009/5 7/5/2009 7/5/2009 Ariyet
2009/6 7/5/2009 7/5/2012 Ariyet
Uşak İli Turizm Envanteri Ve Turizm Geliştirme Planı, Aralık 1993
27

C. Hava ( ATMOSFER VE İKLİM)
C.1.
C.1.1.
İklim ve Hava
Doğal Değişkenler
C.1.1.1 Rüzgar
Tablo 9:2009 Yılı Rüzgar Verileri
2009 YILINA AİT UŞAK METEOROLOJİ İSTASYON MÜDÜRLÜĞÜ AYLIK EKSTERM DEĞERLER
OCAK ŞUBAT
AYLAR
MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL KASIM ARALIK
YILLIK
ORTALAMA
UZUN
YILLAR
ORT.
(1975-
2006)
SON 10
YILLIK
ORT
(1997-
2006)
AYLIK HAKİM RÜZGAR YÖNÜ SSW ESE WSW W wsw W SW SSE NW NW SSE NNW NNW
AYLIK ORT. RÜZGAR HIZI
AYLIK EN YÜKSEK RÜZGAR HIZI VE YÖNÜ
(M/SEC)
1.5 1.6 1.7 1.7 1.6 1.8 2.0 1.8 1.5 1.3 1.4 1.9 1.9
18.3
14.2 13.4
11,1
(W)
15,7
(WSW)
13,1
S
12,7
SW
10,9
NNE
11,1
S
10,9 NW 13,5 SE 26,0 S
KUVVETLİ RÜZGARLI GÜN SAYISI 2 2 4 40.1 41.4
FIRTINALI GÜN SAYISI 1 1 1.8 2.5
24,0
SSW
28

C.1.1.2 Basınç
Tablo 10:2009 Yılı Basınç Verileri
2009 YILINA AİT UŞAK METEOROLOJİ İSTASYON MÜDÜRLÜĞÜ AYLIK EKSTERM DEĞERLER
OCAK ŞUBAT
AYLAR
MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL KASIM ARALIK
YILLIK
ORTALAMA
UZUN
YILLAR
ORT.
(1975-
2006)
SON 10
YILLIK
ORT
(1997-
2006)
AYLIK ORTALAMA BASINÇ
AYLIK ORT.DENİZE İNDİRİLMİŞ BASINÇ
AYLIK ORT.BUHAR BASINCI
910.9 905.2 907.5 909.1 910.7 909.7 908.0 909.0 910.8 912.4 907.6 909.7 910
1018.7 1012.5 1014.4 1013.6 1013.7 1010.4 1007.5 1008.8 1012.8 1018.5 1013.9
6.2 6.5 6.3 8.2 9.6 10.6 11.9 10.1 10.7 7.6 7.6 9.8 9.7
C.1.1.3 Nem
Tablo 11 :2009 Yılı Nem Verileri
2009 YILINA AİT UŞAK METEOROLOJİ İSTASYON MÜDÜRLÜĞÜ AYLIK EKSTERM DEĞERLER
OCAK ŞUBAT
AYLAR
MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL KASIM ARALIK
YILLIK
ORTALAMA
UZUN
YILLAR
ORT.
(1975-
2006)
SON 10
YILLIK
ORT
(1997-
2006)
AYLIK ORT.NİSBİ NEM
78.6 82.3 72.4 64.7 56.3 44.9 42.7 37.2 55.6 71.1 79.0 65 63
29

C.1.1.4 Sıcaklık
Tablo 12: 2009 Yılı Sıcaklık Verileri
2009 YILINA AİT UŞAK METEOROLOJİ İSTASYON MÜDÜRLÜĞÜ AYLIK EKSTERM DEĞERLER
OCAK ŞUBAT
AYLAR
MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL KASIM ARALIK
YILLIK
ORTALAMA
UZUN
YILLAR
ORT.
(1975-
2006)
SON 10
YILLIK
ORT
(1997-
2006)
ORTALAMA SICAKLIK
3.6 3.5 5.0 11.1 15.7 21.2 23.9 23.4 17.9 8.1 6.3 12.5 12.7
UZUN YILLAR ORT.SICAKLIK(1975-2006) 2.4 2.9 6.3 10.8 15.9 20.3 23.6 23.4 19.0 7.6 3.9 12.5
AYLIK EN YÜKSEK SIC.ORT.
7.8 6.8 10.1 16.8 21.9 24.2 30.5 30.4 24.8 14.4 10.3 18.5 18.8
UZUN YILLAR ORT.EN YÜK.SIC.(1975-2006) 7.1 7.9 12.0 16.4 21.8 26.7 30.4 30.5 26.3 13.7 8.6 18.5
AYLIK EN DÜŞÜK SIC. ORT.
-0,1 0.7 0.5 5.7 8.9 15.3 16.7 15.6 11.5 3.2 2.7 6.8 7.0
UZUN YILLAR ORT.EN DÜŞ.SIC.(1975-2006) - 1,2 - 1,0 1.3 5.4 9.3 12.7 15.7 15.7 11.8 3.4 0.5 6.8
AYLIK EN YÜKSEK SICAKLIK VE GÜNÜ
15,9
22/01/2009
13,5
03/02/2009
23,7
31/03/2009
22,6
01/04/2009
30,6
18/05/2009
31,6
24/06/2009
35,5
26/07/2009
34,0
05/08/2009
31,8
06/09/2009
21,7
07/11/2007
14,3
01/12/2009
40,2
29/2000
40,2
29/2000
AYLIK EN DÜŞÜK SICAKLIK VE GÜNÜ
-8,2
01/01/2009
-3,3
16/02/2009
-3,9
01/03/2009
1,2
28/04/2009
4,6
09/05/2009
9,7
06/06/2009
14.2
01/07/2009
12,6
12/08/2009
5,6
22/09/2009
-2,4
03/11/2009
-2,1
14/12/2009
- 15,4
21/2000
-15,4
21/2000
AYLIK ORT.TOPRAK ÜSTÜ MİN.SICAKLIK -1,4 -0,2 -0,7 4.1 7.1 11.6 15.2 13.9 10.1 1.5 1.3 4.4 5.2
AYLIK ORT.5 CM TOPRAK SICAKLIĞI
3.6 5.0 6.9 14.3 20.5 27.2 31.6 30.7 23.3 8.8 6.5 14.8 15.4
AYLIK ORT.10 CM TOPRAK SICAKLIĞI
3.8 5.2 6.9 14.1 19.9 26.0 30.1 29.9 23.3 9.3 6.8 14.5 15.1
AYLIK ORT.20 CM TOPRAK SICAKLIĞI
4.1 5.5 6.9 13.7 19.0 24.9 28.8 29 23.4 10.2 7.3 14.2 14.8
AYLIK ORT.50 CM TOPRAK SICAKLIĞI
5.1 6.3 6.8 12.4 16.8 22.1 26.1 27.2 23.4 12.2 8.6 14.5 15.0
AYLIK ORT.100 CM TOPRAK SICAKLIĞI
7.0 7.5 7.3 11.1 14.8 19.3 23.2 13.9 23.4 14.6 10.5 14.7 15.1
ORT.GÜNEŞLEN SÜRESİ (SAAT-DAKİKA) 3.70 2.20 4.0 6.6 9.0 10.1 10.9 10.4 07,33
ORT.GÜNEŞLEN ŞİDDETİ (CAL/CM2-DAK.) 316.4
30

Tablo 13:2007-2009 Aylık Ortalama Sıcaklık
Ay
ocak
şubat
mart
nisan
mayıs
haziran
temmuz
ağustos
eylül
ekim
kasım
aralık
aylık ortalama sıcaklık
2007 2008 2009
3.2 0.8 3.6
3.9 2.8 3.4
7.2 8.8 5
9.6 11.8 11.1
18.2 15.3 15.6
21.8 21.6 21.1
25.9 24.3 23.8
25.1 25.9 23.5
19.7 19.1 17.8
15 13.3 15.7
7.6 9.6 8
3 4.8 6.2
Şekil 4:2007-2009 Aylık Ortalama Sıcaklık
Aylık Ortalama Sıcaklık
30
25
20
Sıcaklık (°C)
15
10
2007
2008
2009
5
0
ocak şubat mart nisan mayıs haziran temmuz ağustos eylül ekim kasım aralık
Aylar
**UŞAK METEOROLOJİ İSTASYON MÜDÜRLÜĞÜ 2010**
31

C.1.1.5 Buharlaşma
Meteoroloji Müdürlüğünden konuyla ilgili bilgi edinilememiştir.
C.1.1.6 Yağışlar
Tablo 14: 2009 Yılı Yağış,Kar, Dolu, Sis Ve Kırağı
2009 YILINA AİT UŞAK METEOROLOJİ İSTASYON MÜDÜRLÜĞÜ AYLIK EKSTERM DEĞERLER
AYLIK TOPLAM YAĞIŞ
156.4 171.2 61.5 68.1 27.8 9.6 0.0 2.4 34.3 86.7 123.8 531.7 563.6
GÜNLÜK MAKSİMUM EN ÇOK YAĞIŞ
MİKTARI VE GÜNLERİ
39,9
04/01/2009
23,6
14/02/2009
12,2
23/03/2009
16,7
07/04/2009
10,9
23/05/2009
9,6
05/06/2009
0.0
1,4
27/08/2009
13,7
13/09/2009
32,4
12/11/2009
22,4
13/12/2009
YAĞIŞLI GÜN SAYISI 16 18 18 15 14 5 3 9 9 16 94.8 100.1
DONLU GÜN SAYISI (İLK VE SON DON
TARİHİ)
12
14
15
(29 mart)
2-Kas-09 7
DOLULU GÜN SAYISI 2 2 2.0 1 1.6 2.4
KARLI GÜN SAYISI 3 12 18.3 18.4
EN YÜKSEK KAR ÖRTÜLÜ GÜN VE SAYISI
03/01/2009
3 cm
27/02/2009
7 cm
19/03/2009
3 cm
SİSLİ GÜN SAYISI 4 3 3 6.0 6.9
KIRAĞILI GÜN SAYISI 8 4 1 4 40.5 16.3
ÇİĞLİ GÜN SAYISI 0 1 6
ORAJLI GÜN SAYISI
2 3 1 6 6 1 4 4 1 18.4 19.6
32

Şekil 5: 2007-2009 Aylık Yağış Miktarları
Aylık Toplam Yağış Miktarı
180
160
Yağış Miktarı (mm)
140
120
100
80
60
40
20
0
2007
2008
2009
ocak şubat mart nisan mayıs haziran temmuz ağustos eylül ekim kasım aralık
Aylar
**UŞAK METEOROLOJİ İSTASYON MÜDÜRLÜĞÜ 2010**
33

Tablo 15: 2007-2009 Donlu Gün Sayısı
2007 2008 2009
Ocak 17 26 13
Şubat 9 17 12
Mart 7 1 13
Nisan 3 1
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım 4 1 1
Aralık 18 10 4
Şekil 6: 2007-2009 Donlu Gün Sayısı
Donlu Gün Sayısı
30
25
Gün
20
15
10
2007
2008
2009
5
0
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Aylar
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
UŞAK METEOROLOJİ İSTASYON MÜDÜRLÜĞÜ 2010**
C.1.1.7 Seller
Uşak ili çevresinde özellikle son yıllarda belirgin bir şekilde meteorolojik olaylardan
kaynaklanan büyük hasarlı hadiseler meydana gelmemiştir.
Lokal olarak küçük çaplı hasarlar olmuşsa da bunlar Meteoroloji Müdürlüğünün
kayıtlarına geçmemiş ve / veya kamuoyunu meşgul etmemiştir.
Geniş çaplı sel olayı olmamıştır.Kuvvetli yağış veya doludan dolayı bazı bahçeler ve
özellikle meyve ağaçları hasar görmüştür.
Kuvvetli fırtına olayı olmamıştır.Ancak özellikle gök gürültülü sağanak yağış esnasında
lokal olarak bazı etermit çatılarda hasar meydana gelmiştir.Yıldırım düşmesi sonucu yine
lokal hasarlar meydana gelmektedir.

C.1.1.8. Kuraklık
Uzun yıllar yağış miktarlarına bakıldığında özellikle yıllık toplam miktarlar ile uzun yıllar
ortalama miktar arasında fazla bir fark olmadığı görülmektedir.
Aylar itibari ile bakıldığında yaz aylarında hiç yağış kaydedilmeyen aylara rastlanılmakta
veya diğer ayların bazılarında normalin altında yağış olduğu görülmektedir.Ancak yıl boyunca
yağan yağış miktarlarına bakıldığında,yıllık miktar olarak bu hiç olmayan veya normalin
altında yağış olan ayların etkisinin bütün bir yılı etkilemediği görülmektedir.Bunun için kurak
yıldan söz etmek mümkün değildir.
Ay itibari ile özellikle tarım açısından yağışın gerekli aylarda yağışın olmaması yine
kuralık olarak nitelendirilemez.Ancak mahsulün zayıf olmasını ve kalitenin düşük olmasını
etkiler.
C.1.1.9. Mikroklima
İl sınırları içinde mikroklima oluşturan özel alanlar bulunmamaktadır.
C.1.2. Yapay etmenler
C.1.2.1. Plansız Kentleşme
İlimiz çevre il ve köylerden yoğun bir şekilde göç almaktadır. Bunun sonucunda çarpık
kentleşme ve yeşil alanların tahribi söz konusu olmaktadır. Ayrıca göç alan bölgelerde yakıt
olarak yüksek oranda SO 2 içeren kömürler,elyaf atıkları, lastik parçaları vs. yakıldığından
atmosfere bol miktarda SO 2 ve CO 2 gazları verilerek hava kirliliğine katkıda bulunulmaktadır.
C.1.2.2. Yeşil Alanların Azalması
İl de yeşil alan yüz ölçümü de1.400.000 m 2 .Kişi başına düşen yeşil alan miktarı ise 9m 2
dir. Çınar, akağaç, dişbudak, at kestanesi, akasya gibi yapraklı ağaçlar ile sedir, kızılçam,
karaçam gibi ibreli ağaçlar kent koşuluna uyum sağlayan ağaçlardır. 2002 ocak ayında
başlayıp halen devam eden ağaçlandırma çalışmaları kapsamında 50 yıldır çöp döküm
sahası olarak kullanılan 100 hektarlık alan rehabilite edilerek yapraklı türlerle ağaçlandırıldı.
Ayrıca Sevgi ve Barış Ormanı olarak adlandırılan 30 hektarlık sahaya tüplü sedir ağaçları
dikildi. 2009 yılı içerisinde kent merkezinde yeni yapılan tüm kaldırım ve refüjlerin
ağaçlandırılması yapılmıştır.
C.1.2.3. Isınmada Kullanılan Yakıtlar
Ülkemizin bir çok şehrinde kış aylarında görünen hava kirliliğinin önemli nedenlerinden
birisi düşük kaliteli yakıt kullanımıdır. Uşak’ta; Soma Kısrak Dere, Tunç Bilek, Aydın, Tire ve
ithal kömürler olmak üzere değişik işletmelerin kömürleri kullanılmaktadır. İl Mahalli Çevre
35

Kurulunda ilimizde kullanımına izin verilecek yakıtların özellikleri ile ilgili her yıl karar
alınmaktadır. Uşak Belediyesi ile ortak denetimlere çıkılarak yakıtlardan kaynaklanan çevre
kirliliği en aza indirgenmeye çalışılmaktadır. İlimizde yakıt olarak kullanılmasına izin verilen
yerli kömürlerde alt ısıl değer(kuru bazda) 4800 Kcal/kg, toplam kükürt(kuru bazda) en çok
%2 ve boyut 18-200 mm olarak belirlenmiştir. Sıvı yakıt olarak ısınmada %1.5 kükürtlü KAL-
YAK kullanılmaktadır. Ayrıca ilimizde ısınma amaçlı olarak 2005 yılından itibaren doğalgaz
kullanılmaktadır.2009 yılı itibarıyla Merkez ilçedeki konutlarda % 40 doğalgaz
kullanılmaktadır.
C.1.2.4. Endüstriyel Emisyonlar
İlimizde, iki adet Organize sanayi Bölgesi yer almaktadır. Bunlardan Uşak Organize
Sanayi Bölgesi, Uşak – İzmir Karayolunun 14-18 km’sinde bulunmaktadır. Uşak karma
Organize Sanayi Bölgesi ise Uşak-Sivaslı Karayolu 8.Km’sinde bulunmaktadır. İlimizdeki
sanayi tesisleri tekstil ve deri sektörü ağırlıklı olup, şeker fabrikası, seramik fabrikaları ve
çeşitli sanayi kuruluşları mevcuttur. İlimizde 550 civarında sanayi kuruluşu bulunmaktadır.
Sanayi tesislerinde kullanılan yakıtlardan ve üretimden kaynaklanan emisyonlar hava
kirliliğine neden olmaktadır.Sanayi tesislerinden kaynaklanan hava kirletici parametreler, SO 2
karbonmonoksit, karbondioksit, azot oksitlerle, flor, Klor, Hidrokarbonlar, toz ve
dumanlarladır.
Çevre ve Orman Bakanlığınca yayımlanan Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Hava
Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliğinde endüstri tesislerinden kaynaklanacak hava kirletici
emisyonların sınır değerleri belirlenmiş olup, bu değerleri sağlayan tesislere emisyon izni
verilmesi, emisyon izni alan tesislerinde izlenmesi zorunlu hale getirilmiştir.İlimizde de
yönetmelik hükümleri kapsamında endüstri tesislerinin emisyon izni almaları konusunda
çalışmalar yapılmaktadır.
C.1.2.5. Trafikten Kaynaklanan Emisyonlar
Uşak şehrinde bulunan trafiğe kayıtlı motorlu araç sayısı; 2007 yılı sonu itibari ile
76.610’dir.Motorlu taşıtlar, havanın insanlar tarafından kirletilmesinin en iyi örneğini
oluşturmaktadırlar. Uşak ta bulunan motorlu taşıtların yaklaşık yarısının trafiğe çıktığı
düşünüldüğünde, yerleşim alanı çok büyük olmayan Uşak şehrinde yılın her günü taşıtların
hava kirliliğine etkileri daha iyi ortaya çıkmaktadır.
Afyon İzmir kara yolu Uşak şehrinin merkezinden geçmektedir. Ülkemizin iç kesimleri
ile batı kıyılarını birbirine bağlayan ve İzmir gibi ülkemizin üçüncü büyük nüfusuna sahip bir
ilin Ankara ve yurdun iç bölgeleri ile irtibatını sağlayan bu önemli kara yolunu her gün
binlerce motorlu araç kullanmaktadır. Otoban yada çevre yolunun bulunmaması bütün
araçların zorunlu olarak şehir merkezinden geçmeleri ve kısa aralıklarla trafik ışıklarının
36

ulunmasından dolayı her aracın birkaç sefer durması ana karayolu güzergahında hem hava
hem de gürültü kirliliğinin oluşmasına yol açmaktadır. Özellikle yük taşıyan araçların kalkışları
sırasında büyük boyutlara çıkarmaktadır. Taşıtlardan kaynaklanan hava kirliliğinin fazla
olduğu diğer yerler; hükümet meydanı, cumhuriyet caddesi, eski garaj, küçük çarşı, otogar
çevreleridir.
Uşak şehrinde 2009 yılında yıllık ortalama kükürtdioksit miktarı 14,91 ugr/m 3 ,partikül
madde miktarı 69ugr/m 3 ü bulmaktadır.
C.2. Havayı Kirletici Gazlar ve Kaynakları
Tablo 17 : Hava Kirletici Gazların 2008-2009 Arası Aylık Ölçüm Sonuçları.
AYLAR
Ölç.
İst.
Sayısı
Ölç.
Yap.
Gün
Sayısı
Ortalama
Değişim
Oranları
Bir Önceki
Yıla Göre (%)
En
Düşük
En
Yüksek
KVS Değerlerinin
Aşıldığı Gün Sayısı
(µg/m 3 )
SO 2 PM SO 2 PM SO 2 PM SO 2 PM SO 2 >400 PM>300
Ocak 2008 1 31 67 120 -49 10 16 32 105 176
Şubat 2008 1 26 64 109 -26 -3 29 49 113 189
Mart 2008 1 31 27 84 -28 -18 13 39 49 126
Nisan 2008 1 30 15 95 -22 14 6 25 15 95
Mayıs 2008 1 27 10 64 -2 -11 5 45 26 119
Haziran 2008 1 22 _ 64 - -10 - 43 - 103
Temmuz 2008 1 27 6 60 -1 -23 2 37 9 74
Ağustos 2008 1 27 10 74 4 - 3 56 36 101
Eylül 2008 1 30 4 49 -2 -22 2 19 14 88
Ekim 2008 1 28 11 63 - -17 3 33 29 102
Kasım 2008 1 24 19 86 -9 -13 3 28 19 86
Aralık 2008 1 31 34 99 -16 -7 6 36 69 154
Ocak 2009 1 31 40 111 -27 -9 7 23 130 190
Şubat 2009 1 27 22 76 -42 -33 6 28 55 160
Mart 2009 1 31 23 81 -4 -3 9 27 51 154
Nisan 2009 1 30 14 64 -1 -30 6 23 37 108
Mayıs 2009 1 29 8 53 -2 -11 3 37 17 88
Haziran 2009 1 24 5 51 - -13 3 28 10 96
Temmuz 2009 1 31 5 56 0 -4 3 38 9 77
Ağustos 2009 1 31 6 48 -4 -26 3 19 10 82
Eylül 2009 1 30 3 42 -1 -7 1 18 8 69
Ekim 2009 1 31 5 61 -6 -2 2 31 14 124
Kasım 2009 1 28 24 94 5 8 4 18 57 149
Aralık 2009 1 31 24 91 -10 -8 2 35 76 185
37

C.2.1. Kükürtdioksit Konsantrasyonu ve Duman
Uşak il merkezinde ve sanayide 1994-2000 yılları arası tüketilen ve 2000-2005 yılları
arasında tahmini tüketilecek olan yakıt miktarının emisyon katsayıları ile çarpımı sonucu elde
edilen SO x miktarı şekilde görülmektedir.Şekilden de görüldüğü gibi SO x ’in ana kaynağı fueloil
ve düşük kalorili linyit kömürünün olduğu görülmektedir.
Şekil 7 : SO2 ve PM Emisyonları
C.2.2. Partikül Madde (PM) Emisyonları
Uşak il merkezinde ve sanayide 1994-2000 yılları arasında tüketilen ve 2000-2005 yılları
arasında tahmini tüketilecek olan yakıt miktarlarının emisyon katsayıları ile çarpımı sonucu
elde edilen PM miktarları şekilde görülmektedir. Şekilden de görüldüğü gibi en fazla partikül
maddeyi (PM) , düşük kalorili linyit kömürünün salgıladığı, bunu sırasıyla fuel-oil, motorin ve
benzin olduğu görülmektedir.
Şekil 8 : Partikül Madde Emisyonu.
38

C.2.3. Karbonmonoksit
Hava kirliliğine etkili olan faktörlerden biriside yakma tekniklerinin iyi bilinmemesi ve
uygulanmamasıdır.Buna örnek olarak tam yanmanın gerçekleşmeden bacadan dışarı atılan
gazlardır ki bunların başında da (CO) karbonmonoksit gelmektedir. Uşak il merkezinde ve
sanayide 1994-2000 yılları arasında tüketilen ve 2000-2005 yılları arasında tahmini
tüketilecek olan yakıt miktarının emisyon katsayıları ile çarpımı sonucu elde edilen CO
miktarları şekilde görülmektedir. Bu grafikten de görüldüğü gibi CO’in ana kaynağı benzin ve
linyit kömürü diğer yakıtlarda ise çok az miktarlarda görülmektedir.
Şekil 9 : CO Emisyonu.
C.2.4. Nitrojen Oksitleri
Yakıtın bacadan egzoz olarak yüksek sıcaklıkta ortamı terk etmesi nedeniyle NO x gazı
meydana gelir. Uşak il merkezinde ve sanayide 1994-2000 yılları arasında tüketilen ve 2000-
2005 yılları arasında tahmini tüketilecek olan yakıt miktarının emisyon katsayıları ile çarpımı
sonucu elde edilen NO x miktarları şekilde verilmiştir. Şekilden de görüldüğü gibi NO x ’ in ana
kaynağı fuel-oil yakıtıdır. Diğer NO x emisyon kaynakları çok az olmakla beraber Doğal Gaz,
linyit kömürü, motorindir.
Şekil 10 : NO x Emisyonu.
39

C.2.5. Hidrokarbon ve Kurşun Emisyonları
Uşak il merkezinde ve sanayide 1994-2000 yılları arasında tüketilen ve 2000-2005 yılları
arasında tahmini tüketilecek olan yakıt miktarlarının emisyon katsayıları ile çarpımı sonucu
elde edilen HC miktarları şekilde görülmektedir. Bu grafikten de görüldüğü gibi HC’in ana
kaynağı Linyit kömürü ve bu emisyon değerini sırasıyla benzin, fuel-oil, motorin ve Doğal Gaz
olduğu görülmektedir.
C.3. Atmosferik Kirlilik
C.3.1. Ozon Tabakasının İncelmesinin Etkileri
Atmosferdeki CO2 miktarı hava kirliliğine bağlı olarak hızlı bir şekilde artmaktadır.
Metan, Ozon ve kloroflorokarbon gibi sera gazları çeşitli insan aktiviteleri ile atmosfere
katılmaktadır. Bu gazların miktarındaki artış, atmosferin ısısının yükselmesine sebep
olmaktadır. Bu “ Küresel Isınma” olarak tanımlanır. Küresel ısınmaya yol açan sera gazları;
temel olarak, fosil yakıtların yakılması (enerji ve çevrim), sanayi (enerji ilişkili; kimyasal
süreçler ve çimento üretimi, vb. enerji dışı), ulaştırma, arazi kullanımı değişikliği, katı atık
yönetimi ve tarımsal (enerji ilişkili; anız yakma, çeltik üretimi, hayvancılık ve gübreleme vb.
enerji dışı) etkinliklerden kaynaklanmaktadır. Küresel ısınma, buzulların erimesi,
okyanusların yükselmesi gibi ciddi sonuçlar doğuracak iklim değişmelerine yol açmaktadır.
Türkiye, küresel ısınmanın potansiyel etkileri açısından risk grubu ülkeler
arasındadır. Ülkemiz küresel ısınmanın özellikle su kaynaklarının zayıflaması, orman
yangınları, kuraklık ve çölleşme ile bunlara bağlı ekolojik bozulmalar gibi olumsuz
yönlerinden etkilenmektedir. IPCC’nin 2002 yılı yayımlanan V. Teknik Raporu’nda; 1901-
2000 yılları arasında Türkiye’de her 10 yılda sıcaklık 0,2 o C’ye kadar arttığı, yağışta ortalama
%10 düşüş olduğu, 2071-2100 yılları arasında ise Samsun’dan Adana’ya bir hat çizildiğinde
bunun batı kısmının 3-4 o C, doğu kısmının ise 4-5 o C civarında ısınacağı,günlük yağış
miktarında 0,25 mm’ye kadar düşeceği, buharlaşma ve evaporasyonun artacağı, yaz
kuraklığının artacağı, yağıştaki azalış, sıcaklık, evaporasyon ve kuraklıktaki artışla doğrudan
bağlantılı olarak orman yangınlarında artış olacağı, su kaynaklarındaki zayıflamaya bağlı
olarak içsularda yaşayan balık türlerinde azalma yaşanacağı, sularda meydana gelecek
sıcaklık artışının üreme bozukluklarına yol açacağı, arazi kullanımında meydana gelecek
değişikliklerin erozyonu artıracağı, belirtilmektedir. Küresel ısınma doğal bir afettir.
Bu bağlamda hava kirliliği yönünden 1.grupta yer alan Uşak İlimizde, küresel ısınmanın
etkisiyle iklim değişimlerine uğramış olup, mevsim sıcaklıkları artmış ve yağışlar azalmıştır.
İlimizde küresel ısınmaya önlem olarak, doğalgaza geçiş ve diğer yakıtların kullanımıyla ilgili
olarak çalışmalara devam edilmektedir.
40

C.3.2. Asit Yağmurlarının Etkileri
Endüstriyel faaliyetler, konutlarda ısınma amaçlı olarak kullanılan yakıtlar, termik
santraller ve egzoz gazları havayı kirletmekte ve kükürtdioksit, azotoksit, hidrokarbon ve
partikül madde yaymaktadır.Havada 2-7 gün asılı kalabilen bu kirleticiler, su partikülleri ile
tepkimeye girerek asit meydana getirmekte ve yağmurlarla birleşerek asit yağmurları
şeklinde yeryüzüne inmektedir.
Asit yağmurları göl ve akarsularda asit dengesini bozarak canlıların etkilenmesine hatta
ölümüne neden olmaktadır.
Asidik yağışlar neticesinde ormanlarda ağaçların yapraklarının büyümesine ve
gelişmesine engel olmaktadır.
Toprağa karışan asit yağmurları toprak ve suyla ilişkide olan canlılara zarar vermektedir.
C.4. Hava Kirleticilerinin Çevreye Olan Etkileri
C.4.1. Doğal Çevreye Etkisi
C.4.1.1. Su Üzerindeki Etkileri
İlimiz, hava kirliliği açısından 1. derece kirli iller arasında yer almaktadır. Bu yüzden
sucul ortamların hava kirletici kaynaklar ile kirletilmesi söz konusudur. Kirlenme daha çok
kükürtoksitler ve azotoksitler kaynaklıdır. Sucul ortamların asit yağmurlarına maruz kalmaları
sonucunda sülfat ve nitrat konsantrasyonları artmakta, pH düzeylerinde hızlı değişimler
gözlenmekte ve dolayısıyla bu ortamlarda bulunan bitki ve diğer canlı türlerinde azalmalar,
hatta ölümler gözlenebilmektedir.
C.4.1.2. Toprak Üzerine Etkileri
Hava kirleticilerinin toprak üzerin etkisi C.4.1.3. Bölümü olan Flora ve Fauna bölümünde
anlatılmıştır.
C.4.1.3. Flora ve Fauna Üzerinde Etkisi
Hava kirlenmesi bitkiler üzerine üç şekilde tesir eder.
1- Yaprak dokularının harap olması
2- Yaprakların sararması veya başka renklere değişerek yeşilliğini kaybetmesi
3- Büyümenin yavaşlaması
Hava kirlenmesinden yem bitkileri, süs bitkileri ve yenebilen sebzeler büyük ölçüde
etkilenebilir. Büyüme yavaşlar, meyveler küçülür ve besi değeri düşer, çiçekler tahrip edilir.
Hava kirleticilerinin floranın üzerine olduğu kadar fauna üzerinde de etkisi büyüktür.
Geçmişte kaza ile meydana gelen hava kirlenmesi vakaları kirleticilerin hayvanları
41

öldürebileceğini doğrulamıştır.Dünyada, H 2 S gazından dolayı çok sayıda kanarya, tavuk
güvercin ördek,kaz ve köpek hastalanmış veya ölmüştür. Çiftlik hayvanlarına en çok tesir
eden ve öteden beri bilinen bir diğer kirletici de florürlerdir. Florürden dolayı en çok çiftlik
hayvanları etkilenmekte ve diş hastalıkları meydana gelmektedir. İlimiz sınırları içersinde
hava kirliliğinden dolayı meydana gelmiş hayvan ölümleri bilgisine ulaşılamamıştır.
C.4.1.4. İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkisi
Havada bulunan ve havayı kirleten partikül ve kimyasalların başta solunum yolu
hastalıkları olmak üzere kardiovasküler hatalıklara, kanserlere ve daha birçok hastalığa
neden olduğu çeşitli araştırmacılar tarafından ortaya konulmuştur. Hava kalitesinin bir çok
ülkeden daha iyi olduğu ABD de bile yılda 60.000 kişi partikül maddelerden kaynaklanan
nedenlerden dolayı ölmektedir. Kirli havanın neden olduğu akut solunum yolu enfeksiyonları
ve bunlara bağlı ölümlerden etkilenen kesim büyük oranda 0-5 yaş arası çocuklardan
oluşmaktadır. Hava kirliliğinden dolayı yapılan çalışmalar göstermiştir ki 5 yaş altındaki
çocuklar yetişkinlere göre daha çok risk altındadırlar.
20 yıllık bir dönemi kapsayan bir araştırmada havadaki partikül maddelerin akciğer
hastalıklarının çoğunda etkin olduğu gözlenmiştir.
C.4.2. Yapay Çevreye Etkisi
C.4.2.1 Görüntü Kirliliği Üzerine Etkileri
Hava Kirlenmesinin görüntü kirliliği üzerindeki en çok bilinen tesiri bina cephelerinde,
kumaşlar ve diğer eşyalar üzerinde lekeler meydana gelmesidir. Yüzeyler üzerine 0.3 mikron
büyüklüğündeki smogların birikmesi neticesi söz konusu bozulma ve lekeler meydana
gelmektedir. Zamanla bu birikme, yüzeyi tahrip ederek, rengini değiştirerek kendini belli eder.
Hava kirlenmesinin malzemelere olan bir diğer tesiri korezyonu hızlandırmasıdır. Bilhassa
kükürtdioksit çürümeyi son derece hızlandırmaktadır. Ozon kauçuk ve lastik malzeme
üzerine son derece zararlı tesir yapmaktadır.H 2 S, kurşunlu boyalar üzerine çok büyük zararlı
tesir yapmaktadır. Nemli havalarda kurşunla reaksiyona girerek kurşunsülfür yapmaktadır.
Hava kirleticilerinin diğer bir tesiri de görüş mesafelerini azaltmasıdır.Çapları 0.3-0.6 mikron
arasında değişen partiküller görüşü son derece güçleştirmektedir.
KAYNAKLAR
Çevre Bakanlığı El Kitabı, Ankara 2002
İl Meteoroloji Müdürlüğü
Uşak Belediye Başkanlığı
42

D. SU
D.1. Su Kaynaklarının Kullanımı
SU KAYNAKLARI POTANSİYELİ
Yerüstü suyu : 0,93 km³ / yıl
Banaz çayı : 0,46 km³ / yıl
Gediz nehri : 0,47 km³ / yıl
Yeraltısuyu (kaynaklar dahil) : 0,097 km³ / yıl
Toplam su potansiyeli : 1,027 km³ / yıl
Gölet rezervuar yüzeyleri : 392 ha
DSİ Göletleri
Mesudiye göleti : 24 ha
Takmak göleti : 62 ha
Üçpınar göleti : 77 ha
Karaahmetli göleti : 3 ha
Karaağaç göleti : 26 ha
Güneyköy göleti : 6 ha
İÖİGS Göletleri
Kuşdemir göleti : 13 ha
Göğem göleti : 62 ha
Yeniceköy göleti : 13 ha
Baltalı göleti : 8 ha
Takmak göleti : 10 ha
Yeşilkavak göleti : 14 ha
Yeleğen göleti : 8 ha
Kızılhisar göleti : 30 ha
Alahabalı göleti : 36 ha
43

Şekil 11 : Göğem Göleti
Akarsuyu yüzeyleri : 100 ha
Gediz nehri : 75 ha
Banaz çayı : 25 ha
Toplam su yüzeyi : 492 ha
D.1.1. Yer altı Suları
Tablo 19 : Yeraltı Suyu Potansiyeli.
Suyun
Niteliği
Rezerv
hm³ / yıl
İçme Suyu
hm³ / yıl
Sulama + Sanayi
hm³ / yıl
Atık Rezerv
hm³ / yıl
Yer altısuyu 79,0 21,0 25,0 33,0
Kaynak 18,0 3,0 15,0 -
44

D.1.2. Akarsular
Tablo 16 : İl Sınırları İçersindeki Önemli Akarsular.
Akarsu
Adı
Toplam
uzunluğu
(Km)
İl Sınırları
İçindeki
Uzunluğu
Ortalama
Debi
Hm³ / yıl
Kolu
Olduğu
Akarsu
(Km)
Banaz Çayı 155,0 133,0 146,48 Büyük Menderes
Hamam Çayı 38,0 38,0 21,44 Büyük Menderes
Eşme Deresi 28,7 23 12,87 Büyük Menderes
Yavu Çayı 31 31 17,34 Büyük Menderes
Gediz Çayı 386,0 58,5 318,73 Gediz Nehri
D.1.3. Göller, Göletler ve Rezervuarlar
Uşak – Eşme Karaahmetli Göleti Ve Sulaması
1 Yeri : Uşak – Eşme – Karaahmetli Köyü
2 Amacı : Sulama
3 İşletmeye Açıldığı Yıl : 1993
4 Tesisle İlgili Bilgiler
4.1 Su Kaynağı : Karaahmetli Köyü
Yağış alanı
: 2,8 km²
Yıllık ortalama su : 0,13 hm³
Çekilen su
: 0,11 hm³
Tipi
: Toprak dolgu
Yüksekliği ( talvegten ) : 15,0 m
Yüksekliği ( temelden ) : 17,5 m
Toplam gövde hacmi : 55.000 m³
Minimum su seviyesi : 851,6 m
Normal su seviyesi : 856,8 m
Maksimum su seviyesi : 857,6 m
Aktif hacim
: 0,13 hm³
Toplam göl hacmi : 0,16 hm³
Dolusavak tipi
: Karşıdan alışlı, kapaksız
Dolusavak proje debisi : 10,3 m³/s
4.2 Sulama Üniteleri : 18 ha ( brüt)
: 15 ha (net )
45

Uşak –Merkez Karaahmetli Göleti Ve Sulaması
1 Yeri : Uşak – Merkez – Karaağaç Köyü
2 Amacı : Sulama
3 İşletmeye Açıldığı Yıl : 1993
4 Tesisle İlgili Bilgiler
4.1 Su Kaynağı : Karaağaç Göleti
Yağış alanı
: 18,4 km²
Yıllık ortalama su : 1,2 hm³
Çekilen su
: 1,0 hm³
Tipi
: Toprak dolgu
Yüksekliği ( talvegten ) : 20,0 m
Yüksekliği ( temelden ) : 24,5 m
Toplam gövde hacmi : 124.000 m³
Minimum su seviyesi : 810,4 m
Normal su seviyesi : 819,5 m
Maksimum su seviyesi : 820,5 m
Aktif hacim
: 1,2 hm³
Toplam göl hacmi : 1,4 hm³
Dolusavak tipi
: Karşıdan alışlı, kapaksız
Dolusavak proje debisi : 42 m³/s
4.2 Sulama Üniteleri : 164 ha ( brüt)
: 139 ha (net )
Uşak – Eşme Ahmetler Göleti Ve Sulaması
1 Yeri : Uşak – Eşme – Ahmetler Beldesi
2 Amacı : Sulama
3 İşletmeye Açıldığı Yıl : 1999
4 Tesisle İlgili Bilgiler
4.1 Su Kaynağı : Ahmetler Göleti
Yağış alanı
: 7,5 km²
Yıllık ortalama su
: 0,38hm³
Tipi
: Zonlu toprak dolgu
Yüksekliği ( talvegten ) : 16,5 m
Yüksekliği ( temelden ) : 19,5 m
Aktif hacim
: 0,38 hm³
Gövde dolgusu
: 0,07 hm³
46

Ölü hacim
: 0,06 hm³
Depolama hacmi
: 0,44 hm³
4.2.1 Sulama İle İlgili Genel Bilgiler
Sulama Şebekesi : Borulu sulama
İletim kanalı
: 26 m
Ana kanal uzunluğu
: 3.080 m
Sulama suyu debisi
: 0,4 m³ / s
Sulama alanı : 67 ha ( brüt )
: 63 ha ( net )
4.3 Dolusavak Dipsavak
Dolusavak
: Karşıdan alışlı kontrolsüz
: 28 m³ / s
Dipsavak
: 150 mm çapında çelik cebri boru
26 m uzunluğunda
Eşme –Merkez Üçpınar Göleti Ve Sulaması
1 Yeri : Uşak – Eşme
2 Amacı : Sulama
3 İşletmeye Açıldığı Yıl : 1992
4 Tesisle İlgili Bilgiler
4.1 Su Kaynağı : Üçpınar Göleti
Yağış alanı
: 27,1 km²
Yıllık ortalama su : 2,95 hm³
Çekilen su
: 2,21 hm³
Tipi
: Toprak dolgu
Yüksekliği ( talvegten ) : 26,0 m
Yüksekliği ( temelden ) : 25,5 m
Toplam gövde hacmi : 0,18 hm³
Minimum su seviyesi : 771,1 m
Normal su seviyesi
: 780,0 m
Maksimum su seviyesi : 781,1 m
Aktif hacim
: 4,8 hm³
Toplam göl hacmi : 5,3 hm³
Dolusavak tipi
: Yandan alışlı, kapaksız
Dolusavak proje debisi : 45 m³/s
47

4.2 Sulama Üniteleri : 242 ha ( brüt)
: 205 ha (net )
Küçükler Barajı
1 Yeri : Uşak – Banaz
2 Amacı : Sulama-İçme Suyu
3 İşletmeye Açıldığı Yıl : 2004
4 Tesisle İlgili Bilgiler
4.1 Baraj Tipi : Zonlu Toprak Dolgu
Talvegten Yüksekliği : 35,50m
Barajın Kret Genişliği : 10m
Barajın Kret Boyu : 263m
Toplam depolama hacmi : 11,54hm³
Minimum su seviyesi : 1.237,60 m
Normal su seviyesi
: 1.257,60 m
Maksimum su seviyesi : 1.259,22 m
Aktif depolama hacmi : 11,06 hm³
Göl Alanı : 1,213km 2
D.1.4. Deniz
İlimizde deniz bulunmamaktadır.
D.2. Doğal Drenaj Sistemleri
İlimizde Doğal Drenaj Sistemleriyle ilgili bilgi B.4.3 bölümünde verilen bilgiler mevcut
olup başka bilgi elde edinilememiştir.
D.3 Su Kaynaklarının Kirliliği ve Çevreye Etkileri
D.3.1. Yeraltı Suları ve Kirlilik
Yer altı sularımız da bulundukları katmanlardan kaynaklara veya bazı sanayi atıklarıyla
sulama içme ve kullanma sularına karıştığı görülen kirliliklerin,hem insan sağlığı hem de
tarımsal faaliyetler açısından küçümsenmeyecek olumsuz sinyaller verdiği görülmektedir.Bu
maddelerle kirlenmiş yiyeceklerin, tüketilmesi suretiyle kan dolaşımı ve beyin sisteminde
meydana getireceği tahribat oldukça tehlikeli boyuttadır.Yeraltı sularının en önemli bulaşma
kaynaklarını kanalizasyon sistemlerindeki kaçaklar oluşturmaktadır.
Sularda bulunan askıdaki katı maddelerin devamlı birikimi sonucunda toprakların
geçirgenliği gibi fiziksel özelliklerden bozulmakta olup,bu nedenle ürün ve kalite eksiklikleri
ortaya çıkmaktadır.
48

D.3.2. Akarsularda Kirlilik
İlimiz Gediz ve Büyük Menderes Havzası olmak üzere iki havza içerisinde yer
almaktadır.
Gediz Havzası içerisinde akan Gediz Nehri, havzanın en önemli akarsuyu olup; Gediz
ilçe merkezinin 26 km kadar doğusundan, Çukurviran köyü ve Murat dağlarının
yamaçlarından doğar. Gediz ilçesinin 7 km kadar güneyinden ve ilimizden geçerek Manisa İl
sınırları içinden devam eder.
İlimiz içerisinde; Gediz Nehrine 2 Belde ve 21 Köyün evsel atıksuları deşarj
edilmektedir. Yine Uşak Organize Sanayi Bölgesinin atıksuları 10.03.2007 tarihinde
işletmeye alınan Merkezi Atıksu Arıtma Tesisi’nde arıtılarak Gediz Nehrine deşarj
edilmektedir. Tesisinin Deşarj İzni mevcuttur.
Yine İlimiz sınırları içerisinde; Gediz Nehrine evsel ve endüstriyel kaynaklı deşarjlar
haricinde; tarımsal kaynaklı (gübre, pestisid, herbisit kullanımı) baskıda mevcuttur.
Büyük Menderes Havzası’nı oluşturan Büyük Menderes Nehri ise İlimiz içerisinde
Dokuzsele, Banaz ve Hamam Çayları ile beslenmektedir. Dokuzsele Deresi, Ulubey
ilçesinden sonra Banaz Çayı ile birleşmekte ve Denizli İli sınırları içerisinde bulunan
Adıgüzeller baraj gölüne karışarak Büyük Menderes nehrine karışmaktadır.
Dokuzsele deresine ağırlıklı olarak tekstil ve deri sanayiden oluşan (Karma Organize
Sanayi Bölgesi (atıksu arıtma tesisi mevcut) ve tekil işletmeler) endüstriyel atıksular deşarj
edilmekte olup; bunun haricinde evsel ve tarımsal kaynaklı kirliliğe maruz kalmaktadır.
Banaz Çayı; ağırlıklı olarak yerleşimlerden kaynaklanan evsel ve tarımsal kaynaklı
baskıya maruz kalmaktadır. Banaz çayına 1 (bir) adet mezbahane haricinde herhangi bir
endüstriyel atıksu deşarjı bulunmamaktadır.
Hamam Çayı ise Banaz Çayı gibi ağırlıklı olarak yerleşimlerden kaynaklanan evsel ve
tarımsal kaynaklı baskıya maruz kalmakta olup; endüstriyel olarak, gıda sektöründe faaliyet
gösteren 2 adet işletmenin atıksuları deşarj edilmektedir.
D.3.3. Göller, Göletler ve Rezervuarlarda Kirlilik
Uşak ilinde, göl ve göletlerin kirlilik durumları, bunlara deşarj veren tesisler, arıtma
tesisleri ve kıyı koruma bantları hakkında herhangi bir çalışma bulunmamaktadır.
D.3.4. Denizlerde Kirlilik
İlimizin denize kıyısı yoktur.
D.4. Su ve Kıyı Yönetimi, Strateji ve Politikaları
İlimiz kıyı kenti değildir.
49

D.5. Su Kaynaklarında Kirlilik Etkenleri
Su ortamı, adından da anlaşılacağı gibi bütün su kaynaklarını içine alır. Yağışlarla
oluşan yüzey akışları değişik büyüklükteki akarsular ve haliçler kanalıyla denizlerle son bulur.
Yüzey sularının şekil ve büyüklüğünde meydana gelecek her değişme yeni özel durumdaki
hayat şartlarına adapte olmuş organizma topluluklarını ve bu topluluğu meydana getiren
mikroorganizma türlerini ortaya çıkarır. Akarsular üzerinde yapılan kabartma ve biriktirme
yapıları arasında oluşan baraj göllerinde, morfolojik yapının farklı olması sebebiyle yeni
organizma türleri ortaya çıkar. Baraj göllerinin mansap tarafındaki akarsu kısmında da nehrin
normal biyolojik türleri, suyun derinden çıkması ve düşük sıcaklığa, düşük oksijen
konsantrasyonuna ve farklı kimyasal yapıya sahip olması sebebiyle değişir.
Yakın zamanlara kadar su kirlenmesinin incelenmesi sağlık açısından ele alınmıştır.
Gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkeler için bu fikir tazeliğini korumaktadır.Her şeyden önce
toplumların ihtiyacı olan sağlıklı, en azından sıhhatte zarar vermeyecek içme ve kullanma
suyunun temin edilmesi gerekir. Bunu, kullanılmış suların uygun bir şekilde uzaklaştırılması
ve diğer çevre problemlerinin çözümü takip eder. Bugün, su kirlenmesi sadece sağlık tesirleri
yönünden değil, kaynakların korunması ve en uygun şekilde kullanılmasının temini yollarının
araştırılması yönüyle de ele alınmaktadır.
KAYNAKLAR
DSİ II. Bölge Müdürlüğü 2002 Yılı Program- Bütçe Toplantısı Takdim Raporu İzmir Nisan
2001
Köy Hizmetleri Müdürlüğü
50

TOPRAK VE ARAZİ KULLANIMI
E.1. Genel Toprak Yapısı
Tablo 17 : İl İçerisindeki Toprak Türleri.
Toprak Türü
Kahverengi Orman Topraklar
Kalkersiz Kahverengi Orman Toprakları
Kahverengi Topraklar
Kırmızı Kestane Topraklar
Rendzina Toprakları
Alüvyal Topraklar
Kalkerli Kahverengi Topraklar
Kolüvyal Topraklar
Hidromorfik Alüvyal Topraklar
Kestanerengi Topraklar
Çıplakkaya- Moloz- Irmak- Yerleşim Alanı
Toplam
Alan
(Hektar)
214.148
171.493
61.944
29.278
12.992
12.824
7.255
6.554
311
285
16.979
534.063
Oranı(%)
40.1
32.1
11.2
5.5
2.4
2.4
1.4
1.2
0.0
0.0
3.7
100.0
E.2. Toprak Kirliliği
E.2.1. Kimyasal Kirlenme
İlimizde toprakta oluşan kimyasal kirlenme ile ilgili herhangi bir çalışma yapılmamıştır.
E.2.1.1. Atmosferik Kirlenme
İlimizde atmosferik kirlenme nedeniyle oluşan toprak kirliliği ile ilgili herhangi bir çalışma
yapılmamıştır.
E.2.1.2. Atıklardan Kirlenme
İlimizde atıklardan meydana gelen toprak kirliliği ile ilgili herhangi bir çalışma
yapılmamıştır.
E.2.2. Mikrobiyal Kirlenme
İlimizde bu konuda bir çalışma yapılmamıştır.
51

E.3 Arazi
E.3.1. Arazi Varlığı
Uşak ilinin toplam arazi varlığı 534.100 hektardır.
Tablo 18:Arazi Varlığı ve Dağılımı.(2009)
Kullanılış Biçimi Alan (da) Toplam Alana Oranı
(%)
İşlenen Tarım Alanı 2.355.460 44,2
Çayır-Mera Alanı 270.050 5
Ormanlık ve Fundalık Alan 2.202.090 41,8
Tarım Dışı Arazi, Yerleşim
513.400
Alanları
9
TOPLAM 5.341.000
E.3.1.1. Arazi Sınıfları
Arazi sınıflarının tespit ve değerlendirilmesi için gerek etütlerde, gerekse alınan
numunelerin analizleri sonucu tespit edilen toprak özelliklerinin çeşitli yönlerden
değerlendirilip derecelendirilmeleri yapılmaktadır.Değişik topraklar ve kullanma amaçları
olduğundan yorumlamalar değişik amaçlarla yapılmaktadır.Bu yorumlamalardan biri olan
arazi kullanma kabiliyeti sınıflaması, daha çok tarımsal amaçla yapılan bir yorumlama
şeklidir.
Kullanma kabiliyeti sınıfları sekiz adet olup, toprak zarar ve sınırlandırmaları I.sınıftan
VII.sınıfa doğru giderek artmaktadır.İlk dört sınıf arazi, iyi bir toprak idaresi altında yöreye
adapte olmuş yerli bitkilerin yetişmesine elverişlidir. Bunlardan V. ve VI.sınıflarda, toprak ve
su koruma önlemleri alındığı takdirde bazı özel bitkilerde yetiştirilebilir.VII.sınıf arazilerde, çok
etkin ve pahalı ıslah çalışmaları ile ürün alınabilirse de, mevcut piyasa koşullarında elde
edilecek ürün yatırım harcamalarını karşılayamaz.
Uşak ilinin arazi kullanım kabiliyeti sınıfları ve bunun toplam alan payları aşağıda
gösterilmiştir.
Tablo 19 : Toprak Türleri Ve Kapladıkları Alanlar.
SINIFLAR ALAN (Ha) ORAN (%)
I 14.878 2.8
II 51.532 9.6
III 66.247 12.4
IV 68.557 12.4
V 311 0.05
VI 91.120 17.1
VII 224.439 42.0
VIII 16.728 3.1
52

1.Sınıf:
Bu sınıf arazilerin yayılma alanı toplam 14.878 Ha olup il yüzölçümünün % 2.8’ini
teşkil etmektedir. Bu sınıf arazilerin % 67.8’i alüvyal, %16.8’in kırmızı kestane, % 11.1’i
kahverengi topraklar %2.7’si kireçsiz kahverengi, %1.5’i kireçsiz kahverengi orman toprakları
oluşturmaktadır.
Hepsi % 2’den daha düşük eğimli olan 1. sınıf arazilerin %93.1’nde toprak derin ve
kalanında (%6.9) orta derindir. Bu arazilerin 8391 hektarında sulu tarım, 6235 hektarında
nadaslı kuru tarım yapılmaktadır. 206 hektar bahçe, 46 hektarı da az yoğun yerleşim haline
gelmiş bulunmaktadır.
2.Sınıf:
Uşak’ta II. Sınıf araziler 51.532 hektarlık yüzölçümleri ile %9.6’lık bir oran teşkil
etmektedir.Bu arazilerin % 3.9’u alüvyal, %5.9’u kolüvyal, %14.5’i kahverengi orman, %5.2’si
kireçsiz kahverengi orman, %20.2’si kırmızı kestanerengi, %44.1’nin kahverengi topraklar,
%4,4’ü kireçsiz kahverengi, %1.5’nin ise rendzina oluşturmaktadır.
Bu arazilerin %4.4’ünde eğim %0.2, %95.6’sında ise eğim %2.6 arasındadır.
Toprakların %22.6’sı derin, %76.9’u orta derin, %0.4’ü ise sığdır.
II.sınıf arazilerin 44.731 hektarında kuru tarım, 2567 Ha sulu tarım, 2005 Ha bağ-bahçe,
724 Ha çayır-mera, 1332 Ha orman-funda, 173 Ha yerleşim yeri olarak kullanılmaktadır.
3.Sınıf:
Bu sınıf araziler 66.247 hektar yüzölçümleriyle Uşak ilinin % 12.4’ünü teşkil
etmektedir. Bu arazilerinin %0,8’ni alüvyal, %2,1’ni kolüvyal, %44,4’ünü kahverengi orman,
%15.9’nu kireçsiz kahverengi orman, %0,4’nü kestane rengi, %13,5’ni kırmızı kestane rengi,
%20,2’sini kahverengi topraklar, %1,8’ni kireçsiz kahverengi, % 0,72’sini rendzina toprakları
oluşturmaktadır.
Bu sınıf % 1,3’ü düz, %19,0 hafif, %79,0 ise orta ( %6-12) eğimlidir. %1,6’sı derin,
%76,3’ü orta derin, %22,1 de ise topraklar sığdır. Bu sınıflardaki toprakların büyük
bölümünde hafif ve orta derecede erozyon vardır.
3.Sınıf arazilerin ildeki kullanım durumları şöyledir. 62,585 hektar kuru tarım, 362
hektar sulu tarım, 1099 hektar bağ-bahçe, 1149 hektar çayır-mera, 563 hektar orman-funda,
468 hektar yerleşim alanı olarak kullanılmaktadır.
4.Sınıf:
Bu sınıf araziler 68,557 hektardır ve genel yüz ölçümün %12,4’nü teşkil eder. Bu sınıfın
% 0,7’si kolüvyal, % 44,5’i kahverengi orman, % 28,8’i kireçsiz kahverengi orman, % 4,3’ü
kırmızı kestane rengi, % 14,9’u kahverengi topraklar, % 4 kireçsiz kahverengi, % 2,7’si
rendzina, topraklar teşkil etmektedir.
53

Bu sınıf arazilerin % 3,3’ü hafif, % 92,6’sı orta, % 4,1 ise dik eğimlidir. Toprakların %
0,7’si derin, % 2,9’u orta derin, % 96,3’ü sığdır.% 7,7’sinde orta, % 92,3’nde şiddetli erozyon
hüküm sürmektedir.
Bu arazilerin 58,809 hektarında kuru tarım, 4738 hektarında bağ-bahçe, 1730 hektarı
çayır-mera, 4615 hektarı orman – funda ve 1247 hektarında yerleşim alanı olarak
kullanılmaktadır.
5.Sınıf:
Bu sınıf araziler 311 hektar yüz ölçümlü ve genel sahanın % 0,05’ni kapsamaktadır. Bu
sınıfın tamamını hidromorfik alüvyal topraklar teşkil etmektedir. Tamamının eğimi düz-düze
yakındır. Erozyon tümünde hafiftir ve bu arazilerinin tamamını çayır-mera olarak
kullanılmaktadır.
6.Sınıf:
Uşak ilinde 91.120 hektarlık yüzölçümü ile %17.1’lik bir orana sahip olan 6.sınıf
arazilerin %0.1’i alüvyal %1.7’si kolüvyal, %49.1 kahverengi orman, %36.0’ı kireçsiz
kahverengi orman, %3.4’ü kırmızı kestane rengi, %7.6’sı kahverengi, %0.4’ü kireçsiz
kahverengi, %1.7’si rendzina topraklardan oluşmaktadır.
Bu arazilerin %0.1’i düz-düze yakın, %1.3’ü hafif, %21.1’i orta, %77.4’ü dik eğimlidir.
Toprakların %9.1’i derin, %91.3’ü sığ, %8.6’sı çok sığdır. Bu toprakların %1.5’i orta, %96.9’u
şiddetli, %1.0’ı çok şiddetli erozyona maruzdur.
6.Sınıf arazilerin 47.090 hektarında kuru tarım, 310 hektarında bağ-bahçe, 11.880
hektarında orman-funda, 407 hektarında yerleşim alanı olarak kullanılmaktadır.
7.Sınıf:
Uşak ilinde 7.sınıf araziler 224.439 hektarlık yüzölçümü ile %42.0’lık bir orana sahiptir.
Bunun %45.4’lük bölümü kahverengi orman, %47.0’lık bölümü kireçsiz kahverengi orman,
%0.6’lık bölümü kırmızı kestane rengi, %3.1’i kahverengi, %0.1’i kireçsiz kahverengi, %3.4’ü
ise rendzina topraklardır.
Bu sınıftaki arazilerin %99.9’u dik eğimlidir. %17.4’ü sığ, %83.4’ü çok sığdır. %19.9’u
şiddetli erozyon, %80.1’i ise çok şiddetli erozyona maruzdur.
Bu sınıf arazilerin 1378 hektarında kuru tarım, 19.561 hektarında çayır- mera, 203.138
hektarında orman-funda, 362 hektarında yerleşim alanı olarak kullanılmaktadır.
8.Sınıf:
Bu sınıf araziler ilde 16.728 hektarlık yüzölçümüyle %3.1’lik bir oran oluşturmaktadır.
Bunun456 hektarı ırmak taşkın yatağı, 15.666 hektarı da çıplak kaya olarak haritalanmıştır.
Uşak ilinde sınıflandırılması yapılan tüm bu arazi tipleri dışında 251 hektarda su
yüzeyleri bulunmaktadır.
54

E.3.1.2. Kullanım Durumu
Uşak ilinin 534.100 Ha olan arazi varlığının % 44.2’sini orman-funda, %41,8’ini
tarım,%5’ini çayır-mera, %9 ‘unu ise tarım dışı diğer araziler oluşturur.
E.3.2. Arazi Problemleri
Toprak Sığlığı
Topraklarda köklerin geliştiği ve bitki besin maddelerinin ve suyun temin edildiği bölgenin
derinliği bitki yetiştirme açısından önemlidir. Bu bölge derin olursa iklime uyabilen her türlü
kültür bitkisini yetiştirmek mümkündür. Ancak Uşak ili topraklarının 27.463 hektarı (%3.5’i) 90
cm.den fazla derinliğe sahiptir. Bununda 18.458 hektarı (%67.2) düz-düze yakın eğimlerde
yer almaktadır. Büyük bir kısmı I. ve II.olup kuru tarım,sulu tarım, bağ-bahçe tarımı
yapılmaktadır.
Yüzölçümü 92.764 hektar olan orta derin topraklar, %18’lik bir oran oluşturmaktadır.
Genellikle düz, hafif ve orta eğimde bulunurlar. Daha çok orta derecede erozyona maruz
kalmıştır. %92.6’sı kuru tarım, %0.6’sı sulu tarım kullanımlıdır. Araziler daha çok II., III., ve
IV.sınıftır.
Sığ topraklar 202.293 hektarlık (%39.1) alan kapsamaktadır. Bunların %0.3’ü düz, %7.5’i
hafif, %37.3’ü orta, %35.7’si dik, %19.2’si çok dik ve sarp eğimlidir. Sığ toprakların
%5.3’ünde orta, %86.2’sinde şiddetli, %8.9’unda çok şiddetli erozyon hakimdir. 115.120
hektar kuru tarım arazisi, 5459 hektar bağ-bahçe, 12.278 hektar çayır mera, 69.436 hektar
orman-funda arazisi sığ topraklarda bulunmaktadır. Bu araziler genellikle VI. ve VII.sınıftadır.
Çok sığ topraklar 192.678 hektarlık yüzölçümü ile %37.3’lük bir oranı kapsamaktadır.
Bunların 152.146 hektarı dik eğimde (%79.0), 26.903 hektarı çok eğimlerde (%14.0) yer
almaktadır. Çok sığ toprakların tamamına yakınında şiddetli ve çok şiddetli erozyon
görülmektedir.3636 hektar kuru tarım, 20.862 hektarı çayır-mera, 168.180 hektarı da ormanfunda
arazisi olarak kullanılmaktadır.
Taşlılık ve Kayalılık
Uşak ilinde 138.620 ha toprak işlemeye ve bitki gelişmesine zarar verecek derecede
taşlılık ihtiva etmektedir. Bu alan il topraklarının %26.8’ini kapsamaktadır. Hem yüzeyde, hem
profilde olabilir. Taşlılık ve kayalılığın profildeki oranı arttığından, toprak materyali azalacak,
toprakların su ve bitki besin maddeleri tutma kapasitesi azalacaktır. Toprak bünyesinin kil
olması halinde bu menfi faktör kısmen azalabilir. İl içindeki taşlılık çoğunlukla sığ ve çok sığ
topraklarda görülmektedir.
Topraklar orman, funda veya mera örtüsü altında ise taşlılık ve kayalılık sorun
olmayabilir. Çünkü buralarda sürüm yapılmamakta ve çevrenin doğal bitki örtüsü ortama
55

uyum sağlamaktadır. Ayrıca bu tür alanlarda taşlılık ve kayalılığın erozyonu önleme
açısından olumlu katkıları da vardır.
Drenaj
Daha çok alüvyal düzlüklerde görülen ve taban suyunun her zaman veya yılın bir
bölümünde bitki gelişimine zarar verecek kadar yüksek bulunduğu topraklar 2522 hektardır.
Bu sorunların görüldüğü sahalarda drenaj yetersiz veya kötüdür. Ağırlıklı olarak alüvyal ve
hidromorfik topraklarda görülmektedir. 1542 hektar sulu tarım arazisinde yaşlık, 385 Ha.
Çayır- mera arazisinde yaşlık sorunu bulunmaktadır.
Tuzluluk -Sodiklik
Uşak ilinde drenajı bozuk ve yetersiz sahaların 567 Ha tuzluluk, alkalilik veya her iki
sorun birden görülmektedir. Bu sorunların ildeki topraklarda ortaya çıkmasının ana nedenleri:
1-Arazinin düz ve taban suyu seviyesinin yüksek olması nedeniyle tuzların üst topraktan
yıkanmaması,
2-Yukarı arazilerden tuzların yıkanarak düzlüklerin çukur kısmında birikmesi,
3-Düşük kalitede sulama suyunun kullanılması ve yeterli dengenin bulunmamasıdır.
İl içindeki tuzluluk ve sodiklik sorununun dağılımı şöyledir;
Hafif tuzlu 125 Ha
Tuzlu
131 Ha
Bu sorundan etkilenen araziler çayır- mera arazileri olmuştur.
Erozyon
Uşak ilinde en yaygın sorun su erozyonudur. Bu sorundan çok az etkilenen veya hiç
etkilenmeyen alanlar genellikle alüvyal topraklardan oluşan taban araziler ve kolüvyal
toprakların düze yakın ve hafif eğimli alanlarıdır. Bunlar diğer arazi tipleri ve su yüzeyleri
dışındaki (517.084 hektar) toprakların %5.2’ni (26.630 Ha.) oluşturmaktadır. Yaklaşık
%93.4’ü derin %6.1’i orta derin, %0.5’i ise sığdır. 14.798 hektarı kuru tarım,10.459 hektarı
sulu tarım altındadır. 206 hektarında bağ-bahçe tarımı yapılmaktadır.
Orta derecede erozyona uğramış topraklar 104.544 hektar ile %20.2’lik bir oran
oluşturur. Orta erozyon çoğunlukla hafif, orta, dik ve çok dik eğimler ile derin, orta derin ve
sığ topraklarda görülmektedir.
Kuru tarım arazilerinin 95.339 hektarı (%91.2’si), sulu tarım arazilerinin 861 hektarı
%0.8’i ve bağ-bahçe arazilerinin 3997 hektarı (%3.8’i) orta derecede erozyona uğramıştır.
Uşak ili topraklarının 205.187 hektarında (%39.7) doğal bitki örtüsünün tahrip edilmesi
ve arazilerin kabiliyetlerine uygun olarak kullanılmamaları sonucu su erozyonu
şiddetlenmiştir. Sığ ve çok sığ topraklı ve genellikle IV., VI., VII.,sınıf arazi özelliğinde olan bu
alanların 109.949 hektarı kuru tarım, 4176 hektarı bağ-bahçe, 13.654 hektarı çayır-mera,
76.379 hektarı orman-funda olarak kullanılmaktadır.
56

Doğal bitki örtüsü aşırı derecede tahrip olan ve180.723 hektarı (%40) alanda çok
şiddetli erozyon görülmektedir. Bunun 742 hektarında kuru tarım, 19.468 hektarı çayır-mera,
160.199 hektarı orman-funda, 314 hektarı da diğer amaçlarla kullanılmaktadır.
Şekil 12: Uşak Erozyon Haritası.
KAYNAKLAR:
Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Uşak İli Arazi Varlığı, Ankara,1997
Orman İşletme Müdürlüğü
57

F. FLORA-FAUNA VE HASSAS YÖRELER
F.1. Ekosistem Tipleri
F.1.1. Ormanlar
Ormanlık alanlar Paleozoik zaman oluşumu ana kayası kalker, kum, gre ve marn olan
%60-85 meyilli yapıdadır. (Kaynak Amenajman Planları)
F.1.1.1 Ormanların Ekolojik Yapısı
F.1.1.2 İlin Orman Envanteri
Tablo 24 : Orman Envanteri
KORU
BALTALIK
VERİMLİ
ORMAN
BOZUK
ORMAN
ORM.
ALAN
OR
AÇIKLIK
ALAN
TOPLAM
ALAN
İli
NORMAL BOZUK NORMAL BOZUK
HA. HA. HA. HA. HA. HA HA % HA. HA.
UŞAK 77.186 66.314 122 76.588 77.307 142.902 220.209 220.209 338.576 558.785
% 35 30 0 35 35 65 100 39 61 100
Tablo 25 :İşletme Şeflikleri İtibari İle Saha Döküm Tablosu 2009
İşletme
Şefliği
Banaz
Çamsu
Çatak
Eşme
Güre
Sivaslı
Ulubey
Ağaç
Türü
Normal
Ha
KORU
Bozuk
Ha
Baltalık(Meşe)
Normal
Ha
Bozuk
Ha
Çz 2.09 2.109 865
Çk 7.658 5.762 7.590
Çz
Çk 13.866 5588 154
Çz
Çk 10.100 3.734 122 615
Çz 5.710 10.846 36.181
Çk
Çz 12.206 11.082 13.074
Çk
Çz 4.656 6.323 6.022
Çk 176 103 570
Ar 545 7.114 101
Öz.Ağaç 85
Çz 9.447 7.444 7.950
Çk
Normal
Orman
Alanı
Ha
Bozuk
orman
Alanı
Ha
Toplam
Orman
Alanı
Ha
Açıklık
Saha
Ha
Toplam
Saha
Ha
9.767 15.260 25.027 20.155 45.182
13.866 5.741 19.607 11.058 30.665
10.222 4.349 14.571 17.873 32.443
5.710 47.028 52.738 75.672 128.410
12.206 24.156 36.362 45.603 81.965
5.461 20.231 25.692 60.547 86.239
9.447 15.395 24.842 57.566 82.408
58

Uşak
İşletme
Toplamı
Çz 2.088 1.611 599
Çk 8.541 5.665 2.868
Çz 36.300 38.349 64.691
Çk 40340,5 20.851 122 11796
Ar 545 7.114 101
77.186 66.314 122 76.588
10.629 10.743 21.372 50.104 71.475
1
220.209 338.576 558.785
77.307 142.902
Çz : Kızıl Çam
Çk : Kara Çam
Ar : Ardıç
F.1.1.3 Orman Varlığının Yararları
Konu hakkında yapılmış bir proje yoktur. Ancak Belediye ve köy tüzel kişiliklerine piknik
ve mesire yeri olarak kullanılmak üzere izinler verilmiştir.
Tablo 26 :Orman İşletme Müdürlüğü Tarafından Verilen İzinler.(2009)
No İzin Sahibi İzin Türü
1
Çiftay İnş. Taah San Tic. Maden
Ltd. Şti.
İşletme
2
TÜPRAG Metal Madencilik Maden
San. ve Tic. A.Ş. İşletme
3
TÜPRAG Metal Madencilik Alt Yapı
San. ve Tic. A.Ş. Tesisi
4
TÜPRAG Metal Madencilik Maden
San. ve Tic. A.Ş. İşletme
İzin Alanı İzin Başlama İzin Bitiş
M 2
Süresi Süresi
İşletme Şefliği
8.472,62 2009 2017 Güre
128.356,43 2009 2013 Eşme
438,27 2009 2016 Ulubey
2.2660,38 2009 2018 Ulubey
5
TÜPRAG Metal Madencilik
San. ve Tic. A.Ş.
Altyapı Tesisi 4.101,52 2009 2011 Ulubey
6
AVEA İletişim Hizmetleri
A.Ş.
Tesis 1.642,43 2009 2025 Uşak
7 TRT Gen. Müd. Tesis 4.062,77 2009 2058 Güre
8 Türk Telekom Tesis 817,59 2009 2058 Sivaslı
9 Sökres Rüzgar Enerji
Rüzgar
Ölçüm
2.500,00 2009 2011 Çatak
10 Kral Tuğla Mad.
Maden
İşletme
2.820,00 2009 2011 Banaz
11 Kral Tuğla Mad. Yol 579,5 2009 2011 Banaz
12 Osmangazi TEDAŞ Tesis 1500,00 2009 2058 Çamsu
13 Hasan Algül
Maden
Arama
2.967,88 2009 2011 Güre
Saçkan Mermer Maden 8.715,00 2009 2014 Ulubey
59

14 Arama
15 Saçkan Mermer
Maden
Arama
10.259,17 2009 2014 Ulubey
16
TÜPRAG Metal Madencilik İşletme 337,50-
San. ve Tic. A.Ş. Tesisi 1.690,81
2009 2018 Eşme
17
TÜPRAG Metal Madencilik Maden
San. ve Tic. A.Ş. İşletme
1.185,00 2009 2016 Ulubey
18 UTAŞ Mad. San.
Maden
İşletme
31.581,97 2009 2018 Sivaslı
19 Uşak Valiliği
Hammadde
Üretim İzni
5.180,20 2009 2012 Uşak
20 Türk Telekom Tesis 232,94 2009 2058 Eşme
21 DSİ Servis Yolu 14.058,48 2009 2058 Ulubey
22 Usmer Mermer
Maden
İşletme
49.556,77 2009 2019 Güre
23 Turkcell İletişim Hizm.A.Ş. Tesis 16.334,92 2009 2023 Güre
24
Akman Mer. İnş. Haz. Bet.
San. Tic. L.
Altyapı Tesisi 287,32 2009 2010 Sivaslı
25 Ertuğrul Bayan
Maden
Arama
9.950,00 2009 2012 Banaz
26 Şuayb Demirel
Maden
Arama
3.030,33 2009 2010 Banaz
27 Şuayb Demirel Ulaşım Yolu 2.462,82 2009 2010 Banaz
28 Savaş Gölsel
Maden
Arama
3.053,00 2009 2011 Güre
29 Süreyya Demirel
Maden
İşletme
10.451,00 2009 2013 Ulubey
30 Ramazan Armağan
Maden
Altyapı
3.805,00 2009 2011 Sivaslı
31 Davut Akkaya Odun Kömür 6.750,00 2009 2012 Uşak
32
Duraktaş Hazır Beton İnş. Maden
Taah. Mad. San. Ve Arama
2.324,00 2009 2018 Eşme
33 Avea İşl. Hizm. A.Ş. Yol 2.896,63 2009 2025 Uşak
34 Karayolları Gen Müd. Yol 10.497,00 2009 2058 Çatak
35 Dursun Çakmak
Maden
Arama
6.276,00 2009 2058 Sivaslı
F.1.1.4. Orman Kadastro ve Mülkiyet Konuları
6831 Sayılı Orman Kanununun 2/B maddesi gereğince 52.942,765 m2 alan orman
sınırları dışına çıkarılmıştır.
Ormanlar on yıllık yapılan amenajman planları ile işletilmektedir.
Ormanlık alanlarda 6831 Sayılı Orman Kanununun 16 ve 17. maddelerine 17.308,000
m 2 alanda izin verilmiş ve halen 16.029,000 m2’sinin izni devam etmektedir.
60

F.1.2. Çayır ve Meralar
Uşak İlinde 266 köyde 27.309 ha mera alanında tespit-tahdit ve 170 köyde 21.325 ha
mera alanında tahsis çalışmaları yapılmıştır. Mera Bilgi Sistemi Geliştirme Projesi (Merbis-
Gep) kapsamında İlimizdeki merası olan köylere ait faaliyetlerin coğrafi bilgi sistemleri
üzerinden takibi,yürütülmesi ve kontrol edilmesi amacıyla 202 köydeki 26.050 hektar mera
alanına ait veri bilgileri netcad harita programında sayısal ortama aktarılmıştır.
Mera ıslah çalışmaları kapsamında 2009 yılında 2 köy proğrama alınmış olup halen 6
köyde çalışmalar devam etmektedir. 2009 yılı İlkbahar ve sonbaharda 42 ton gübre ile 2179
dekar mera alanı gübrelenmiştir. Islah Projesi uygulanan Hocalar ve Çamsu köylerinde 728
dekar alanda dikenli tel ile ihata, mera kapısı, hayvanların ihtiyacı olan sıvat yapılarak
otlatmayı kolaylaştırıcı tesisler inşa edilmiştir. Hocalar köyünde 200 dekar mera alanında
üstten tohumlama yapılmıştır. İlimizde yağışın yetersiz ve düzensiz olmasından dolayı
sulamaya gereken önem verilmiş ve meraların sulanması suretiyle otlatma süresinin
uzatılması planlanmıştır. Bu amaçla; Merkez Yavı köyü merasında bulunan kuyudaki suyun
kullanılarak 212 dekar meranın sulanması için yağmurlama sulama sistemi kurulmuştur.
Merkez ve 2 İlçede olmak üzere 3 mera teknik ekibi tarafından tespit, tahdit ve tahsis
işlemleri yürütülmektedir.
F.1.3 Sulak Alanlar
İlimiz sınırları içersinde bulunan Sulu Tarım Alanları
Tablo 27 : Sulama Tesisleri ve Kapladıkları Alan.
Sulama Tesisleri
Sulama Alanları /HA.
Uşak Merkez Yenişehir- Güneli Sulaması 681
Uşak Merkez Hisarköy- Kısıkköy 300
Uşak Merkez Mesudiye- Altıntaş Gölet ve Sulaması 350
Uşak Merkez Karaağaç Göleti ve Sulaması 164
Uşak Eşme Ahmetler Göleti 67
Uşak Eşme Karaahmetli Göleti ve Sulaması 18
Uşak Eşme Üçpınar Göleti ve Sulaması 242
Uşak Eşme Takmak Göleti ve Sulaması 280
Uşak Eşme Güneyköy Göleti ve Sulaması 45
Uşak Uluıbey Hasköy Sulaması 60
Toplam 2.207
61

F.2 Flora
F.2.1. Türler ve Populasyonları
Ege ve Akdeniz Bölgesi tarihsel çağlardan buyana büyük Uygarlıkların oluştuğu,tüm
bölge ve çevresinde zaman zaman kültürel bakımdan merkez özelliğini kazanmış bir
bölgedir.Bu bölgede doğal olarak yetişen ve Akdeniz bitkisi olarak tanımlanan yaklaşık 700
tür bulunmaktadır.
İklimin,topografyanın çok değişken oluşu ve tarihsel çağlardan beri bölgenin yoğun
yerleşimlere sahne olması sonucu bir çok bitkinin getirilmesi nedeniyle Ege ve Akdeniz
florası çok zenginlik gösterir.Uşak ili sınırları içerisinde tespit edilen türler aşağıda
listelenmiştir.
Familya : 17
Cins : 47
Tür : 68
Apiaceae
Ferulago W. KOCH
Ferulago aucheri BOISS.
Ferulago macrosciadia BOISS. ET BAL.
Araceae
Arum L.
Arum balansanum R. MILL
Asteraceae
Anthemis L.
Anthemis wiedemanniana FISH. ET MEY.
Carduus L.
Carduus nutans L. subsp. falcato-incurvus P. H. DAVIS
Centaurea L.
Centaurea cariensis (BOISS.) subsp. longipapposa WAGENITZ
Centaurea drabifolia SM. subsp. drabifolia SM.
Centaurea urvillei DC. subsp. stepposa WAGENITZ
Scorzonera L.
Scorzonera acuminata BOISS.
Scorzonera tomentosa L.
Boraginaceae
Cynoglottis (GUSUL.) VURAL ET KIT TAN
Cynoglottis chetikiana VURAL ET KIT TAN subsp. paphlagonica (HAUSSKN.
EX BORNM.) VURAL ET KIT TAN
Moltkia LEHM.
Moltkia aurea BOISS.
Brassicaceae
Alyssum L.
Alyssum huetii BOISS.
Crambe L.
Crambe tataria SEBEÖK var. parviflora (HUB.-MOR. ET REESE) HEDGE ET
HUB.-MOR.
62

Caryophyllaceae
Arenaria L.
Arenaria macrosepala BOISS.
Arenaria saponarioides BOISS. ET BAL. subsp. saponarioides BOISS. ET BAL.
Bolanthus (SER.) EICHB.
Bolanthus minuartioides (JAUB. ET SPACH) HUB.-MOR.
Bolanthus spergulifolius (JAUB. ET SPACH) HUB.-MOR.
Dianthus L.
Dianthus lydus BOISS.
Gypsophila L.
Gypsophila tubulosa (JAUB. ET SPACH) BOISS.
Caryophyllaceae
Saponaria L.
Saponaria chlorifolia KUNZE
Silene L.
Silene phrygia BOISS.
Silene splendens BOISS.
Velezia L.
Velezia hispida BOISS.
Fabaceae
Astragalus L.
Astragalus condensatus LEDEB.
Astragalus gaeobotrys BOISS. ET BAL.
Astragalus lydius BOISS.
Astragalus mesogitanus BOISS.
Astragalus oxytropifolius BOISS.
Astragalus paecilanthus BOISS. ET HELDR.
Astragalus prusianus BOISS.
Astragalus vulnerariae DC.
Astragalus wiedemannianus FISCHER
Cytisopsis JAUB. ET SPACH
Cytisopsis dorycniifolia JAUB. ET SPACH subsp. reeseana (GUYOT) HUB.-
MOR.
Ebenus L.
Ebenus plumosa BOISS. ET BAL. var. plumosa BOISS. ET BAL.
Genista L.
Genista involucrata SPACH
Melilotus L.
Melilotus bicolor BOISS. ET BAL.
Trifolium L.
Trifolium chlorotrichum BOISS. ET BAL.
Trigonella L.
Trigonella cephalotes BOISS. ET BAL.
Trigonella rostrata (BOISS. ET BAL.) BOISS.
Guttiferae
Hypericum L.
Hypericum adenotrichum SPACH
Hypericum aviculariifolium JAUB. ET SPACH subsp. depilatum (FREYN ET
BORNM.) ROBSON var. depilatum (FREYN ET BORNM.) ROBSON
Iridaceae
63

Iris L.
Iris purpureobractea B. MATHEW ET T. BAYTOP
Lamiaceae
Marrubium L.
Marrubium globosum MONTBRET ET AUCHER EX BENTHAM subsp.
globosum MONTBRET ET AUCHER EX BENTHAM
Micromeria BENTHAM
Micromeria cristata (HAMPE) GRISEB. subsp. carminea (P. H. DAVIS) P. H.
DAVIS
Nepeta L.
Nepeta cadmea BOISS.
Nepeta viscida BOISS.
Salvia L.
Salvia cadmica BOISS.
Salvia cedronella BOISS.
Salvia pisidica BOISS. ET HELDR.
Stachys L.
Stachys cretica L. subsp. anatolica RECH. FIL.
Wiedemannia FISCH. ET MEY.
Wiedemannia orientalis FISCH. ET MEY.
Liliaceae
Allium L.
Allium phrygium BOISS.
Allium stylosum O. SCHWARZ
Hyacinthella SCHUR
Hyacinthella lineata (STEUDEL) CHOUARD
Tulipa L.
Tulipa armena BOISS. var. lycica (BAKER) MARAIS
Poaceae
Nephelochloa BOISS.
Nephelochloa orientalis BOISS.
Pseudophleum M. DOGAN
Pseudophleum gibbum (BOISS.) M. DOĞAN
Rosaceae
Amelanchier MEDIK.
Amelanchier parviflora BOISS. var. parviflora BOISS.
Amygdalus L.
Amygdalus x balansae BOISS.
Rosaceae
Pyrus L.
Pyrus anatolica BROWICZ
Rubiaceae
Asperula L.
Asperula lilaciflora BOISS. subsp. lilaciflora BOISS.
Galium L.
Galium penduliflorum BOISS.
Rutaceae
Haplophyllum A. JUSS.
Haplophyllum myrtifolium BOISS.
Scrophulariaceae
64

Chaenorhinum (DC.) REICHB.
Chaenorhinum litorale (BERNH.) FRITSCH subsp. pterosporum (FISCH. ET
MEY.) DAVIS
Linaria MILLER
Linaria corifolia DESF.
Verbascum L.
Verbascum uschakense (MURB.) HUB.-MOR.
Valerianaceae
Valerianella MILLER
Valerianella glomerata
F.3 FAUNA
F.3.1 Habitat ve Toplulukları
F.3.2 Türler ve Populasyonları
Fauna Toplulukları
Proje sahası ve yakın çevrelerinde yapılan çalışmalar sonucunda belirlenen türler
aşağıda fauna tablosunda verilmiştir.
Tablo 20 : Amfibi Faunası.
Takım-Familya
Tür-Adı(Latince)
Pelobatidae
Bufu bufo
Türkçe Adı
Siğili kurbağası
Türkiye deki Yayılışları
Kuzeybatı Anadolu,Ege,
Karadeniz sahilleri
Pelobates syriacus Toprak kurbağası B. ve G. Anadolu
Ranidae
Rana Ridibunda Ova kurbağası Uygun biyotoplarda yaşar
Salamandridae
Semenderleler
Triturus vulgaris Pürkütlü semendereler Kuzeybatı Anadolu dan İzmir’e kadar
65

Tablo 21 : Sürüngen Faunası.
Takım-Familya Tür Adı (Latince) Türkçe Adı Türkiye’deki Yayılışları
Testunidae
Tosbağagiller
Testudograeca Adi tosbağa Doğu Karadeniz hariç bütün Anadolu
Agamidae
Kaya kelerleri
Agamida stellio Dikenli keler Marmara, Karadeniz hariç heryer
Anguidae
Yılanımsı kertenkele
Anguis fragilis Yılan kertenkele Marmara, Batı Anadolu
Lacertidae
Kertenkeleler
Lacerta saxicola Kaya kertenkelesi Marmara,İç Anadolu,Karadeniz
Ophisops elegans Tarla kertenkelesi Geniş
Typlopidae -
Typlos vermicularis Kör yılan Geniş
MURİDAE
Fareler
Apodemus sylvaticus Orman faresi Orta ve Doğu Anadolu dışındaki kesimler
Mus musculus Evfaresi Hemen hemen her bölgemizde bulunur
Mus Domesticus Evfaresi Hemen hemen her bölgemizde bulunur
MUSTELLİDAE
Sansarlar
Mustela nivalis Gelincik Hemen her yerde vardır
Tablo 22 : Kuşlar Faunası.
Takım-Familya-Tür
Kırmızı Listede
TAHMİNİ
TÜRKİYE’DEKİ
YURT DURUMU
YAŞADIĞI
Adı(Latince-Türkçe)
Tehlike
DURUMU
GÖZLENDİĞİ
ORTAM
Derecesi
BÖLGELER
KUŞLAR=AVES
A-1-1
Y=Yerli
A1-2
EX
Ma=Marmara
G=Göçmen
ST=step
A-3
E
Kd=Karadeniz
T=Transit
Or=ortam
A-4
V
E=Ege
Kz=Kış ziyaretçisi
SA=sulak alan
A-1
R
Da=Doğu-Anadolu
BG=Bölgeler
arası
DN=deniz
A-2
I
Gda=Güneydoğu
göç
DK=dağlık ve
A-3
K
Anadolu
YG=Yükselti
kayalık
A-4
O
İ=İçanadolu
göçmeni
ÇB=çalı
ve
A=Akdeniz
bahçe
BB=Bütün
bölgeler
ACCİPİTRİFORMES
ACCİPİTRİDAE
=Yırtıcı kuşlar
Accipiter nisus A-4 V Ma,Kd,E,İ,A Y,KZ Or,ÇB
66

=Doğu atmacası
Da
GALLİFORMES
PHASİANİDAE
=Tavuksular
Perdix perdix
=Çilkeklik
A-3 E,V Ma,Eİ,Kd,Da Y DK,St,ÇB
GRUİFORMES
OTİDAE
=Toykuşugiller
Otis tetrax
=Küçük toykuşu
A-1-2 E Ma,E,A,İ Y St
Coturnix coturnix
=Bıldırcın
A-4 V BB G,Y ÇB,St
COLUMBİFORMES
=Güvercin
COLUMBİDAE
=Güvercinler
Columba livia
=Kayagüvercini
A-4 - BB Y DK,St,ÇB
Streptopelia
decaocto
A-4 - BB Y ÇB
=Kumru
PİCİFORMES
PİCİDAE
=Ağaçkakangiller
Dendrocopus minor
=Küçük ağaçkakan
A-4 V BB Y Or,ÇB
PASSARİFORMES
=Ötücükuşlar
ALAUDİDAE
=Tarla kuşugiller
Alauda arvensis
=Tarla kuşu
- - Ma,Kd,E,A,İ,Da Y St,ÇB
HİRUNDİNİDAE
=Kırlangıçgiller
Hirundo rustica
=İs kırlangıcı
- O BB G ÇB
MUSCİCAPİDAE
Muscicapa striata - O A G ÇB,Or
67

=Gri sinekkapan
TURDİDAE
=Ardıçkuşugiller
Tudus merula
=Karatavuk
Saxicola ruberta
=Çayır kuşu
SİTTİDAE
=Sıvacıkuşugiller
Sitta krüperi
=Anadolu sıvacısı
CORVİDAE
=Kargagiller
Pica pica
=Saksağan
Corvus frugilegus
=Ekinkargası
PASSARİDAE
=Serçegiller
Passer domesticus
=Ev serçesi
FRİNGİGİLLİDAE
=İspinozgiller
Fringilla montifringilla
=Dağispinozu
Carduelis spinus
=karabaş iskete
- O BB Y ÇB,Or
- O BB Y St
- O BB Y Or,ÇB
- O BB Y ÇB,St
- O Ma,Kd,E,A,İ,Da, Y,KZ St,ÇB
- O BB Y ÇB
- O Ma,Kd,A,İ,Da KZ Or,ÇB
A-4 V BB Y,KZ Or,ÇB
68

F.3.3. Hayvan Yaşama Hakları
F.3.3.1. Evcil Hayvanlar
F.3.3.1.1. Sahipli Hayvanlar
İlimizde sahipli olarak bulunan hayvan türleri; Kedi, Köpek, Kafes kuşları ve akvaryum
canlılarıdır. Akvaryum canlıları ve kafes kuşlarının sayıları hakkında pek bilgi
bulunmamaktadır.
İlimizde 100 civarında sahipli kedi, 200 civarında sahipli köpek bulunmaktadır. Bu
hayvanların korunması ( aşılama, hastalıkla mücadele, vs.) gerek özel veteriner klinikleri,
gerekse başvurulduğunda Belediye ve Tarım İl Teşkilatları tarafından yapılmaktadır.
F.3.3.1.2. Sahipsiz Hayvanlar
İlimizde Sahipsiz Hayvanlarla ilgili olarak barınak yapılma aşamasında olup,faaliyete
geçtiğinde aşılama ve kısırlaştırma faaliyetleri uygulanacaktır. 2009 yılında 500 adet köpek
kısırlaştırılmıştır.Bunların 300 tanesi Uşak Belediyesi,200 tanesi Sivaslı Belediyesi tarafından
kısırlaştırılmıştır.
F.3.3.2 Nesli Tehlike Altında Olan ve Olması Muhtemel Olan Evcil Hayvanlar
Konuyla ilgili bilgi edinilememiştir.
F.3.3.3 Hayvan Hakları İhlalleri
İl genelinde konuyla ilgili bir çalışma yapılmamıştır.
F.4 Hassas Yöreler Kapsamında Olup Çeşitli Bilgilerin İsteneceği Alanlar
F.4.1. Milli Parklar
Başkomutanlık Tarihi Milli Parkının bir kısmı (2.856,5 hektar) Banaz ilçesi Büyükoturak
Kasabası sınırları içersinde kalmaktadır.
F.4.2 Tabiat Parkları
Uşak ilinde Tabiat Parkı yoktur.
F.4.3. Tabiat Anıtı
Banaz ilçesi, Bahadır köyü Tepedelen mevkiinde Anıt Ağaç olarak tescil edilmiş Şekil
16’da bir adet Karaçam Ağacı vardır.
69

F.4.4. Tabiat Koruma Alanları
İlimizde Tabiatı koruma alanı olarak ayrılmış saha yoktur.
F.4.5. Orman İçi Dinlenme Yerleri
Banaz ilçesi, Banaz köyü Evrendede mevkiinde 2.0 ha. büyüklüğünde Evrendede orman
içi dinlenme yeri vardır.
F.4.6. Sulak Alanlar
İlimiz sınırları içersinde bulunan Sulu Tarım Alanları
Tablo 23 : Sulama Tesisleri ve Kapladıkları Alan.
Sulama Tesisleri
Sulama Alanları /HA.
Uşak Merkez Yenişehir- Güneli Sulaması 681
Uşak Merkez Hisarköy- Kısıkköy 300
Uşak Merkez Mesudiye- Altıntaş Gölet ve Sulaması 350
Uşak Merkez Karaağaç Göleti ve Sulaması 164
Uşak Eşme Ahmetler Göleti 67
Uşak Eşme Karaahmetli Göleti ve Sulaması 18
Uşak Eşme Üçpınar Göleti ve Sulaması 242
Uşak Eşme Takmak Göleti ve Sulaması 280
Uşak Eşme Güneyköy Göleti ve Sulaması 45
Uşak Uluıbey Hasköy Sulaması 60
Toplam 2.207
F.4.7. Biyogenetik Rezerv Alanları
Uşak ilinde muhafazası teminat altına alınmış bir veya birden fazla tipik,emsalsi nadir
veya tehlike altında bulunan habitat,biyosönez ve ekosistem ile karekterize olunan alanlar
yoktur.
F.4.8. Biyosfer Rezerv Alanları
Konu ile bilgi edinilemiştir.
F.4.9. Özel Çevre Koruma Bölgeleri
İlimizde Özel Çevre Koruma Bölgeleri bulunmamaktadır.
70

F.4.10. Av Hayvanları Koruma ve Üretme Sahaları
Uşak İlinde av hayvanı koruma ve üretme sahası yoktur. Ancak Merkez Av Komisyonu
kararı ile her yıl değişik alanlar av hayvanlarının üremesi ve korunması amacı ile ava yasak
bölge ilan edilmektedir.
F.4.11.Su Ürünleri Üretim Sahaları Çevresindeki Kıyılar
Tarım Bakanlığınca yayınlanan 2000-2002 dönemi Su Ürünleri avcılığını düzenleyen
34/1 ve 34/2 numaralı sirkülerler gereği İlimiz sınırları içersinde merkez Karaağaç, Altıntaş ve
Eşme Karaahmetli, Üçpınar ve Toprakdere göletleri Ticari Su Ürünleri avcılığına tamamen
yasaklanmış. Diğer göletlerde yetişen balık türlerine göre zaman yasakları yürürlüğe
konmuştur.
İlimizde bulunan tüm göletlerde Amatör Balık avcılığı Tarım il Müdürlüğünden Amatör
balıkçı belgesi alınması kaydıyla zaman yasakları haricinde serbest bırakılmıştır.
Amatör veya ticari kaçak balık avcılığının kontrol altında tutulması için İl Tarım
Müdürlüğü kontrolörleri tarafından periyodik kontroller yapılmakla beraber Kolluk
Kuvvetlerinin(Jandarma) yapacağı kontrollerin daha caydırıcı olduğu görülmüştür. Bu yüzden
adı geçen göletler başta olmak üzere İlimiz sınırları içersinde iç sularda Jandarma
kontrollerinin daha düzenli ve sık yapılması kontrol faaliyetlerinin daha sağlıklı yürümesini
sağlayacaktır.
F.4.12. Endemik Bitki ve Hayvanların Yaşama Ortamı Olan Alanlar
İlimizde endemik bitki ve hayvanların yaşama ortamları bulunmamaktadır.
F.4.13. Koruma Altına Alınan Yabani Flora – Faunanın Yaşama Ortamı Olan
Alanlar
İlimizde koruma altına alınan yabani flora ve faunanın yaşama ortamları
bulunmamaktadır.
F.4.14. Akdeniz’e Has Nesli Tükenmekte Olan Deniz Türlerinin Yaşama ve Beslenme
Ortamı Olan Alanlar
İlimizin denize sınırı bulunmamaktır.
F.4.15. Kültür ve Tabiat Varlıklarının Bulunduğu Koruma Alanları
Taşınmaz Kültür varlıkları
Yasalarda sayılan Taşınmaz Kültür Varlıkları genel olarak; Kaya Mezarlıkları, Yazılı-
Resmi- Kabartmalı Kayalar, Resimli Mağaralar, Höyükler, Tümülüsler,Ören Yerleri- Akropol
ve Nekropoller, Kaleler, Hisar- Burç ve Surlar, Tarihi Kışla- Tabya ve İstihkamlar ile buralarda
71

ulunan sabit silahlar, Harabeler ve Kalıntılar, Kervansaraylar, Han- Hamam ve Medreseler,
Kümbet- Türbe ve Kitabeler, Köprüler, Su Kemerleri, Su Yolları, Sarnıç ve Kuyular, Tarihi
Yolların Kalıntıları, Mesafe Taşları, Eski Sınırları Belirtilen Delikli Taşlar, Dikili Taşlar,
Sunaklar, Tersaneler, Rıhtımlar, Tarihi Saraylar, Köşkler, Evler, Yalılar ve Konaklar
F.4.16. Sit Alanları
F.4.16.1. Kentsel Sit
Uşak İli Merkezinde Tescili Yapılanların Listesi:
Çeşme
Kırık Minare Mescidi
Aliağa Camii
Hacı Kemal Türbesi
Alaa Çeşmesi
Akseli Müftü Medresesi
Hebil Çeşmesi
Sünnetçi Çeşmesi
Kaleardı
Kurşunlu(Büngüldek) Cami
Hasan Hilmi Anaokulu
Celep Çeşmesi
Paşa Çeşmesi
Hacı Veli Çeşmesi
Keleter Hamamı
Emir Hasan Çeşmesi
Halitoğlu Hanı Sıra Dükkanlar
3 Adet Çeşme
Aslan Çeşmesi
79 Adet Konut
Zafer İlkokulu
Karaali(Kareler) Camii
İlyas Hoca Çeşmesi
Karaali(Kareler) Kitaplığı
Deveci Çeşmesi
Paşa Hanı
Sofular (Çingeli) Çeşmesi
Ulu Camii
Yılancı Çeşmesi
Sarraflar Çarşısı
Koca Çeşme
Uzun Çarşı
Bedesten(Arasta)
Çıngıllı Hamamı
Zincirli Camii
Cim Cim Çeşmesi
Ercebucak Çeşmesi
Halit Ziya Uşaklıgil Ortaokulu
Hacı Zeybek Camii
Burma camii
Çakaloz Camii
Gazi Mustafa Kemal İlkokulu
Deve Hanı
Nur Camii
Cezaevi
Eski Adliye Binası
Cinibiz Camii
Ulubey Ulu Camii
Belediye Binası
Hacı Kadem Türbesi
Şeyh Alaattin Türbesi
Yeşilyurt Camii
Sivaslı Hacı Sultan Türbesi
Karahan Köprüsü
Sivaslı 3 Çeşme ve Mezarlık
Sivaslı Cami ve Çeşme
Sivaslı Köyodası
Sivaslı Köy Mezarlığı ve Çeşme
Sivaslı Kakeş camii
Ak Çeşme
72

Sivaslı Pınarbaşı Camii
Paşam sultan Türbesi
Banaz Düzkışla Camii
F.4.16.2. Tarihi Sit
Atatürk Müzesi: Mustafa Kemal Atatürk ilk defa, 2 Eylül 1922 tarihinde İsmet
İnönü, Asım Gündüz,1. Ordu Komutanı Nurettin ve Kemalettin Sami Paşalar ile birlikte
Uşak’a gelmişlerdir. Atatürk erkanı ile birlikte şimdiki Atatürk Müze’sinde kalmışlardır.
Müze Binası geniş bir bahçe içersinde cephesi caddeye bakan iki katlı bir binadır.
Alt katta boydan boya bir salon köşelerde birer oda, orta yerden yanlara açılan kapılar
bulunmaktadır.
Üst kata alt kat içersinden ahşap bir merdiven ile çıkılmaktadır. Üst katta boydan
boya uzanan salonun etrafında odalar sıralanmaktadır.
Alt katta Etnografik eserler, üst katta ise Atatürk’le ilgili resimler, eşyalar,Uşak’ın
harp yıllarına ait fotograflar, Atatürk’le ilgili kitapların sergilendiği küçük bir kütüphane ile eski
Türk evinin yaşantısını yansıtan eşyalar teşhir edilmektedir.
Atatürk Müzesinin arka tarafına düşen geniş bahçesi park olarak kullanılmaktadır.
Şekil 13 : Atatürk Evi.
73

F.4.16.3. Arkeolojik Sit
Merkez İlçe’de Sit Alanları
Sarayaltı höyüğü
Akse Köyü asarı
Ortaköy asarı
Çarıkköy yerleşimi
Kabaklar köyü höyüğü
Kediyünü höyüğü
Koyunbeyli höyüğü
Elmacık köyü höyüğü
Aktaş köyü yerleşimi
Kayaağıl kaya mezarları
Güre köyü tümülüsleri
Çamyazı köyü höyüğü
Büyük İlyaslı höyüğü
Şükraniye köyü, Yele höyük
Yeşildere köyü, Göztepesi tümülüsü
Yoncalı köyü, üçkuyuşlar mevkisi
İbrahim Kahya köyü, Asartepe tümülüsü
Çınarcık köyü, Çınarcık Nekropolü
Kalfa Köyü, Çanlı höyük
Ulucak köyü, Kaletepe yerleşimi
Cinali höyüğü
Bölme höyüğü
Altıntaş köyü
Güneli köyü, Tuzla mevkii Nekropolu
Derbent köyü, derbent höyük
Alanyurt köyü
Banaz İlçesi Sit Alanları
Ahat köyü(Akmonia Antik Kenti)
Çiftlik köyü höyüğü
Kuşdemir köyü, Kuşdemir tümülüsü Öksüz köy höyüğü
Çamsu köyü, Çamsu höyüğü
Yeniceköy nekropol alanı
Ahat köyü, Çeçtepe tümülüsü
Susuz köy Keromonsigora
Dümenler köyü, dümenler höyüğü
Kızılcasöğüt Nekropolu
B. Oturak Kasabası,B. Oturak höyüğü Oturak köyündeki mezarlar
Çiftlik köyü nekropolu
B. Oturak kasabası Kezviran Mahallesi
Ahat köyü nekropol alanı
Şaban köyü Nekropol alanı
İslamköyü-Şabanköyü Tümülüsleri
Karahallı İlçesi Sit Alanları
Dumanlı köyü doğusu Arkeolojik yerleşim yeri Coğuplu köyü Arkeolojik yerleşim yeri
Koca Saka Mezarı
Külköy yakını yerleşim yeri ve Kilisesi
Söğütlü Öreni
Duraklı köyü yerleşim alanı
Sivaslı İlçesi Sit Alanları
Sebaste kenti
Sebaste tümülüsleri
Ketenlik köyü Nekrapolü
Akarca höyüğü
Cin oğlu nekrapolü
Hendek mevkisi yerleşimi
74

Hacım köy yerleşimi
Dede çamı tümülüsü
Çayırlı pınar tümülüsü
Hanoğlu nekrapolü
Payam alanı mevkiisi
Yayalar höyüğü
Eşme İlçesi Sit Alanları
Yaylak mevkii nekropolu
Düzköy, Mesotimelos
Kemerdağı tümülüsleri ve yerleşim yeri
Kolonkaya köyü, Mezarlık sahası
Ağabey köyü mezarlığı
Akçaköy su sarnıcı
Yeleğenköyü yerleşimi
Düdüklü arazisindeki yerleşim yeri
Köyiçi yerleşim yeri
Bizans yerleşimi
Karaahmetli nekropol sahası
Güllü köyü asarı
Ulubey İlçesi Sit Alanları
İnay Köyü Süpürgeli tepe höyüğü
Dutluca köyü, Dutluca Höyük
Sülümenli köyü Blaundus antik kenti
Çırpıcılar Köyü, Clanudda Antik kenti
Avgan Kasabası, İkizhöyük tümülüsleri
Külçen Köyü, Külçen Höyüğü
Avgan kasabası, Höyük mevkii tümülüsleri Hasköy, Hasköy asarı
Aksaz Köyü, Aksaz Hamamı
Hasköy, Koca tarla Höyüğü
Karaca Ahmet köyü , Balçıklı Kemikli Tepe Fosil Yatakları
Köseler Köyü Höyüğü
F.4.16.4. Doğal Sit
Anıt Ağaç:İlimiz Banaz İlçesi Bahadır Köyü Tepedelen mevkiinde bulunan Tepedelen
Çamının; Boyu : 11 metre Çapı : 3.05 metre Çevresi : 9.60 metre Rakımı
:1870 metre Yaşı : 500-1000 yıl arası Kapladığı Alan : 380 m2 Yedi Kişinin
kollarıyla ancak gövdesini sarabildiği Çam Ağacı Orman Bakanlığınca “Anıt Ağaç” olarak
tescil edilmiş ve koruma altına alınmıştır. Gerçekten görülmeye değer nadide tabiat
değerlerinden biridir.
75

Şekil 14 : Anıt Ağaç.
Ulubey Kanyonu:İlimizin güney ve güneybatı kesiminde, jeolojik yapının özelliğinden
dolayı oluşmuş kanyonlardır.
Ulubey ilçesinde, Uşak Karahallı karayolunun doğusunda bulunan, kazancı deresinin ve
Banaz Çayı’nın oluşturduğu kanyonların toplam uzunluğu 75 km.ye ulaşmaktadır. Kanyonun
sırtlarında bulunan Belediyeye ait çamlığı kanyonlara bağlayan bir merdiven uzanmaktadır.
Şekil 15: Ulubey Kanyonu.
76

Clandras Köprüsü: Banaz Çayı üzerindedir. Lidyalılar tarafından kral yolu üzerinde
yaptırılmıştır. Kemer uzunluğu 24 m. ,derinliği 17m. , eni 1.75 m. ‘dir. Kalemle işlenmiş
kemerin taşları zivanalı olarak birbirine kenetlendirilmiştir. Karahallı ilçemizdedir.
Şekil 16 : Clandras Köprüsü.
F.4.17. Dünya Kültür ve Tabiat Mirasının Korunması Sözleşmesinde Yer Alan “Kültürel
Miras” ve “Doğal Miras” statüsü verilen Kültürel, Tarihi ve Doğal Alanlar
F.4.17.1 Anıtlar
1-Göğem Zafer Anıtı: 2 Eylül 1961 yılında yunan orduları Baş Komutanı General
Trikopis’in teslim aldığı Göğem köyündeki bölmeli tepe üzerinde yapılmıştır. Yerden 1 m.
Yükseklikte geniş bir mermer kaidenin ortasında yükselen gene mermerden bir sütunun
yanındaki plakada bir kitabe vardır. Uşak’a 15 km. mesafede olup, her türlü araçla gidilebilir.
2-Banaz Şehitler Abidesi: Banaz ilçesinde bulunan bu abide Kurtuluş savaşında şehit
olanların hatıraları için dikilmiştir. Küçük bir mermer kaide üzerinde yükselen gene mermer
bir sütundan ibarettir. Bunun çevresinde mermer mezarlar vardır. Mermer sütun üzerinde bir
kitabe yer almaktadır.
F.4.17.2. Yapı Toplulukları
Bu konuda herhangi bir çalışma yapılmamıştır.
F.4.17.3. Sitler
Konuyla ilgili ayrıntılı bilgi F.5.16 bölümünde verilmiştir.
77

F.4.17.4 Doğal Miras Kapsamına Giren Alanlar
Doğal miras kapsamına giren alanlarda anıtlar F.5.11.1.1, sitlerle ilgili bilgiler F.5.16
bölümünde verilmiştir.
F.4.18. Akdeniz de Ortak Öneme Sahip 100 Kıyısal Tarihi Sit Alanları
İlimizde bulunmamaktadır.
F.4.19. Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği’ne Göre Belirlenen “Kıta İçi Yüzeysel Suları
Kapsayan İçme ve Kullanma Suyu Rezervuarları”
İçme ve kullanma suyu rezarvuarlarının maksimum su seviyesinden itibaren 300 metre
genişlikteki alanda başka bir sondajın yapılmasına Köy Hizmetleri tarafından müsaade
edilmemektedir.İl sınırları içersinde açılan sondajlarda koruma alanı mesafesi 300 metre’dir.
F.4.20. Hava Kalitesi Kontrol Yönetmeliği’nde Belirlenen Hassas Kirlenme Bölgeleri:
Hassas kirlenme bölgeleriyle ilgili olarak ilimizde yapılmış herhangi bir çalışma
bulunmamaktadır.
F.4.21. Jeolojik ve Jeomorfolojik Oluşumların Bulunduğu Alanlar:
Temelde yer alan ve prekambriyen ‘e ait olan gnays, mikaşist, kuvarsitşist, kuvarsit ve
beyaz mermerlerden meydana gelmiştir. Eski formasyonlar, İçbatı Anadolu bölümü’ndeki
daha yeni arazilerin altına sokulmuş bulunurlar. Menderes masifinin ( Saruhan- Menteşe
Masifi) devamı olan bu metamorfik arazi Murat Dağı Paleozoyik tabakalarının akarsular
tarafından aşındırılmasıyla yüzeye çıkmış bulunurlar.
Bunların üzerine Söbü Alan’da geniş bir yer kaplayan Metaformik şistler ve kuvarsitli
şistler gelir.Bunlarda henüz fosil bulunmamasıyla birlikte,Alt Paleozoyik yaşında oldukları
söylenebilir. Zira bu şist fillatlar ,Denizli-Başkarcı Kadılar kesiminde graptolitli şist ve fillatlara
çok benzemektedir.Bunların üst düzeyindeki fillatların arasında kalmış beyaz mermer
merceklerine rastlanıyor ki,bunlar da Alt Paleozoyik (ordovisiyen-Silurijen)olabilir.
Bunların üzerine,Gediz uluyolu ile Şeker Fabrikasının beyaz kireçlerini yapmak için elde
edilen mermerlerin alındığı taşocağı arasında meydana çıkan,fosilli ve mavimtrak renkli
kalkerler (muhtemelen Karbonifer yaşta)gelir.Murat Dağı’nın Sarıçiçek Yaylası’ndaki
platolarla bunların yanında yer alan Pleistosen buzul aşındırmasından arta kalan genişçe bir
glasyal sirk göze çarpmaktadır.Murat Dağı zirve kesiminin doğusunda mevcut olduğu bilinen
”Kuzu Gölü”nünde (Kartal Tepe’nin eteğinde)bir glasyal sirk gölü olması da muhtemeldir.
Yörede ikinci zaman arazisine rastlanmaz.Üçüncü zaman arazisi ise linyitli
formasyonlar-dır,bunları örten konglomeralar,batı kesiminde geniş alanlar kaplayan zengin
ve4 çeşitli omurgalı hayvanlar içeren (Vertebreler)Üst-Miyosen karasal formasyonlar yer
alır.Eşme’nin Balçıklı Dere mevkiinde,bir de Alçaköy’ün yanından geçen Güre Deresi’nde
78

yaptığımız araştırma ve yüzeysel kazılarda elde edip Lyon(Fransa)”Tabiat Tarihi Müzesi”nde
Prof. Dr.J.Viret ile birlikte tayinini(determinasyonu)yaptığımız omurgalı hayvan fosilleri adı
geçen görsel ve flüvyotik tabakaların Ponsiyen yaşında olduklarını göstermiştir.Karacaahmet
köyü 3-5 km kadar batısında yer alan Asar Tepe konglomeraları ise Ponsiyen’i örttüğü için
Pliyosen yaşında oldukları düşünülebilir.Gerek Ponsiyen gerekse Pliyosen yaşta oldukları
anlaşılan bu formasyonları (kalkerligre,konglomera)örten volkanik çakıllı tortullar kuzeydeki
Ahmetler Dağı’nı oluşturan andezit,trakit,bazalt gibi volkanik formasyonların parçalanarak ve
akarsuların aşındırmasından ve taşınmasında meydana geldikleri anlaşılmaktadır.Buna göre
Ahmetler Dağı ve daha kuzeybatıdaki Katrancı Dağı,Elmadağ ve İtecik Tepesi gibi rölyef
şekillerini oluşturması esli volkanik faaliyetlerin Miyosen’de başlayıp,Pliyosen’de de sürdüğü
anlaşılır.Bu volkanların bacalarını dolduran volkanik kayaçlar içinde bazen altın mineralleri de
bulunabilir.
Jeolojik kayaç ve tabakaların çeşitliliği fazla olduğu gibi çeşitli endüstrinin hammaddesini
oluşturan mineral ve madenler de yer yer saptanmış bulunuyor ki bunlar yöre için doğal bir
kaynaktır.
F.4.22. Tarım Alanları
İlimizde tarım alanları 4 sınıftan oluşmaktadır. 1. sınıf araziler il yüzölçümünün %2.8’ini,
2. sınıf araziler %9.6’sını, 3. ve 4. sınıf araziler yüzölçümün%12.4’ünü olmak üzere toplam
yüzölçümün%37.2’sini teşkil etmektedir. Geriye kalan %62.8’ini ise 5,6,7 ve 8. sınıf topraklar
oluşturmaktadır.
İlimiz büyük toprak gurupları bakımından %40’ kahverengi orman, %32.1’i kireçsiz
kahverengi orman, %11.2 kahverengi, %2.4’ü alüviyal toprak guruplarından oluşmuştur.
Arazi kullanma kabiliyet sınıfları bakımından ise 1.sınıf araziler il yüz ölçümünün %2.8’ini
teşkil ederler.Tamamı %2’den daha düşük eğilimlidir.Sulu ve kuru tarım ile bahçe tarımı
yapılmaktadır.
II.sınıf araziler ise %9.6’lık bir bölümü oluşturmakta olup %95’i eğim %2.6
seviyesindedir.
III.sınıf araziler ise %12.4’ünü teşkil eder bunlarında %19’u hafif %79’u orta eğimlidir (
%6-12 ) Bu toprakların %76.3’ü orta derinliktedir. kuru, sulu tarım,çayır-mera ve orman-funda
alanı olarak kullanılmaktadır.
IV.sınıf araziler ise genel yüz ölçümünün %12.4’ünü teşkil eder.Bunların %92.5’i orta
eğimli %4.1’i dik eğimlidir.
İl yüz ölçümünün %62.25’i ise V,VI,VII ve VIII.sınıf topraklar oluşturmaktadır.
Kuru tarımda kullanılan arazinin %3.1’i düz,%51.9’u orta, %18.1’i dik eğilimlidir. %7.1’i
derin, %39.1’i orta derin, %52.1’i sığ, %1.6’sı çok sığdır.Erozyon ise %6.7 sinde hafif,
%43.2’sinde orta %49.8’inde şiddetli, %3’ünde ise çok şiddetlidir.
79

Çayır-mera olarak kullanılan arazilerin ise %2.7’si düz, %1.4’ü hafif, %23.2’si orta,
%72.7’si dik eğilimlidir.
Bu arazilerin %2.7 si hafif, %3.6‘sı orta %38.6’sı şiddetli ve %55.1’i ise çok şiddetli
erozyona maruzdur.Bu toprakların ise %59’u çok sığdır.
KAYNAKLAR:
Uşak Müze Müdürlüğü
Turizm il müdürlüğü
Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Uşak İli Arazi Varlığı, Ankara 1997
21. Yüzyılın Eşiğinde Uşak Sempozyumu, 2001
Orman İşletme Müdürlüğü
Prof. Dr. M.ÖZTÜRK, Prof. Dr. Ö. SEÇMEN, Doç Dr. Y.GEMCİ, Dr. G.GÖRK, Ege Bölgesi
Bitki Örtüsü, İzmir, 1990
Kaymakamlıklar
80

G. TURİZM
G.1.
Yörenin Turistik Değerleri
G.1.1. Yörenin Doğal Değerleri
G.1.1.1 Konum
Merkez ilçe: Örencik Termal Tesisleri ,Karun Hazineleri,Burma Camii,Paşa Hanı
Banaz ilçesi: Hamam Boğazı Termal Tesisleri.
Ulubey İlçesi : Blaundus Antik Kenti
Karahallı ilçesi: Clandıras köprüsü
Sivaslı : Sebaste Antik Kenti
G.1.1.2. Fiziki Özellikleri
Jeotermal Kaynaklar:
Hamamboğazı Kaplıcaları: Kültür ve Turizm Bakanlığınca 2004 yılında Termal Turizm
Merkezi olarak değerlendirilerek 49 yıllığına tahsis edilmiştir.Kaplıcanın 256 hektarı Orman
Alanı, 156 hektarı Zirai İskan, Yol,362 hektarı genel alan olarak belirlenmiştir.Mevcut termalin
bulunduğu alanda 4 adet kuyu açılmış olup, 40 lt/sn.debiye sahiptir. 62 derece
sıcaklıktadır.Kişi başına günlük su tüketimi 700lt. olarak kabul edilen kaplıca günde 12.000
kişiye hizmet verebilecek kapasitededir. Kaplıca suyunun Fiziko-kimyasal ile bakteriyolojik
analizleri yapılmış, sağlık yönünden yararlı olduğu görülmüştür. Mide, bağırsak, karaciğer,
özellikle kronik dejeneratif romatizmal hastalıklara iyi geldiği tespit edilmiştir.
Örencik Kaplıcası:14 lt/sn. debiye sahiptir. 38 derece sıcaklıktadır. Kişi başına günlük
su tüketimi 700 lt.olarak kabul edilirse, kaplıca günde 750 kişiye hizmet verebilecek
kapasiteye sahiptir.
Aksaz Hamamı:4 lt/sn. ye debiye sahiptir.
Emirfakılı Kaplıcası:6 lt/sn. debiye sahiptir. 36 derece sıcaklıktadır. Sağlık açısından
yararlı bir kaplıca olduğu belirtilmiştir.
G.1.2. Kültürel Değer
Köprüler:
Clandıras Köprüsü: Banaz Çayı üzerindedir. Lidyalılar tarafından kral yolu üzerinde
yapılmıştır. Kemer üzerinde uzunluğu 24 m., derinliği 17 m., eni 1.75 m.dir. Taşlar kalemle
işlenmiş kemerin taşları zivanalı olarak birbirine kenetlendirilmiştir. Karahallı ilçemizdedir.
81

Çataltepe Köprüsü: Osmanlı dönemine ait 3 gözlü bir köprüdür. Kimin tarafından
yaptırıldığı bilinmemektedir. Gediz nehri üzerindeki köprü eski kervan yolu üzerinde
bulunmaktadır. Bugün bile kullanılabilir durumdadır.
Hacı Gedik Köprüsü: Uşak-Karahallı arasında kese yol üzerinde olup,1900 yılında Hacı
Mustafa Efendinin şahsi eseridir.
Beylerhan Köprüsü: Gediz Nehri üzerinde, Germiyan Beyliği veya Osmanlı ilk
döneminde yapıldığı sanılmaktadır. 6 gözlü, 30 m. Uzunluğunda, 3.5 m. Genişliğinde, 7.5 m.
Yüksekliğinde taş köprüdür.
Çanlı Köprüsü: 1225 ‘de “Sipahsalar Secuittin” adında bir zat tarafından yaptırılan
köprünün bir kitabesi vardır. Kemerli olan köprü Selçuk Mimarisi tarzındadır.
Hanlar:
Hacı Gedik Hanı: Halıpazarı mevkiinde iki katlı taş bina olup alt ve üstte 30+30 dükkan
bulunmaktadır.
Paşa hanı(Taşhan): Tiritoğlu Mehmet Paşa bir Fransız Mimara, 1898 tarihinde
yaptırmıştır. İki katlıdır. Taş yapıdır.Alt katta iç-dışlı dükkanlar, üst katta 30 kadar oda vardır.
Şu anda Turizm Bakanlığı denetiminde mülkiyeti Dülgeroğullarında özel Otel statüsünde
hizmet vermektedir.
Camilerimiz:
Ulu Camii: Yapılış tarihini açıkça belirten bir kaynak yoktur. Yapı tarzı Germiyan Beyliği
devrinin mimari özelliğini taşımaktadır. Cami bir büyük altı küçük kubbelidir. İçten içe sahası
18.5*22=407 m 2 . dir.
Şekil 17 :Ulu Camii.
82

Burma Camii: Yapılış tarihini belirten kitabesi yoktur. Evliya Çelebi bu camii hakkında
Ulu Camii’den 158 yıl sonra yapıldığını belirtmiştir. Minaresinin burmalı olmasından dolayı
Burmalı Camii adını almıştır. İki kubbelidir.
Uşak Tarihi Evleri:
Günümüzde Osmanlı yapı izlerini taşıyan evler çok az kalmıştır.Cumhuriyetin ilk
yıllarında yapılmış olan ve Osmanlı mimarisi özelliklerini taşıyan sivil mimari örnekleri Aybey,
Işık, Karaağaç ve Kurtuluş Mahallelerinde rastlamak mümkündür.
Bu evlerin genellikle birinci katı taştan, ikinci katı ahşap,cumbalı beşik çatılı ve bağdadı
sıvayla yapılmış alaturka kiremitlidir. Bu evler Kültür Bakanlığınca koruma altına alınmıştır.
Uşak Arkeoloji Müzesi:
İlimizde bulunan Arkeoloji Müzesi 23 Mayıs 1970 yılında hizmete açılmıştır.1996 yılı
başında Karun Hazinelerinin gelmesiyle düzenlenen müzede, Kalkolitik dönemden Bizans
döneminin sonuna kadar çeşitli devirlere ait taş eserler, pişmiş toprak eserler, cam eserler,
altın ve gümüşten yapılmış çeşitli ziynet eşyaları, bronz eserler, bronz, altın sikkeler ve Karun
Hazineleri sergilenmektedir.
Bunlardan bazıları Roma dönemine ait mermer heykel ve heykelcikler, madalyon ve kapı
tipi mezar siteleri, Eski Tunç, Grek, Roma ve Bizans dönemine ait pişmiş topraktan çanak
çömlekler, kase ve tabaklar ile camdan yapılmış koku kapları, gözyaşı şişeleridir.
Karun Hazineleri: Antik çağda Anadolu’nun batısında yer alan, güneyi Karai, kuzeyi Mysia,
doğusu Frigya, batısı İonia ve Aiolia bölgeleriyle çevrili alana Lidya adı verilmiştir. M.Ö. 7.
yy.ın İlk çeyreğinde Gyges ile başlayan güçlü Lidya İmparatorluğu, parayı icat ederek insanlık
tarihindeki en önemli buluşlarından birini gerçekleştirmiştir. Lidya’nın İlk Çağ dünyasının en
zengin ülkesi olmasının önemli sebebi Tmolos( Bozdağlar) dağlarından çıkan ve
Hermos(Gediz) nehrine karışan başkent Sadesten geçen Paktalos (Sart Deresi) deresinin
alüvyonları içersindeki altındır. IV. Ve son kral Kroisos, M.Ö. 560 yılında tahta geçmiş ve akıl
almaz zenginliği sayesinde Karun kadar zengin deyimiyle ününü günümüze kadar taşımıştır.
Uşak ilinin 25km. batısında, Güre köyü yakınlarındaki Lidya Tümülüslerinde kaçak kazılarda
bulunup kaçırılan ve tekrar ülkemize geri getirilen eserlere “Karun hazineleri” denilmektedir.
28 Haziran 1996 yılından bu yana Uşak Arkeoloji Müzesinde yerli ve yabancı Turist akınına
uğramıştır.
83

Şekil 18 : Karun Hazineleri
Şekil 19 :Uşak Müzesinde Sergilenmekte Olan Karun Hazineleri.
84

Etnografya Müzesi:
1 Eylül 1978’de açılan bu müze bir Osmanlı yapısı olup, İstiklal Savaşından sonra
Yunan Kuvvetleri Başkomutanı General Trikopis’in esir alınarak Atatürk’ün huzuruna
çıkarıldığı yerdir. İki katlı yapının zemin katı eski Uşak yaşantısını gösteren düzenlemeler ile
etnografik nitelikteki eserlerin sergisine açık olup, 2. kat, Atatürk’ün Uşak’ta kaldığı yıllardaki
anısına istinaden düzenlenmiştir. Atatürk’e ait pek çok eser ile Kurtuluş Savaşındaki
istilacıların zulümlerini fazla fotoğraflar ile Uşak ve yöresine ait halı ve kilim gibi eserler
bulunmaktadır.
Yöresel Yemekler
Uşak Tarhanası: Un, yoğurt, kırmızı ve yeşil biber, soğan, domates ve tercihe göre
haşlanmış nohut veya fasulye katılarak hazırlanmış hamurun 15-20 gün mayalandırılması ile
hazırlanır. Besin değeri çok yüksektir.
Şekil 20 : Uşak Tarhanasının Yapılışı.
Şekil 21 : Uşak Tarhanası.
85

Yumurta Sızdırması:Yumurtalar kaynar suda haşlanır.Haşlanmış yumurtalar kevgirle
geniş bir tabağa alınır.Üzerine yağda kavrulmuş salça isteğe göre taze yoğurt dökülerek
servis yapılır.
Ciğerli Bulgur:Elle kıyılmış kuzu veya keçi ciğeri ve bulgurla yapılır. Döndürme:Yufkalı
hamur hazırlanır. Kalınca yufka açılarak içersine ıspanak, rendelenmiş kabak, peynir
katılarak içi yağlanmış bakır bir siniye döşenerek pişirilir.
Arap Aşı: Şekersiz peltenin sinilere dökülmesi ve sinide küçük küçük kesilmesidir.
Hazırlanan bol sirkeli ve acılı çorba ile yenilir.
Keşkek: Özel yöntemle kabuğu soyulmuş buğdayın kaynatıldıktan sonra dövüle dövüle
hazırlanır. Üzerine et suyu dökülerek servis edilir.
Alaca Tene: Küçük taneli yeşil mercimek aşının içersine bulgur ilave edilerek
hazırlanmasıdır.
Köpük Helva
Höşmerim
Tahin Helva
Yöresel Türkülerimiz
Kiremitte Buz musun Gelin misin?
İslamoğlu
Ormandan gel a cavırın kızı ormandan
Gelenek Görenekler
Uşak’ta kuşaktan kuşağa geçerek günümüze dek gelen alışkanlıklar yani Gelenekler ve
farklı bir davranış biçimini veya daha faydalı şeklini düşünmeksizin o şeyi görüle geldiği gibi
yapma alışkanlıkları görenekler bugün eski yaygınlıkta olmamakla birlikte gene de toplumda
görülebilmektedir.
Evden bir yolcu çıkınca kapı eşiğine su dökülür.
Evden yolcu veya gelin çıkınca bunların hemen arkasından ev süpürülmez. Eğer
süpürülürse bunların bir daha geri dönmeyeceğine inanılır.
Birinin elinden sabun, bıçak veya kesici bir şey almak uğursuzluk sayılır.
Mahalle ve sokak aralarında, geçen bir erkeğin önünden kadınlar geçemez.
Sosyal ve Kültürel Faaliyetler:
1-Eşme Turistik Kilim, Kültür ve Sanat Festivali: 29-30-31 Mayıs tarihlerinde Eşme
İlçesinde, Uluslar arası nitelikte, 1994 yılından beri Eşme Kaymakamlığı ve Belediye
Başkanlığı tarafından, 7 ülkeden 500 kişinin katılımında, Eşme Kilimlerini tanıtıcı nitelikte
düzenlenen Festivaldir.
86

Şekil 22 : Eşme Kilimleri.
2-Sivaslı Çilek Festivali: Her yıl Mayıs sonu Haziran başında Sivaslı İlçesinde, Ulusal
nitelikte, 1986 yılından beri Sivaslı Kaymakamlığı ve Belediye Başkanlığı bünyesinde, Evrenli
Doğal Parkında yapılan, Çilek ürününün pazarlanmasını kolaylaştırmak, ülke bazında
Sivaslıyı tanıtmak için düzenlenen festivaldir.
Şekil 23 : Sivaslı Yöresinde Yetişen Çilekler
87

3-Kurtuluş Haftası Şenlikleri: 30-31 Ağustos-1 Eylül Tarihleri arasında, Uşak
Merkezde, Uluslar arası nitelikte, 6 yıldan beri, Uşak Belediyesi tarafından düzenlenen
Kurtuluş Günlerinin kutlanması ve İli tanıtıcı festivaldir.
4-Karahallı Tekstil ve Dokuma Festivali: İlimiz Karahallı İlçesinde 1 yıldan beri, 2 Eylül
tarihinde Karahallı Kaymakamlığı ve Belediyesi tarafından düzenlenen, Tekstil tanıtıcı
festivaldir.
5-Yayla Şenliği: 10 Haziran tarihinde, Merkezde, ulusal nitelikli, Belediye Başkanlığınca
düzenlenen festivaldir.
G.2. Turizm Çeşitleri
Doğa Turizmi:
İlimiz Ulubey ilçesi sınırları içersinde bulunan 75 km. uzunluğundaki kanyonlarda, atlı
yürüyüş,köy turizmi projelendirme çalışmaları devam etmektedir.
Proje gerçekleştirildiği takdirde, ilimizde bulunan aşağıdaki atlı ihtisas kulüplerinden at
temin edilebilir.
Spor Turizmi:
Bisiklet Turları: Murat dağında bisiklet turlarına elverişli doğal alanlar bulunmaktadır.
Cirit: Yöremizde gelişmiş olan cirit, Orta Asya’dan beri oynanan bir ata sporudur.
İlimizde her yıl Nisan ayında Türkiye genelinde müsabakalar düzenlenmektedir.
Cirit atlarının en büyük özelliği, ani manevra kabiliyetinin yüksekliği ile atın insanla aynı
anda özdeşleşmesidir. Cirit atıldıktan sonra, at manevra yaparak sahibine cirit çubuğunu
vurdurmamak için geriye ani dönüş yapar.
Şekil 24 : Cirit sporu müsabakalarından görüntüler.
İlimizde Bulunan Atlı Spor Kulüpleri:
1-Uşak Atlı İhtisas Spor Kulübü (Merkez)
2-Binicilik Atlı İhtisas Kulübü (Merkez)
3-1 Eylül Atlı İhtisas Kulübü (Merkez)
88

4-Geleneksel Atlı Cirit
5-Yeni Eşme Spor Kulübü (Eşme)
6-Göğem Atlı Cirit İhtisas Kulübü (Merkez-Göğem Köyü)
7-Bozkuş Stad Spor Kulübü (Merkez- Bozkuş Köyü)
Av Turizmi:
Uşak ilinde yaban domuzu, keklik, göde, tavşan tilki avları yapılabilmektedir.İlimizde
avcılık kulübü bulunmaktadır.
Sağlık Turizmi:
Hamamboğazı Kaplıcası, Örencik Kaplıcası,Emirfakılı kaplıcası. (Bu konuyla ilgili
ayrıntılı bilgi G.1.1.2. Fiziki özellikler bölümünde verilmiştir.)
G.3. Turistik Altyapı
İşletme Belgeli Oteller:
1. Otel Şahlan 1:
Yıldız
2 Yıldız
Adres
İsmetpaşa Cad. No:39/A
Oda sayısı 21
Yatak sayısı 42
Lokanta ve Bar
100 Kişilik
2. Otel Şahlan 2:
Yıldız
2 Yıldız
Adres
Mimar Sinan Cad. Burma Cami Karşısı
Oda sayısı
55 (1 Suit)
Yatak sayısı 111
Lokanta ve Bar
150 Kişilik
3. Otel Onarslan:
Yıldız
2 Yıldız
Adres
Evren Bulvarı No:3
Oda sayısı 36
Yatak sayısı 60
4. Otel Ağaoğlu:
Yıldız
2 Yıldız
Adres
İsmetpaşa cad. No:64
Oda sayısı 24
Yatak sayısı 48
89

5. Otel Dülgeroğlu:
Yıldız
Özel Belgeli Otel
Adres
Özdemir Mah. Cumhuriyet Cad.
Oda sayısı 20
Yatak sayısı 40
Lokanta ve Bar 100
Yatırım Belgeli Oteller:
6. Ayan Oteli:
Yıldız
Adres
Oda sayısı
2 Yıldız
Sarayaltı Mah. Efe Sok. No:60
35+5 Suit
Yatak sayısı 85
7. Özçardak Oteli:
Yıldız
Adres
Oda sayısı 24
Yatak sayısı 48
8. Grand Uzcan Otel:
Lokanta
Yıldız
Adres
Oda Sayısı 54
Yatak Sayısı 90
İlimizdeki Belediye Belgeli Oteller
2 Yıldız
İslice Mah. İslice Cad. No:20
3 Yıldız
Durak Mah. Smetpaşa Cad. Yukarıkaçar Sok.
Otel Ersun, Otel Bayraktar, Otel Irmak, Otel Denizli, Otel Kilim, Otel İmge,Eren Otel
olmak üzere 7 adettir.
İlimizde faaliyet gösteren 4 adet seyahat acentası bulunmaktadır. Bunlar, Aşigo Turizm
Seyahat Acentası, Vatan Seyahat Acentası, Sözler Turizm Seyahat Acentası ve Akmonya
Turizm Seyahat Acentasıdır.
G.4: Turist Sayısı :
2009 Yılı İçerisinde;
Konaklayan Yerli Geceleyen Yerli Toplam
36.309 51.679 87.988 kişi ziyaret etmiştir.
Konaklayan Yabancı Geceleyen Yabancı Toplam
1.420 4.327 5747
90

2009 Yılı İçerisinde;
Müze Ziyaretçileri :
Yerli : 14.225
Yabancı : 172
Toplam : 14.397
G.5:Turizm Ekonomisi
Yıllar itibariyle gelen turist sayısı :
Tablo 24: 2004-2008 Yılları Gelen Ziyaretçiler Toplamı
Ziyaretçiler 2004 2005 2006 2007 2008
Yerli 98.273 116.586 99.913 101.787 107.358
Yabancı 7.288 7.972 9.707 7.837 5.551
Turist
Toplamı
105.561 124.558 109.710 109.624 112.909
2009 yılıyla ilgili bilgi edinilememiştir.
91

Tablo 25: 2009 Yılı Kayıtlarına Göre Turizm Belgeli Yeme İçme Tesisleri:
No. İşletme Adı Sınıfı
ve
Türü
Adresi Belge Sahibi Kapasitesi
1 Günebakan
Restoran
1.Sınıf
Durak Mah.
İsmetpaşa Cad.
No:101/A
UŞAK
Hür.er Cafe
Tur.Tan.San.
Tic.Ltd.Şti.
100 Kiş. Yemek Salo
130 Kiş.lik Özel Yem
Kokteyl Salonu, Ameri
Bar
2
Mega Müjde
1.sınıf
Cumhuriyet Mah.
Başaran Cad.
No:26
Banaz/UŞAK
Mega Müjde
Pide Gıda Tur.
San.Tic.
Ltd.şti.
50 Kiş.Yem.Sal.
80 Kiş.Özel Yem.ve
Kokteyl Salonu, 30
Kiş.Yem.Salonu
3
4
Uşak
Konağı
Hisarcık
Lokantası
5 Barcelona
Restorant
Özel
Tesis
1.Sınıf
1.sınıf
Köme Mah.Çavdar
Sok.
No.9 UŞAK
Bozkurt Mah.
Hisarkapı Uluyolu
No.224 UŞAK
İslice Mah. Tuğlu
Sok. No:2 UŞAK
Tahir
DEMİRKOL
Gürsel
YILDIRIM
Civanoğlu
Mobilya
Teks.İnş.Tur.
Gıda
San.Tic.Ltd.Şti.
25 Kiş.Yem.Sal. 15 Kiş.
Yem.sal.(2 ad.) 70
Kiş.yem.sal.150 kiş.açık
yem.salonu
60 kiş.yem.sal.( 2 ad.)
42 kiş.yem.sal. 200
kiş.açık yem.sal.
140 kiş.yemek salonu ve
bar
G.6. Turizm-Çevre İlişkisi
İlimizin; % 57.5’ini kaplayan platolar alçalarak Kuzeydoğu- Güneybatı yönünde
uzanmaktadır. Yaylalar sık vadi ağlarıyla yarılmış Karahallı, Ulubey ve Banaz’ın güneyinde,
Sivaslının doğusunda bulunan yaylaları ve kanyonlarına sahi, doğası bozulmayan, turizm
yönünden önemi inkar edilemez bir yapıya sahiptir.
Ancak deri sanayinin kimyasal artıklarının Dokuzsele çayı ile vadilerden akması, ekolojik
dengeyi ve çevreyi tamamen bozmuştur.
Bunun için arıtma tesislerinin kurulması, Hamamboğazı, Örencik ve Aksaz kaplıcaları
MTA Raporları doğrultusunda kirlenmeye karşı kaynak çevresinin teknik alt yapı ve çevre
düzenlemesi yapılmalıdır.
Ayrıca Turizm kaynaklarının yoğunlaştığı Ulubey ile Karahallı ilçesi arasında kalan
kesimi kapsayacak, Banaz ve Dokuzsele çayı üzerinde yer alan kanyonları ve bölgede
bulunan kaplıcaları tarihi kaynakları belirleyen 1/25.000 ölçekli bir çevre düzeni planı da ele
alınmalıdır.
92

KAYNAKLAR :
1-Uşak İl Turizm Müdürlüğü
2-Uşak Müze Müdürlüğü
93

H. TARIM VE HAYVANCILIK
H.1.Genel Tarımsal Yapı
Rakımı 906 metre olan ilimizde arazinin %37.5’i dağlık, %5.4’ü ova ve %57.1’i platodur.
Bu tarımsal yapı içersinde 1. sınıf arazi%2.8 olup %2’den düşük eğimlidir. Bu arazide sulu,
kuru ve bahçe tarımı yapılmaktadır.2.sınıf araziler%9.6’lık bir bölümü oluşturmakta ve %2.6
eğimde olup kuru, sulu tarım yapılmakta, çayır, mera, orman ve funda toprağı olarak
kullanılmaktadır.3. sınıf araziler yüzölçümün %12.4’ünü teşkil eder, %6-12 eğimlidir. Kuru,
sulu tarım yapılmakta ve çayır, mera, orman olarak kullanılmaktadır. 4. sınıf araziler
yüzölçümün %12.4’ünü teşkil edip orta ve dik eğimlidir.İlimizde genellikle kuru tarım
yapılmakta olup bu arazinin%3.1’i düz, %51.9’u orta, %18.5’i dik eğimlidir. İlimizde yetiştirilen
başlıca ürünler Buğday, Arpa, nohut, Haşhaş, Tütün ve şeker Pancarıdır.
H.2. Tarımsal Üretim
H.2.1.Bitkisel Üretim
H.2.1.1.Tarla Bitkileri
H.2.1.1.1. Buğdaygiller
BUĞDAY
Tablo 26:Buğday’ın Yıllara Göre Ekiliş Ve Üretim Miktarları
YILLAR EKİLİŞ(Ha) ÜRETİM(ton)
1999 55.881 126.930
2000 56.680 140.200
2001 54.915 107.477
2002 55.600 147.150
2003 57.750 132.605
2004 57.700 161.175
2005 58.700 182.680
2006 59.808 185.844
2007 59.921 93.565
2008 644.500Da 202.740
2009 634.200Da 219.304
94

ARPA
Tablo 27: Arpa’nın Yıllara Göre Ekiliş Ve Üretim Miktarları
YILLAR EKİLİŞ(ha) ÜRETİM(ton)
1999 67.290 184.815
2000 68.130 217.120
2001 70.910 167.502
2002 71.850 231.990
2003 75.200 175.950
2004 75.050 242.810
2005 78.058 235.574
2006 70.224 222.673
2007 70.225 68.343
2008 720.500Da 230.697
2009 732.500Da 247.148
NOHUT
Tablo 28:Nohut’un Yıllara Göre Ekiliş Ve Üretim Miktarları
YILLAR EKİLİŞ(Ha) ÜRETİM(ton)
1999 32.784 31.829
2000 43.194 34.176
2001 45.800 26.600
2002 48.570 49.567
2003 44.800 42.800
2004 46.950 47.505
2005 46.700 52.195
2006 45.273 45.198
2007 41.340 29.211
2008 413.000Da 41.090
2009 400.200Da 43.622
İlimizde nohut üretimi hububat üretiminden sonra önemli bir yer tutmaktadır. İlimizde
tarımı yapılan nohut leblebilik bir çeşittir. Bu çeşit mahalli bir çeşit olup tescili yapılmamıştır.
Halen İl Müdürlüğümüzün girişimleriyle Eskişehir Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsüyle
bu konudaki çalışmalar sürdürülmektedir. Yemeklik nohut konusunda İl Müdürlüğümüzün
demostrasyon çalışmaları devam etmektedir. İlimiz nohut ekilişinin % 99’unu leblebilik kırmızı
nohut oluşturmaktadır. Kırmızı nohut sofralık olarak ta ilimizde tüketilmektedir.
95

HAŞHAŞ
Tablo 29:Haşhaş’ın Yıllara Göre Ekiliş Ve Üretim Miktarları.
YILLAR EKİLİŞ(ha) ÜRETİM(ton)
1999 23.618 12.287
2000 5.220 2.661
2001 9.387 3.992
2002 3.656 1.471
2003 8.987 3.992
2004 7.785 8.336
2005 2.995 1.462
2006 3.698 2.051
2007 3.556 931
2008 23.607Da 873
2009 50.620Da 1797
İlimizdeki haşhaş üretimi haşhaş tohumu işleyen tesis olmaması nedeniyle daha çok yurt
dışına satışlar şeklinde ihracatçı firmalar tarafından yapılmaktadır. Bu nedenle ilimiz haşhaş
fiyatları İzmir ticaret borsası fiyatlarına göre şekillenmektedir. İlimizde kahvaltılık olarak
sürtülmüş haşhaş ve ürünleri tüketilmektedir. Yöresel olarak yapılan ünü Türkiye’ye yayılan
lezzeti tartışmasız bükme, katmer ve böreklerde bol miktarda kavrulup ezilmiş haşhaş
tohumu kullanılmaktadır. Haşhaş yağının rafine edilmesi halinde en az zeytin yağı
kalitesinde bir yağ olacağı bilim adamları tarafından söylenmektedir. Haşhaş yağı ayrıca oto
boyaları ve yağlı boya tablolarının boyasında kullanılmaktadır. Haşhaş bitkisi ilk çıkışta
yaprak uzunluğu 8-10 cm.ye ulaşıncaya kadar marul gibi tüketilen iyi bir salata çeşnisidir.
Şekil 25 : Haşhaş
96

TÜTÜN
Tablo 30:Tütün’ün Yıllara Göre Ekiliş Ve Üretim Miktarları
EKİLİŞ(ha)
ÜRETİM (ton)
YILLAR
2001 9.755 4.397
2002 9.121 6.931
2003 7.475 3.218
2004 6.870 5.427
2005 6.860 4.973
2006 6.810 4.648
2007 7.536 2.826
2008 83.200Da 6.874
2009 87.920Da 7.344
İlimizin Banaz ilçesi dışındaki tüm ilçelerinde tütün üretimi yapılmaktadır. İlimize bağlı
üretim noktalarında üretilen EGE menşeli tütünlerimiz EGE menşeinin bütün karakteristik
özelliklerini taşımaktadır.
Tablo 31:Tarla Ürünleri Üretimi.(2009)
Sıra
No
Ürün Adı Ekilen Alan (da) Üretim (Ton) Verim
(Kg/da)
1 Arpa 732.500 247.148 355
2 Buğday 634.200 219.304 347
3 Nohut 400.200 43.622 109
4 Tütün 87.920 7.344 83,5
5 Haşhaş 50.620 1.797 35,5
8 Susam 22.180 1.355 62,6
6 Şeker Pancarı 7.600 48.200 6.342
7 Ayçiçeği (Yağlık) 4.700 642 137
97

H.2.1.1.2. Yem Bitkileri
Tablo 32: Yem Bitkileri İle İlgili Bilgiler. (2009)
ÜRÜN ADLARI VE GRUPLARI
YONCA
EKİLEN
ALAN(Da)
HASAT EDİLEN
ALAN
(Da)
VERİM
(KG/Da)
ÜRETİM
(TON)
FİYATI
(TL/KG)
YEŞİL OT 5.162,05 5.485 0.10 548,500
10,280 10,262
KURU OT
1.290,51 11.872 0.40 4,748,800
GAYRİ SAFİ HASILA
(TL)
5,297,300
KORUNGA
YEŞİL OT 1.966,82 1.101 0.10 110,100
5,455 5,455
KURU OT
491,7 2.407 0.40 962,800
1,072,900
MISIR
HASIL 4,580 4,580 1.504,37 6.890 0.10 689,000
SİLAJLIK 11.695 (4.450) 11.617 (4.450) 5.329,93 (4.292,13) 81.017,75 0.10 8,101,775
8,790,775
FİĞ
YEŞİL OT 1.363,87 11.496,7 0.10 1,149,670
93,900 85,167
KURU OT
340,97 26.165 0.40 10,466,000
11,615,670
BURÇAK
YEŞİL OT 1.338,20 159 0.10 15,900
1,170 1,165
KURU OT
334,55 350 0.40 140,000
155,900
31,956,765
YULAF
YEŞİL OT 1.945,88 522,2 0.10 52,220
2,700 2,694
KURU OT
486,47 1.180 0.40 472,000
524,220
SORGUM
YEŞİL OT 5.000 130 0.10 13,000
250 250
KURU OT
1.250 280 0.40 112,000
125,000
TRİTİKALE
YEŞİL OT 3.000 382 0.10 38,200
1,150 1,150
KURU OT
750 767 0.40 306,800
345,000
MÜRDÜMÜK
YEŞİL OT 1.465,45 4.060 0.10 406,000
27,500 27,500
KURU OT
366,36 9.060 0.40 3,624,000
4,030,000
Üretim metodu genellikle serpme şeklinde olup, ürünlerin değerlendirilmesi üreticilerin
kendi ihtiyaçlarını karşılamaya yöneliktir.
H.2.1.1.3. Endüstriyel Bitkiler
Tablo 33 : İlimizdeki Endüstriyel Bitkilerle İlgili Bilgiler.(2009)
ÜRÜN ADLARI VE
GRUPLARI
EKİLEN
ALAN(Da)
HASAT EDİLEN
ALAN
(Da)
VERİM
(KG/Da)
ÜRETİM
(TON)
FİYATI
(TL/KG)
GAYRİ SAFİ HASILA
(TL)
TÜTÜN 87,920 86,143 83,54 7.196,665 8.00 57,573,320
ŞEKER PANCARI 7,600 7,600 6.342,11 48.200 0.12 5,784,000
HAŞHAŞ (KAPSÜL) 50,620 44,239 35,53 1.571,719 2.40 3,772,126
PAMUK
KÜTLÜ 35 17,5 1.50 26,250
500 500
LİF
15 7,5 - -
KEKİK 470 459 210,58 96,655 1.50 144,983
26,250
67,300,679
98

Tütün fide olarak sıraya dikilir. Şeker Pancarı ve Ayçiçeği tohumları mibzerle sıraya,
diğerleri genellikle serpme olarak ekilir. Ürün değerlendirilmesi ise tütün tüccara ve tekele,
şeker pancarı şeker fabrikasına, haşhaş T. M. Ofisine, diğerleri de ihtiyaç fazlası pazarda
tüccara satılmaktadır.
H.2.1.2. Bahçe Bitkileri
H.2.1.2.1. Meyve Üretimi
Tablo 34 : Meyve Üretimine İlişkin Bilgiler.(2009)
Sıra
No
Ürün Adı Ekilen Alan (da) Üretim (Ton) Verim
(Kg/Ağaç)
1 Üzüm 51.170 38.198 746 kg/da
2 Elma 8.736 13.958 80
3 Vişne 5.800 6.657 55
4 Kiraz 4.020 3.722 50
5 Ceviz 3.517 1.475 42
6 Çilek 2.150 4.266 1.984 kg/da
7 Armut 1.280 1.742 23
8 Kayısı 898 1.224 44
H.2.1.2.2. Sebze Üretimi
Tablo 35 : Sebze Üretimine ilişkin Bilgiler. (2009)
Sıra
No
Ürün Adı Ekilen Alan (da) Üretim (Ton) Verim
(Kg/da)
1 Karpuz 23.900 28.089 1.175
2 Kavun 11.210 18.875 1.683
3 Domates 10.485 29.501 2.813
4 Biber 5.160 4.997 968
5 Hıyar 4.355 9.166 2.105
6 Taze Fasulye 3.574 3.368 942
7 Ispanak 1.585 1.675 1.056
8 Patlıcan 1.457 2.692 1.847
İlimiz tarım arazilerinin % 3,04’ünü sebze ekim alanları oluşturmaktadır. Özellikle
Sivaslı ilçemizde çilek son yıllarda ekonomik değeri artan bir üründür. Diğer üretim
merkezlerinden sonra pazara çıkması avantaj olarak kabul edilebilir.
99

H.2.1.2.3 Süs Bitkileri
İlimizde süs bitkisi yetiştiriciliği yapılmamaktadır.
H.2.2. Hayvansal Üretim
İlimizde hayvancılık kırsal kesimde geçim kaynağının önemli bir kısmını
teşkil etmektedir. Son yıllarda il merkezinde sanayileşmenin arttığı özelliklede deri işleme
dokuma konusunda işsizliğin azaldığı gözlenmişse de 1998 yılından itibaren dericilikteki kriz
insanları tekrar hayvancılığa yöneltmiştir. Bu konuda gözle görülebilen bir artış İl
Müdürlüğümüze yapılan müracaatlardan anlaşılmaktadır. Nüfusun yaklaşık yarısı kırsal
kesimde yaşadığı ve geçimini tarımsal üretim ile temin ettiği ilimizde 31.320 kadar tarım
işletmesi bulunmaktadır. Bunların % 63.8’i bitkisel ve hayvansal, %33,2’lik bölümünü de
yalnız bitkisel, % 3’ünde ise yalnız hayvansal üretim yapılmaktadır. Bu işletmelerin arazi
varlığı toplam 204.806 dekar olmakla birlikte 50 dekardan az arazisi olan işletmelerin oranı %
53 dolayındadır. Tarım işletmelerinin hayvan varlığı bakımından durumuna baktığımızda
kültür ırkı sığır besleyen işletmelerde işletme başına 3.6 baş, koyunculuk işletmelerinde ise
işletme başına 36.8 baş koyun düştüğü ilimizde tarımsal yapılanmanın büyük ölçüde küçük
işletmelerin egemenliğinde olduğu görülmektedir. Bu durum ilimizdeki hayvanların kayıt altına
alınması, birlik ve kooperatifler kanalı ile örgütlenmesi, ürün pazarlanması, gider temini
konularında zorluklar ile karşılaşmamıza neden olmaktadır.
H.2.2.1. Büyükbaş Hayvancılık:
İlimizde 84.046 baş sığır varlığı mevcuttur. Hayvan başına düşen süt verimi 1980’li
yıllarda düşük olmasına rağmen 1985 yılında başlayan suni tohumlama çalışmalarındaki
başarılı uygulamalar 1990 yılında başlayan ANAFİ çalışmaları 1995 yılında başlayan
Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği çalışmaları ve süt toplama çalışmaları süt veriminin
artmasına neden olmuştur. Bilinçli üretici sayısı artmıştır.
Tablo 36: Büyükbaş Hayvan Sayıları
BÜYÜKBAŞ HAYVAN SAYILARI
5-10 BAŞ 10-50 BAŞ 50-100 BAŞ 100 BAŞ ÜZERİ
7445 2200 50 10
Tablo 37: Küçükbaş Hayvan Sayıları
KOYUN-KEÇİ ÇİFTLİK ADEDİ
5-10 BAŞ 10-50 BAŞ 50-100 BAŞ 100 BAŞ ÜZERİ
191 732 950 691
100

Tablo 38:Hayvan Varlığı (2009)
Cinsi
Sıra
No
Ürünün Adı Üretim
Miktarı
(ton, adet
veya litre)
Sayısı 1 Kırmızı Et 8.542
2 Beyaz Et 34.533
3 Yumurta 32.881.200
Yerli 1.070 4 Süt 165.549
Büyük Baş
Melez 9.832 5 Bal(kg) 144.040
Kültür 78.975 6 Yapağı 422
Büyük Baş Toplam 89.877 7 Deri 90.329
Küçükbaş Koyun 420.999 8 Tatlı Su Balıkçılığı -
Keçi 37.308 9 Kültür Balıkçılığı -
Küçük Baş Toplam 458.307 10 Deniz Balıkçılığı -
Tek Tırnaklı 4.018 11 İpekböceği -
Kanatlı 2.861.545 12 Diğer -
Arı Kovanı 8.367 11 Diğer -
H.2.2.2. Küçükbaş Hayvancılık
Koyunculuk : Koyunculuk en az sermaye ile kısa sürede verime geçebilen bir üretim
koludur. Küçük aile işletmelerindeki iş gücünü değerlendirebilmektedir. İlimizde yaygın olarak
bulunan Ege Koyunu Sakız, Kıvırcık ve Dağlıç melezi olup 2 yılda 3 batın yavru verme
özelliği yanında ikizlik oranı da yüksektir.
Şekil 26:Koyun Yetiştiriciliği
101

İlimizde kurbana yönelik koyun besiciliği yapıldığından son yıllarda Eskişehir yöresinden
getirilen Ramlıç koçları ile melezleme yapılarak et verimi yönünden takviye edilen Ege
Koyunu yetiştiriciliği yapılmaktadır.2009 yılı itabarıyla koyun sayısının 420.999 adet olduğu
Tarım İl Müdürlüğünden elde edilmiştir.
Keçicilik : İlimizdeki kıl keçisi sayısı 1996 yılında 94.435 baş iken, bu rakam 2003
yılında 72.711 başa düşmüştür. 2007 yılı için bu rakam 22.427 adettir.Ülkemiz genelinde de
kıl keçisi sayısında gittikçe kayda değer bir azalış mevcuttur. Ülkemiz genelinde
Ormanlarımızın Milli Park ilan edilmeleri ve ormanlık alanlara kıl keçisi sokulmasının
yasaklanmasıyla otlatma alanlarının daralması keçi populasyonunun azalmasına neden
olmaktadır. Ayrıca bölgemizde kıl keçisi eti tüketiminin azlığı da keçi sayısının azalmasına
neden olmaktadır. 2009 yılında ise keçi sayısında artış gözlenmiştir. Keçi sayısı 37.308
adettir.
Tablo 39: İlimizde Küçükbaş Hayvancılığı Miktar ve Yüzdeleri(2009)
Irklar Miktarı(Baş) %
Koyun 420.999 91,9
Keçi 37.308 8,1
Toplam 458.307 100,0
H.2.2.3. Kümes Hayvancılığı (Kanatlı Üretimi)
İlimizde Tavuk, Yumurtacı Tavuk, Hindi, Ördek ve Kaz olarak kanatlı hayvancılık ele
alındığında il genelinde toplam 3.823.275 adet olduğu Tarım İl Müdürlüğü 2010 verilerinden
elde edilmiştir
Tablo 40 : İlimizde Kanatlı Ürünler ve Üretim Miktarları.(2009)
Kanatlı Ürünleri Üretim Miktarı
Beyaz Et
34.533 Ton
Yumurta
32.881.200 adet
İlimizde yumurta tavukçuluğu genelde küçük aile işletmeciliği şeklinde olup, broiler
tavukçuluk büyük işletmelerde dönemler halinde yetiştirilip kesilmek suretiyle iç piyasada
toptan ve perakende olarak tüketilmektedir.
102

H.2.2.4. Su Ürünleri
İlimizde su ürünleri işletmeleri ;
-Banaz ilçesi Gürlek köyü Çiyanderesi mevkiinde 5 ton/yıl kapasiteli Çelik alabalık
işletmesi.
-Eşme ilçesi Güllü köyünde 30 ton/yıl kapasiteli Aynalı Sazan işletmesi.
-Ulubey ilçesi Kıran Köyde 8 Ton/Yıl kapasiteli Bayraktar Aynalı Sazan işletmesi
bulunmaktadır.
Tablo 41 : Uşak İli Su Ürünleri Üretim Alanı (DSİ 2000)
Kaynak
Alan
İşletmede Olan Göletler ( 6 Adet) 1.105 ha.
İnşaatı Devam Eden Göletler ( 4 Adet) 1.084 ha.
Toplam
2.189 ha.
Banaz Çayı ( Uzunluğu 170 km) 3.300 km 2
2009 yılı ile ilgili olarak Tarım İl Müdürlüğünden veri elde edilememiştir.
H.2.2.5. Kürk Hayvancılığı
İlimizde Kürk hayvancılığı yetiştiriciliği yapılmamaktadır.
H.2.2.6. Arıcılık ve İpekböcekçiliği
İlimizde 2009 yılı verilerine göre 6.500 adet kovan mevcut olup yıllık 108.420 ton bal
üretimi yapılmaktadır.
İlimizde arıcılık küçük aile işletmeciliği şeklinde olup 158 köyde faaliyet
göstermektedir. Arı ürünü olan bal petek ve süzme bal şeklinde perakende olarak iç piyasada
değerlendirilmektedir.
İlimizde İpekböcekçiliği yapılmamaktadır.
H.3. Organik Tarım
İlimizde Organik Tarım yapılmamaktadır.
H.4. Tarımsal İşletmeler
1991 yılı genel tarım sayımına göre Uşak ilinde 31.320 tarımsal işletme bulunmaktadır.
Bunun yaklaşık %97’si bitkisel üretim+ hayvancılık yapan işletmelerdir. Ortalama işletme
büyüklüğü 66.8 da. Bu işletmelerin % 60’ı 20-100 da. Büyüklükte, %20’si ise 10 da.’dan daha
küçüktür. Bu işletmelerin %16’da 100-200 da. arasındadır.
Uşak ilinde tarımda kullanılan traktör sayısı 2009 yılı verilerine göre 12.998. 2009 yılı
verilerine göre kullanılan makine, alet, ekipman miktarı ise; 13.511 adet Römork, 62 adet
103

Biçerdöver, 17.206 adet Pulluk, 3.695 adet Mibzer, 1.441 adet Batöz, 11.289 adet
Pülverizatör, 28 adet Selektör, 5.127 adet Gübre Dağıtım Makinesi, 180 adet Balya
makinesi’dir.
Uşak ilinde en çok üretilen bitkisel üretim; buğday, arpa , nohut, haşhaş ve tütün’ dür.
H.5. Tarımsal Faaliyetler
H.5.1. Pestisit Kullanımı
Tablo 42: İlimizde Pestisit kullanımı
UYGULAMA
UYGULAMALARDA KULLANILAN İLAÇLAR
(Kg-Lt)
TOPLAM
YIL Saha Ağaç Tohumluk
(da) (Adet) (Ton)
İnsektisit Fungusit Herbisit Akarisit Yağlar Diğerleri (Kg-Lt)
1990 991.241 503.666 10.826 96.356 760.902 87.400 3.764 3.900 61 952.383
1991 1.118.898 430.736 12.856 87.817 779.200 98.000 2.205 3.900 95 971.217
1992 1.205.936 481.775 12.393 104.727 804.162 101.200 2.487 1.025 59 1.013.659
1993 1.217.405 484.835 14.933 85.338 778.350 109.200 2.156 1.593 68 976.705
1994 1.208.850 471.975 12.607 69.363 673.374 117.900 1.967 2.745 69 865.418
1995 1.151.178 467.800 14.063 60.973 704.119 116.000 2.216 3.150 864 887.322
1996 1.186.852 477.700 14.124 66.219 732.096 120.000 2.199 4.350 76 924.940
1997 1.273.528 465.900 14.206 69.964 760.057 129.000 2.315 4.937 204 966.477
1998 1.350.214 461.500 13.956 68.750 702.496 131.403 1.517 2.500 227 906.893
1999 1.342.407 463.520 14.652 65.759 742.246 133.000 1.197 2.500 180 944.882
2000 1.159.543 460.100 16.287 57.915 468.716 123.905 784 1.750 105 653.175
2001 1.142.128 455.250 14.175 52.937 595.650 125.800 802 1.250 98 776.537
2002 1.177.230 455.390 13.610 51.541 253.185 123.803 732 - 22 429.283
2003 1.308.035 453.080 14.556 45.662 305.310 132.862 838 - 77 484.749
2004 1.164.765 453.780 14.847 47.784,5 291.301 131.000 1.323 - 47,2 471.455,7
2005 - - - 35.259,5 278.266 135.000 1.156 1.500 96,7 451.278,2
2006 - - - 44.838 290.788 129.000 1.128 1.250 151,1 469.155,1
2007 - - - 56.021 131.396 129.000 1.275 1.250 120 319.062
2008 - - - 53.843 121.569 119.000 1.100 - 140 296.902
2009 - - - 10.679 15.511 26.853 264 - 489 53.296
H.5.2. Gübre Kullanımı
2001 yılı başında yürürlükte olan 27.11.1997 tarih ve 97/10244 Sayılı Bakanlar Kurulu
Kararı ve 28.02.2000 tarih ve 2000/93 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararının bazı maddelerinin
değiştirilmesi hakkındaki kararın hükümlerine göre Bitkisel Üretimde verimliliğin ve karlılığın
artırılması amacıyla kişi veya kuruluşlar tarafından desteklemeye esas olan veya olmayan
kimyevi gübrelerin tedariki, dağıtımı, denetimi ve destekleme usul ve esaslarını belirleyen
2000/5 sayılı genelgeye göre uygulanmaktaydı. 21.09.2001 tarih ve 24530 sayılı Resmi
Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 2001/2960 kararın 6. maddesine göre 01.10.2001
104

tarihinde uygulanmak üzere 200/2 sayılı genelge yürürlüğe girmiş ve uygulama bu genelge
çerçevesinde devam etmektedir. Kimyevi gübre denetim yönetmeliği ise 2000/5 sayılı
genelgeye paralel olarak yayınlanarak uygulamaya konulmuştur.
Tablo 43 : İlimizdeki Gübre Bayileri (2009)
ÖZEL BAYİ TARIM KREDİ KOOP. ZİRAİ İLAÇ BAYİ
(Sıvı Yaprak Gübresi)
MERKEZ 11 8 -
BANAZ 4 1 4
EŞME 5 6 -
KARAHALLI 2 1 -
SİVASLI 2 2 -
ULUBEY 6 4 1
TOPLAM 30 22 5
Tablo 44: 2009 Yılında Kullanılan Kimyevi Gübre Miktarları (ton)
GÜBRE CİNSİ 2009 YILI (ton)
21 AS 829.700
26 AN 12.262.050
33 AN 2.698.900
ÜRE 2.444.550
TSP 6.550
DAP 1.929.450
20.20.0 19.136.740
20.20.0.ZN 630.400
15.15.15 607.300
15.15.15.ZN 195.400
12.30.12 183.000
P.NİTRAT 1.450
P.SÜLFAT 1.650
Zn. SÜLFAT 5.825
TOPLAM 40.932.960
KAYNAKLAR:
Uşak İli Su Ürünleri Üretim Alanı (DSİ 2000)
Tarım İl Müdürlüğü
105

I. MADENCİLİK
I.1. Maden Kanununa Tabi Olan Madenler ve Taş Ocakları Nizamnamesine Tabi Olan
Doğal Malzemeler
Orman İşletme Müdürlüğü kayıtlarına göre ormanlık alanlarda verilmiş maden işletme
izinleri Tablo 52’de gösterilmiştir.
I.1.1. Sanayi Madenleri
Uşak ilinde asbest, bakır, kurşun, çinko, civa, demir, kaolen, kömür, nikel, talk, uranyum
ve zımpara–diyasporit yatakları mevcuttur.
1. Sivaslı-Eldeniz-Gökçebel Asbest Yatağı:En yaşlı birimler gınays,klorit-tremolit –
aktinolit şistidir. Üzerine kumlu kalkerler uyumsuz olarak gelir. Bunların üzerinde de kristalin
kireç taşları bulunmaktadır. NE-SW yönünde 2300 m uzunluk ve ortalama 200 m genişlikte
epimetamorfik (klorit-tremolit-aktinolit şist) zonu içinde 6 cm kalınlığında tremolit asbest
damarı bulunmaktadır. Esas cevher tamamen asbestleşmiş tremolitten ibarettir.Yan cevher
olarak çok az oranda dolomit bulunmaktadır. İyi kalite cevher evsafındadır.100000 ton asbest
toprağı ve lifi tespit edilmiştir. Çatı örtü malzemesi imalinde tecrit ve dolgu maddesi olarak su
boruları imalinde asbest çimentosu endüstrisinde kullanılmaktadır.1950’li yıllarda 200 ton
(tuvenan) asbest üretildiği bilinmektedir.Şu anda üretim yapılmamaktadır.
2. Sivaslı-Pınarbaşı-Akdere Asbest Yatağı:Bölgede en yaşlı kayaçlar paleozoik yaşlı
Boduşdamı mermerleri,Kavacık kalkşist mermerleri ve Caber birimi (Metagrovik, Metabazik)
‘dir.Üzerine uyumsuz olarak jura yaşlı dolomitik kireç taşları ve çörtlü kireç taşları
gelir.Kristalin kalkerler içinde cevherli zon uzunluğu 1000 m,ortalama kalınlığı 6 m ve derinliği
20 metredir.Yer yer yuvalar halinde ve kısmen kısa damarlar halindedir.Esas cevher tremolit
asbesttir.İyi kalite cevher evsafındadır.Rezerv 3000 ton civarındadır.Üretim yapılmamaktadır.
3.Banaz-Çöğürlü-Ulupınar Asbest Yatağı:Paleozoik yaşlı metamorfitler ve
metasedimentitler,mesozoik yaşlı ultrabazikler ve senozoik yaşta sedimentitler, volkanikler
yamaç molozu ve alüvyon görülmektedir.Rezerv durumu tespit edilmemiştir.Üretim
yapılmamaktadır.
4. Karahallı-Dumanlı köyü-İmamboğazı Zuhuru:Paleozoik yaşlı metamorfitler ve
metasedimentitler,mesozoik yaşlı ultrabazikler ile senozoik yaşta sedimentitler volkanikler
yamaç molozu ve alüvyon görülmektedir.6 m genişlik 100 metre uzunluktaki klorit-tremolitaktinolit
şist zonunda tremolit-asbest zuhurları bulunmaktadır.Rezerv tespiti
yapılamamıştır.Üretim yapılamamaktadır.
5. Merkez – Karaçayır Kaolen Yatağı: Alanda paleozoik yaşlı metamorfitler, mesozoik
yaşlı ultrabazikler ile senozoik yaşlı sedimentitler, volkanitler, yamaç molozu ve alüvyon
106

görülür.Birimin üzerinde volkanitler yer alır. Volkanitler, andezit lav, tüf ve aglomeralar ile
temsil edilmektedir.Volkanitlerin hemen hemen tamamı hidrotermel alterasyon etkisinde
kalmıştır.Kaolen yatakları; Riyolit, lav ve tüflerin hidrotermal ayrışması sonucu kaolinleşmesi
ile oluşmuş epimağmatik yataklanma şeklindedir. Karaçayır sahasında yaklaşık 800.000 ton
görünür kaolen rezervi, Karaağaç sahasında 1.500.000 ton görünür kaolen rezervi
bulunmaktadır. İlimizde toplam olarak 2.300.000 ton görünür kaolen rezervi vardır. Cevher
doğal olarak düşük alüminalı yer karosu imaline elverişlidir. Gerekli süzme işlemi yapıldıktan
sonra seramik hammaddesi olarakta kullanılabilir. Yıllık 10.000 ton üretim yapılmaktadır.
Ayrıca Ulubey –Eşme yolu üzerinde Gedikler köyünün 1 km kuzeyinde andezitik lav, tüf ve
aglomeralardan oluşan Beydağı Volkanitleri birimi içinde andezitik tüflerin alterasyonu ile
oluşmuş beyaz krem renkli kaolen yatakları bulunmaktadır.
6.Banaz Hallaçlar Kaolen Yatağı:Alanda Paleozoik yaşlı metamorfitler ve
metasedimentitler, mesezoik yaşlı ultrabazikler ile senozoik yaşlı sedimentitler, volkanitler,
yamaç molozu ve alüvyon görülmektedir. Kaolinleşen asetik tüfler kiltaşı ve killi kireçtaşı
birimleri arasında tekrarlanan volkanik faaliyetlerin sürecine bağlı olarak yerleşmişlerdir.
Kaolinize zonlar bantlı görünümlü, grimsi mor yer yerde pembemsi renklerdedir. 100.000 ton
işletilebilir, 300.000 ton jeolojik kaolen rezervi belirlenmiştir. Porselen ve seramik
sanayisinde, kağıt ve bazı endüstri dallarında dolgu maddesi olarak kullanılabilen cevherde
yıllık üretim 2.000 ton’dur. Yüksek aliminalı, düşük silisli ve düşük demir içerikli olduğundan
zenginleştirme işlemlerine gerek duyulmamıştır.
7.Uşak Merkez Aşağı Eğlence Talk Yatağı:Serpantinler içersindeki ekay sistemlere
bağlı olarak oluşmuştur. Zonal yataklanma sunmaktadır. Zonun uzunluğu 100 m, genişliği 15
m, kalınlığı 10 m ‘dir. Esas cevher talktır. Düşük oranda demir içerir. Kimyasal analiz
sonucunda farklı özellikte yeşil ve kırmızı renkli iki adet talk cevherleşmesi tespit edilmiştir.
42.900 ton görünür rezervi hesaplanmıştır.
I.1.2. Metalik Madenler
1.Banaz-Murat Dağı-Balkantepe Yöresi Bakır-Çinko-Kurşun-Antimuan-Civa-
Arsenik yatak ve zuhurları:Sahada istifin alt bölümünde jura yaşlı metasedimentler ve
dolomitik kireç taşı,bunların üzerine bindirmiş durumda üst kretase yaşlı ofiyolitik
melanj(mermer,şist-kuvartz ve ultrabazik kayaçlar) ile bunlara sokulum yapan muhtemel
paleosen yaşlı granitler yer alır.Miyosen volkanik kayaçlar(riyolit, riyodasit, riyodasitik
tüf,andezit,andezitik tüf) ve tortul kayaçlarla temsil edilir.Pliyosen sedimenter kayaçlardan ve
bazalttan oluşur.En genç birim olan kuvaterner traverten, taraça ve alüvyonlardan
ibarettir.Sahada çok sayıda civa-antimoan,bakır-kurşun-çinko zuhur yatağı mevcuttur.Ayrıca
jeo kimya etütlerinde anomaliler elde edilmiştir. Sahada özellikle civa ve antimoan işletme ve
arama amaçlı özel şirketler tarafından açılan yarma ve galeriler mevcuttur.İki tür cevherleşme
107

görülür.1-Kontakt metosomatik tipte bakır-kurşun-çinko cevherleşmeleri 2-tersiyer
volkanizması ile ilişkili antimoan-civa cevherleşmeleri Çeşitli yatak ve zuhurlarda gözlenen
cevher mineralleri şunlardır.Galenit,sıfalerit,kalkopirit,manyetit,hematit,antimonit,zinober,
realgar,örpigment,gang olarak ise siderit,kalsit,kuvartz,ankerit ve dolamit görülür.
2.Murat Dağı-Baltalı-Comburt Civa Yatağı:Bölge genel olarak tersiyerin marnlı
kireçtaşı,gre ve konklomera yatakları ile örtülü olup,yer yer doğu batı doğrultusunda uzanan
tersiyer yarılımlarını takiben oluşan riyolit,trakit,andezit erüpsiyonları görülmektedir.Sahada
çok eski yıllara ait yüzlerce kuyu ve galeri vardır.Volkanik olaylar sonucu oluşan kuvvetli
silişleşme esnasında riyolit tüfleri kaolinize olmuş ve hidrotermal sular çatlaklar boyunca
ilerleyerek üst kısmına zinoberli ikincil silisifiye kayaç haline getirmiştir.Civa,kayaçların
silisleşmiş kısımlarını yarıp geçen ince yarık ve çatlaklarda yer almıştır.Cevherleşmeler
birbirine yakın 7 lokasyonad yoğunlaşmıştır.Bunlar Sarısu mevkii,Evci Güneş tepe,Kestaneli
tepe,Çiçekli kaya tepe,Yaşamışlar köyü,Bağırsak kayası ve baltalı maden sivrisi
tepesidir.Sahanın görünür rezervi 869.000 ton,muhtemel rezervi 535.000 tondur.Dünyada
civa kullanımına son verilmesiyle terkedilen yatak ve civarı epitermal altın oluşumları için
detaylı incelenmelidir.
3.Banaz Yaşamışlar Civa Yatağı:Bölge,mikaşist,serpantinit,andezit,gre,kil ve riyolit
tüflerden ibarettir.1932 yılında özel şirket tarafından 4 noktada 493 m galeri çalışması
yapılmıştır.Daha önceki yıllara ait 15-20 metre derinliklerde130 kuyunun varlığından
bahsedilmektedir. Civa kullanımından vazgeçilmesiyle terkedilen yatak ve civarında epitermal
altın oluşumları beklenebilir.y
4.Nadara Köyü (Gökçedal)-Şıbılık Dere Demir Yatağı; Temelde Menderes Masifinin
metamorfik kayaçları(paleozoyik)ile başlayan istif vezirler ofiyolitik melanjı (üst kretase) ve
tüf,anglomera,riyolit ve riyodasitlerden ibaret volkanik kayaçlarla ( miyosen ) devam eder.
Mineralizasyon yaşlı birimleri kat eden fay zonlarında karbonat kayaçlardadır. Cevher zonu
kuzey doğu doğrultusunda uzanmakta ve genişliği damar boyunca 3 metreye kadar
değişmektedir. Rezerv 7.830 ton olup 2 küçük işletmede üretim yapılmaktadır. Yıllık üretim
130-150 ton civarındadır.
5.Banaz Kızılcaören Demir-Manganez Yatağı: Murat dağının Güneybatı eteğinde
bulunan sahada serpantinize ultrabazikler ve genç detritikler ( Kuvaterner ) ile travertenler
görülür. Serpantinitlerin ayrışması neticesinde lisvenit kabuk geniş alanlarda yer yer
silisleşme ve karbonatlaşma şeklinde görülür. Cevherleşme kuvaterner yaşlı birimler
içerisinde görülür.
6.Banaz Kızılcaören Demir Madeni: İlimiz Banaz ilçesi Kızılcaören köyü civarında
toplam rezervi 1.500.000 ton olan demir madeni işletilecektir. Hematit cevherinin yoğunluğu
4.5-5 gr/cm3, sertliği 1-5.5 olan cevherin 300 ton/çalışma günü üretimi düşünüldüğünde ocak
ömrü 15 yıl düşünülmektedir.
108

7.Ulubey , Gümüşkol civarı Altın Madeni: Kışladağ Altın Madeni projesi kapsamında
çıkarılacak toplam cevher 132.000.000ton civarındadır. Yıllık ortalama üretim 6.5-10 milyon
ton’dur. Altın için tenör %1.23 gr/ton, Gümüş için tenör % 0.9 gr/ton’dur.zenginleştirme
prosesi sonucu %94 bileşik saflığa sahip altın ve gümüş içeren külçeler oluşturulması
amaçlanmıştır.Altın cevherinin kırılarak yığın liçi işlemi için uygun boyuta getirilmesi ile
seyreltik siyanür kullanılması sonucu yığın liçi operasyonuna tabii tutulmasında altın ve
gümüşün alınması planlanmaktadır.
I.1.3. Enerji Madenleri
1- Uşak-Banaz-Kuşdemir Kömür Sahası: Yöre halkından alınan bilgilere göre 80cm ile
1 metre kalınlığında linyit yatakları bulunmaktadır. Numune alınmadığı için kimyasal analizi
ve rezerv tespiti yapılmamıştır.
2-Uşak –Banaz –Büyükoturak Sahası: Büyükoturak’ta 75 cm. kalınlığında killi linyit
gözlenir.Corum yayla derede ise linyit kalınlığı 40 cm.’dir. Küçük yanal devamı olmayan
merceksel linyit sahalarıdır. Ekonomik olarak fazla rezerv beklenmemektedir. Ancak yersel
olarak kullanılabilir. Üretim yapılmamaktadır.
3-Banaz Hallaçlar Kömür Zuhuru: Banaz Dumlupınar karayolu üzerinde Hallaçlar köyü
yakınlarında 1 metre kalınlığında linyit damarı gözlenir.Fakat yanal devamlılığı oldukça az
merceksel bir oluşumdur. İşlem yoktur, sadece bir yarma yapılmıştır. Banaz çiftlik köy ve
corum ile Ulubey Gedikler köylerinde de Linyit damarları görülmektedir.
4-Merkez İlyaslı Kocakuz Mevkii Kömür Zuhuru: Uşak ilinin güneybatısında yer
alır.Uşak Ulubey karayolunun 15. km’sinden batıya doğru dönülerek 15-20 km sonra ulaşılır.
Yersel bir oluşumdur. Ekonomik değeri yoktur.
5-Güre Fakıllı Uranyum Yatakları: Silimanter bir uranyum yatağın olup kum taşı
tripindedir. İki aşamalı bir oluşum söz konusudur. İlk aşamada sinjenatik olarak gölde
uranyum çökelmesi olmuş, daha sonra ise epijenetik rekonsantrasyonlarla hali hazırdaki
merceksel uranyum zenginleşmeleri meydana gelmiştir. 1968-74 yılları arasında toplam
uzunluğu 2.003 metre olan 143 adet sondaj yapılmıştır. Görünür rezerv 510 ton’dur.
Tablo 45 : Orman işletme Müdürlüğünden Maden İşletme İzni Alan Kişi ve İşletmeler.(2009)
No İzin Sahibi İzin Türü
1
Çiftay İnş. Taah San Tic. Maden
Ltd. Şti.
İşletme
2
TÜPRAG Metal Madencilik Maden
San. ve Tic. A.Ş. İşletme
3
TÜPRAG Metal Madencilik Alt Yapı
San. ve Tic. A.Ş. Tesisi
İzin Alanı İzin Başlama İzin Bitiş
M 2
Süresi Süresi
İşletme Şefliği
8.472,62 2009 2017 Güre
128.356,43 2009 2013 Eşme
438,27 2009 2016 Ulubey
109

4
TÜPRAG Metal Madencilik
San. ve Tic. A.Ş.
Maden
İşletme
2.2660,38 2009 2018 Ulubey
5
TÜPRAG Metal Madencilik
San. ve Tic. A.Ş.
Altyapı Tesisi 4.101,52 2009 2011 Ulubey
6
AVEA İletişim Hizmetleri
A.Ş.
Tesis 1.642,43 2009 2025 Uşak
7 TRT Gen. Müd. Tesis 4.062,77 2009 2058 Güre
8 Türk Telekom Tesis 817,59 2009 2058 Sivaslı
9 Sökres Rüzgar Enerji
Rüzgar
Ölçüm
2.500,00 2009 2011 Çatak
10 Kral Tuğla Mad.
Maden
İşletme
2.820,00 2009 2011 Banaz
11 Kral Tuğla Mad. Yol 579,5 2009 2011 Banaz
12 Osmangazi TEDAŞ Tesis 1500,00 2009 2058 Çamsu
13 Hasan Algül
Maden
Arama
2.967,88 2009 2011 Güre
Maden
Saçkan Mermer
14
Arama
8.715,00 2009 2014 Ulubey
15 Saçkan Mermer
Maden
Arama
10.259,17 2009 2014 Ulubey
16
TÜPRAG Metal Madencilik İşletme 337,50-
San. ve Tic. A.Ş. Tesisi 1.690,81
2009 2018 Eşme
17
TÜPRAG Metal Madencilik Maden
San. ve Tic. A.Ş. İşletme
1.185,00 2009 2016 Ulubey
18 UTAŞ Mad. San.
Maden
İşletme
31.581,97 2009 2018 Sivaslı
19 Uşak Valiliği
Hammadde
Üretim İzni
5.180,20 2009 2012 Uşak
20 Türk Telekom Tesis 232,94 2009 2058 Eşme
21 DSİ Servis Yolu 14.058,48 2009 2058 Ulubey
22 Usmer Mermer
Maden
İşletme
49.556,77 2009 2019 Güre
23 Turkcell İletişim Hizm.A.Ş. Tesis 16.334,92 2009 2023 Güre
24
Akman Mer. İnş. Haz. Bet.
San. Tic. L.
Altyapı Tesisi 287,32 2009 2010 Sivaslı
25 Ertuğrul Bayan
Maden
Arama
9.950,00 2009 2012 Banaz
26 Şuayb Demirel
Maden
Arama
3.030,33 2009 2010 Banaz
27 Şuayb Demirel Ulaşım Yolu 2.462,82 2009 2010 Banaz
28 Savaş Gölsel
Maden
Arama
3.053,00 2009 2011 Güre
29 Süreyya Demirel Maden 10.451,00 2009 2013 Ulubey
110

İşletme
30 Ramazan Armağan
Maden
Altyapı
3.805,00 2009 2011 Sivaslı
31 Davut Akkaya Odun Kömür 6.750,00 2009 2012 Uşak
32
Duraktaş Hazır Beton İnş. Maden
Taah. Mad. San. Ve Arama
2.324,00 2009 2018 Eşme
33 Avea İşl. Hizm. A.Ş. Yol 2.896,63 2009 2025 Uşak
34 Karayolları Gen Müd. Yol 10.497,00 2009 2058 Çatak
35 Dursun Çakmak
Maden
Arama
6.276,00 2009 2058 Sivaslı
I.1.4. Taş Ocakları Nizamnamesine Tabi Olan Doğal Malzemeler
Tablo 46: Hammadde Üretim İzin Belgeleri
1(a) GRUBU HAMMADDE ÜRETİM İZİN BELGELERİ LİSTESİ
Ruhsat
Süresi
Başlangıcı
Ruhsat Sahibi İli İlçesi Mevkii Ruhsat
No
Ruhsat Alanı Hammaddenin
Cinsi
Uşak Belediyesi Uşak Merkez Sorkun(Alişanoğlu) 2010/1 29/1/2007 99.917m2 Ariyet
Uşak Belediyesi " Merkez Sorkun(Alişanoğlu) 2010/2 2/4/2007 46.400m2 Ariyet
DSİ II. Bölge " Banaz Kızılcasöğüt(Ardıçlıdere) 2008/1 17/3/2008 9.88ha Kum‐Çakıl
Müd.
DSİ II. Bölge " Merkez Derbent(Dikendere) 2008/3 17/3/2008 9.1ha Kum‐Çakıl
Müd.
DSİ II. Bölge " Merkez Köprübaşı(Firiş) 2008/4 24/6/2008 1.77ha Kum‐Çakıl
Müd.
DSİ II. Bölge " Eşme Kumsüren Deresi 2008/5 27/6/2008 3.22ha Kum‐Çakıl
Müd.
Eşme Belediyesi " Eşme Narlı(Kumsüren deresi) 2008/6 20/6/2008 43.345,81m2 Kum‐Çakıl
Karayolları II. " Banaz Corum 2008/7 8/8/2008 9.622,00m2 Ariyet
Bölge Müd.
Karayolları II. " Banaz Hatipler 2008/8 8/8/2008 9.951.00m2 Ariyet
Bölge Müd.
Banaz " Banaz Derbent(Sürmecik 2008/9 28/8/2008 99.620m2 Kum‐Çakıl
Belediyesi
mevkii)
İl Özel İdaresi " Banaz Derbent(Gebekavak I) 2009/1 7/5/2009 7757.50m2 Ariyet
İl Özel İdaresi " Banaz Kızılhisar(Gebekavak II) 2009/2 7/5/2009 18702.00m2 Ariyet
İl Özel İdaresi " Karahallı Paşalar(Cevizli bağ 2009/3 7/5/2009 7769.00m2 Ariyet
Tepe)
İl Özel İdaresi " Ulubey Kıran(Dörtdeğirmen) 2009/4 7/5/2009 6400.00m2 Ariyet
İl Özel İdaresi " Merkez Eğlence(Çamlıkıran
Tepe)
İl Özel İdaresi " Merkez Paşacıoğlu(Sarıçam
tepe)
2009/5 7/5/2009 2,63ha Ariyet
2009/6 7/5/2009 5.108,196m2 Ariyet
111

1(a) GRUBU MADEN İŞLETME RUHSATI LİSTESİ
Ruhsat Sahibi İli İlçesi Mevkii Ruhsat
No
Ruhsat Süresi
Başlangıcı
Ruhsat
Alanı
(m 2 )
Hammaddenin
Cinsi
Ünal İLARSLAN Uşak Sivaslı Azizler(Bozalan) 2010/01 1/8/2005 48,100 Kum‐Çakıl
Duran
" Merkez Derbent(Kayrakçı) 2006/2 1/5/2006 7,800 Kum‐Çakıl
ALSANCAK
H.Ali KIZMAZ " Sivaslı Azizler(Bozalan) 2006/3 28/8/2006 9,700 Kum‐Çakıl
Rüstem İZCİ " Merkez Alanyurt(Bahçederesi) 2006/4 1/1/2006 100,000 Kum‐Çakıl
H.Avni YILMAZ " Merkez Güre(Kısık) 2006/5 1/6/2006 22,000 Kum‐Çakıl
Musa
" Merkez Derbent(Sazlıgöl) 2007/1 3/9/2007 13,444 Kum‐Çakıl
ALSANCAK
Ali YILMAZ " Merkez Derbent(Sazlıgöl) 2008/1 17/3/2008 39,401 Kum‐Çakıl
Tahir GÜN " Merkez Ulucak(Çataltepe) 2008/2 8/9/2008 13,500 Kum‐Çakıl
I.2. Madencilik Faaliyetlerinin Yapıldığı Yerlerin Özellikleri
I.3 Cevher Zenginleştirme
İlimiz sınırları içersinde maden çıkarılmakta ancak cevher zenginleştirme tesisi olmadığı
için cevher zenginleştirme işlemi yapılmamaktadır.
I.4. Madencilik Faaliyetlerinin Çevre Üzerine Etkileri
İlimiz sınırları içerisinde madencilik faaliyetleri bakımından mermer ve kum çakıl ocakları
yoğun bir şekilde gözlenmektedir.Mermer faaliyeti ile ilgili olarak ana kütleden kesilecek olan
kütlenin tespitinden sonra,kütlenin oryantasyonu dikkate alınarak havalı ve ya sulu sistemde
çalışan Vagon-dril ile yatay ve düşey deliklerin delinmesi şeklinde gerçekleşmektedir.Bu
deliklerden elmas tel geçirilmekte sonsuz halat oluşturulup,elmas tel kesme makineleri ile
sulu sistemle ana kütleden kesilmektedir.Daha sonra piyasa talebine göre ticari boyutlarda
ebatlanarak stok sahasına nakledilir.Buradan da işleme tesisine gönderilmektedir.Bu
çalışmaların doğal sonucu olarak çıkacak pasa ve diğer atık taşlar ile işletme esnasında
ortaya çıkabilecek mermer çatlaklarında bulunan toprak,saha içinde stoklanarak daha sonra
arazinin restorasyonunda kullanılmaktadır.
Kum-çakıl ocakları için ise öncelikle bitkisel toprak tabakası sıyrılmakta,istihracı
yapılacak kum ve çakıl için açık işletme metodu uygulanmaktadır.Ekskavatör ile yataktan
alınan kum,lastik tekerlekli yükleyici ile kamyonlara yüklenip nakledilmektedir.
112

Tüm madencilik çalışmaları sırasında nakliye sırasında toz emisyonları meydana
gelmektedir.İşletme sahipleri tarafından toz emisyonlarını gidermek amacıyla çalışılan
alandan itibaren yol güzergahı boyunca sulama yapılmakta ve nakliye sırasında kamyonların
üstleri branda ile örtülmektedir.
Çalışma sırasında oluşan evsel atıklar bidonlara konularak en yakın belediyeye ait alana
götürülerek bertaraf edilmektedir.Çalışma alnı içerisinde kalınması durumunda fosseptik
oluşturularak atıkların çevreye zarar vermesi önlenmeye çalışılmaktadır.
Saha içerisinde çıkabilecek olası bir yangın durumunda yangına anında müdahale
edilebilmesi amacıyla işletmelerde yangın söndürme ekipmanları bulundurulmaktadır.
Sahada yapılan işletme faaliyetleri neticesinde oluşacak hafriyat atığı ve pasa,arazi ve
topografya göz önünde tutularak başlangıçta çevreye zarar vermeyecek şekilde Ormanlık
alanlar Orman Genel Müdürlüğü yetkililerinin onay verdiği pasa döküm alanlarında
stoklanacak,sonrada daha önce çalışma yapılarak rezervi tüketilmiş ocak yerleri seçilerek
işletme çukurlarına ve pasa döküm yerine dökülecektir.
Yapılan çalışmaların çevreye ve yer altı suları ile ekolojik dengeye hiçbir zararı
olmayacaktır.Yalnızca topografyada bir atkım değişiklikler olacaktır.
I.5. Madencilik Faaliyetleri Sonucunda Arazi Kazanım Amacıyla Yapılan
Rehabilitasyon Çalışmaları:
İlimizde maden kanunu ve taş ocakları nizannemesi kapsamındaki faaliyetlerin
ekonomik ömürlerini tamamlamasını müteakiben çevreye vermiş oldukları tahribatın
rehabilitesi amacıyla yapmış oldukları çalışmalar bulunmamaktadır.
KAYNAKLAR:
Özel İdare Müdürlüğü
ÇED Raporları
113

J. ENERJİ
J.1 Birincil Enerji Kaynakları
J.1.1 Güneş Enerjisi
İlimizde Güneş Enerjisinden su ısıtmak amacıyla yararlanılmaktadır. Diğer alanlarda
Güneş Enerjisinin kullanımıyla ilgili hiçbir çalışma yapılmamaktadır.
J.1.2. Rüzgar Enerjisi
İlimizde ortalama Rüzgar hızı aylık veriler halinde C bölümünde Tablo 7’de verilmiştir.
J.1. 3. Su Enerjisi
İlimizin denize sınırı bulunmamaktadır.
J.1.4. Biyogaz Enerjisi
İlimizde Biyogaz Enerjisi üretimi ve tüketimine yönelik çalışma yapılmamıştır.
J.1.5. Biyomas Enerjisi
İlimizde bu konu ile çalışma yapılmamıştır.
J.1. 6. Odun
Uşak il merkezinde odun temini ;
1- Uşak Orman İşletme Müdürlüğü’nün yıllık olarak orman amenejman planların verdiği
bölmelerde verilen eta kadar ormanda damga yapıp vahidi fiyatlarla orman köylülerine kesim
yapılıp, orman dışı satış depolarına satış getirilip ihale ile orman tüccarlarına satılıp, odun
tüccarları depolara getirdikleri odunları atmaktadırlar.
2- Odun tüccarları başka Orman İşletme Müdürlüğü’nün yapmış olduğu ihalelerden aldığı
odunu Uşak’ta ve civar illerde satmaktadır.
3- Tapulu arazilerden piyasa satışı için gerekli izin alınıp palamut meşesi, kızıl meşe ve çam
odunlarını arazi sahipleri satmaktadır.
4- Köylerde tapulu arazilerindeki ağaçların sahipleri Uşak’taki evlerinin kışlık ihtiyaçlarını
karşılamak üzere Orman İşletme Müdürlüğü’ne başvurmaktadır.
Palamut meşesi
: 165552 ster
1 ster palamut odunu yaş : 750 Kg
kuru : 550 Kg
1 ster ibreli yakacak odun yaş : 650 Kg
( Çam odunu ) kuru : 450 Kg
114

1 ster 1 m 3 içine sığan odun miktarıdır.
2009 yılı Uşak İlinde kamu kuruluşlarına ve Özel şahıslara (Köylülere) 42.581 ster
yakacak odun satışı yapılmıştır.
J.1. 7. Kömür
İlimizde bulunan kömür cevherleri ile ilgili olarak bilgiler I.1.3 bölümünde verilmiştir.
J.1. 8. Petrol
İlimizde petrol rezervi bulunmamaktadır.
J.1. 9. Jeotermal Enerji
Jeotermal Enerji konusu ile ilgili bilgi edinilememiştir.
J.1.10. Doğalgaz Enerjisi
İlimizde Doğalgaz 2009 yılı sonu itibarıyla Sanayide (Sanayi, Uşak OSB, Uşak Karma
OSB) %90, konutlarda 10 kullanım olmuştur.
J.2. İkincil Enerji Kaynakları
İlimiz sınırları içersinde bulunmamaktadır.
J.3 Enerji Tüketiminin Sektörlere Dağılımı
Konuyla ilgili yapılmış bir çalışma bulunmamaktadır.
J.4 Enerji Tasarrufu İle İlgili Yapılan Çalışmalar
İlimizde enerji tasarrufu ile ilgili olarak herhangi bir çalışma yapılmamaktadır.
KAYNAKLAR:
Orman İşletme Müdürlüğü
115

K. SANAYİ VE TEKNOLOJİ
K.1. İl Sanayinin Gelişimi, Yer Seçimi Süreçleri ve Bunu Etkileyen Etkenler
1981 yılı ortalarına kadar kalkınmada ikinci derecede öncelikli yöreler arasında yer alan
İlimizde mevcut sanayi, halkın müteşebbis karakterinin eseri olarak vücut bulmuş ve
gelişmiştir. 2004 yılından sonra Kalkınmada öncelikli iller arasına giren İlimizde sanayide
yoğun talep yaşanmıştır.
Tarım arazisinin sulanabilir alanlarının az miktarda olması ve bundan dolayı da istenilen
düzeyde sulu tarım yapılamaması halkımızı sanayiye yönelten bir etken olmuştur.
İlimizde bugüne kadar devlet eliyle gerçekleşmiş bir sanayi kuruluşu mevcut değildir.
Ancak İlimizin planlı gelişmesi, sanayinin yaygınlaştırılması, tarım alanlarının sanayide
kullanılmasının önlenmesi tarım dışı alanların sanayide kullanılması ve müşterek arıtma
tesisi ile çevre kirliliğinin önlenmesi amacıyla Organize Sanayi Bölgesi ve Sanayi Sitelerinin
kurulması ve yaygınlaştırılması ile ilgili olarak sürdürülen çalışmalar ile İl Sanayisinin
mekansal bir düzene kavuşturulması yolunda önemli bir mesafe kazandırmıştır.
Uşak ilinin sanayi yapısı üç ana sektörden oluşmaktadır. Bunlar; dericilik (zik deri, deri
konfeksiyon), tekstil ( peluş battaniye, pamuklu dokuma, iplik imalatı vb.) ve seramik
sektörüdür.
a- Dericilik:
Uşak ilinde dericilik önceki yıllarda çok gelişmiş olmasına karşılık yaşanan ekonomik
krizin de etkisiyle 600 adet olan deri işletmeciliği 2006 yılına kadar 200 civarındaydı 2005
yılında alınan İl Mahalli Çevre Kurulu Kararı ile şehir merkezinde (Yeni Tabakhane, Çanlı
Tabakahanesi ve Zikçiler Sitesinde) faaliyet gösteren deri işletmeleri, yün yıkamalar, yağ
imalathanelerinin arıtması tamamlanan Organize Sanayi Bölgelerine taşınmaları istenmiştir.
2006 yılı sonu itibariyle şehir merkezindeki işletmelerin mühürlenmesi yapılarak faaliyetleri
sona erdirilmiştir. Organize Sanayi Bölgesine taşınan deri işletmelerinin sayısı 100
civarındadır.
İlimizde dericilik sanatının tarihi 600 yıl evveline dayanmakta olup, uzun yıllar ilkel
metotlarla çalışan bu sektörümüz ülke ekonomisi ve sanayisinin gelişmesine paralel olarak
kendisini yenilemekte ve imalatta modern teknolojiye doğru yönelmektedir.
Kendilerine Debbağ yada Tabak denilen derici esnafı küçükbaş hayvan derisini işleyerek
elbiselik zik deri haline getirmektedir.
Son yıllarda dericilik alanında yeni atılımlara girilmiş olup, modern makinelerinde
devreye girmesiyle üretim ve kalitenin artırılma çalışmaları hızlandırılmıştır.
116

Üretilen kumaş deriler başta İstanbul olmak üzere yurt içindeki konfeksiyon atölyelerinde
deri giysi haline getirilmekte ve bu imalatın da büyük bir bölümü yurt dışına ihraç
edilmektedir.
b- Tekstil:
İlimiz sanayisinin lokomotifi sayılan diğer sanayi sektörü de tekstildir. İlimizdeki tekstil
sektörünü şu ana başlıklar altında inceleyebiliriz.
Pamuklu Dokuma: İkinci Dünya Savaşının yarattığı iktisadi kriz dolayısıyla başlıca ihraç
malımız olan halıcılığın duraklaması üzerine tamamen iç piyasanın ihtiyaçlarını karşılamak
üzere evlerinde yerli malı tabir edilen pamuklu kumaşı dokuyan kamçılı el tezgahları
kurulmuştu. Fakat zamanla Bursa tipi tamamen yerli malzeme ile yapılan otomatik dokuma
tezgahlarının kullanılması Uşak’ta dokuma sanayi kaydetmiştir.
Bu iş kolunun büyük bir bölümü küçük işletmeler halinde faaliyetlerini sürdürmektedir.
Bugün için ilimiz genelinde 8500 civarında pamuklu dokuma tezgahı bulunmakta ve bu
tezgahlarda tülbent, mermerşahi, kaputbezi, hidrofil, patiska astarlık, cilt bezi, tecrit bezi gibi
pamuklu dokuma mamulleri imal edilmektedir.
Apre-Boya-Baskı: Pamuklu dokuma tezgahlarında imal edilen ham mamuller faaliyetlerini
sürdüren 7 işyerinde yapılan işlemlerle mamul haline getirilmektedir. Bu tesislerin yıllık apreboya-baskı
kapasitesi 15 milyon metredir.
Pamuk İpliği Üretimi: Bu iş kolunda 2000 ton/yıl kapasiteli 3 ring tesisiyle, 2.200 ton/yıl
kapasiteli open end tabir edilen 20 tesiste üretim gerçekleştirilmektedir.
Halı, Kilim, Battaniye ve Trikotaj İpi: Merkez ilçede faaliyetini sürdüren 30 civarında halı,
kilim, battaniye ve trikotaj fabrikası mevcut olup, bunların yıllık imalat kapasitesi 75.000 ton
dur.
Peluş Battaniye: Bu iş kolunda hala faaliyetini sürdüren 40 civarında fabrika mevcut olup bu
sanayi tesislerinin üretim kapasiteleri 3.000.000 adet/yıl peluş battaniyedir. İmal edilen
battaniyelerin bir kısmı yurt içinde tüketilmekte, bir kısmı da yurt dışına ihraç edilmektedir.
Yıllık ihracat potansiyeli 350.000.000 dolar civarındadır.
İlimizde sanayi başlarda şehrin doğu kısmında ve iskan alanlarına yakın mesafelere
kurulmuş olup, bu minval üzerine gelişmeye devam etmiş bunun sonucunda da sanayi ile
şehir iç içe girmiş durumdadır. Uşak-İzmir karayolunun 14. km sinde kurulan Organize
Sanayi Bölgesinin faaliyete geçmesiyle sanayi tesisleri burada kurulmaya başlanmıştır.
Ancak şehre bitişik sanayi tesisleri hala Organize Sanayi Bölgesine taşınamamıştır. Bölgede
160 sanayi tesisi faaliyet göstermektedir.
Başlangıçta gerek ulaşım sorunları, gerekse planlı bir yer seçimi yapılamaması
sebebiyle zamanla sanayi ile yerleşim birimleri iç içe girmiş ve bu da önemli ölçülerde hava
kirliliğine neden olmuştur.
117

K.2. Genel Anlamda Sanayi Gruplandırılması
Uşak Organize Sanayi Bölgesi:
Uşak Organize Tekstil Sanayi Bölgesi, Uşak – İzmir Karayolunun 14-18 km’sinde
3.782.084 m 2 alan üzerinde kurulmuştur. Bölge arazisinin 2.713.895 m 2 ’si sanayi
parsellerine, 150.419 m 2 ’si sosyal tesislere, 528.772 m 2 ’si bölge içi yollara, 351.459 m2’si
park ve yeşil alanlara, 19.377 metresi salt sahasına ( trafo merkezi) ve 18.162 m2’si salt su
arıtma tesisine ayrılmıştır.
Bölge içinde 700-40000 m 2 arasında değişen 354 adet sanayi parseli bulunmaktadır. Bu
parsellerin tamamı sanayicilerimize tahsis edilmiştir. Tahsis yapılan bu arsalar üzerinde 160
sanayicimiz tesisini kurarak üretime geçmiştir. Bölge altyapısı, çevre ve trafik düzenlemesi
yanında, 200 kişilik konferans salonu, lokanta, misafirhane, market, kütüphane ve üç adet
lojmanı bulunan Organize Sanayi Bölgesi Hizmet Binası hizmete açılmıştır.
Bölgedeki 354 parselin tamamı tahsis edilmiş, yeni taleplerin karşılanması gayesi ile
bölgeye bitişik 250 hektarlık alan organize sanayi bölgesine dahil edilmiştir.
Karma Organize Sanayi Bölgesi:
1989 yılında Uşak –Denizli Karayolunun 8-10 km.sinde 2.596.519 m 2 . Plan
kamulaştırılmıştır. Bölge alanının 1.637.586 m 2 si sanayi parsellerine, 103.431 m 2 sosyal
tesislere, 246.863 m 2 si yeşil alana, 23.790 m 2 si otoparklara, 89.984 m 2 ’si arıtma tesislerine ,
20.243 m 2 ‘si trafo merkezine ayrılmıştır. Bölge için alanları 2000 ve 10.000 m arasında
değişen 446 adet sanayi parseli bulunmaktadır. Alt yapı ve arıtma tesisinin de büyük bir
bölümünün tamamlandığı Deri Organize Sanayi Bölgesi 260 hektar alan üzerinde
kurulmuştur.
Bölge içerisindeki endüstriyel atıksu arıtma tesisi inşaatı tamamlanmış ve Deşarj İzni
aşamasındadır.
K.3 Sanayinin İlçelere Göre Dağılımı
İlimiz Merkez ilçe haricinde Banaz, Eşme, Ulubey ve Karahallı ilçelerinde Sanayi tesisleri
bulunmakta olup, diğer ilçelerde önemli bir sanayileşme faaliyeti bulunmamaktadır.
Banaz ilçemizde 1 adet Seramik fabrikası, 1 adet Et Entegre tesisi, 1 adet Yem
fabrikası, 1 adet Nişasta fabrikası, 1 adet Ağaç Emprenye tesisi, 1 adet Karton koli fabrikası,
2 adet Tuğla fabrikası faaliyet göstermektedir.
Karahallı ilçesinde pamuklu dokumacılık (Tülbent, Mermerşahi, Kaput Bezi, Patiska,
Astarlık vs.) mevcuttur. Bu ilçedeki dokumacılar genellikle küçük aile işletmeleri şeklinde
faaliyet göstermektedir.
118

Eşme ilçesi içersinde 1 adet Süt ve Süt Ürünleri tesisi, Et Entegre Tesisi, Tavuk üretim
çiftlikleri, Un fabrikası, Yem fabrikası faaliyet göstermektedir.
Ulubey ilçesinde Un fabrikası bulunmaktadır.
Ayrıca Eşme-Ulubey ilçelerinde işletilmekte olan Altın Madeni bulunmaktadır.
K.4 Sanayi Gruplarına Göre İşyeri Sayıları ve İstihdam Durumu
Tablo 47 : İşyerleri ve Çalışan Sayıları
İŞYERİ
İMALAT SANAYİ SEKTÖRÜ
SAYISI
ÇALIŞANLAR
EMEKLİ SANDIĞINA SSK’YA BAĞLI
TOPLAM
BAĞLI OLANLAR OLANLAR
İmalat Toplam 90 66 6776 6842
Devlet 3 66 762 828
Özel 87 - 6014 6014
Gıda İçki Tütün Toplam 6 66 614 680
Devlet 2 - 508 574
Özel 4 - 106 106
Tekstil Toplam 73 - 4662 4662
Devlet - - - -
Özel 73 - 4662 4662
Kereste Toplam 2 - 40 40
Devlet - - - -
Özel 2 - 40 40
Kağıt ve Basım Toplam - - - -
Devlet - - - -
Özel - -- - -
Kimya Toplam 3 - 92 92
Devlet - - - -
Özel 3 - 92 92
Taş ve Toprak Toplam 3 - 754 754
Devlet 1 - 254 254
Özel 2 - 500 500
Metal Toplam - - - -
Devlet - - - -
Özel - - - -
Metal Eşya Toplam 3 - 614 614
Devlet - - - -
Özel 3 - 614 614
119

K.5 Sanayi Gruplarına Göre Üretim Teknolojisi ve Enerji Kullanımı
İlimizde faal olan 3 ana sektörden Tekstil ve Deri Sektöründeki işletmelerin makine parkı
genelde eski teknolojiye dayanmakta olup, son yıllarda yeni teknolojik tesisler de
kurulmaktadır. Ancak yeni makine maliyetlerinin çok pahalı olması, ekonomideki durgunluk,
kredi faizlerinin çok yüksek olması gibi etkenler işletmelerin ileri teknoloji tesis kurmasında
büyük engel teşkil etmektedir. Bu bakımdan İlimizin kalkınmada öncelikli yörelere dahil
edilmesi sanayi için iyi bir teşvik olacağı kanaati oluşturmaktadır. Diğer ana sektör olan
seramik sektöründe ise modern tesisler faaliyet göstermekte ve sektörün getirdiği rekabet
ortamında pazardan pay alınabilmesi için bu bir mecburiyet olmaktadır.
Tekstil sektörünün ham madde ihtiyacı (Yün-Seramik ve akrilik elyaf) yurt içi (Diğer iller)
ve yurt dışı kaynaklardan karşılanmaktadır.
Seramik sektörünün ihtiyacı olan ham maddeler yurt içi kaynaklardan karşılanmaktadır.
İlimizde bu sektörle ilgili sadece Kaolen madeni mevcut bulunmaktadır.
Sektörlere göre enerji tüketimi konusunda bir veri bulunmamakta olup, Uşak Tedaş
Müessese Müdürlüğünden alınan bilgiye göre yıllar itibariyle sanayi sektöründeki yıllık
elektrik enerjisi tüketimi aşağıdaki gibidir.2007 yılı itibarıyla veri elde edilememiştir.
Tablo 48 : Sanayinin Yıllara Göre Elektrik Enerjisi Tüketimi.
SEKTÖRÜ 1998 1999 2000 2008 2009
Sanayi 263.181.156 252.602.251 298.494.594 525.126.312 518.167.490
K.6. Sanayiden Kaynaklanan Çevre Sorunları ve Alınan Önlemler
K.6.1. Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliği
İlimizde, iki adet Organize sanayi Bölgesi yer almaktadır. Bunlardan Uşak Organize
Sanayi Bölgesi, Uşak – İzmir Karayolunun 14-18 km’sinde bulunmaktadır. Uşak karma
Organize Sanayi Bölgesi ise Uşak-Sivaslı Karayolu 8.Km’sinde bulunmaktadır. İlimizdeki
sanayi tesisleri tekstil ve deri sektörü ağırlıklı olup, şeker fabrikası, seramik fabrikaları ve
çeşitli sanayi kuruluşları mevcuttur.
Sanayi tesislerinde kullanılan yakıtlar, SO 2 karbonmonoksit, karbondioksit, azot
oksitlerle, toz ve dumanlarla kirliliğe yol açmaktadırlar.İlimizde 550 civarında sanayi kuruluşu
bulunmaktadır.
İlimizde hava kirliliğinin boyutunu ortaya koyabilmek için 2009 yılı hava kirliliği verilerini
incelemek yeterli olacaktır. Bu veriler C.2. Havayı Kirletici Gazlar ve Kaynakları bölümünde
yer almaktadır.
120

K.6.2. Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Su Kirliliği
Büyük Menderes Havzası:
İlimiz’de Şehir içinde bulanan ve atıksularını Dokuzsele deresine direkt deşarj ederek
B.Menderes havzasında kirliliğe neden olan, toplam 209 adet işletme (deri, tekstil, yün
yıkama ve sabun yağı) 06.08.2004 tarihinde alınan MÇK kararı ile ya kapanmaları ya da
Karma Organize Sanayi Bölgesine taşınmaları gerçekleştirilmiştir. 31.12.2006 tarihi itibari ile
209 adet işletmeden 139 adedi kapatılmış, 70 adedi de K.O.S.B.’ne taşınmıştır.
Bugün Karma Organize Sanayi Bölgesi’ne taşınan işletmeler ile birlikte çoğunluğu deri
ve tekstil olan toplam 117 adet işletme faaliyet göstermektedir. Tüm bu işletmelerin atıksuları,
inşaatına 07.07.2005 tarihinde başlanılan ve 15.11.2006 tarihinde işletmeye alınmış olan
24.000 m3/gün kapasiteli Merkezi Atıksu Arıtma Tesisi’nde arıtılarak Dokuzsele deresine
deşarj edilmektedir. Şu anda söz konusu arıtma tesisinde 5.500 – 16.000 m3/gün atıksu
arıtılmakta olup; Deşarj İzni değerlendirme aşamasındadır.
B.Menderes Havzasında; endüstriyel kirliliğe neden olan, K.O.S.B.’ne taşınan ve
kapatılan işletmelerin haricinde 22 adet sanayi tesisi (4 adet gıda + 2 adet maden + 16 adet
tekstil) faaliyet göstermektedir. Bu tesislerden 21 adedinin atıksu arıtma tesisi mevcut olup,
işletmeye alınmıştır. Geriye kalan 1 adedinin (Uşak Şeker Fabrikası) ise evsel atıksu arıtma
tesisi (deşarj izni mevcut) mevcut olup, Endüstriyel atıksu arıtma tesisi yapımı devam
etmektedir. İşletme’nin endüstriyel atıksu arıtma tesisi tamamlanana kadar hiçbir şekilde alıcı
ortama deşarj yapılmayacağı yönünde taahhüdü bulunmaktadır.
Münferit 22 adet işletmeden 2 adedinin (Nuri Şeker Uşak Şeker Fabrikası (Endüstriyel
A.A.T henüz tamamlanmamış durumda) ve Uşak seramik A.Ş.) evsel ve endüstriyel atıksu
arıtma tesisleri ayrı olarak projelendirilmiştir. 19 işletmenin ise, evsel ve endüstriyel atıksuları
birlikte arıtılmakta olup, bir adedinin (Tüprag Altın Madeni) endüstriyel atıksuyu olmayıp
(siyanürlü su işletmede geri kullanılmaktadır.), sadece evsel atıksu deşarjından dolayı evsel
atıksu arıtma tesisi (deşarj izni mevcut) mevcuttur. Sonuç olarak; İlimiz - Büyük Menderes
Havzasında 22 adet münferit tesis faaliyet göstermekte olup, bu tesislerde 23 atıksu arıtma
tesisi vardır. Nuri Şeker Uşak Şeker Fabrikası’nın endüstriyel atıksu arıtma tesisinin
tamamlanması ile birlikte münferit sanayi tesislerindeki atıksu arıtma tesisi sayısı 24 adet
olacaktır.
Gediz Havzası:
Gediz Havzasında Uşak Organize Sanayi Bölgesi haricinde faaliyet gösteren
herhangi bir endüstri tesisi bulunmamaktadır.
121

Uşak – İzmir karayolu’nun 18. km’sinde buluna Uşak Organize Sanayi Bölgesinde şu
anda 160 işletme faaliyet göstermekte olup; bu işletmelerin büyük bir kısmını tekstil sektörü
(iplik, konfeksiyon, kumaş dokuma, karasör, openet, battaniye, pamuk dokuma, şifanoz, v.b.)
oluşturmaktadır. Sözkonusu organize sanayi bölgesinde tekstil sektörü dışında; gıda (süt ve
süt ürünleri yemek fabrikası, vb.), kimya, seramik, mermer, yün yıkama, çelik madeni yağ
gibi değişik sektörlerde faaliyet gösteren işletmelerde bulunmaktadır.
Organize sanayi bölgesinde faaliyet gösteren işletmelerin evsel ve endüstriyel atıksuları
yağmur sularından ayrı olarak toplanmakta ve merkezi atıksu arıtma tesisinde arıtılarak
Gediz Nehrine deşarj edilmektedir. Uşak Organize Sanayi Bölgesi Atıksu Arıtma Tesisi’nin
Deşarj İzni mevcuttur.
K.6.3. Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Toprak Kirliliği
Toprak kirliliği; katı atıkların düzensiz depolanması, havada var olan kirletici partiküllerin
toprak yüzeyine çökmesi ve evsel veya endüstriyel atıksuların arıtılmadan, direkt alıcı
ortamlara deşarjı sonucu ortaya çıkmaktadır.
Uşak İli sınırları içerisinde 2 adet organize ve 22 adet münferit sanayi tesisi
bulunmaktadır. Söz konusu OSB’lerin ve 21 adet sanayi tesisinin evsel ve/veya endüstriyel
atıksu arıtma tesisi mevcut olup, yalnızca bir tanesinin endüstriyel atık su arıtma tesisinin
inşaatı devam etmektedir (tesis tamamlanıncaya kadar alıcı ortama deşarj yapılmayacağı
taahhüt edilmiştir). Söz konusu atıksu arıtma tesislerinin tamamlanarak işletmeye alınması ile
birlikte, endüstriyel atıksulardan kaynaklanan toprak kirliliği riski azalmakla birlikte; atıksu
arıtma tesisilerinin faaliyete geçmesinden önceki dönemden kaynaklanan sediment halindeki
kirlilik ve yapılan yoğun takiplere rağmen bazı atıksu arıtma tesislerinde işletme koşullarını
halen sağlanamamış olması sorun teşkil etmektedir.
İlimiz Belediyelerinden yalnızca Uşak Belediyesini evsel atıksu arıtma tesisi
bulunmaktadır. Bundan dolayı evsel atıksulardan kaynaklanan toprak kirliliği riski devam
etmektedir.
İlimizde deri, seramik ve tekstil sektörlerinden kaynaklanan tehlikeli ve zararlı atıklar
oluşmaktadır ve belediyenin düzensiz depo alanında toplanmaktadır. Uşak belediyesi ile
diğer belediyelerin katı atıklarının halen düzensiz depolanması, toprak için ciddi risk
oluşturmaktadır. Uşak Belediye Başkanlığı, 5 ilçe ve 18 belde belediyesinin katılımıyla Uşak
İli Sürdürülebilir Çevre Yönetimi Belediyeler Birliği kurulmuştur. Birliğe üye 24 belediyenin
evsel katı atık, evsel nitelikli endüstriyel atık ve tıbbi atıklarını düzenli depolamak suretiyle
Merkez Ovademirler Köyü sınırları içerisinde yer alan 30 hektarlık alanda düzenli katı atık
bertaraf tesisi kurulması planlanmıştır.
122

İlimizde doğal gaz kullanımın yaygınlaşması ve hava kirliğine yönelik sürdürülen diğer
çalışmalarla birlikte hava kirliliğinde olumlu yönde bir gelişme sağlanmakla birlikte, hava
kirliliğinden kaynaklana toprak kirliliği riski devam etmektedir.
.
K.6.4. Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Gürültü Kirliliği
Belediye sınırları içerisinde bulunan sanayi tesislerinin denetimi, yetki devri genelgesine
istinaden Belediye tarafından yürütülmektedir. Diğer sanayi tesislerinde ise yönetmelik
çerçevesinde, gürültüye sebep olan kaynaklarda, gerekli yalıtımlar ve saat sınırlandırılması
gibi tedbirler aldırılmakta, gürültü kirliliği ile ilgili olarak gelen şikayetler değerlendirilmektedir.
OSB sınırlarında bulunan tesislerde, Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi
Yönetmeliği kapsamında gürültü tedbirleri, Ek 7,Tablo 4. sınır değerleri endüstriyel alanlarda
korunmaktadır.
K.6.5. Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Atıklar
İl Merkezinde yer alan 2 adet organize sanayi bölgesi bünyesinde yer alan sanayi
tesislerinden kaynaklanan evsel ve endüstriyel nitelikli atıklar organize sanayi bölgeleri
içerisinde yer alan alanda, özellikle deri sektöründen kaynaklanan kromlu atıklar geçici olarak
tesis bünyesinde oluşturulmuş alanlarda yada konteynerlarda depolanmaktadır. Şehir
merkezindeki sanayi tesislerinden kaynaklanan evsel ve endüstriyel nitelikli atıklar, tesis
sahasında depolandığı alanlar yada konteynerlardan toplanarak Uşak Belediyesine ait
düzensiz depolama sahasına götürülmektedir.
.
KAYNAKLAR:
Uşak Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü
Uşaklılar Eğitim ve Kültür Vakfı, 21.Yüzyılın Eşiğinde Uşak Sempozyumu,2001
Uşak Ticaret ve Sanayi Odası İş Rehberi, 2000
123

L. ALTYAPI, ULAŞIM VE HABERLEŞME
L.1. Altyapı
L.1.1. Su Sistemi
İlimize verilen temiz (içme suyu) su kaynakları ve kapasiteleri aşağıdadır.
Tablo 49 :Uşak Belediyesi İçme Suyu Kaynakları
UŞAK BELEDİYESİ İÇME SUYU KAYNAKLARI
HAVAALANI KUYULARI
SIRA NO
KUYU NUMARASI
VERİMİ
(Lt/Sn)
POMPA
DERİNLİĞİ
(MT)
1 1 NOLU KUYU 10 69
2 2 NOLU KUYU 9,3 66
3 3 NOLU KUYU 8 60
4 4 NOLU KUYU 8 69
5 5 NOLU KUYU 9,5 63
6 6 NOLU KUYU 16,5 60
7 7 NOLU KUYU 16,5 60
8 8 NOLU KUYU 7 66
9 9 NOLU KUYU 17 66
10 10 NOLU KUYU 9 60
11 11 NOLU KUYU 15 150
12 12 NOLU KUYU 16 150
TOPLAM 141,8
BÖLME KUYULARI
SIRA NO
KUYU NUMARASI
VERİMİ
(Lt/Sn)
POMPA
DERİNLİĞİ
(MT)
1 1 NOLU KUYU 19 75
2 2 NOLU KUYU 17 81
3 3 NOLU KUYU 17 81
124

4 4 NOLU KUYU 9,5 72
5 5 NOLU KUYU 6 66
6 6 NOLU KUYU 20 69
7 7 NOLU KUYU 19 120
TOPLAM 107,5
YUKARI KARACAHİSAR KÖYÜ KÜÇÜKLER BARAJI
SIRA NO
SU KAYNAĞI
VERİMİ
(Lt/Sn)
VERİMİ
(M3/YIL)
VERİMLİ AYLARI
1
KÜÇÜKLER BARAJI
(İldeki Tek Yüzeysel Su kaynağı)
450 4.000.000
TEMMUZ,
AĞUSTOS, EYLÜL,
EKİM, KASIM,
ARALIK
L.1.2. Atık Su Sistemi Kanalizasyon Ve Arıtma Sistemi
Uşak İli sınırları içinde bulunan İlçe ve Belde Belediyelerine ait nüfus ve kanalizasyona
bağlı olan nüfus bilgileri ile İş Temrin Planı kapsamındaki son durum aşağıdaki tabloda
verilmiştir.
Tablo 50:Belediyelerin Atıksu Arıtma Tesisi Durumları
Belediye/Belde/Bölge
Uşak Belediyesi*
İlyaslı Beldesi
Bölme Beldesi
Güre Beldesi
Yönetimin Adı
Uşak Belediye
Başkanlığı
İlyaslı Belediye
Başkanlığı
Bölme Belediye
Başkanlığı
Güre Belediye
Başkanlığı
Hizmet
Ettiği
Nüfus
Kanalizasyona
Bağlı Nüfus
(%)
Havza
172.709 95 B.Menderes
2.205 90 Gediz
2.806 95 B.Menderes
1.091 50 Gediz
Son Durum
İşletmeye alınmış
olup; Deşarj İzni
mevcut
Gediz Havzası
Koruma Eylem
Planı Kapsamında
takibi
yapılmaktadır.
Uşak Belediyesi'nin
Evsel Atıksu
Arıtma Tesisine
iletilmesi yönünde
çalışmalar
başlatılmıştır.
Doğal Arıtma
Mevcut. Ancak
2007 Nüfus
Sayımından sonra
nüfusu 2000'nin
altına düştüğü için
İTP taahhütlerine
uyma zorunluğu
ortadan kalkmıştır.
125

Sivaslı Belediyesi
Sivaslı Belediye
Başkanlığı
6.489 95 B.Menderes
Sivaslı, Tatar,
Selçikler ve
Pınarbaşı
Belediyeleri Ortak
Arıtma Yapılması
Yönünde Bir Birlik
Kurmuş Olup,
Çalışmalar Devam
Etmektedir.
Ağaçbeyli Beldesi
Ağaçbeyli
Belediye
Başkanlığı
1.164 60 B.Menderes
2007 Nüfus
Sayımından sonra
nüfusu 2000'nin
altına düştüğü için
İTP taahhütlerine
uyma zorunluğu
ortadan kalkmıştır.
Pınarbaşı Beldesi
Selçikler Beldesi
Tatar Beldesi
Yayalar Beldesi
Ulubey Belediyesi
Pınarbaşı
Belediye
Başkanlığı
Selçikler
Belediye
Başkanlığı
Tatar Belediye
Başkanlığı
Yayalar
Belediye
Başkanlığı
Ulubey
Belediye
Başkanlığı
2.005 40 B.Menderes
2.041 90 B.Menderes
2.114 70 B.Menderes
2.000 95 B.Menderes
4.929 95 B.Menderes
Sivaslı, Tatar,
Selçikler ve
Pınarbaşı
Belediyeleri Ortak
Arıtma Yapılması
Yönünde Bir Birlik
Kurmuş Olup,
Çalışmalar Devam
Etmektedir.
Avgan Beldesi
Avgan Belediye
Başkanlığı
1.860 90 B.Menderes
2007 Nüfus
Sayımından sonra
nüfusu 2000'nin
altına düştüğü için
İTP taahhütlerine
uyma zorunluğu
ortadan kalkmıştır.
Hasköy Beldesi
Kışla Beldesi
Omurca Beldesi
Banaz Belediyesi
Hasköy
Belediye
Başkanlığı
Kışla Belediye
Başkanlığı
Omurca
Belediye
Başkanlığı
Basnaz
Belediye
Başkanlığı
821 60 B.Menderes
831 55 B.Menderes
707 90 B.Menderes
15.405 70 B.Menderes
Büyükoturak Beldesi
Büyükoturak
Belediye
Başkanlığı
1.225 70 B.Menderes
2007 Nüfus
Sayımından sonra
nüfusu 2000'nin
altına düştüğü için
İTP taahhütlerine
uyma zorunluğu
ortadan kalkmıştır.
126

Kızılcasöğüt Beldesi
Kızılcasöğüt
Belediye
Başkanlığı
2.136 97 B.Menderes
Eşme Belediyesi
Eşme Belediye
Başkanlığı
13.207 80 B.Menderes
Ahmetler Beldesi
Ahmetler
Belediye
Başkanlığı
1.395 80 B.Menderes
2007 Nüfus
Sayımından sonra
nüfusu 2000'nin
altına düştüğü için
İTP taahhütlerine
uyma zorunluğu
ortadan kalkmıştır.
Güllü Beldesi
Yeleğen Beldesi
Karahallı Belediyesi
Karabasan Beldesi
Güllü Belediye
Başkanlığı
Yelegen
Belediye
Başkanlığı
Karahallı
Belediye
Başkanlığı
Karabasan
Belediye
Başkanlığı
1.079 0 B.Menderes
2.584 70 B.Menderes
4.528 90 B.Menderes
1.950 90 B.Menderes
*Uşak Belediyesi Kanalizasyon hattı’nın yaklaşık %80 ‘lik kısmı Evsel Atıksu Arıtma
Tesisi ile sonuçlanmaktadır. Kanalizasyon hattının Evsel Atıksu Arıtma Tesisine iletilmeyen
%20’luk kısmı ise, şehrin farklı noktalarından (Karaağaç, Bölme, Nuri Şeker) alıcı ortama
deşarj edilmekte olup; söz konusu hatların evsel atıksu arıtma tesisine iletilmesi için gerekli
olan terfi merkezi ve hatları ile ilgili yapım çalışmaları devam etmektedir.
L.1.3. Yeşil Alanlar
Kent merkezinde bulunan 25 adet park toplam 75.000 m 2 ’lik alanı kaplamaktadır. Ayrıca
50 yıldır çöp döküm sahası olarak kullanılan 100 hektarlık alan ile Sevgi ve Barış ormanı adı
verilen 30 Hektarlık alana 100.000 adet ibreli ve yapraklı ağaç dikilerek şehrimize yeşil
alanlar kazandırılmıştır. Bu son ağaçlandırma çalışmaları ile birlikte kentimizde yaklaşık
1.400.000 m 2 yeşil alana ulaşılmıştır.Kişi başına düşen yeşil alan miktarı ise 9 m 2 dir.
L.1.4. Elektrik İletim Hatları
154kV’luk Afyon II-Uşak OSB EİH.’nın uzunluğu 125.120,86 m olup, Afyon ve Uşak il
sınırları içersinde devam etmektedir.Afyon il merkezine kuzey doğu yönünde yaklaşık 4km
mesafedeki Afyon II T.M. den başlamakta ve yaklaşık 1km kuzey batı istikametinde devam
ederek, 380kV’luk Seyitömer-Seydişehir E.İ.H’na paralel olarak yaklaşık 8.5km devam
etmektedir.Kumartaş köyünün yaklaşık 1km kuzeyinde doğu-batı istikametine dönmekte ve
2.5km bu batı yönüne seyrettikten sonra, güney batıya yönelen hat 9.5km bağımsız olarak
devam etmektedir. Daha sonra mevcut Afyon-Uşak E.İ.H ile paralel hale gelerek, 40km kadar
127

seyretmekte ve Afyon il sınırlarından çıkıp Uşak il sınırlarına girmektedir. Eyüpçamı Tepesi
Mevkiinde bu hattan ayrılarak 8km kadar kuzey batı istikametinde devam edip düzlüce Köyü
nün yaklaşık 1.5 km güneybatısında bulunan İkiharman tepesi mevkiinden bu arada Banaz
ilçesinin 1km kadar güneyinden geçerek yaklaşık 1km kuzeyinden batıya dönerek doğu batı
yönünde yaklaşık 22km seyrettikten sonra Uşak şehir merkezi Hacıbekirler mahallesinin 1km
kuzeyinden batıya devam etmekte ve Uşak şehir merkezine batı yönünde yaklaşık 15km
mesafedeki Uşak Organize Sanayi Bölgesi Trafo merkezine bağlanmaktadır.
154kV’luk (Uşak-Alaşehir) Brş.N.-Uşak OSB EİH. Enerji iletim hattı 24 adet direk ile tesis
edilmiş olup,U100BL ve U60BL cinsi izolaterler ve 2x477MCM ACSR iletken
kullanılmıştır.Ayrıca 70mm 2 galvanizli çelik toprak teli çekimi yapılmıştır.
TEDAŞ’a ait toplam kurulu güç : 208.096 KVA
TEDAŞ’a ait trafo adeti : 1059 adet
TEDAŞ’a ait toplam AG uzunluk: 2.702.751 metre
TEDAŞ’a toplam OG uzunluk : 817.427 metre
Özel trafolara ait krulu güç :438.780 KVA
Özel trafolara ait trafo adeti :1089 adet
Özel trafolara ait AG uzunluk : 46.069 metre
Özel trafolara ait toplam og uzunluk:382.903 metre
TEDAŞ+Özel toplam kurulu güç
TEDAŞ+Özel toplam trafo adeti
TEDAŞ+Özel AG uzunluk
TEDAŞ+Özel OG uzunluk
:648.876 KVA
:2148 adet
:2.748.320 metre
:1.200.330 metre
L.1.5. Doğalgaz Boru Hatları
İlimiz Doğal Gaz Boru Hattı kapsamına alınmış olup, Doğalgaz boru hattı çalışmaları
devam etmektedir. Organize Sanayi Bölgesi içerisinde Doğal Gaz 2004 yılı itibarı ile
kullanılmakta olup, 2009 yılı sonunda şehrin %70’ine Doğal Gaz bağlantısı yapılmıştır.
128

L.2. Ulaşım
L.2.1. Karayolları
L.2.1.1.Karayolları Genel
Uşak E-96 İzmir-Ankara karayolunun üzerinde bulunan bir ilimizdir. Bu sayede Uşak iline
karayoluyla ulaşım son derece kolaydır. Karadeniz, Orta, Doğu ve Güneydoğu Anadolu'dan
İzmir’e giden tüm araçlar Uşak’tan geçmekte ve otobüslerde otogara uğrayarak yolcu alıp
indirmektedirler. Uşak’ta faaliyet gösteren Uşak Egemen Tur'da Uşak’tan Türkiye'nin çeşitli
noktalarına direkt seferler düzenlemektedir.
Uşak iline geldikten sonra şehir içine gitmek istediğiniz yere geldiğiniz otobüs firmasının
servis hizmetini kullanarak gidebilirsiniz. Uşak Egemen Tur ve diğer bazı firmalar bu tür
hizmet vermektedirler.
Ayrıca otogar içinde taksi durağı da mevcuttur. Yine şehir içine yolcu taşıyan dolmuşlara
da otogar önünden binebilirsiniz.
L.2.1.2. Ulaşım Planlaması
Ankara-İzmir Karayolu üzerinde bulunan ilimiz Ankara’ya 371, İzmir’e 211 km
mesafededir. Şehir yerleşimi içinden geçen Ankara-İzmir karayolunun genişletilmesi ve
bölünmüş yol haline getirilmesi çalışmaları bitme aşamasına gelmiştir. Bu yol 365 gün açık
durumdadır.İlimizde ulaşım araçları Dolmuş, Minibüs, Taksilerdir. Dolmuşlarda taşınmasına
izin verilen insan sayısı:11, Minibüslerde: 23 kişi kapasitelidir. Ayrıca kişilerin kendilerine ait
araçlarla da ulaşım imkanları söz konusudur.
L.2.1.3. Toplu Taşıma Sistemleri
Kent içi taşımacılıkta minibüsler kullanılmaktadır. Bunlar toplu taşım sistemlerinin %100’
ünü teşkil etmektedir. Minibüslerde yakıt olarak mazot kullanılmakta olup, yakıt sarfiyatları
yaklaşık olarak 15 litre/gün’dür.
L.2.1.4. Kent İçi Yollar
Uşak ‘da ülkemizde hemen her şehirde rastlanan ve özellikle alışveriş ve iş yerlerinin
yoğunlaştığı merkez bölgede yaşanan park yeri sıkıntısı olduğu bilinmektedir. Bu park yeri
probleminin iki temel nedeni vardır. Birincisi merkez bölgeler genellikle şehrin eski yerleşim
yerleri olduğundan buradaki yollar dardır ve araç parkına elverişli alanlar azdır. İkinci sebep
ise otomobili olan işyeri sahipleriyle değişik sebepten merkez bölgeye gelenlerin araçlarını
biraz uzağa park edip yürümek yerine ulaşmak istediği noktanın yanına kadar araçla gelmek
istemeleri ve işyeri sahiplerinin de araçlarını işyerleri yakınına yol üzerine park etmeleridir.
İlimizin merkezi İzmir – Ankara Karayolu üzerinde bulunması sebebiyle araç trafiği
oldukça fazladır. Bundan dolayı da yoğun bir kirlilik yaşanmaktadır.
129

L.2.1.5. Araç Sayıları
Tablo 51: 2004-2009 Yılı Araç Sayıları.
Otomobil Minibüs Kamyon Kamyonet Traktör Otobüs Motosiklet Diğer Toplam
Araç
Sayısı
2004
Araç
Sayısı
2005
Araç
Sayısı
2006
Araç
Sayısı
2007
Araç
Sayısı
2008
Araç
Sayısı
2009
25.775 1.443 2.555 5.347 12.585 763 10.847 435 59.750
65.253
29.771 1.830 2.881 7.486 13.510 868 15.141 458 71.945
31.733 2.043 2.913 8.187 13.796 1.041 16.351 546 76.610
32.919 2.096 2.932 9.056 14.151 1.101 17.279 702 80.236
34.639 2.095 2.839 9.549 14.168 1.109 18.110 776 83.285
L.2.2.
Demiryolları
L.2.2.1. Kullanılan Raylı Sistemler
İlimiz sınırları içerisinde taşımada raylı sistemler kullanılmamaktadır.
L.2.2.2 Taşımacılıkta Demiryolları
Uşak iline demiryolu ile ulaşım özellikle son senelerde konulan seferlerle son derece
kolaydır.
Tablo 52 :Demiryolu Ulaşımı Saatleri.
Tren No Sefer Saat
31620 Uşak- İzmir (Basmane) 16:05 (Hergün)
31619 Basmane - Uşak 07:05 (Hergün)
130

L.2.3.
Deniz, Göl ve Nehir Taşımacılığı
L.2.3.1. Limanlar
İlimiz sınırlarının herhangi bir denizle bağlantısı bulunmamaktadır.
L.2.3.2. Taşımacılık
değildir.
Uşak ili kıyı illeri arasında bulunmadığı için gemilerle yapılan bir taşımacılık söz konusu
L.2.4. Havayolları
Şekil 53 : Uşak Havaalanı
İlimizdeki Havaalanı 20 Haziran 1998 tarihinde düzenlenen bir törenle hizmete açılmıştır.
2560 metre uzunluğunda ve 30 metre genişliğinde bir piste sahiptir.Talebin fazla olmaması
sebebiyle 2001 yılı içersinde kapatılma kararı alınmıştır.2006 yılı Mayıs ayında yeniden
seferlerine başlamıştır.Şu anki seferler;
Uşak-İstanbul
Gidişler (Saat) Günler Gelişler (Saat) Günler
05:50 Cumartesi 22:50 Pazartesi
05:50 Salı 22:50 Çarşamba
05:50 Perşembe 22:50 Cuma
Havaalanının şehre olan uzaklığı 4 Km’dir.
131

L.3. Haberleşme
İlimizde haberleşme için kullanılan tablolar abone sayısı 10 ila 200 arası olan yerleşim
yerlerinde kablolar yer üzerinden gitmekte 20 ila 1800 abone arası olan yerleşim birimlerinde
telefon hatları yer altlarından gitmektedir.Yeni yerleşim yerlerinde görüntü kirliliğinin
önlenmesi amacı ila telefon hatları yer altından gitmekte ve ankastre sistemi kullanılmaktadır.
Merkezde %20 yer altı %80 yer üstünden telefon hattı geçmektedir.Köylerde ise %90
yer üstü %10 yer altından telefon hattı geçmektedir.
L.4. İlin İmar Durumu
Tablo 54: 2001-2015 Yılı Alan Kullanımları
Mevcut Durum 2001 Öneri Hedef Yılı 2015
Kullanım Alan (ha) % Kişi/m² Öneri Alan % kişi/m²
Meskun Konut Alanı 21,03 0,34 1,50 1278,97 1300,00 20,82 130,00
Boş Alan 336,11 5,38 24,01 -336,11 0.00 0,00 0,00
Meyve Bahçeleri 8,37 0,13 0,60 -8,37 0.00 0,00 0,00
Temel Eğitim Okulu 0,00 0,00 45,00 45,00 0,72 4,50
Orta Öğretim 1,64 0,03 0,12 28,36 30,00 0,48 3,00
Halk Eğitim 0,00 0,00 4,00 4,00 0,06 0,40
Üniversite 23,96 0,38 1,71 23,96 0,38 2,40
Cezaevi Alanı 46,48 0,74 3,32 46,48 0,74 4,65
Kültürel Tesis Alanı 0,00 0,00 20,00 20,00 0,32 2,00
Sağlık Tesisi 30,00 30,00 0,48 3,00
Sosyal Tesis 10,00 10,00 0,16 1,00
Dini Tesis Alanı 5,00 5,00 0,08 0,50
İdari Tesis Alanı 40,00 40,00 0,64 4,00
Gölet 14,72 0,24 1,05 14,72 0,24 1,47
Park 0,00 0,00 100,00 100,00 1,60 10,00
Tarım Alanı 3134,22 50,21 223,87 -1703,34 1429,26 22,90 142,93
Sanayi Alanı 36,96 0,59 2,64 36,96 0,59 3,70
Küçüt Sanatlar 1,71 0,03 0,12 1,71 0,03 0,17
Ağaçlık Alan 1248,58 20,00 89,18 1250,20 20,03 125,02
Bahçe 1,9 0,03 0,14 -1,90 0,00 0,00 0,00
Şantiye Alanı 2,59 0,04 0,19 -2,59 0,00 0,00 0,00
Ticaret 1,35 0,02 10,30 11,65 13,00 0,21 1,30
Kum Ocağı 8,43 0,14 0,60 -8,43 0,00 0,00 0,00
Akaryakıt İstasyonu 12,32 0,20 0,88 12,32 0,20 1,23
Organize Sanayi Alanı 389,18 6,23 27,80 389,18 6,23 38,92
Deri Organize S.A. 239,21 3,83 17,09 239,21 3,83 23,92
Trafo+Su Deposu 0,82 0,01 28,36 29,18 30,00 0,48 3,00
Mezarlık 1,62 0,03 0,12 -1,62 0,00 0,00 0,00
Depo 2,28 0,04 0,16 -2,28 0,00 0,00 0,00
Sulama Alanı 21,57 0,35 1,54 21,57 0,35 2,16
Harfiyat Alanı 4,98 0,08 0,36 -4,98 0,00 0,00 0,00
132

Karayolu 100 1,60 7,14 100,00 1,60 10,00
Yollar ve Otoparklar 582,54 9,33 41,61 467,46 1050,00 16,82 105,00
Toplam 6242,57 100,00 445,90 0,00 6242,57 100,00 624,26
Yukarıdaki değerler 2015 yılı değerleri olup, sadece gelişme alanları için verilmiştir.
Yukarıdaki tabloda mevcut arazi değerleri ile 2015 yılı arazi değerleri karşılaştırılmış,
mevcut arazi değerlerinin 6242,57 hektar olduğu, planlama dönemi sonunda arazi
değerlerinin toplamının ise 6242,57 hektar olacağı tahmin edilmektedir. Bunun nedeni sınır
olarak ikisinde de mücavir alan sınırları kabul edilmiştir.
Mevcut donatı itibariyle lise dışında her hangi bir kullanım söz konu değildir. 100000
nüfusun ihtiyacı olan tüm donatı alanlarının planlama çalışması esnasında önerilmesi uygun
olacaktır.
Arazi kullanım tablosunda tarım alanı olarak gözüken alanların bir kısmına kullanımlar
getirilecektir.
Mezarlık alanları ile mevcuttaki ağaçlık alanlar ağaçlandırılacak alanlar olarak
değerlendirilmiştir.
L.5. İldeki Baz İstasyonları Sayısı
İlimiz sınırları içersinde kati onay verilen istasyonların listesi aşağıda verilmiştir.
Tablo 55 : İl Sınırları İçersinde Kati Onay Verilen GSM Baz İstasyonları ve Adresleri
FİRMA ADI ADRESİ KAT-İ ONAY
TARİHİ
1 TURKCELL İletişim Hizm.
A.Ş.
2 İŞ-TİM Telekomünikasyon
Hizm. A.Ş.
Paşalar Köyü Karahallı/UŞAK 30.11.2001
2001/08
İsmet Paşa Cad. No: 39/A Şahlan Otel-
UŞAK
30.09.2002
2002/07
3 İŞ-TİM Telekomünikasyon
Hizm. A.Ş.
Fevzi Çakmak Mah. 1 Eylül San. Sitesi
Karşısı Kalfa Meşeliği Mevkii-UŞAK
30.09.2002
2002/07
4 İŞ-TİM Telekomünikasyon
Hizm. A.Ş.
5 İŞ-TİM Telekomünikasyon
Hizm. A.Ş.
Namık Kemal Caddesi No:9-UŞAK 30.09.2002
2002/07
Bölme Mezarlığı-UŞAK 30.09.2002
2002/07
6 İŞ-TİM Telekomünikasyon
Hizm. A.Ş.
Şeref Caddesi İstasyon Meydanı Tren Yolu
Yanı-UŞAK
30.09.2002
2002/07
7 İŞ-TİM Telekomünikasyon
Hizm. A.Ş.
8 AYCELL Haberleşme ve
Pazarlama Hizmetleri A.Ş.
İzmir Yolu Üzeri Hyundaı Bayii Yanı-UŞAK 30.09.2002
2002/07
Kemal Öz Mah. Çiğdem Sok.No: 50-UŞAK 25.10.2002
2002/08
9 AYCELL Haberleşme ve
Pazarlama Hizmetleri A.Ş.
Atatürk Mahallesi Çivril Caddesi No:76-
UŞAK
25.10.2002
133

10 AYCELL Haberleşme ve
Pazarlama Hizmetleri A.Ş.
11 AYCELL Haberleşme ve
Pazarlama Hizmetleri A.Ş.
12 AYCELL Haberleşme ve
Pazarlama Hizmetleri A.Ş.
13 AYCELL Haberleşme ve
Pazarlama Hizmetleri A.Ş.
14 AYCELL Haberleşme ve
Pazarlama Hizmetleri A.Ş.
15 AYCELL Haberleşme ve
Pazarlama Hizmetleri A.Ş.
16 AYCELL Haberleşme ve
Pazarlama Hizmetleri A.Ş.
17 AYCELL Haberleşme ve
Pazarlama Hizmetleri A.Ş.
18 AYCELL Haberleşme ve
Pazarlama Hizmetleri A.Ş.
19 TURKCELL İletişim Hizm.
A.Ş.
20 İŞ-TİM Telekomünikasyon
Hizm. A.Ş.
21 AYCELL Haberleşme ve
Pazarlama Hizm. A.Ş.
22 Ay-cell Haberleşme ve Paz.
Hiz
23 Ay-cell Haberleşme ve Paz.
Hiz
Atatürk Mahallesi Çivril Caddesi 2.Sümbül
Sok. No:42 –UŞAK
Kemal Öz Mahallesi Şeref Caddesi No:88-
UŞAK
Elmalıdere Mahallesi 3.Ersoy Sok. Yenice
Köy Yolu-UŞAK
İsmet İnönü Caddesi Postahane
Müdürlüğü-UŞAK
Atatürk Bulvarı Dinçer Sok.Otel On Arslan-
UŞAK
Özdemir Mahallesi Testi Pazarı Sok.No:22
UŞAK
2002/08
25.10.2002
2002/08
25.10.2002
2002/08
25.10.2002
2002/08
25.10.2002
2002/08
25.10.2002
2002/08
25.10.2002
2002/08
Dikilitaş Mah.Cami Sok.-UŞAK 25.10.2002
Ünalan Mah.Zübeyde Hanım Cad.No:66-
UŞAK
Orhan Dengiz Bulvarı Fatih Mah. Merkez-
UŞAK
2002/08
25.10.2002
2002/08
25.10.2002
2002/08
Banaz Merkez-UŞAK 25.10.2002
Kemal Öz Mah. Bozkırlı Sok.Parsel 2
Merkez-UŞAK
Cumhuriyet Mahallesi Kolej Sok.No:12-
UŞAK
Kemal Öz Mah. 2. Kuyucak Uluyolu
Merkez-UŞAK
2002/08
25.10.2002
2002/08
29.11.2002
2002/09
31.03.2003
2003/02
İnönü Cad. TT Binası Karahallı-UŞAK 30.06.2003
2003/06
24 TRT TV Radyo İstasyonu Aybey Tepesi - UŞAK 26.09.2003
25 TURKCELL İletişim Hizm.
A.Ş.
26 Telsim Mobil
Telekominikasyon Hizmetleri
2003/08
Ulubey Kent Yapı Koop. - UŞAK 20.11.2003
Su Deposu Mevkii Karabölme Tepesi
Banaz-UŞAK
2003/09
09.03.2004
2004/01
134

A. Ş.
27 TURKCELL İletişim Hizm.
A.Ş.
28 TURKCELL İletişim Hizm.
A.Ş.
Su Deposu Yanı Karahallı - UŞAK 10.05.2004
2004/02
Belediye Futbol Sahası Yanı Sivaslı - UŞAK 10.05.2004
2004/02
29 MNG TV Yayıncılık A.Ş. Aybey Mahallesi Yeniceköy Cad. Su
Deposu Mevkii, Merkez - UŞAK
23.07.2004
2004/04
30 TT-TİM iletişim Hizmetleri
A.Ş.
Sivaslı Selçikler Yolu Üzeri
Sivaslı-UŞAK
23.07.2004
2004/04
31 Telsim Mobil
Telekominikasyon Hiz. AŞ.
Kurtuluş Mah. İsmetpaşa Cad. No:104
Merkez-UŞAK
23.07.2004
2004/04
32 TT-TİM iletişim Hizmetleri
A.Ş.
Ömer Karahan Cami Yanı Çamlık Sitesi
Yolu Bölme-UŞAK
23.09.2004
2004/06
33 TT-TİM iletişim Hizmetleri
A.Ş.
Belediye Ayaklı Su Deposu Höyükbaşı Mah
Ulubey-UŞAK
23.09.2004
2004/06
34 TT-TİM iletişim Hizmetleri
A.Ş.
Tekstil Organize Sanayi Bölgesi TT İl
Müdürlüğü Merkez-UŞAK
23.09.2004
2004/06
35 TT-TİM iletişim Hizmetleri
A.Ş.
Tüccaroğlu Petrol Afyon Karayolu 24. Km
Banaz-UŞAK
23.09.2004
2004/06
36 TT-TİM iletişim Hizmetleri
A.Ş.
Çarşı Camii Eşme-UŞAK 25.11.2004
2004/07
37 Yeni Yayıncılık Prodüksiyon
ve Tel. A.Ş.
Aybey Mah. Su Deposu Yanı, Merkez –
UŞAK
29.12.2004
2004/08
38 Telsim Mobil
Telekominikasyon Hizmetleri
Şehit Alibey Mah. Vakkas Ferit Cad. No:36
Eşme-UŞAK
24.02.2005
2005/10
A. Ş.
39 Telsim Mobil
Telekominikasyon Hizmetleri
İl Telekom Müd. Cumhuriyet Santrali,
Cumhuriyet Mah. Orhan Dengiz Bulv.
24.02.2005
2005/10
A. Ş.
No:96 Merkez-UŞAK
40 Turkcell İletişim Hizmetleri
A.Ş
İslam Mah. Belediye Tv Vericileri Mevkii
Banaz-UŞAK
28.04.2005
2005/11
41 Turkcell İletişim Hizmetleri
A.Ş
OSB Müdürlüğü Yanı Merkez-UŞAK 26.05.2005
2005/12
42 Turkcell İletişim Hizmetleri Durak Mah. Fabrikalar Cad.No:114 Taner 26.05.2005
135

A.Ş Deri Merkez-UŞAK (Uygun Değil) 2005/12
43 Turkcell İletişim Hizmetleri
A.Ş
44 Turkcell İletişim Hizmetleri
A.Ş
45 Telsim Mobil
Telekominikasyon Hizmetleri
A. Ş.
46 Samanyolu Yayıncılık
Hizmetleri A.Ş.
47 Telsim Mobil
Telekomünikasyon
Hizmetleri A.Ş.
48 Samanyolu Yayıncılık
Hizmetleri A.Ş.
49 TURKCELL İletişim
Hizmetleri A.Ş.
İslice Mah.2. Bereket SokakNo:5 Merkez-
UŞAK
Uşak KOSB 27 N 11 C pafta 12 nolu Ada
Merkez-UŞAK
Evrenli Mah. Süpürgelik Sokak ilçe
Kemer Mevkii
Eşme-UŞAK
Stadyumu Sivaslı-UŞAK
30.06.2005
2005/13
30.06.2005
2005/13
27.07.2005
2005/14
25.08.2005
2005/15
Karma Organize Sanayi Bölgesi-UŞAK 29.12.2005
2005/18
Elmalıdere Mahallesi Yeniceköy Cad.
Merkez-UŞAK
Aybey Mahallesi Dik Sokak No:14
Merkez/UŞAK
50 Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. Uşak-İzmir Karayolu Üzeri 6.km Günay
Dinlenme Tesisleri Merkez/UŞAK
51 Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. Kışla Bozdağ Tepesi R7L İstasyonu
Ulubey/UŞAK
52 Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. Uşak-Ankara Asfaltı 8.km Alageri Mevkii
Adil Boz Tekstil Merkez-UŞAK
53 Vodafone Telekomünikasyon
A.Ş.
54 Vodafone Telekomünikasyon
A.Ş.
55 Vodafone Telekomünikasyon
A.Ş.
Fevzi Çakmak Mahallesi Çivril Caddesi
No:91 Merkez-UŞAK
Karun Alışveriş Merkezi Cumhuriyet
Mahallesi 4.Sigorta Caddesi No:9 Merkez-
UŞAK
Göğem Göleti Mevkii İbrahim Bey Çiftliği
Göğem Köyü Merkez-UŞAK
56 Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. Deri Organize Sanayi Bölgesi 27 N II C
Pafta 12 Nolu Ada Merkez-UŞAK
57 Turkcell İletişim Hizmetleri
A.Ş
58 Samanyolu Yayıncılık Hiz.
A.Ş.
Özdemir Mah. Testi Pazarı Sok.No:22
Ersun Otel
26.01.2006
2006/19
23.02.2006
2006/20
29.06.2006
2006/23
28.09.2006
2006/24
28.09.2006
2006/24
28.09.2006
2006/24
19.10.2006
2006/25
30.11.2006
2006/26
30.11.2006
2006/26
29.12.2006
2006/27
İslam Mah. Aktaş Mevk.. Banaz/UŞAK 29.12.2006
2006/27
59 Gençlik Yayıncılık A.Ş. 31 Ağustos Mah. Ş. Yener Sunal Sok.
Banaz/UŞAK
60 Özlem Radyo Yayıncılık
Reklamcılık A.Ş.
Aybey Mah. Yenice Yolu Üzeri Su Deposu
Altı Merkez UŞAK
25.01.2007
2007/28
25.01.2007
2007/28
61 Gençlik Yayıncılık A.Ş. Aybey Mah. Yenice Köy Cad Merkez/UŞAK 22.02.2007
2007/29
62 Turkcell İletişim Hizmetleri
A.Ş
Gümüşkol KöyüTüprag Altın Madeni Ulubey
/UŞAK
20.03.2007
2007/30
136

63 Turkcell İletişim Hizmetleri
A.Ş
64 Turkcell İletişim Hizmetleri
A.Ş
65 Turkcell İletişim Hizmetleri
A.Ş
66 Vodafone Telekomünikasyon
A.Ş.
67 Vodafone Telekomünikasyon
A.Ş.
ÖZDEMİR Mah. Testi Pazarı Sok. No:22
Ersun Otel Merkez/UŞAK (Uygun Değil)
Zübeyde Hanım Cad. No:58 Kocaer Apt.
Stadyum Karşısı Merkez/UŞAK
Cumhuriyet Mah. 4.Sigorta Cad. No:4
Migros Karun AVM Merkez /UŞAK
Direk Mah. Seyit Sabri Erkek Cad. Abdi
İpekçi Sok. No:72 Banaz /UŞAK
İstasyon Mevkii Demirören Köyü 413 parsel
K. 27 C 22B pafta UŞAK
68 Avea İletişim hizmetleri A.Ş. Cumhuriyet Mah. Mehmet Topaç Bul.
Dumlu Apt. No:184 Merkez/ UŞAK
69 Vodafone Telekomünikasyon
A.Ş.
Merkez ilçe Kemalöz Mah. 29 L 1a Pafta
3199 Ada 11 Parsel UŞAK
31.05.2007
2007/31
26.07.2007
2007/32
29.11.2007
2007/36
29.11.2007
2007/36
03.01.2008
2007/37
03.01.2008
2007/37
03.01.2008
2007/37
70 Vodafone Telekomünikasyon
A.Ş.
71 Vodafone Telekomünikasyon
A.Ş.
72 Turkcell İletişim Hizmetleri
A.Ş
73 Turkcell İletişim Hizmetleri
A.Ş
74 Vodafone Telekomünikasyon
A.Ş
Örnek Evler Cumhuriyet Mah. 29 L 111 A
Pafta 5882 Ada 5 Parsel Merkez/UŞAK
Sarayaltı Mahallesi, Nuri Şeker Caddesi
No: 134 Merkez/ UŞAK
Gediz Uluyolu Üzeri, Karaağaç Mevkii,
Zümrüt Cami Merkez/UŞAK (tekrar
görüşülmüş ve uygun olduğuna karar
verilmiştir.)
Furkan Cami Uşak-Afyon Karayolu Üzeri
Merkez/UŞAK (tekrar görüşülmüş ve uygun
03.01.2008
2007/37
03.01.2008
2007/37
03.01.2008
2007/37
03.01.2008
2007/37
olduğuna karar verilmiştir.)
Işık Mah. 3. Fener Sok. No:75 UŞAK 27.03.2008
2008/39
75 Vodafone Telekomünikasyon
A.Ş
76 Vodafone Telekomünikasyon
A.Ş
77 Vodafone
Telekomünikasyon A.Ş
Tatar Beldesi Tuzlabaşı Mevkii 28 K2D
Pafta 318 Ada 1 Parsel Sivaslı/UŞAK
Atatürk Mah. Vakıf Çıkmazı No:1
Merkez/UŞAK
Uşak-İzmir Karayolu 18.Km Organize
Sanayi Bölgesi Merkez/UŞAK
27.03.2008
2008/39
27.03.2008
2008/39
27.03.2008
2008/39
78 Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. Banaz Cumhuriyet Mah. Muratlı Cad.
No:13 Banaz/UŞAK
79 TURKCELL İletişim Hizm.
A.Ş.
80 Vodafone
Telekomünikasyon AŞ
81 Özege Mesaj Yayıncılık
San.Tic. A.Ş.
M. A.Ersoy Mah. Nuri Şeker Cd. Volkan
Apt. No:57 Merkez-UŞAK
Hacı Kadem Köyü Ballık Mevkii 6. Pafta
275 Parsel merkez-UŞAK
01.05.2008
2008/40
01.05.2008
2008/40
01.05.2008
2008/40
Merkez Aybey Mah. Su Deposu Mevkii 01.05.2008
2008/40
82 ART Yayıncılık San.Tic. A.Ş. Merkez Aybey Mah. Su Deposu Mevkii 01.05.2008
2008/40
83 Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. Cumhuriyet Mah. Uğur Mumcu Cad. No:73
Örnek Evler Merkez UŞAK
27.05.2008
2008/41
137

84 Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. Karaağaç Mah. Selvi Sok. No:1Merkez
UŞAK
85 Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. SARAYALTI Mah. Nuri Şeker Cad. No:206
Merkez UŞAK
86 Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. Uşak-İzmir Yolu 25.Km TV.Vericiler Mevkii
Güre-UŞAK
87 Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. Koruönü Mevkii 6. Pafta 915 Parsel
Salmanlar Köyü Sivaslı-UŞAK
88 Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. İzmir yolu 8. Km. Üzeri Kaşbelen Köyü
Mevkii K22 C o7 A4c Pafta 2061 Parsel
Merkez /UŞAK
89 Vodafone
Telekomünikasyon AŞ
Abacılar Mah. 388 Ada parsel 4 paftaL 21.
B Dereköy Eşme/UŞAK(Tekrar görüşülmüş
ve taşınmazın bölünmemesi kaydıyla
uygun olduğu kararı)
90 Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. Kemalöz mah. 29L1A Pafta 319 Ada 11
Parsel Kuyucak Köyü UŞAK
91 Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. Cumhuriyet Mah. Köroğlu Sok. Örnek Evler
Mevkii 29LIII.A Pafta 5882 Ada 5 Parsel
Merkez /UŞAK
92 TURKCELL İletişim Hizm.
A.Ş.
93 TURKCELL İletişim Hizm.
A.Ş.
94 TURKCELL İletişim Hizm.
A.Ş.
95 Üsküdar Radyo ve
Televizyon A.Ş.
96 Vodafone
Telekomünikasyon AŞ.
Mevlana Cad. Gedikağzı Sok. No:1 Yayalar
/UŞAK
27.05.2008
2008/41
27.05.2008
2008/41
26.06.2008
2008/42
01.09.2008
2008/44
01.09.2008
2008/44
01.09.2008
2008/44
20.10.2008
2008/45
20.10.2008
2008/45
20.10.2008
2008/45
Halılar-Üçkuyular Köyü Merkez/UŞAK 20.10.2008
2008/45
Elmalı Dere Mah. 2. Eren Sok. 3832Ada 5
Parsel Merkez /UŞAK
Merkez İtecik Mevkii Orman Gözetleme
Kulesi Yanı Merkez /UŞAK
Paşacıoğlu Köyü Gökyolu Tepesi Orman
Bölme No:291 Merkez/UŞAK
97 Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. Çamsu 342 Nolu Bölme 8688 M2 Yeşilyurt
Banaz/UŞAK
98 Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. 230-249 Nolu Bölme 48888.25m 2
Paşacıoğlu/UŞAK
99 Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. Cumhuriyet Mah. 4.Sigorta Cad. SSK
Hastanesi Karşısı/UŞAK
100 Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. Çanta Tepe Su Deposu Mevkii 392 Nolu
Bölme Boz Köy Merkez/UŞAK
20.10.2008
2008/45
20.10.2008
2008/45
25.12.2008
2008/46
25.12.2008
2008/46
25.12.2008
2008/46
25.12.2008
2008/46
02.03.2009
2009/48
KAYNAKLAR:
Telekomünikasyon Kurumu Müdürlüğü
Uşak Belediyesi Nazım İmar Planı
Uşaklılar Eğitim Ve Kültür Vakfı, 21. Yüzyılın Eşiğinde Uşak Sempozyumu, 2001
Çınar Mühendislik, Enerji İletim Hattı Çevresel Etki Değerlendirilmesi Nihai Raporu, Ocak
2001
Uşak Belediye Başkanlığı
138

M. YERLEŞİM ALANLARI VE NÜFUS
M.1.
Kentsel ve Kırsal Planlama
M.1.1. Kentsel Alanlar
M.1.1.1. Doğal Özelliklerin Kent Formuna Etkileri
verilmiştir.
İlimizle ilgili olarak iklimi, toprak yapısı, topoğrafyası, jeolojik yapısı ilgili bölümlerde
M.1.1.2. Kentsel Büyüme Alanı
Belediye başkanlığı tarafından hazırlanan Nazım İmar Planında;
Tablo 56: 2001-2015 Yılı Alan Kullanımları
Mevcut Durum 2001 Öneri Hedef Yılı 2015
Kullanım Alan (ha) % Kişi/m² Öneri Alan % kişi/m²
Meskun Konut Alanı 21,03 0,34 1,50 1278,97 1300,00 20,82 130,00
Boş Alan 336,11 5,38 24,01 -336,11 0.00 0,00 0,00
Meyve Bahçeleri 8,37 0,13 0,60 -8,37 0.00 0,00 0,00
Temel Eğitim Okulu 0,00 0,00 45,00 45,00 0,72 4,50
Orta Öğretim 1,64 0,03 0,12 28,36 30,00 0,48 3,00
Halk Eğitim 0,00 0,00 4,00 4,00 0,06 0,40
Üniversite 23,96 0,38 1,71 23,96 0,38 2,40
Cezaevi Alanı 46,48 0,74 3,32 46,48 0,74 4,65
Kültürel Tesis Alanı 0,00 0,00 20,00 20,00 0,32 2,00
Sağlık Tesisi 30,00 30,00 0,48 3,00
Sosyal Tesis 10,00 10,00 0,16 1,00
Dini Tesis Alanı 5,00 5,00 0,08 0,50
İdari Tesis Alanı 40,00 40,00 0,64 4,00
Gölet 14,72 0,24 1,05 14,72 0,24 1,47
Park 0,00 0,00 100,00 100,00 1,60 10,00
Tarım Alanı 3134,22 50,21 223,87 -1703,34 1429,26 22,90 142,93
Sanayi Alanı 36,96 0,59 2,64 36,96 0,59 3,70
Küçük Sanatlar 1,71 0,03 0,12 1,71 0,03 0,17
Ağaçlık Alan 1248,58 20,00 89,18 1250,20 20,03 125,02
Bahçe 1,9 0,03 0,14 -1,90 0,00 0,00 0,00
Şantiye Alanı 2,59 0,04 0,19 -2,59 0,00 0,00 0,00
Ticaret 1,35 0,02 10,30 11,65 13,00 0,21 1,30
Kum Ocağı 8,43 0,14 0,60 -8,43 0,00 0,00 0,00
Akaryakıt İstasyonu 12,32 0,20 0,88 12,32 0,20 1,23
Organize Sanayi Alanı 389,18 6,23 27,80 389,18 6,23 38,92
Deri Organize S.A. 239,21 3,83 17,09 239,21 3,83 23,92
139

Trafo+Su Deposu 0,82 0,01 28,36 29,18 30,00 0,48 3,00
Mezarlık 1,62 0,03 0,12 -1,62 0,00 0,00 0,00
Depo 2,28 0,04 0,16 -2,28 0,00 0,00 0,00
Sulama Alanı 21,57 0,35 1,54 21,57 0,35 2,16
Hafriyat Alanı 4,98 0,08 0,36 -4,98 0,00 0,00 0,00
Karayolu 100 1,60 7,14 100,00 1,60 10,00
Yollar ve Otoparklar 582,54 9,33 41,61 467,46 1050,00 16,82 105,00
Toplam 6242,57 100,00 445,90 0,00 6242,57 100,00 624,26
Yukarıdaki tabloda mevcut arazi değerleri ile 2015 yılı arazi değerleri karşılaştırılmış,
mevcut arazi değerlerinin 6242,57 hektar olduğu, planlama dönemi sonunda arazi
değerlerinin toplamının ise 6242,57 hektar olacağı tahmin edilmektedir. Bunun nedeni sınır
olarak ikisinde de mücavir alan sınırları kabul edilmiştir.
Mevcut donatı itibariyle liste dışında her hangi bir kullanım söz konu değildir. 100.000
nüfusun ihtiyacı olan tüm donatı alanlarının planlama çalışması esnasında önerilmesi uygun
olacaktır.
Arazi kullanım tablosunda tarım alanı olarak gözüken alanların bir kısmına kullanımlar
getirilecektir. Mezarlık alanları ile ağaçlık alanlar ağaçlandırılacak alanlar olarak
değerlendirilmiştir.
M.1.1.3. Planlı Kentsel Gelişme Alanları
Uşak Belediye’sine çok sayıda mevzii imar planı talebi geldiğinden dolayı, gelecekte de
bu alanların sıkıntı oluşturabileceği endişesi ile İlave Nazım İmar Planı yapma ihtiyacı talep
edilmiştir.
Gelecekteki yapılaşmanın şekillenmesi için yapılacak plan çalışmasında, konut alanları,
yeşil alanlar ve yapılaşmaya açılmaması gereken alanların belirlenmesi istenmektedir.
Yeni yerleşimlere açılacak alanların kendi içerisinde yol hiyerarşisinin kurulması ve tüm
sosyal donatı alanlarının ayrılması beklenmektedir.
Özellikle Uşak Sanayi Bölgesinin karşısında yeni yerleşim alanları açılması talep
edilmektedir.
Kanalizasyon sisteminin Bölme yolu üzerinde bulunmasından dolayı şehrin gelişimi o
yönde kısır kalmaktadır. Ankara yolu üzerinde Havaalanının bulunmasından dolayı doğu
yönünde de bir gelişim söz konusu değildir. İzmir yolu üzerinde Üniversitenin de kurulması
çalışmalarına paralel olarak şehrin gelişimi batı yönünde artmıştır.
140

M.1.1.4. Kentsel Alanlarda Yoğunluk
Tablo 57: Mahallelere Göre, Nüfus Ve Aile Büyüklüğü
Mahalle 2000 Yılı N. 2001 Yılı N. Aile Büy. Konut S.
1 Atatürk Mahallesi 14057 14202 3.10 4581
2 Aybey Mahallesi 6011 6073 3.20 1898
3 Bozkurt Mahallesi 1905 1925 3.60 535
4 Cumhuriyet Mahallesi 15030 15184 3.20 4745
5 Dikilitaş Mahallesi 12564 12693 3.30 3846
6 Durak Mahallesi 2942 2972 4.00 744
7 Elmalıdere Mahallesi 10006 10109 3.20 3159
8 Fatih Mahallesi 7749 7829 4.00 1957
9 Fevzi Çakmak Mah. 8282 8367 4.10 2041
10 Işık Mahallesi 4141 4184 3.70 1131
11 İslice Mahallesi 2110 2132 3.30 646
12 Karaağaç Mahallesi 8913 9005 4.00 2251
13 Kemalöz Mahallesi 12930 13062 3.80 3438
14 Köme Mahallesi 1679 1696 4.20 404
15 Kurtuluş Mahallesi 2948 2978 4.10 726
16 M.Akif Ersoy Mahallesi 8621 8710 3.60 2419
17 Özdemir Mahallesi 403 407 3.90 104
18 Sarayaltı Mahallesi 7574 7652 3.30 2319
19 Ünalan Mahallesi 10710 10820 3.40 3182
Toplam 138575 140000 3.49 40126
141

Tablo 58: Uşak Ve İlçeleri Nüfus Gelişimi
Yerleşim Adı 1970 1975 1980 1985 1990 1997
Uşak Kentsel 69926 86817 103474 126078 146809 172496
Uşak Kırsal 137586 142862 143750 145183 143474 143454
Uşak Toplam 207512 229679 247224 271261 290283 315950
Uşak Merkez Kentsel 46392 58578 71469 88267 105270 124042
Uşak Merkez Kırsal 33891 37816 38786 40111 39876 41778
Uşak Merkez Toplam 80283 96394 110255 128378 145146 165820
Banaz Kentsel 4764 6264 8356 10527 14287 16440
Banaz Kırsal 29237 32045 32013 31816 30332 26471
Banaz Toplam 34001 38309 40369 42343 44619 42911
Eşme Kentsel 6178 7828 8844 10061 10547 13683
Eşme Kırsal 33035 30788 29912 30788 29355 28945
Eşme Toplam 39213 38616 38756 40849 39902 42628
Karahallı Kentsel 2163 5539 5801 5923 5839 5416
Karahallı Kırsal 10952 11587 12258 12830 12770 11035
Karahallı Toplam 13115 17126 18059 18753 18609 16451
Sivaslı Kensel 1958 4394 4631 6475 5726 7814
Sivaslı Kırsal 15150 15047 15158 15238 17078 20236
Sivaslı Toplam 17108 19441 19789 21713 22804 28050
Ulubey Kentsel 1936 4214 4373 4825 5140 5101
Ulubey Kırsal 15321 15579 15623 14400 14063 14989
Ulubey Toplam 17257 19793 19996 19225 19203 20090
M.1.1.5. Kentsel Yenileme Alanları
İlimiz sınırları içersinde kentsel yenileme alanları Belediye tarafından hazırlanmış olan
Nazım İmar Planında belirlenmiştir. Bununla ilgili Restorasyon ve diğer çalışmalar
uygulanmaktadır. Şehir yapısında değişiklikler yapılarak daha modern bir görünüme
kavuşması sağlanmaktadır.
M.1.1.6. Endüstri Alanları Yer Seçimi
İlimiz sınırları içersinde 1. Tekstil Organize Sanayi Bölgesi kurulmuş ve çalışmaları
devam etmektedir. 2. Deri Organize sanayi Bölgesi ise faaliyete geçmiştir. Arıtma tesisi
tamamlanmıştır.
Tekstil Organize Sanayi Bölgesi Anakara- İzmir Karayolunun 18. Km. yer almakta olup
3.782.082 m 2 ‘lik alan üzerine kurulu bulunmaktadır.
Deri Organize Sanayi Bölgesi Uşak- Sivaslı yolu üzerinde 8-10. Km’sinde yer almakta
olup, 2.613.000 m 2 ’lik alan üzerinde kurulmaktadır.
142

M.1.1.7. Tarihi, Kültürel, Arkeolojik ve Turistik Özellikli Alanlar
Kent merkezinde bulunan tarihi eserlerden bazıları şunlardır:
Uşak Arkeoloji Müzesi; Bina ilk olarak Arkeoloji ve Etnoğrafya Müzesi olarak
düzenlenmiş 1 Eylül 1978 yılında Atatürk ve Etnoğrafya Müzesinin açılmasından sonra
Arkeoloji ve idari merkez binası olarak kullanılmıştır. 1996 yılı başında Karun Hazineleri’nin
gelmesiyle yeniden düzenlenen müzede, Kalkeolotik dönemden Bizans Döneminin sonuna
kadar çeşitli devrelere ait taş eserler, pişmiş toprak eserler, cam eserler, altın ve gümüşten
yapılmış çeşitli ziynet eşyaları, bronz eserler, bronz, altın sikkeler ve Karun Hazineleri
sergilenmektedir.
Karun Hazineleri; Antik Çağda Anadolu’nun batısında yer alan, güneyi, Karai, kuzeyi
Mysia, doğusu Frigya, batısı Lonia ve Aiolia bölgeleriyle çevrili alana Lidya adı verilmiştir.
M.Ö 77. yy’ın ilk çeyreğinde Gyges ile başlayan güçlü Lidya İmparatorluğu, parayı icat
ederek insanlık tarihindeki en önemli buluşlardan birini gerçekleştirmiştir. İlk Çağ dünyasının
ekonomik gelişimini hızlandıran bu olay, tarihin akışını da değiştirmiştir. Lidya’nın ilk çağ
dünyasının en zengin ülkesi durumunda olmasının önemli sebebi Tmolos (Bozdağlar)
dağlarından çıkan ve Hermos (Gediz) nehrine karışan Sardesten geçen Paktalos (Sart
Deresi) deresinin alüvyonları içerisindeki altındır. Buradan elde edilen altın Lidya’nın kaderini
belirlemiştir. Bir takım saray entrikaları ile ülkeyi ele geçiren Kroisos babası Alyattes’in
ölümünden sonra M.Ö 560 yılında tahta geçmiş ve akıl almaz zenginliği sayesinde Karun
kadar zengin deyimiyle ününü günümüze kadar taşımıştır.
M.Ö 560-546 yılları arasında ülkesini yöneten bu kralın dönemine ait, Uşak ilinin 25 km.
batısında, Uşak İzmir karayolu üzerinde bulunan Güre köyü yakınlarında Lidya Tümüslerinde
kaçak kazılarla bulunup kaçırılan ve tekrar ülkemize geri getirilen eserlere “Karun Hazineleri”
denilmektedir. Lidya döneminin en görkemli eserleri olarak bilinen altın, gümüş, bronz ve
mermerden meydana gelmiş olan bu hazineler, 1965-66-67 yıllarında kaçırılmışlardır. Kültür
Bakanlığı bu eserleri ülkemize geri getirmek amacıyla New York Metropolitan Museum of Art
aleyhine dava açmış ve sonucunda eserler 1993 yılında ülkemize geri getirilmiştir.
Etnoğrafya Müzesi; 1 Eylül 1978’de açılan bu müze bir Osmanlı yapısı olup, İstiklal
Savaşından sonra Yunan Kuvvetleri Başkomutanı General Trikopis’in esir alınarak Atatürk’ün
huzuruna çıkarıldığı yerdir. İki katlı yapının zemin katı eski Uşak yaşantısını gösteren
düzenlemeler ile etnografik nitelikteki eserlerin sergisine açık olup, 2. Kat, Atatürk’ün Uşak’ta
kaldığı yıllardaki anısına istinaden düzenlenmiştir. Atatürk’e ait pek çok eser ile Kurtuluş
Savaşındaki istilacıların zulümlerini fazla fotoğraflar ile Uşak ve yöresine ait halı ve kilim gibi
eserleri bulunmaktadır.
143

Paşa Hanı; Tiritoğlu Mehmet Paşa tarafından bir Fransız mimara, 1898 tarihinde
yaptırılmıştır. Uşak’ın mimari güzelliğini gösteren yapıtlarındandır. İki katlı ve taş yapıdır. Alt
katta içli dışlı dükkanlar, üst katta 30 kadar oda vardır. Mülkiyeti Dülgeroğullarına geçmiştir.
Şu anda Turizm Bakanlığı denetiminde özel otel statüsünde hizmet vermektedir. Bu binada
Osmanlı Bankası ve Uşak Belediye Başkanlığı uzun yıllar hizmet vermiştir.
Bedesten; İtalyan bir mimar tarafından 1901 yılında yapılmıştır. İki katlı ve taş
kullanılarak yapılan bina 1980’li yıllarda restore edilerek sarraflar çarşısı haline getirilmiştir.
Ulu Cami; Yapılışını açıkça belirten açıkça bir tarih yoktur. Orta kapının sağ üst
tarafından görülen kitabe, camiye değil Kocasu diye anılan çeşmeye aittir. Ulu Camii
binasının yapı tarzı Germiyan Beyliği devrinin mimari özelliğini taşımaktadır. Cami bir büyük,
altı küçük kubbelidir. Büyük kubbe mimarların fil ayağı dedikleri dört muhkem kaidenin
üzerindedir. Ayrıca son cemaat yerinde beş kubbe vardır.
Burma Caminin yapılış tarihi kesin olarak bilinmemektedir. 1867 ve 1922 yıllarında
yangın geçirmiştir. 1922-1988 yıllarında onarım görmüştür.
Günümüzde Osmanlı yapı izlerini taşıyan evler çok az kalmıştır. Cumhuriyetin ilk
yıllarında yapılmış olan ve Osmanlı mimarisi özelliklerini taşıyan sivil mimari örneklerine
Aybey, Işık, Karaağaç ve Kurtuluş Mahallelerinde rastlamak mümkündür. Bu evlerin
genellikle birinci katı taştan, ikinci katı ahşap, cumbalı beşik çatılı ve bağdadi sıvayla yapılmış
kiremitlidir. Bu evler Kültür Bakanlığınca koruma altına alınmıştır.
M.1.2.
Kırsal Alanlar
M.1.2.1. Kırsal Yerleşme Deseni
Köy yerleşim alanı çalışmaları 3367 sayılı yasa gereği Uşak merkez ve ilçe köylerinden
75 adetinde planlama ve yerleşim alanı uygulaması yapılmıştır. 6950 adet parsel üretilmiş,
5200 adet hak sahiplerine satılmıştır.
M.1.2.2. Arazi Mülkiyeti
Konuyla ilgili bir çalışma yapılmamıştır.
M.2. Altyapı
Bu konuyla ilgili ayrıntılı bilgiler “Ulaşım ve Altyapı” başlığı altında incelenmiştir.
144

M.3.
Binalar ve Yapı Çeşitleri
M.3.1. Kamu Binaları
Tablo 59: Kamu Binalarında Çalışan Kişi Sayıları.
Valilik 36 Sivil Savunma 10
Üniversite 153 Defterdarlık 243
Müftülük 594 Gümrük Müd.lüğü 5
Gençlik ve Spor İl Müd. 48 Bayındırlık ve İskan İl
46
Müd.lüğü
Sosyal Hiz. Müd. 84 İl Sağlık Müd.lüğü 2151
Tapu Sicil Müd.lüğü 15 Sanayi ve Tic. İl Müd.lüğü 13
Kadastro Müd.lüğü 20 Emniyet İl Müd.lüğü 748
Meteoroloji Müd.lüğü 9 Tedaş Mües.Müd.lüğü 136
Milli Eğitim Müd.lüğü 360 Kültür ve Turizm Müd.lüğü 63
Karayolları 25. Şb. Şefliği 53 Orman İşlet. Müd.lüğü 69
Adliye 125 Özel İdare Müd.lüğü 271
Nüfus Müd.lüğü 24 Belediye Başkanlığı 539
İl Çevre ve Orman Müd.lüğü 28 İşçi Bulma Kurumu 16
Tarım İl Müd.lüğü 246 DSİ 23. Şb. Müd.lüğü 49
M.3.2. Okullar
Tablo 60:İl Sınırları İçersinde Bulunan Ortaöğretim Kurumları.
Yerleşim
Yeri
ÖĞRENCİ
SAYISI
Sıra
No
ADI İLÇE Şehir Köy Toplam Erkek Kız Derslik Sayısı
1 ATATÜRK LİSESİ MERKEZ X 637 337 300 21
2 S.SABRİ AĞAOĞLU LİSESİ MERKEZ X 444 215 229 16
3 HASAN-ZEKİ BOZ LİSESİ MERKEZ X 278 158 120 9
4 İZZETTİN ÇALIŞLAR LİSESİ MERKEZ X 815 316 499 14
5 UŞAK LİSESİ MERKEZ X 1542 647 895 45
6 O.DENGİZ ANADOLU LİSESİ MERKEZ X 882 517 365 31
7 FEN LİSESİ MERKEZ X 139 85 54 24
8 Ş.A.K.ANAD.ÖĞRET.LİSESİ MERKEZ X 621 190 431 23
9
ANAD.GÜZEL SANATLAR
LİSESİ
MERKEZ X 136 42 94 10
10 ÖZEL ÜFTADE LİSESİ MERKEZ X 190 135 55 14
11 ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ MERKEZ X 992 977 15 21
12 TEKNİK LİSE MERKEZ X 49 45 4 0
13 ANADOLU MESLEK LİSESİ MERKEZ X 21 21 0 0
14 KIZ MESLEK LİSESİ MERKEZ X 225 0 225 13
15 ANADOLU MESLEK LİSESİ MERKEZ X 270 70 200 0
16 TİCARET MESLEK LİSESİ MERKEZ X 509 289 220 23
17 SULTAN-HALİL YİĞİT A.T.M.L. MERKEZ X 88 50 38 13
18 ANADOLU TİCARET LİSESİ MERKEZ X 111 54 57 0
145

19 SULTAN-HALİL YİĞİT A.T.M.L. MERKEZ X 21 11 10 0
20 ANAD.OTEL.VE TUR.M.LİSESİ MERKEZ X 91 66 25 0
21 İMAM HATİP LİSESİ MERKEZ X 86 61 25 26
22 ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ MERKEZ X 123 69 54 0
MERKEZ TOPLAMI 22 0 8270 4355 3915 303
23 BÜYÜKOTURAK LİSESİ BANAZ X 60 40 20 10
24
Ş.NECATİ SARGINANADOLU
LİSESİ
BANAZ X 373 183 190 20
25 Ş.TUNCAY DURMUŞ ÇPL BANAZ X 550 360 190 22
26 KIZILCASÖĞÜT ÇPL BANAZ X 67 41 26 5
BANAZ TOPLAMI 2 2 1050 624 426 57
27 EŞME Ş.ADEM ÇİFTÇİ ÇPL EŞME X 605 315 290 25
28 Ş.CEMALETTİN AVCI ANAD. L. EŞME X 337 361 176 12
29
AHMET AVCI ANAD. ÖĞRETİM
LİSESİ
EŞME X 263 115 148 12
30 ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ EŞME X 153 153 0 9
31 İMAM HATİP LİSESİ EŞME X 62 50 12 12
EŞME TOPLAMI 5 0 1420 794 626 70
32 KARAHALLI V.TURAN ÇPL KARAHALLI X 253 140 113 11
KARAHALLI TOPLAMI 1 0 253 140 113 11
33 SİVASLI ÇPL SİVASLI X 315 207 108 12
SİVASLI TOPLAMI 1 315 207 108 12
34 ULUBEY LİSESİ ULUBEY X 171 78 93 8
35 ATATÜRK ÇPL ULUBEY X 73 47 26 10
36 İMAM HATİP LİSESİ ULUBEY X 38 25 13 7
ULUBEY TOPLAMI 3 0 282 150 132 25
İL TOPLAMI 34 2 11590 6270 5320 478
Tablo 61: İl Sınırları İçersinde Bulunan İlköğretim Kurumları
Yerleşim
Yeri
ÖĞRENCİ
SAYISI
Sıra
No
ADI İLÇE Şehir Köy Toplam Erkek Kız
Derslik
Sayısı
1
AHMET-ALİ AŞCI
İÖO
MERKEZ X 293 153 140 10
2 ATATÜRK İÖO MERKEZ X 2128 1057 1071 30
3 AYBEY İÖO MERKEZ X 969 485 484 18
4
BEDRİYE-KADİR
UYSAL İÖO
MERKEZ X 334 176 158 16
5 BESİM ATALAY İÖO MERKEZ X 513 256 257 30
6 BİREYLÜL İÖO MERKEZ X 739 403 336 25
7 CUMHURİYET İÖO MERKEZ X 552 286 266 18
8 DİKİLİTAŞ İÖO MERKEZ X 268 147 121 16
9 ERGENEKON İÖO MERKEZ X 1032 544 488 34
10
EŞE-HALİL
ERDOĞDU İÖO
MERKEZ X 252 128 124 11
11 FATİH İÖO MERKEZ X 1092 577 515 15
12
GANİME ÖZADAM
İÖO
MERKEZ X 501 278 223 9
146

13 GAZİ M.KEMAL İÖO MERKEZ X 1039 538 501 15
14
H.ZİYA UŞAKLIGİL
İÖO
MERKEZ X 592 303 289 11
15 HASAN HİLMİ İÖO MERKEZ X 1389 760 629 28
16
HASİBE-MAZHAR
GÜRBÜZ İÖO
MERKEZ X 482 275 207 14
17 KARAAĞAÇ İÖO MERKEZ X 273 152 121 18
18 KURTULUŞ İÖO MERKEZ X 350 185 165 12
19 MALKAÇOĞLU İÖO MERKEZ X 1109 593 516 18
20
MEHMET-SADIK
BOZ İÖO
MERKEZ X 526 270 256 8
21
MEHMET AKİF
ERSOY İÖO
MERKEZ X 492 255 237 11
22 MEHMET SESLİ İÖO MERKEZ X 755 388 367 11
23 MEHMETCİK İÖO MERKEZ X 1101 568 533 19
24
MİLLİ EGEMENLİK
İÖO
MERKEZ X 433 221 212 9
25
MUZAFFER MERT
İÖO
MERKEZ X 632 349 283 10
26
NİHAT
DÜLGEROĞLU İÖO
MERKEZ X 1054 520 534 18
27
ÖMER BEDRETTİN
UŞAKLI İÖO
MERKEZ X 1823 966 857 25
28 ÖZDEMİRLER İÖO MERKEZ X 447 240 207 17
29 TİMUR ERTÜRK İÖO MERKEZ X 444 223 221 16
30
UĞUR
SERDAROĞLU İÖO
MERKEZ X 603 301 302 16
31 23 NİSAN İÖO MERKEZ X 587 286 301 20
ŞEHİR TOPLAMI MERKEZ 31 22804 11833 10921 528
32 ALANYURT KÖ İÖO MERKEZ X 182 91 91 10
33 BOZKUŞ KO IOO MERKEZ X 492 262 230 16
34
BÖLME
KAS.OG.H.C.IOO
MERKEZ X 296 145 151 14
35 ÇEVREKÖY KÖ.İÖO MERKEZ X 95 50 45 6
36 DERBENT KÖ.İÖO MERKEZ X 269 141 128 10
37 İLYASLI KAS.İÖO MERKEZ X 335 187 148 12
38
KARACAHİSAR
KÖ.İÖO
MERKEZ X 175 86 89 9
39 KARAKUYU KÖ.İÖO MERKEZ X 201 97 104 10
40 KAŞBELEN KÖ.İÖO MERKEZ X 244 127 117 8
41
SUSUZÖREN
KÖ.İÖO
MERKEZ X 165 87 78 9
KÖY TOPLAMI MERKEZ 10 2454 1273 1181 104
42
BAĞBAŞI KÖYÜ
BSİO.
MERKEZ X 26 16 10 2
43
CİĞERDEDE KÖYÜ
BSİO.
MERKEZ X 41 13 28 3
44
ÇAMYUVA KÖYÜ
BSİO.
MERKEZ X 91 43 48 5
45
EĞLENCE KÖYÜ
BSİO.
MERKEZ X 20 9 11 2
46
ESKİGÜNEY KÖYÜ
BSİO.
MERKEZ X 18 10 8 5
47
KABAKLAR KÖYÜ
BSİO.
MERKEZ X 15 10 5 3
48 KAFA KÖYÜ BSİO. MERKEZ X 19 8 11 4
49 KILCAN KÖYÜ BSİO. MERKEZ X 40 24 16 3
50 KIRKA KÖYÜ BSİO. MERKEZ X 14 10 4 2
51
KOYUNBEYLİ KÖYÜ
BSİO.
MERKEZ X 32 16 16 2
52
MESUDİYE KÖYÜ
BSİO.
MERKEZ X 29 11 18 5
53
MUHARREMŞAH
KÖYÜ BSİO.
MERKEZ X 45 20 25 3
54
ORTAKÖY KÖYÜ
BSİO.
MERKEZ X 23 14 9 5
55
SELVİOĞLU KÖYÜ
BSİO.
MERKEZ X 33 17 16 6
56 YAPAĞILAR KÖYÜ MERKEZ X 59 34 25 3
147

BSİO.
BSİO TOPLAMI MERKEZ 25 505 255 250 53
KÖY İÖO+BSİO
TOPLAMI
0 35 2959 1528 1431 157
57
FEVZİ ÇAKMAK
YİBO
MERKEZ X 282 178 104 13
58 GÜRE KAS.YİBO MERKEZ X 343 207 136 12
YİBO TOPLAMI MERKEZ 1 1 625 385 240 25
59 YENİŞEHİR KÖ.PİO MERKEZ 1 296 169 127 11
60 ÖZEL ÜFTADE İÖO MERKEZ 1 366 187 179 22
61
VALA GEDİK
ZİH.ENG.İÖO
MERKEZ 1 28 20 8 6
MERKEZ İLÇE TOPLAMI MERKEZ 34 37 27078 14172 12906 749
62
ATATÜRK İLKÖĞ.
OK
BANAZ X 67 33 34 6
63 31 AĞUSTOS İÖO BANAZ X 409 199 210 17
64 CUMHURİYET İOO BANAZ X 522 273 249 11
65 MAHİRE EYNEL İÖO BANAZ X 233 105 128 0
66
ŞEHİT VEHBİ
DEMİR İÖO
BANAZ X 261 130 131 12
67 ŞEHİTLER İÖO BANAZ X 613 323 290 13
ŞEHİR TOPLAMI BANAZ 6 2105 1063 1042 59
68
AHAT KÖ.EDİP
AYBEY İÖO
BANAZ X 219 127 92 8
69 ALABA KÖ.İÖO BANAZ X 117 54 63 3
70 BAHADIR KÖ.İÖO BANAZ X 241 118 123 11
71
BÜYÜKOTURAK
KAS. İÖO
BANAZ X 210 106 104 8
72 ÇAMSU KÖ.İÖO BANAZ X 198 91 107 8
73 ÇİFTLİK KÖ.İÖO BANAZ X 126 58 68 8
74
DERBENT Ş.VELİ
ULUDAĞ İÖO
BANAZ X 260 137 123 9
75 GÜRLEK KÖ.İÖO BANAZ X 131 55 76 7
76
KIZILCASÖĞÜT KAS
İÖO
BANAZ X 267 139 128 12
77 KIZILHİSAR KÖ.İÖO BANAZ X 215 108 107 8
78 SUSUZ KÖ.İÖO BANAZ X 159 75 84 8
79 YAZITEPE KÖ.İÖO BANAZ X 118 62 56 13
80 YENİCE KÖ.İÖO BANAZ X 130 55 75 8
KÖY TOPLAMI BANAZ 13 2391 1185 1206 111
81
AYRANCI KÖYÜ
BSİO
BANAZ X 46 32 14 4
82
BALTALI KÖYÜ
BSİO
BANAZ X 26 18 8 4
83
BALCIDAMI KÖYÜ
BSİO
BANAZ X 18 7 11 1
84 BANAZ KÖYÜ BSİO BANAZ X 37 21 16 5
85 CORUM KÖYÜ BSİO BANAZ X 19 9 10 3
86
GÜLLÜÇAM KÖYÜ
BSİO
BANAZ X 18 11 7 2
87 HASAN KÖYÜ BSİO BANAZ X 40 27 13 3
88
HATRIPLAR KÖYÜ
BSİO
BANAZ X 69 35 34 3
89
KARACAHİSAR
KÖYÜ BSİO
BANAZ X 39 16 23 5
90
KARAKÖSE KÖYÜ
BSİO
BANAZ X 42 16 26 8
91
MURATLI KÖYÜ
BSİO
BANAZ X 65 31 34 2
92 OVACIK KÖYÜ BSİO BANAZ X 46 25 21 2
93 ÖKSÜZ KÖYÜ BSİO BANAZ X 26 14 12 3
94
PAŞACIK KÖYÜ
BSİO
BANAZ X 16 9 7 5
95
YEŞİLYURT KÖYÜ
BSİO
BANAZ X 31 13 18 3
BSİO TOPLAMI BANAZ X 538 284 254 53
KÖY İÖO+ BSİO
TOPLAMI
BANAZ 2929 1469 1460 164
96 ŞEHİT SADIK BANAZ 1 401 220 181 13
148

KOZAK PİO
BANAZ İLÇ.TOP. BANAZ 7 30 5435 2752 2683 236
97 DUMLIPINAR İÖO EŞME X 514 269 245 21
98 GALİP ÇETİN İÖO EŞME X 256 125 131 11
99 KEMER İÖO EŞME X 61 26 35 5
100 ŞEHİTALİBEY İÖO EŞME X 485 246 239 7
ŞEHİR İÖO
TOPLAMI
4 1316 666 650 44
101 AĞABEY KÖ.İÖO EŞME X 188 92 96 8
102
AHMETLER
KAS.A.CAN İÖO
EŞME X 175 90 85 9
103
ARMUTLU
KÖ.75.YIL İÖO
EŞME X 183 90 93 9
104
DERVİŞLİ
KÖ.CUMHURİYET EŞME X 205 99 106 8
İÖO
105 GÜLLÜ KAS. İÖO EŞME X 220 110 110 8
106 KARAAHMETLİ İÖO EŞME X 175 84 91 9
107 KAYALI İÖO EŞME X 60 32 28 5
108 KAYAPINAR İÖO EŞME X 114 65 49 9
109 KIRANKÖY İÖO EŞME X 70 27 43 6
110 SARAYCIK İÖO EŞME X 263 116 147 8
111 TAKMAK İÖO EŞME X 132 67 65 8
112 YELEĞEN KAS.İÖO EŞME X 403 199 204 16
113 YEŞİLKAVAK İÖO EŞME X 183 93 90 9
KÖY TOPLAMI EŞME 13 2371 1164 1207 112
114 GÜLLÜBAĞ KÖYÜ EŞME X 26 15 11 3
115 KEKLİKLİ BSİO EŞME X 15 5 10 2
116 KONAK EŞME X 21 3 18 2
117 KÖYLÜOĞLU EŞME X 18 7 11 1
118 POSLU EŞME X 14 9 5 2
119 ULUYAYLA EŞME X 29 14 15 2
BSİO. TOPLAMI EŞME 11 123 53 70 12
KÖY İÖO+BSİO TOPLAMI EŞME 0 24 2494 1217 1277 124
16211
6
EŞME YİBO EŞME 1 278 162 116 11
2261 ÜÇ EYLÜL PİO EŞME 1 426 216 210 20
141
EŞME İLÇESİ
TOPLAMI
EŞME 6 24 4514 2261 2253 199
66 CUMHURİYET İÖO KARAHALLI X 261 141 120 9
122 HASAN GÜREL İÖO KARAHALLI X 142 66 76 9
329
MEHMET YEŞİL
(DADAYLI) İÖO
KARAHALLI X 219 122 97 14
ŞEHİR TOPLAMI KARAHALLI 3 622 329 293 32
125 BUĞDAYLIKÖ.İÖO KARAHALLI X 111 50 61 12
126
DELİ HIDIRLI
KÖ.İÖO
KARAHALLI X 173 92 81 9
127
KARBASAN
KAS.İÖO
KARAHALLI X 224 127 97 18
128 KAYKILLI KÖ.İÖO KARAHALLI X 139 73 66 8
129
KIRKYAREN H.
AĞAOĞLU KÖ.İÖO
KARAHALLI X 119 61 58 8
130 KÜL KÖY KÖ.İÖO KARAHALLI X 237 121 116 8
KÖY TOPLAMI KARAHALLI 6 1003 524 479 63
131
ALFAKLAR KÖYÜ
BSİO.
KARAHALLI X 33 16 17 5
132
DURAKLI KÖYÜ
BSİO
KARAHALLI X 16 12 4 2
133
KARAYAKUPLU
KÖYÜ BSİO
KARAHALLI X 32 14 18 3
BSİO. TOPLAMI 3 81 42 39 10
KÖY İÖO.+BSİO
TOPLAMI
0 9 1084 566 518 73
KARAHALLI İLÇE
TOPLAMI
3 9 1706 895 811 105
134 ATATÜRK İÖO SİVASLI X 357 169 188 11
135 31 AĞUSTOS İÖO SİVASLI X 366 186 180 19
136 CUMHURİYET İÖO SİVASLI X 229 125 104 8
149

137
138
139
140
141
MUAMMER YAZGAN
İÖO
SİVASLI X 218 111 107 9
ŞEHİR TOPLAMI SİVASLI 4 1170 591 579 47
AĞAÇBEYLİ
KAS.İÖO
SİVASLI X 150 80 70 8
KÖKEZ Ş.RUHİ
ÇETİN İÖO
SİVASLI X 176 88 88 8
PINARBAŞI KS.
RECE D.NÇ İÖO.
SELÇİKLER AV.
NUR.-MED. AKARSU
İÖO.
SİVASLI
X
CİNOĞ
LU
KÖYÜ
BSİO
258 142 116 11
SİVASLI X 248 125 123 11
142 TATAR İÖO. SİVASLI X 222 110 112 9
143 YAYALAR İÖO. SİVASLI X 325 167 158 10
KÖY TOPLAMI SİVASLI 6 1379 712 667 57
144
BUDAKLAR KÖYÜ
BSİO.
SİVASLI X 58 32 26 3
145
CİNOĞLU KÖYÜ
BSİO
SİVASLI X 59 31 28 2
146
ELDENİZ KÖYÜ
BSİO
SİVASLI X 101 45 56 5
147 ERİCE KÖYÜ BSİO SİVASLI X 17 9 8 2
148
HANOĞLU KÖYÜ
BSİO.
SİVASLI X 19 8 11 1
149
KARABOYALIK
KÖYÜ BSİO.
SİVASLI X 14 10 4 2
150
KETENLİK KÖYÜ
BSİO.
SİVASLI X 27 15 12 2
151
ÖZBEYLİ KÖYÜ
BSİO.
SİVASLI X 34 16 18 1
152
SAMATLAR KÖYÜ
BSİO.
SİVASLI X 25 8 17 2
BSİOTOPLAMI SİVASLI 9 354 174 180 20
KÖY. İÖO.+BSİO
TOPLAMI
SİVASLI 0 15 1733 886 847 77
SİVASLI İLÇE
TOPLAMI
4 15 2903 1477 1426 124
153 CUMHURİYET İÖO. ULUBEY X 300 144 156 10
154
H.REMZİ
DEVECİOĞLU İÖO.
ULUBEY X 173 90 83 9
155
KUVAY-İ MİLLİYE
İÖO.
ULUBEY X 238 128 110 9
156
MEHMET FUAT
TERCİ İÖO.
ULUBEY X 282 134 148 10
ŞEHİR TOPLAMI 4 993 496 497 38
157 AVGAN KS. İÖO. ULUBEY X 231 125 106 9
158
KIŞLA KS.GÜRCÜ
DİNÇKAN
ULUBEY X 177 86 91 9
159 HASKÖY S. ULUBEY X 67 26 41 8
160 İNAY KÖ.İÖO ULUBEY X 130 65 65 9
161 OMURCA KS.İÖO ULUBEY X 127 70 57 11
KÖY İÖO TOPLAMI 5 732 372 360 46
162 AKSAZ KÖYÜ BSİÖ ULUBEY X 31 15 16 1
163 BÜYÜKKAYALI ULUBEY X 62 34 28 6
164 GEDİKLER ULUBEY X 28 15 33 2
165 GÜMÜŞKOL ULUBEY X 44 23 21 4
166
KÜÇÜKKAYALI
KÖYÜ
ULUBEY X 36 17 19 1
BSİÖ TOPLAMI 5 201 104 97 14
KÖY.İÖO+BSİO
TOPLAMI
0 10 933 476 457 60
ULUBEY İLÇESİ
TOPLAMI
4 10 1926 972 954 98
İL TOPLAMI 58 125 43562 22529 21033 1511
150

Tablo 62: İlimizde Bulunan Pansiyonlu Okullar.
İlçeler
Okul Adı
Yatılı Kapasite
Yatılı
Açıklamalar
Sıra No
Erkek
Kız
Toplam
öğrenci
İlköğretim
Lise
Boş Kapasite kapasite
1 MERKEZ FEVZİ ÇAKMAK YİBO 200 100 300 296 4
2 MERKEZ GÜRE YİBO 140 160 300 205 95
3 MERKEZ YENİŞEHİR PİO 150 150 300 280 20
4 BANAZ Ş.SADIK KOZAK PİO 100 92 192 175 17
5 EŞME EŞME YİBO 150 150 300 278 22
6 EŞME ÜÇEYLÜL PİO 60 60 120 117 3
İlköğretim Toplamı 800 712 1512 1315 161
1 Merkez UŞAK LİSESİ KIZ PANSİYONU 0 192 192 190 2
2 Merkez UŞAK LİSESİ ERKEK
PANSİYONU
100 0 100 97 3 Eski Vakıflar
Yurdu
3 Merkez O.DENGİZ ANADOLU L. 0 100 100 90 10
4 Merkez FEN L. 72 192 264 115 149
5 Merkez Ş.A.K.ANADOLU ÖĞR. L. 0 204 204 183 21
6 Merkez İMAM HATİP L.
0 120 84 36
7 Merkez ANADOLU İMAM HATİP L. 120
8 Merkez ÖZEL ÜFTADE L. 120 0 120 65 51
9 Banaz Ş.NECATİ SARGIN ANADOLU 150 150 300 54 264
L.
10 Eşme Ş.ADEM ÇİFTÇİ ÇPL. 150 150 300 285 15
11 Eşme AHMET AVCI AND. ÖĞ. L. 150 150 300 239 61
12 Eşme İMAM HATİP L. 80 0 80 40 40
13 Ulubey İMAM HATİP L. 60 0 60 23 37
ORTAÖĞRETİM TOPLAMI 1002 1138 2140 1465 689
İL TOPLAMI 1802 1850 3652 1353 1119 1280
151

M.3.3. Hastaneler ve Sağlık Tesisleri
Cumhuriyetin ilk yıllarında Uşak kazasında iki hastane mevcuttu. Karahallı ve Ulubey
nahiyelerinde sıhhiye memurları ve ebeler görev yapıyordu. Kazada hastane kurulmadan
önce tren istasyonu caddesinde Uşak’ın eşraflarından Kırkyaranlı Hacı Veli Ağazade Mehmet
Efendi olarak tanınan şahsın evi hasta Müslümanların tedavisinde kullanıldı. 1915 yılında
binada yeni düzenlemeler yapılarak Gureba Hastanesi adı verildi. 1922 yılında Yunanlıların
çıkardığı yangında bu hastane yandı. Arsasına Hacı Gediyzade Mehmet Efendi tarafından
tek katlı bir bina yaptırıldı. Burada zührevi hastalıklar tedavi ediliyordu. Daha sonra bazı
değişiklikler yapılarak tamamen hastane haline getirildi. 1926 yılında yeni bir hastane inşaa
edildi ve 1938 yılında faaliyete geçti.
Uşak’ta bugün itibariyle, 785 Yataklı Devlet Hastanesi, 59 yataklı Banaz Devlet
Hastanesi, 42 yataklı Eşme Devlet Hastanesi, 21 yataklı Karahallı Devlet Hastanesi,41
Yataklı Sivaslı Devlet Hastanesi 38 Yataklı Özel Hastane, 1 Ana Çok Sağlığı Merkezi, 1 Halk
Sağlığı Laboratuarı, Uşak Merkez laboratuarı,1 Verem Savaş Dispanseri, 53 adet sağlık
ocağı, 78 adet Köy Sağlık evi bulunmaktadır.
Tüm bu sağlık tesislerinde 113 adet uzman, 158 adet pratisyen doktor, 29 adet diş
hekimi, 5 adet Eczacı, 142 adet Sağlık Memuru, 54 adet memur, 69 adet Kontrolör, 21 adet
Çevre Sağlığı Teknisyeni, 35 adet anestezi teknisyeni,56 adet laboratuar teknisyeni, , 491
adet hemşire, 495 adet ebe, 204 adet Hizmetli, 40 adet Şoför,239 adet diğer olmak üzere
toplam 2.151 kişi görev yapmaktadır.
Sağlıkta hizmet veren İl genelinde 25 adet ambulans bulunmaktadır.
M.3.4. Sosyal ve Kültürel Tesisler
Uşak merkez’de kültürel tesis olarak Uşak Arkeolojik Müzesi, Uşak Atatürk ve
Etnografya Müzesi, İl Halk Kütüphanesi ve inşaatı devam eden Uşak Kültür Merkezi
bulunmaktadır.
Uşak Arkeoloji Müzesi; 1970 yılında kadar geçici binada hizmet veren Arkeoloji Müzesi
23 Nisan 1970 yılında kendi binasında faaliyete geçmiştir. Bina, 994 m² arsa üzerine
kurulmuştur. Kronolojik teşhir düzenlenmesi yanında mermer eserler ve sikkeler teşhir
edilmektedir.
Müzede 19.086 adet arkeolojik eser, 13043 adet sikke, 58 adet mühür baskısı, 1 adet
tablet olmak üzere toplam 33600 adet arkeolojik eser bulunmaktadır.
Müzenin yıllık ortalama ziyaretçi sayısı 15.000 civarındadır.
152

Uşak Atatürk ve Etnografya Müzesi; Kurtuluş Savaşı sırasında Ulu Önder Atatürk’ün
karargah olarak kullandığı bina, Cumhuriyetin ellinci yılı münasebetiyle kamulaştırılmış, 1978
yılında Uşak’ın Kurtuluş Günü olan 1 Eylül tarihinde hizmete açılmıştır. Bina 1900 yılında
yapılmış olup Uşak’ın tarihi evlerinden biridir. Müzede, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi giyimkıyafet
ve takıları, Ulu Önder Atatürk’ün yatak, çalışma ve misafir odaları ile birtakım eşyaları,
Yunan mezalimine ait fotoğraflar olmak üzere 1412 adet etnografik eser bulunmaktadır.
Müzeyi yılda ortalama 15.000 kişi ziyaret etmektedir.
İl Halk Kütüphanesi; 1962 yılında geçici binada hizmete başlayan İlk Halk Kütüphanesi,
1977 yılında kendi binasında faaliyete geçmiştir. Zemin artı iki katlı binada okuma salonu,
konferans salonu, kütüphane ve çocuk bölümleri bulunmaktadır.
İl Halk Kütüphanesine bağlı olarak ayrı bir binada Ragıp Sosyal Çocuk Kütüphanesi ile
gezici kütüphane yanında beş ilçe merkezinde ve dört belde de toplam 11 kütüphane
mevcuttur. Toplam kitap sayısı 105.498’dir.
Uşak Kültür Merkezi; 1995 yılı yatırım programına dahil edilen Kültür Merkezinin
yapımına 1997 yılında başlanmış olup, 2007 yılında tamamlanarak faaliyete başlamıştır.
Uşak Kültür Merkezi 7100 m² arsa üzerine 2926 m² alana oturmuş olup, toplam kullanım
alanı 8500 m²’dir. İki blok, zemin ve artı iki kat olarak düzenlenmiştir. Kompleks içerisinde
açık sergilemeye de imkan veren çok seyirci kapasiteli büyük salon, küçük salon, kafeterya,
vs. gibi bölümler bulunmaktadır.
M.3.5. Göçler ve Hareketli Barınaklar
Konuyla ilgili bilgi edinilememiştir.
M.3.6. Otel- Motel ve Turizm Amaçlı Diğer Yapılar
Konuyla ilgili bilgi G.3. bölümünde yer almaktadır.
M.3.7. Bürolar ve Dükkanlar
Merkezdeki ticari alanlar çok dar olmakla beraber İsmetpaşa caddesi, Kurtuluş Mah
Çavuş Çeşme sokak, Annaç Sokakta çoğu iş merkezi bulunmaktadır. Büro olarak daha çok
binaların üst katları tercih edilmekte, alt katta gıda ve giyime yönelik ticari binalar
bulunmaktadır. İş merkezleri Zübeyde Hanım caddesine kadar gelişme göstermektedir.
M.3.8. Kırsal Alanda Yapılaşma
Köylerde binalar genelde 2 katlı olmakla birlikte alt katlar genelde taş duvarlı, üst katlar
ise ahşap karkas duvarlı kerpiç dolguludur. Binaların bir çoğu iç avlulu şekildedir ve avlu
içersinde Traktör, saman, yem, tarımsal aletler yer almaktadır.
153

M.3.9. Yerel Mimari Özellikler
Günümüzde Osmanlı yapı izlerini taşıyan evler çok az kalmıştır. Cumhuriyetin ilk
yıllarında yapılmış olan ve Osmanlı mimarisi özelliklerini taşıyan sivil mimari örneklerine
Aybey, Işık, Karaağaç ve Kurtuluş Mahallelerinde rastlamak mümkündür. Bu evlerin
genellikle birinci katı taştan, ikinci katı ahşap, cumbalı beşik çatılı ve bağdadi sıvayla yapılmış
kiremitlidir. Bu evler Kültür Bakanlığınca koruma altına alınmıştır.
M.4. Sosyo-Ekonomik Yapı
M.4.1. İş Alanları ve İşsizlik
İlimizde Türkiye İş Kurumuna kayıtlı toplam 7447 işsiz bulunmaktadır. İşsizlerin 5547’si
Erkek, 1900’ü Kadın’dır.
M.4.2.Göçler
Uşak toplam itibariyle dışarıya göç vermeyen bir ilimizdir. 1990 yılı nüfus verilerine göre
aldığı göç 17362 verdiği göç 16792 kişi olmuş aldığı net göç toplam 570 kişi net göç hızı ise
%o 2 olarak gerçekleşmiştir. Yurtdışından aldığı göç 1832 kişi verdiği göç ise 110 kişidir.
Uşak genel olarak göçleri diğer illerin il merkezleri ile ilçe merkezlerinden almaktadır.
Uşak’ın en çok net göç aldığı il 1433 kişi ile İzmir’dir. Bunun nedeni tekstil ve deri
sanayinin gelişmesine bağlı olarak Uşaklı insanların yatırım yapmak amacıyla geri
dönmeleridir. 2’nci olarak en çok net göç aldığı il ise 845 kişi ile Manisa’dır. İstanbul 287 kişi
ile 3’ncü, Denizli 249 kişi ile 4’ncü Antalya 193 kişiyle 5’nci sırada yer almaktadır.
Uşak’ın en çok net göç verdiği ile ise 714 kişi Kütahya’dır. Bunu, 418 kişi ile Afyon, 381
kişi ile Ağrı, 254 kişi ile Maraş 239 kişi ile Adıyaman takip etmektedir.
Diğer illere verilen net göç ile alınan net göç sayı itibariyle çok farklılık
göstermemektedir.
Uşak sanayisinin gelişmesi göçü tersine döndürmüş durumdadır. Özellikle organize
sanayi bölgelerinin kurularak ucuz altyapılı sanayi arsasının yatırımcıya sunulması buna en
büyük etkendir.
M.4.3. Göçebe İşçiler(Mevsimlik)
Konu hakkında bilgi bulunmamaktadır.
154

M.4.4. Kent Toprağının Mülkiyet Dağılımı
Tablo 63:1994 Yılı Onaylı İmar Planı Alan Kullanımları
Kullanım Alan (m²) Oran (%)
Konut Alanları 1003,01 50,15
Ticaret 9,40 0,50
Sanayi 33,70 1,69
Depolama 8,68 0,43
KDKÇA 43,25 2,16
Resmi Kurum 2,38 0,12
Belediye Hizmet Alanı 1,75 0,09
Eğitim 16,07 0,80
Sosyo-Kültürel Tesis Al. 10,00 0,50
Kreş 1,65 0,09
Sağlık 1,75 0,09
Dini Tesis Alanı 1,94 0,10
Park ve Oyun Alanı 66,09 3,30
Semt Spor Alanı 1,94 0,33
Ağaçlandırılacak Alanlar 175,38 8,76
TNKA 319,29 15,95
Orman 87,30 4,36
Dereler 4,99 0,25
Karayolu 3,50 0,18
Yollar ve Meydanlar 203,34 10,16
Toplam 2000,00 100,00
M.4.5. Konut Yapım Süreçleri
İlimiz içersinde Uşak Belediye Başkanlığı tarafından Karaağaç köyü yolu üzerinde
toplu konut alanı inşaatı devam etmektedir. 2400 konutlu, 57 kooperatiften oluşmaktadır.
Konut yapım süreci ise 5 yıldır.
M.4.6.Gecekondu Islah ve Önleme Bölgeleri
Uşak ilinde hazine arazilerine yapılan gece kondu evleri bulunmamaktadır. Ancak
kaçak yapılar söz konusudur. İmar planı bulunmayan binaların ise imar ıslah çalışmalarıyla
önlenmeye çalışılmaktadır.
155

M.5.
Yerleşim Yerlerinin Çevresel Etkileri
M.5.1. Binalarda Ses İzolasyonu
Ses izolasyonları ısı izolasyonlarıyla birlikte düşünülmektedir. Bunun için çift cam
(izocamlar) kullanılmakta, ayrıca kısmen ısı izolasyonu içermektedir.
M.5.2. Havaalanları ve Çevresinde Oluşturulan Gürültü Zonları
İlimizde Havaalanı bulunmakta, ancak çevresinde oluşan gürültü zonlarıyla ilgili bir
çalışma yapılmamıştır.
M.5.3. Ticari ve Endüstriyel Gürültü
Ticari ve Endüstri bölgelerindeki gürültünün kontrolü için gürültüyü meydana getiren
makine ve teçhizatın, gürültüsüz olanlar ile değiştirilmesi işlemi yapılmaktadır. Gürültülü
kısımlarda meydana gelen gürültünün çevreye yayılmasının önlenmesi için gürültü kaynakları
olan, motor veya makinanın etrafı ses geçirmez malzeme ile kaplatılmaktadır. Ayrıca
fabrikalarda çalışanların kulaklık kullanması suretiyle, endüstri bölgelerinde gürültü en aza
indirgenmeye çalışılmaktadır. Bunun yanı sıra eğlence yerlerinde, gürültü kontrolüne yönelik
gürültü monitörleri taktırılmıştır.
M.5.4. Kentsel Atıklar
Uşak Belediye Başkanlığı, 5 ilçe ve 18 belde belediyesinin katılımıyla Uşak İli
Sürdürülebilir Çevre Yönetimi Belediyeler Birliği kurulmuştur. Birliğe üye 24 belediyenin evsel
katı atık, evsel nitelikli endüstriyel atık ve tıbbi atıklarını düzenli depolamak suretiyle Merkez
Ovademirler Köyü sınırları içerisinde yer alan 30 hektarlık alanda düzenli katı atık bertaraf
tesisi kurulması planlanmıştır. Ancak projenin yürütülmesinin önüne birtakım hukuki engeller
çıkmış olup söz konusu hukuki süreç devam etmektedir. Projenin önüne çıkan hukuki engel,
projenin tıbbi atık sterilizasyon ünitesi ile ilgili olup Uşak Belediyesi tarafından tıbbi atık
sterilizasyon ünitesi dahil edilmeden, Katı Atık Düzenli Depolama Alanı ile ilgili yeni bir ÇED
Raporu hazırlatılmış ve Çevre ve Orman Bakanlığı’ndan yeni proje için ÇED Olumlu kararı
alınmış olup uygulama projesi Bakanlığımızca onaylanmıştır.
Uşak Belediyesince çöp toplama ve taşıma işi ihale edilen firma tarafından günlük
olarak toplanan katı atıklar Eski Gediz Yolu üzerinde bulunan mevcut depolama alanında
düzensiz olarak depolanmaktadır.
156

M.5.5. Binalarda Isı Yalıtımı
Dış duvarlarda; strofor, cam yünü iki duvar arasına konularak izolasyon yapılmaktadır.
Yada mantolama denilen yöntemle dış duvarda izolasyon yapılmaktadır. Pencerelerde ise çift
cam yani ısı cam kullanılmaktadır. Binaların çatılarında ise gaz beton, cam yünü ve strofor
kullanılmaktadır.
M.6. Nüfus
Tablo 64 : Uşak İli 2007 Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları
İLÇE ADI ŞEHİR NÜFUSU KÖY NÜFUSU TOPLAM KÖY SAY. BELDE SAY.
Merkez 172.709 36.324 209.033 91 3
Banaz 15.405 23.189 38.594 45 2
Eşme 13.207 23.525 36.732 57 3
Karahallı 4.528 8.086 12.614 14 1
Sivaslı 6.489 15.338 21.827 16 5
Ulubey 4.929 10.386 15.315 23 4
TOPLAM: 217.267 116.848 334.115 246 18
Sayım Yılı 2007
Şehir Köy Toplam
217.267 116.848 334.115
M.6.1. Nüfusun Yıllara Göre Değişimi
Tablo 65: Uşak İlinde Sayım Sonuçlarına Göre Nüfus Artışı.
Sayım Yılı Nüfus Artan Nüfus Nüfus Artışı
1940 18149 1182 0.66
1945 18779 630 0.69
1950 19636 857 0.91
1955 23496 3860 3.93
1960 29021 5525 4.70
1965 35517 6496 4.47
1970 46392 10876 6.12
1975 58578 12186 5.25
1980 71469 12891 4.40
1985 88267 16798 4.70
1990 105270 17003 3.85
1997 124042 18772 2.34
2000 136879 12837
2007 172709 35830
157

M.6.2. Nüfusun Cinsiyet ve Yaş Gruplarına Göre Dağılımı
Tablo 66: Nüfusun Cinsiyet ve Yaş Gruplarına Göre Dağılımı (2007 TUİK Verileri)
İL/İLÇE YAŞ GRUBU TOPLAM ERKEK KADIN
0-4 15.104 7.864 7.240
UŞAK/MERKEZ
5-9 16.705 8.575 8.130
9-14 17.209 8.965 8.244
15-19 16.955 8.740 8.215
20-24 18.571 8.654 9.917
25-29 19.259 9.606 9.653
30-34 17.851 8.948 8.903
35-39 16.253 8.279 7.974
40-44 15.203 7.510 7.693
45-49 13.606 6.806 6.800
50-54 11.501 5.717 5.784
55-59 8.576 4.345 4.231
60-64 6.333 3.000 3.333
65-69 5.531 2.563 2.968
70-74 4.608 2.044 2.564
75-79 3.297 1.331 1.966
80-84 1.778 730 1.048
85-89 526 204 322
90+ 167 53 114
Toplam 209.033 103.934 105.099
0-4 2.473 1.267 1.206
UŞAK/BANAZ
05-09 2.878 1.455 1.423
09-14 3.048 1.530 1.518
15-19 3.094 1.584 1.510
158

20-24 2.955 1.438 1.517
25-29 2.968 1.532 1.436
30-34
2.626 1.317 1.309
35-39 2.606 1.301 1.305
40-44 2.557 1.256 1.301
45-49 2.528 1.233 1.295
50-54 2.362 1.144 1.218
55-59 1.915 900 1.015
60-64 1.543 681 862
65-69 1.660 739 921
70-74 1.527 753 774
75-79 1.110 472 638
80-84 514 226 288
85-89 187 76 111
90+ 43 10 33
TOPLAM 38.594 18.914 19.680
0-04 1.896 992 904
UŞAK/EŞME
05-09 2.470 1.290 1.180
09-14 2.852 1.475 1.377
15-19 2.673 1.314 1.359
20-24 2.556 1.205 1.351
25-29 2.521 1.231 1.290
30-34 2.535 1.227 1.308
35-39 2.747 1.370 1.377
40-44 2.864 1.413 1.451
45-49 2.697 1.342 1.355
50-54 2.362 1.185 1.177
55-59 2.037 978 1.059
159

60-64 1.599 724 875
65-69 1.614 764 850
70-74 1.462 669 793
75-79 1.128 472 656
80-84 489 210 279
85-89 161 70 91
90+ 69 21 48
TOPLAM 36.732 17.952 18.780
0-4 710 388 322
UŞAK/KARAHALLI
05-09 811 417 394
09-14 881 444 437
15-19 868 455 413
20-24 880 432 448
25-29 885 461 424
30-34 867 435 432
35-39 850 433 417
40-44 743 379 364
45-49 810 419 391
50-54 769 370 399
55-59 776 378 398
60-64 657 261 396
65-69 685 299 386
70-74 610 259 351
75-79 470 147 323
80-84 248 78 170
85-89 74 28 46
TOPLAM
90+ 20 5 15
12.614 6.088 6.526
160

UŞAK/SİVASLI
0-4 1.499 752 747
05-09 1.695 881 814
09-14 1.784 956 828
15-19
1.678 838 840
20-24 1.622 824 798
25-29 1.817 932 885
30-34 1.671 869 802
35-39 1.463 767 696
40-44 1.333 679 654
45-49 1.373 688 685
50-54 1.261 623 638
55-59 1.084 504 580
60-64 936 419 517
65-69 910 407 503
70-74 760 316 444
75-79 558 222 336
80-84 292 126 166
85-89 66 26 40
90+ 25 5 20
TOPLAM 21.827 10.834 10.993
UŞAK/ULUBEY
0-04 762 382 380
05-09 964 493 471
09-14 1.041 560 481
15-19 1.066 537 529
20-24 1.050 542 508
25-29 996 532 464
30-34 1.024 496 528
35-39 1.070 530 540
161

40-44 1.113 573 540
45-49 1.107 546 561
50-54 1.061 524 537
55-59 918 450 468
60-64 672 291 381
65-69 721 296 425
70-74 732 337 395
75-79 565 248 317
80-84 304 115 189
85-89 117 50 67
90+ 32 11 21
TOPLAM 15.315 7.513 7.802
Tablo 67: Yaş Piramiti
Erkek Kadın Toplam
0-4 11645 10799 22444
5_9 13111 12412 25523
9_14 13930 12885 26815
15-19 13468 12866 26334
20-24 13095 14539 27634
25-29 14294 14152 28446
30-34 13292 13282 26574
35-39 12680 12309 24989
40-44 11810 12003 23813
45-49 11034 11087 22121
50-54 9563 9753 19316
55-59 7555 7751 15306
60-64 5376 6364 11740
65-69 5068 6053 11121
70-74 4378 5321 9699
75-79 2892 3336 6228
80-84 1485 2140 3625
85-89 454 677 1131
90+ 105 236 341
162

M.6.3. İl ve İlçelerin Nüfus Yoğunlukları
Tablo 68:2007 Yılı TUİK Verilerine Göre Merkez İlçeye Bağlı Köylerin Nüfusu Ve Hane
Sayısını Gösterir Liste
SIRA NO KÖYÜN ADI NÜFUSU HANE SAYISI UZAKLIĞI
01 Akbulak 196 103 21
02 Aktaş 178 72 15
03 Alanyurt 288 304 56
04 Altıntaş 280 65 16
05 Bağbaşı 438 272 14
06 Belkaya 82 41 9
07 Beylerhan 335 99 17
08 Boyalı 79 87 59
09 Bozköy 235 91 11
10 Bozkuş 1455 418 4
11 BÖLME 2806 662 4
12 Buğdaylı 109 137 42
13 Ciğerdede 572 106 6
14 Çamyazı 173 144 34
15 Çamyuva 755 149 19
16 Çarıkköy 514 125 10
17 Çatalbayır 194 155 63
18 Çevre 964 305 2
19 Çınarcık 88 57 10
20 Çukurağı 179 67 29
21 Dağdemirler 235 95 11
22 Dağyenice 105 89 9
23 Demirören 47 52 14
24 Derbent 901 570 25
25 Dışkaya 123 138 59
26 Eğlence 429 169 25
27 Elmacık 278 141 10
28 Emirfakı 160 59 21
29 Eskigüney 420 127 27
30 Eskisaray 386 122 17
31 Eynihan 199 154 30
32 Fakılı 158 62 42
33 Göğen 377 113 10
34 Gökçedal 302 79 17
35 Gökçetepe 62 25 23
36 Gücer 248 60 06
37 Güneli 233 87 31
38 Güre 1091 388 25
39 Hacıkadem 242 90 4
40 H.Efendi Çift. 40 29 30
41 Hisar 83 25 58
42 Hocalar 115 56 12
43 İkisaray 278 113 5
44 Kabaklar 497 195 13
45 Kalfa 508 147 4
46 Karağaç 300 186 12
47 Karabeyli 111 48 21
48 Karacahisar 1073 180 15
163

49 Karahasan 236 132 15
50 Karaköse 43 21 23
51 Karlık 309 99 15
52 Kaşbelen 1129 310 8
53 Kapancık 97 52 28
54 Kayaağıl 365 113 15
55 Kediyünü 326 131 9
56 Karakuyu 930 297 26
57 Kılcan 559 170 5
58 Kırka 291 101 15
59 Kısık 155 96 52
60 Koyunbeyli 712 388 14
61 Köprübaşı 80 47 35
62 Kuyucak 344 72 2
63 Mesudiye 544 141 8
64 Mollamusa 174 98 37
65 Muharremşah 833 233 7
66 Ormandamı 61 43 40
67 Ortabağ 249 161 59
68 Ortaköy 508 273 10
69 Ovademirler 858 193 2
70 Örencik 114 45 35
71 Paçacıoğlu 612 282 18
72 Sarıdere 158 77 21
73 Selikler 156 94 15
74 Selviler 31 41 20
75 Selvioğlu 471 165 21
76 Sorkun 379 94 6
77 Susuzören 580 386 17
78 Şükraniye 179 146 23
79 Taşkonak 242 192 62
80 Ulucak 464 211 55
81 Üçkuyular 362 310 33
82 Ürün 181 50 11
83 Yapağılar 764 122 16
84 Yaşamışlar 101 88 11
85 Yavu 194 66 8
86 Yeniköy 394 118 45
87 Yenişehir 416 223 36
88 Yeşildere 243 167 12
89 Yoncalar 243 107 20
90 Zahman 208 116 31
91 İlyaslı 2205 350 17
164

Tablo 69: Banaz İlçesi Köyleri 2007 Yılı TUİK VERİLERİ
SIRA NO KÖYÜN ADI NÜFUSU
01 Ahad 766
02 Alaba 864
03 Ayrancı 546
04 Ayvacık 272
05 Bağkonak 289
06 Bahadır 671
07 Balcıdamı 135
08 Baltalı 304
09 Banaz 664
10 Burhaniye 50
11 Büyükoturak 1225
12 Corum 373
13 Çamsu 330
14 Çiftlik 566
15 Çöğürlü 74
16 Derbent 1492
17 Dümenler 387
18 Düzkışla 207
19 Düzlüce 205
20 Gedikler 332
21 Güllüçam 374
22 Gürlek 819
23 Hallaçlar 363
24 Hasan 484
25 Hatıplar 857
26 Kaplangı 438
27 Karacahisar 398
28 Karaköse 374
29 Kavacık 112
30 Kaylı 204
31 Kızılcaören 130
32 Kızılcasöğüt 2136
33 Kızılhisar 1268
34 Kuşdemir 257
35 Küçükler 72
36 Küçükoturak 38
37 Muratlı 517
38 Ovacık 539
39 Öksüz 466
40 Paşacık 418
41 Reşadiye 36
42 Susuz 925
43 Şaban 374
44 Ulupınar 170
45 Yazıtepe 485
46 Yenice 771
47 Yeşilyurt 412
TOPLAM 23189
165

Tablo 70:Eşme İlçesi Köyleri 2007 Yılı TUİK VERİLERİ
SIRA NO KÖYÜN ADI NÜFUSU
01 Ağabey 1048
02 Ahmetler (B) 1395
03 Akçaköy 65
04 Alahabalı 273
05 Araplar 222
06 Armutlu 959
07 Aydınlı 101
08 Balabancı 287
09 Bekişli 209
10 Bozlar 330
11 Camili 54
12 Caberler 62
13 CemalÇavuş 125
14 Cevizli 129
15 Çalıkhasan 74
16 Çaykışla 382
17 Davutlur 209
18 Delibaşlı 268
19 Dereköy 483
20 Dereli 299
21 Dervişli 630
22 Emirli 88
23 Eşmeli 310
24 Eşmetaş 298
25 Gökçukur 35
26 Güllü (B) 1079
27 Güllübağ 483
28 Güneyköy 152
29 Günyaka 181
30 Hamamdere 210
31 Hardallı 72
32 İsalar 121
33 Kandemirler 195
34 Karaahmetli 1297
35 Karabacaklı 244
36 Karacaömerli 117
37 Katrancılar 88
38 Kayalı 697
39 Kayapınar 543
40 Kazaklar 171
41 Keklikli 409
42 Kıranköy 750
43 Kocabey 116
44 Kolankaya 299
45 Konak 277
46 Köseler 145
47 Köylüoğlu 356
48 Manavlı 102
49 Narıncalı 90
50 Narlı 221
166

51 Oymalı 271
52 Poslu 419
53 Saraycık 1029
54 Şehitli 161
55 Takmak 588
56 Uluyayla 493
57 Yaylaköy 74
58 Yeleğen (B) 2584
59 Yeniköy 837
60 Yeşilkavak 837
TOPLAM 24043
Tablo 71: Sivaslı İlçesi Köyleri 2007 Yılı TUİK VERİLERİ
SIRA NO KÖYÜN ADI NÜFUSU
01 Ağaçbeyli Kasabası 1164
02 Pınarbaşı Kasabası 2005
03 Selçikler Kasabası 2041
04 Tatar Kasabası 2114
05 Yayalar Kasabası 2000
06 Akarca 128
07 Azizler 312
08 Budaklar 521
09 Cinoğlan 601
10 Eldeniz 1059
11 Erice 473
12 Hacım 296
13 Hanoğlu 268
14 Karaboyalık 298
15 Ketenlik 494
16 Kökez 304
17 Özbeyli 244
18 Salmanlar 268
19 Samatlar 416
20 Sazak 241
21 Yeni Erice 118
TOPLAM 15365
167

Tablo 72:Karahallı İlçesi Köyleri 2007 TUİK VERİLERİ
SIRA NO KÖYÜN ADI NÜFUSU
01 Alfaklar 452
02 Beki 273
03 Buğdaylı 815
04 Coğuplu 71
05 Çokaklı 294
06 Delihıdırlı 918
07 Dumanlı 249
08 Duraklı 230
09 Karayakuplu 537
10 Karbasan kasabası 1950
11 Kavaklı 97
12 Kaykıllı 571
13 Kırkyaren 439
14 Külköy 820
15 Paşalar 370
TOPLAM 8086
Tablo 73: Ulubey İlçesi Köyleri 2007 TUİK VERİLERİ
SIRA NO KÖYÜN ADI NÜFUSU
01 Akkeçili 104
02 Avgan 1860
03 Aksaz 242
04 Bekdemir 91
05 Büyükkayalı 662
06 Çamdere 112
07 Çamlıbel 332
08 Çardak 200
09 Çırpıcılar 35
10 Dutluca 368
11 Gedikler 371
12 Gümüşkol 503
13 Hanyeri 166
14 Hasköy 821
15 İnay 834
16 İshaklar 157
17 Karacaahmet 283
18 Kıran 229
19 Kışla Kasabası 831
20 Köseler 274
21 Kurudere 194
22 Küçük İlyaslı 31
23 Küçük Kayalı 401
24 Külçen 281
25 Omurca 707
26 Söğütlü 85
27 Sülümenli 212
TOPLAM 10386
168

M.6.4. Nüfus Değişim Oranı
Nüfustaki artış ve azalış oranları Tablo 56’da verilmiştir.
KAYNAKLAR:
İl Milli Eğitim Müdürlüğü
Nüfus İl Müdürlüğü
İşçi Bulma Kurumu Müdürlüğü
Uşak Belediyesi Nazım İmar Planı
Uşak Belediyesi Numarataj Cetveli
Uşaklılar Eğitim ve Kültür Vakfı , 21. Yüzyılın Eşiğinde Uşak Sempozyumu, 2001
169

N. ATIKLAR
N.1. Evsel Katı Atıklar
Uşak Merkez Karaağaç Mahallesi Eski Gediz Yolu Üzeri 4. Km’de şehir yerleşim
merkezinin kuzeybatı yönünde yer alan düzensiz katı atık depolama alanı, yaklaşık 500.000
m2 lik bir yüzölçüme sahip olup alanda evsel ve tehlikeli nitelikte atık türü depolanmaktadır.
Hafriyat, inşaat ve yıkıntı atıklarının depolanması düzensiz depolama alanının belirlenmiş
ayrı bir bölümünde gerçekleştirilmektedir.
İlimizde üretilen katı atık miktarı, özellik ve bileşenleri, mevsimsel ve bölgesel bazda
farklılıklar göstermekle birlikte il merkezinde günlük yaklaşık 200 ton evsel katı atık
oluşmaktadır. Oluşan katı atıklar, Uşak Belediyesi tarafından çöp taşıma ve toplama işi ihale
edilen firma tarafından toplanarak düzensiz depolama alanına götürülmektedir.
N.2. Tehlikeli Atıklar
Faaliyetleri sonucu tehlikeli atık oluşan işletmelere, beyanlarını online olarak yapmaları
hususunda bilgilendirme yapılmış olup bu kapsamda yapılan online beyanlar
Müdürlüğümüzce değerlendirilmektedir. Yeni açılan işletmelerden ise aynı statüye sahip
olanların atık yönetim çalışmalarının kayıt altına alınması amacıyla beyan yapmaları
sağlanmaktadır.
İlimiz sınırları içerisinde Valiliğimizden “Tehlikeli Atık Tasıma Lisansı” ve “Tehlikeli Atık
Geri Kazanım Lisansı” almış tesis bulunmamaktadır.
N.3.Özel Atıklar
N.3.1.Tıbbi Atıklar
İl genelinde 5 adet Devlet Hastanesi ve 2 adet özel hastane bulunmakta olup İl
Müdürlüğümüze belediyeler ile sağlık kurum ve kuruluşlarından ulaşan veriler neticesinde il
merkezinde günlük olarak yaklaşık 690 kg tıbbi atık oluştuğu verisi elde edilmiştir. Uşak
Belediyesi tarafından il merkezinde oluşan tıbbi atıkların bertarafı için lisanlı bir sterilizasyon
tesisi ile sözleşme yapılmış olup oluşan tıbbi atıklar bu tesisin lisanslı araçları tarafından
toplanarak bertarafı sağlanmaktadır. Diğer ilçelerde bulunan sağlık kurum ve kuruluşlarında
ise Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulmakta ancak ayrı toplama işlemi
lisanslı taşıyıcılarla yapılamamaktadır.
170

N.3.2.Atık Yağlar
Yönetmelik hükümleri doğrultusunda, İl Müdürlüğümüze sunulan Atık Yağ Beyan Formları
değerlendirilmektedir. 2009 yılı içerisinde, ilimiz sırları içerisinde bulunan yetkili araç tamir
servisleri ve atık motor yağı üreten işletmelerden oluşan 24.550 litre ve 128,542 ton atık
motor yağının lisanslı toplayıcı firmalara verilmesi sağlanmıştır.
N.3.3. Pil ve Aküler
Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği” kapsamında İlimizde izin verilen geçici
depolama alanı veya bertaraf/geri kazanım tesisi bulunmamaktadır.
N.3.4. Cips ve Diğer Yakma Fırınlarından Kaynaklanan Küller
İlimizde cips ve diğer yakma fırınları bulunmamaktadır.
N.3.5. Tarama Çamurları
Bu konuda yapılan çalışma bulunmamaktadır.
N.3.6. Elektrik ve Elektronik Atıklar
Elektrik ve elektronik atıkların işlenmesine yönelik uygunluk görüşü verilen tesis
bulunmamaktadır.
N.3.7. Kullanım Ömrü Bitmiş Araçlar
İlimizde ömrünü tamamlamış araçların işlenmesine yönelik uygun görüş verilen firma
bulunmamaktadır.
N.4.Diğer Atıklar
N.4.1 Hayvan Kadavraları
İlimizde özellikle kanatlı hayvan kümeslerinden açığa çıkan bu tür atıklar tesis alanı
içerisinde oluşturulan bölümlerde kireçlenerek gömülmektedir.
N.4.2. Mezbaha Atıkları
İlimizde 3 adet mezbahane bulunmakta olup bu tesislerden kaynaklanan atıksular
arıtma tesisinde arıtıldıktan sonra deşarj edilmekte, kan sıvısı havuzlarda yoğunlaştırılarak
ilgili belediyeye ait depolama alanında kireçlenerek gömülmektedir. Yine hayvan kesimi
171

sonucu ortaya çıkan işkembe atıkları da ilk önce tesisi içerisinde geçici olarak depolanmakta
daha sonra yine ilgili belediyenin depolama alanına gönderilmektedir.
N.5. Atık Yönetimi
Uşak’ta evsel katı atıklar düzensiz depolama yöntemi ile eski Gediz yolu üzerinde
bulunan çöp depolama alanında depolanmaktadır. Sanayi atıkları için farklı bir depolama
yöntemi kullanılmamakta olup evsel atıklarla aynı alanda depolama yapılmaktadır. Uşak
Belediyesi ve 24 belediyeyi kapsayacak düzenli depolama alanı projesinin hayata geçirilmesi
ile katı atıkların bertarafına yönelik olumsuzluklar ortadan kalkacaktır.
N.6.Katı Atıkların Miktar ve Kompozisyonu
İl merkezinde Uşak Belediyesi tarafından toplanan atıkların kompozisyonları ve miktarları
aşağıda yer almaktadır.
Yazlık – Günlük çöp miktarı yaklaşık olarak = 190 ton / gün
Kışlık – Günlük çöp miktarı yaklaşık olarak = 205 ton / gün
Katı Atık Türleri ve Yüzdeleri :
Organik % 80
Geri Kazanılabilir % 10
(Plastik,cam,metal,kağıt)
Kül-Cüruf,Taş,Toprak % 5
Diğerleri % 5
N.7. Katı Atıkların Biriktirilmesi, Toplanması, Taşınması ve Transfer İstasyonları
Uşak İlinde katı atıkların toplanması ve taşınması işlemi belediyenin denetimi altında
özel bir firma tarafından gerçekleştirilmektedir. Kaynağında ayrı toplama çalışması
yapılmadığından katı atıklar genellikle evlerin ve işyerlerinin önünde bulunan konteynerlarda
karışık olarak, pilot olarak belirlenen belirli bölgelerde ise poşetleme sistemi ile torbalar ile
belirli noktalarda biriktirilmektedir. Toplanan atıklar sıkıştırmalı tipte çöp toplama araçları ile
düzensiz katı atık depolama alanına taşınmakta olup transfer istasyonu bulunmamaktadır.
172

N.8. Atıkların Bertaraf Yöntemleri
N.8.1. Katı Atıkların Depolanması
İlimizde katı atıkların depolanması için düzensiz depolama yöntemi kullanılmaktadır.
Yaklaşık 50 yıldır kullanılan bu alanda evsel, endüstriyel atıklar karışık olarak düzensiz
depolanmakta, inşaat, hafriyat ve yıkıntı atıkları bu alanın belirli bir bölümünde ayrı olarak
depolanmaktadır. Düzensiz depolama alanının şehir merkezine uzaklığı 4km, yüzölçümü
500.000 m2 olup sahanın toplam kapasitesi 1.000.000 m3 dür. İlçe ve belde belediyelerinde
atıklar belirlenmiş olan alanlarda düzensiz olarak depolanmaktadır.
N.8.2. Atıkların Yakılması
İlimizde yakma tesisi bulunmamaktadır.
N.8.3. Kompost
İlimizde kompost tesisi bulunmamaktadır.
N.9. Atıkların Geri Kazanımı ve Değerlendirilmesi
Geri kazanılabilir atıkların evsel atıklar içersindeki oranın % 10 olduğu belirlenmiştir.
24.06.2007 tarih ve 26562 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Ambalaj
Atıkları’nın Kontrolü Yönetmeliği kapsamında 3 adet işletmeye Plastik Ambalaj Atığı Geri
Dönüşüm Tesisi Lisansı verilmiştir. Bununla birlikte 25.11.2006 tarih ve 26357 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü
Yönetmeliği kapsamında 1 adet Ömrünü Tamamlamış Lastik Geri Kazanım tesisi lisanslı
olarak faaliyet göstermektedir.
N.10. Atıkların Çevre Üzerindeki Etkileri
İlimizde evsel ve endüstriyel atıklar düzensiz depolamaya tabii tutulmaktadır.
Depolamanın yapıldığı bu alan 1957 yılından itibaren kullanmakta olup, kent merkezinden 4
km uzaklıktadır. Atıkların düzensiz olarak depolanması sonucu oluşan sızıntı suları yeraltı
sularına karışarak kirlilik yaratmakta, rüzgarın etkisiyle çevreye yayılan atıklar görsel kirlilik
oluşturmaktadır. Özellikle yaz döneminde depolama alanında metan gazı çıkışına bağlı
olarak yanma olayları görülmekte bu durum hem hava kirliliği oluşturmakta hem de sahaya
yakın alanlarda yangın tehlikesi oluşturmaktadır. İl genelinde kaynağında ayrı toplama
çalışması yapılmaması nedeniyle geri kazanılabilir atıkların depolama alanında ayrıştırılması
gerçekleştirilmekte olup bu durum özellikle ayrıştırma işlemini yapan kişiler açısından sağlık
açısından risk oluşturmaktadır.
173

Yönetmeliklere uygun olarak yer seçimi yapılan düzenli katı atık depolama alanının
faaliyete geçmesiyle birlikte düzensiz depolama alanlarından kaynaklanan sorunların ortadan
kalkacağı düşünülmektedir.
KAYNAKLAR:
Uşak Belediye Başkanlığı
Tarım il Müdürlüğü
174

O. GÜRÜLTÜ VE TİTREŞİM
O.1. Gürültü
O.1.1. Gürültü Kaynakları
O.1.1.1. Trafik Gürültüsü
İlimiz merkezinin İzmir -Ankara karayolu üzerinde bulunmasından dolayı otomobil,
dolmuş, minibüs, tır, kamyon, şehirler arası yolcu otobüsleri vs, araç geçişi bu karayolu
üzerinden olmaktadır. İlimizde trafikten kaynaklanan gürültü kirliliği çeşitli pilot bölgeler
seçilerek aşağıdaki ölçüm sonuçları elde edilmiştir.
1. Gün Ölçüm Değerleri
Tablo 74 : Uşak Merkez ilçede Çeşitli Noktalarda Yapılan Gürültü Ölçüm Değerleri
Saat
Ölçüm
sonucu
Saat
Ölçüm
sonucu
Saat
Ölçüm
sonucu
Dörtyol 9:04 75,2 14:30 82,6 17:15 83,5
Stadyum Kavşağı 10:00 79,6 14:00 75,0 17:00 80,6
Özel İdare Kavşağı 9:00 70,5 13:50 73,2 16:55 82,4
Dikilitaş Kavşağı 10:05 73,6 14:05 77,4 17:05 80,2
Belediye Kavşağı 9:40 70,2 14:38 71,6 17:30 72,4
Nuri Şeker Caddesi 9:30 80,0 14:50 76,8 17:20 73,4
Sanayi Camisi 9:20 73,5 14:46 74,8 17:18 77,4
Burma Cami 9:45 76,8 14:42 77,4 17:25 75,4
Kütüphane Kavşağı 9:55 74,8 13:55 81,7 16:58 72,8
İstasyon Karakolu 9:06 69,8 14:10 75,0 17:10 73,2
2 . Gün Ölçüm Değerleri
Saat
Ölçüm
sonucu
Saat
Ölçüm
sonucu
Saat
Ölçüm
sonucu
Dörtyol 9:50 74,6 14:35 78,7 16:05 79,4
Stadyum Kavşağı 10:05 75,9 14:50 76,8 16:20 79,2
Özel İdare Kavşağı 10:15 74,2 15:00 75,3 16:30 77,3
Dikilitaş Kavşağı 10:00 73,6 14:45 82,1 16:15 78,8
Belediye Kavşağı 9:20 72,2 14:15 72,3 15:45 71,6
175

Nuri Şeker Caddesi 9:35 75,6 14:25 75,5 15:55 77,2
Sanayi Camisi 9:45 73,8 14:30 76,4 16:00 74,6
Burma Cami 9:30 73,5 14:20 74,6 15:50 75,2
Kütüphane Kavşağı 10:10 74,2 14:55 71,3 16:25 73,5
İstasyon Karakolu 9:55 72,3 14:40 75,6 16:10 74,2
O.1.1.2. Endüstri Gürültüsü
Endüstriyel işyerlerinde kaynaklanan gürültü seviyelerinin en aza indirgenmesi M.5.3
bölümünde anlatılmıştır.Çalışanların günlük gürültüye maruz kaldıkları süreye karşılık gürültü
seviyesi, gürültü kontrol yönetmeliğinde belirlenen değerler içerisinde kalmaktadır.
O.1.1.3. İnşaat Gürültüsü
İnşaatlardan gelen gürültünün azaltılması için kompresörlere ve diğer parçalayıcı
aletlere susturucu takılması tavsiye edilir. Böylece gürültü, kaynağında önlenmiş olmaktadır.
Bu mümkün olmadığı takdirde inşaat sahasının etrafı gürültüyü azaltacak şekilde perdelerle
çevrilmelidir. İlimizde çok büyük çaplı inşaatlar ve restorasyon çalışmaları dışında perde
kullanılmamaktadır.
O.1.1.4. Yerleşim Alanlarında Oluşan Gürültüler
Yerleşim alanında oluşan gürültü seviyeleri O.1.1.1 bölümünde ölçülen değerlerdir.
O.1.1.5. Havaalanları Yakınında Oluşan Gürültü
değildir.
İlimizde Havaalanı bulunmaktadır. Ancak oluşan Gürültü ile ilgili bir çalışma söz konusu
O.1.2. Gürültünün Çevreye Olan Etkileri
O.1.2.1. Gürültünün Fiziksel Çevreye Etkileri
İlimiz genelinde çeşitli madencilik faaliyetleri sırasında patlayıcı maddeler kullanılarak
atmosferde şok dalgaları ve yüksek ses düzeyi oluşturmaktadır.Bu da yer içersinde sarsıntı
yaratmakta ve çevredeki binaları da etkilemektedir.Bunlardan dolayı fiziksel çevreye de
etkisi söz konusudur.
O.1.2.2. Sosyal Çevreye Etkisi
Çalışanların iş verimliliğini düşürmesi, dikkat dağıtması ve sonucunda da iş kazalarını
meydana getirmesi açısından oldukça önemli olup, sosyal çevreyi etkilemektedir.
176

O.1.3. Gürültünün İnsanlar Üzerine Etkileri
O.1.3.1. Fiziksel Etkisi
Günlük yaşamın her anında çevremizi saran gürültü ortamı,çeşitli yönlerden sağlığımızı
olumsuz etkilemektedir.Son yıllarda yapılan araştırmaların burguları gürültü etkilerinin daha
önceki yıllarda bilinen etkilerden çok daha ciddi boyutta olduğu ortaya konulmuştur.
Gürültünün işitme sistemine olan etkisi çok büyüktür.Bu etki gürültü ile karşılaşma süresi ile
orantılı olarak değişmektedir. Gürültü Kontrol Yönetmeliğin dede gürültüye maruz kalınan
süre maksimum olması gereken gürültü seviyesi Tablo 66’da gösterilmiştir.
Tablo 75: Maruz Kalına Bilecek En Yüksek Gürültü Seviyesi Ve Süreleri
Gürültüye Maruz Kalınan Süre (Saat/gün) Maksimum Gürültü Seviyesi dDA
7,5 80
4.0 90
2.0 95
1.0 100
0.5 105
0.25 110
1/8 115
O.1.3.2. Fizyolojik Etkisi
En bilinen etki gürültünün uykusuzluğa, uykuya geç başlamaya neden olması stresi
arttırmasıdır. Gürültüye uzun süre maruz kalınması kalp atışlarında kan basıncında,
solunumda, gözbebeğinde değişiklik yarattığı, kandaki ürik asit ve lipid seviyelerini etkilediği
belirlenmiştir.
Yapılan araştırmalarda, yüksek düzeyde gürültüye maruz kalan işçiler ve özellikle
gürültüyle birlikte vibrasyon (titreşim) veya CO gibi zehirleyici maddelere maruz kalınmasının
(bileşik etki) kan basıncını arttırdığını ortaya çıkarmıştır. Ayrıca gürültü etnik ülser oranını da
yükseltmektedir.
O.1.3.3. Psikolojik Etkisi
İnsanın,Çevre ve Ruh sağlığı çok önemlidir..İnsan biyolojik,sosyolojik ve psikolojik bir
varlıktır.
İnsan, toplumun içinde yaşamını sürdürmek zorundadır.Çevreyle her an iç içedir.Sürekli
etkileşim halindedir insanın biyolojik yapısı çevreden uyarıları alabilecek düzendedir.Göz,
kulak, deri, dil ve benzeri.
177

Ancak uyumlu, dengeli ve ruh sağlığı düzeli bir yaşam için uyarılarla alıcılar ve merkezlerin
uyumlu çalışması zorunludur.Kulak ses uyarıcılarını alır ileticiler merkeze gönderir bu işlem
ruh sağlığını olumlu etkilemesi, uyarıcılar ve alıcılar arasındaki (eşikler) yüksek, alçak,
kuvvetli, zayıf gibi bir takım özellikleri taşıması gerekir. Örneğin gürültünün uyarıcılarının çok
şiddetli ve düzensiz olması alıcıları, ileticileri ve merkezi olumsuz etkiler. Eğer bu olumsuzluk
sürekli olursa organlarda bozulma, iyi çalışmama ve insanın çevre ile iletişimini bozar. Bu hal
insanda sıkıntı, öfke gibi davranış belirtileri gösterir. Bu olumsuz davranış belirtilerinin bir
süre sonra insanda depresyon, agresiflik ve bıkkınlık yarattığı görülmüştür.
Bu nedenle uyarılar belirli şiddet görünüm gibi fiziksel özellikleri taşımalıdır.
O.1.3.4. Performans Etkisi
Gürültü, moral bozukluğu yaratmakta ve çalışma performansını düşürerek yorgunluğa
sebep olmaktadır.
O.2.Titreşim
İlimiz ve ilçelerinde yer alan taş ocakları ve madenler yerleşim birimlerine oldukça uzak
alanlarda faaliyette bulunmakla birlikte, bilhassa patlatma yapılan ocaklarda, yönetmelikteki
kırsal alanlardaki titreşim hızı değerleri, en yakın yerleşim yerine göre etki mesafeleri maden
ocaklarına ait projelerde belirtilmiş olup, bu kriterlere göre çalışmaktadırlar.
KAYNAKLAR:
Çevre Kirlenmesi ve Kontrolü, Prof. Dr. Mehmet KARPUZCU,1994
178

P. AFETLER
P.1. Doğal Afetler
P.1.1. Depremler
Uşak deprem yöresi 37.50 0 – 39.50 0 N enlemleri ile 28.00 0 – 31.00 0 E boylamları
arasında kalan sahayı kapsar.Yapılan araştırmalara göre Uşak 2.derece deprem bölgesinde
yer almaktadır.
Son 2000 yılda Uşak deprem yöresinde meydana gelen süre magnitüdü 4 ve daha
büyük 597 depremin 560’ı bu dönemde kaydedilmiştir.Eldeki kayıtlara göre, bu dönemde
oluşan depremlerin büyük bir kısmı Simav,Gediz ve Büyük Menderes grabellerinde toplanma
göstermiştir.Bu 560 depremin 72’si Batı Anadolu’daki deprem istasyonlarının henüz
yaygınlaşmadığı 1900-1950 arasında,488’i ise deprem istasyonlarının önceki 50 yıla göre
sayısının arttığı 1950-2000 arası kaydedilmiştir.
1900-2000 yılları arasında olmak üzere,28 kez şiddetli deprem olmuştur.28 depremin
2’sinde magnitüd 7 ve daha büyüktür.(3 Ekim 1914 Dinar depremi,28 Mart 1970 Gediz
depremi).
560 depremin %70’inin odak derinliği 0-30 km arasındadır.USGS tarafından hazırlanmış
bulunan dünya kabuk haritasına göre Batı Anadolu’daki kabuk kalınlığının 30km civarında
olduğu düşünülürse deprem odaklarının büyük bir kısmının kabuk içinde olduğu belirtilebilir.
P.1.2. Heyelan ve Çığlar
İlimiz sınırları içersinde merkez ilçe Ulucak köyü, Banaz İlçesi Kaplangı ve Alaba Köyleri
heyelan riski taşıyan alanlardır. Ancak bu alanlarda bugüne kadar büyük çapta bir heyelan
meydana gelmemiştir.Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü bu köyleri gözlem altında tutmaktadır
buralarda küçük çaplı akmalar meydana gelmiştir.
P.1.3. Seller
Yerleşim birimi içersinde evlerinde zarar görebileceği sel felaketi yaşanmamıştır.Ancak
yağışların fazla olması sebebiyle Gediz ve Banaz nehirleri çevresindeki ekili arazilerde sel
felaketi meydana gelmiştir.
179

P.1.4. Orman, Otlak ve Sazlık Yangınları
Tablo 76:2002-2007 Yıllarında Çıkan Orman Yangınları
Orman Alanının Bulunduğu Yerleşim Merkezinin
Toplam
Otlatma Baskısı
Orman
Altında Bulunan
Yıl Adı Alanı
Orman Alanı (ha)
(ha)
Miktarı (ha)
Kaybedilen Orman Alanının
Ağaç
Türü
Ağaç
Sayısı
(Bin)
Nedeni *
2005
“
“
“
“
“
Merkez
Banaz
Eşme
Sivaslı
Ulubey
52.444
59.204
58.207
25.692
24.842
} 4.71
Karaçam+
Kızılçam
Yangın
Açma Yerleşme
İşgal Fayd.
Maden Arama/İşletme
2006
“
“
“
“
“
Merkez
Banaz
Eşme
Sivaslı
Ulubey
54.444
59.204
58.207
25.692
24.842
} 19.18
Karaçam+
Kızılçam
Yangın
Açma Yerleşme
İşgal Fayd.
Maden Arama/İşletme
2007
“
“
“
“
“
Merkez
Banaz
Eşme
Sivaslı
Ulubey
54.444
59.204
58.207
25.692
24.842
220.389
152,03
8,37
-
40,7
-
201,37
Karaçam+
Kızılçam
+Bozuk
Meşe
Yangın
Açma Yerleşme
İşgal Fayd.
Maden Arama/İşletme
2008
“
“
“
“
2009
“
“
“
“
Merkez
Banaz
Eşme
Sivaslı
Ulubey
Merkez
Banaz
Sivaslı
Güre
Çamsu
Eşme
54.444
59.204
58.207
25.692
24.842
220.389
54.444
59.204
58.207
25.692
24.842
220.389
0.25
1.14
-
-
11.5
8.5
21.39
0.30
0.72
3.05
1.28
0.01
0.30
Karaçam+
Kızılçam
+Bozuk
Meşe+
Bozuk Çam
Karaçam+
Kızılçam
+Bozuk
Meşe+
Bozuk Çam
İhmal
Dikkatsizlik
Çoban Ateşi
Doğal Afet
Kundaklama
Kaza
İhmal
Çöplük patlaması
yıldırım
Elektrik
Anız
Sigara
180

P.1.5. Fırtınalar
Son yüzyıl içersinde fırtınalardan dolayı etkilenen bir alan görülmemiştir.
P.2. Diğer Afetler
Konu ile bilgi edinelememiştir.
P.3. Afetlerin Etkileri ve Yardım Tedbirleri
P.3.1. Sivil Savunma Birimleri
Kadrolar:
Adedi:
İl Afet ve Acil Durum Müdürü 1
Şube Müdürü 1
Şef 1
Sivil Savunma Memuru -
Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni 2
Sağlık Memuru -
Arama Kurtarma Teknisyeni 6
Şoför 1
Hizmetli -
Sivil Savunma Teşkillerinde Bulunan Yükümlü Kadrosu
Kadrolar:
Adedi:
Karargah Servisi 42
Kılavuzluk Servisi 57
Kurtarma Servisi 108
İlk Yardım Servisi 45
Ambulans Servisi 45
Sosyal Yardım Servisi 27
Emniyet Trafik Servisi 40
İtfaiye Servisi 40
Hastaneler Servisi 40
Teknik Onarım Servisi 40
TOPLAM 493
493 mükellef + (%15) = 74 + 493 = 567 Mükellef Personel bulunmaktadır.
181

Ayrıca Kurum ve Kuruluş araç ve gereçlerinden oluşan 129 kişilik İl Acil Kurtarma ve
Yardım Ekibi oluşturulmuş olup, kuruluş ve çalışma yönergesi hazırlanmıştır.
1-Afetzedelerin yerleşimi ile ilgili planlamalar yapılmış olup, Bozkuş Köyü ile Havaalanı
arasında 100.000 m2’lik alan ile köy merasından da faydalanılacak ve afetler için geçici
iskan olarak kullanılacaktır.
2-Mültecilerin yerleşimi ile ilgili planlama ilimiz Köy Hizmetleri İl Müdürlüğünce
hazırlanmıştır.
Mültecilerin yerleşecekleri; yerleşim planları bu planda belirtilmiştir.
P.3.2. Yangın Kontrol ve Önleme Tedbirleri
Uşak il sınırları içersinde açılan her türlü iş yerinde ruhsatlandırma aşamasında yangınla
ilgili tedbirler gözden geçirilir. Yangın riski büyük olan stratejik noktalarda olası bir yangın
ihtimaline karşı anında müdahaleyi sağlamak amacı ile yol üzerine hidrat kurulmuştur.
Kamu kurum ve kuruluşlarında periyodik denetimler yapılarak bu yerlerdeki eksiklikler
rapor halinde şahıslara bildirilerek gerekli eksikliklerin giderilmesi sağlanır.
Okul,Fabrika,Hastane,Huzurevi ve diğer kamu kurumlarının talepleri doğrultusunda
konferans panel ve tatbikatlarla yangın konusunda gerekli bilgiler verilmektedir.
Yerel radyo ve televizyon gibi yayın organlarında orman hububat yangınlarında ,mesken
ve fabrika yangınları konusunda gerekli bilgiler verilir.
İl merkezinde itfaiye müdürlüğünde 11 itfaiye aracı ve 1 Adet Arama Kurtarma aracı ve
63 personel bulunmaktadır.Olası bir yangın durumunda 1 araç ve şoför dahil 10 personel
olay yerine giderek yangına müdahale etmektedir.
P.3.3. İlkyardım Servisler
İlimizde 112 ilkyardım servisleri 5 adet ilçede, 2 adet merkez ilçede olmak üzere toplam
7 adet ilkyardım servisi hizmettedir. 24 saat aralıksız hizmet vermekte ve olası kaza ve
hastalıklara karşı Acil Tıbbi Müdahale uygulanmaktadır.
P.4.4. Afetzedeler ve Mültecilerin Yeniden İskanı
Uşak ilinde afetzedeler ve mültecilerin yeniden iskanı ile ilgili çalışmalar
bulunmamaktadır.
P.3.5. Tehlikeli ve Zehirli Maddelerin Sınırlar arası Taşınması İçin Alınan Tedbirler
İlimizde tehlikeli ve zararlı maddelerin sınırlar arasına taşınmasıyla ilgili alınan tedbirler
konusunda bilgi edinilememiştir.
182

P.3.6. Afetler ve Büyük Endüstriyel Kazalar
İlimiz sınırları içersinde afet ve büyük endüstriyel kazalar meydana gelmemiştir.
KAYNAKLAR:
İl Sivil Savunma Müdürlüğü
Orman İşletme Müdürlüğü
İl Sağlık Müdürlüğü
21. Yüzyılın Eşiğinde Uşak Sempozyumu, Uşaklılar Eğitim ve Kültür Vakfı,2001
183

R. SAĞLIK VE ÇEVRE
R.1. Temel Sağlık Hizmetleri
R.1.1.Sağlık Kurumlarının Dağılımı
Tablo 77: İl Sınırları İçerisinde Bulunan Sağlık Kuruluşları.(2009)
MERKEZ BANAZ EŞME KARAHALLI SİVASLI ULUBEY
Hastane (*) 3 1 1 1 1
Sağlık Merkezi 1 -
Sağlık Ocağı (**) 18 10 9 4 7 5
AÇSAP Merkezi 1
Verem Savaş
Dispanseri
1
AKUT
KANLI
İSHAL
R.1.2. Bulaşıcı Hastalıklar
Tablo 78:2009 Yılı Bulaşıcı Hastalıkların Aylara Göre Dağılımı
BOĞMACA
2009 YILI BİLDİRİMİ ZORUNLU GRUP A HASTALIKLARIN DAĞILIMI
BRUSELLA
(KESİN)
GONORE
HEPATİT
A
HEPATİT
B
HEPATİT
C
HEPATİT
E
KABAKULAK
(OLASI)
KIZAMIK
(OLASI)
KIZAMIKÇIK
(OLASI)
KUDUZ
RİSKLİ
TEMAS
OCAK 5 1 1 69 1
ŞUBAT 2 7 1 1 55
MART 8 2 1 1 6 58
NİSAN 11 1 4 90
MAYIS 10 1 2 79
HAZİRAN 5 70
TEMMUZ 8 1 1 46
AĞUSTOS 5 6 2 1 77
EYLÜL 4 2 50
EKİM 7 6 1 4 82
KASIM 19 6 1 2 1 2 64 1
ARALIK 4 1 1 1 3 38
SİFİLİZ ŞARBON TİFO
TOPLAM 37 0 78 0 6 9 4 1 24 0 0 778 2 0 0
R.1.2.1. İçme ve Kullanma Suları
Belediye sınırları dışında bulunan tüm köy ve mezralarda içme suyu amaçlı sondajları
yapmaktadır.Köylerde ve mezralarda temin edilecek içme suyu için yapılan sondajlarda
mutlak suretle kimyasal ve Bakteriyolojik analiz yapılmakta ve çıkan sonuca göre;
-İçilebilir ve kullanılabilir standartlar içersinde kalırsa klorlama yapılarak köyün kullanımına
verilmektedir.
184

-Bakteriyolojik bakımdan sonucun uygun çıkmaması durumunda klorlama cihazı bağlantısıyla
köy kullanımına tahsis edilmektedir.
-Sonucun kimyasal bakımdan uygun çıkmaması durumunda kuyu kapatılarak işletmeye
açılmamaktadır.
Uşak Belediyesi sınırları içersinde ki yerleşim yerlerine verilecek olan içme ve kullanma
suyu Uşak belediyesi tarafından kuyulardan çekilerek hıfsızsıha da depolanmakta ve
klorlama cihazı ile klorlaması yapıldıktan sonra şehrin kullanımına verilmektedir.
R.1.2.2. Denizler
İlimizde deniz bulunmamaktadır.
R.1.2.3. Zoonoz Hastalıklar
Tarım İl Müdürlüğünce 2009 yılı Aralık ayı sonu itibarıyla yapılan salgın hastalıklarla
mücadele programı çerçevesinde aşağıdaki tabloda belirtilen aşılama çalışmaları
gerçekleşmiştir.
Tablo 79 :Tarım İl Müdürlüğünce 2009 yılında yapılan aşılama çalışmaları
Aşı Serum ve Allargen
Uygulamaları
2009 Yılı
Projesi
Hayvan
Nevi Projeli Hastalı
k
Çıkışı
UYGULAMA SONUÇLARI
Özel Talep
Serbest
Vet.
TOPLAM
I-ŞAP
B.BAŞ 85.925x2 B.Baş 165.785 605 166.390
K:BAŞ 248.148 K.B 96.137 7.460 103.597
2-Sığır Brucellozis 14.607 B.Baş 13.164 13.164
3-Koyun Genç 62.037 K.Baş 32.996 32.996
Brucellozis Ergin - K.Baş
4-Koyun-Keçi Çiçek 9.000 K.Baş 7.570 8.716 16.286
5-Kuduz 85.925 B.Baş(Sığır
-At)
84.375 84.375
Kuduz - K.Baş
Kuduz 13.000 Köpek-
Kedi
11.444 11.444
6-Koyun Vebası 8.600 K.Baş 8.042 564 8.606
7-Ruam - T.Tır 200 200
8-Newcastle - Kanatlı 9.915.160 28.477 9.915.160
9-Enterotoxemi - K.Baş 28.477
10-Enf.Nec. Hepatit - K.Baş 851
11-Agalaxi - K.Baş 851
12-Gumbaro - Kanatlı 9.915.160 808 9.915.160
13-Keçi Ciğer Ağrısı - K.Baş 808
14-Anthrax
100 B.Baş 620 620
300 K.Baş 1.318 1.318
10 T.Tır 10 10
Sağlık Taraması 1.815.000 4.134.649 4.134.649
185

Şap Aşılamaları :
İlkbahar ve Sonbahar olmak üzere iki dönem Şap aşılaması yapılmakta olup;
2009 yılı İlkbahar dönemine ait 85.925 adet büyükbaş hayvan programa alınmıştır. 83.198
adet büyükbaş hayvan aşılanmıştır. Sonbahar dönemi içinde 85.925 adet büyükbaş hayvan
programa alınmış ve 82.587 adet büyükbaş hayvan aşılanmıştır.
Brucella Abortus (S.19 ) Aşılamaları :
2009 yılı program gereği 14.607 hayvan hedeflenmiş olup, 13.164 adet 3-6 aylık
dişi sığıra Brucella Abortus S-19 aşılaması yapılmıştır. Gerçekleşme %90 oranındadır.
Brucella Melitensis (Rew-1 ) Genç ve Ergin Aşılamaları :
2009 yılı program gereği 62.037 küçükbaş hayvan hedeflenmiş olup, programda yer
alan 3-6 aylık küçükbaş hayvanlardan 32.996 adeti aşılanmıştır.Gerçekleşme % 53
oranındadır.
Koyun Vebası Aşılamaları :
2009 yılı program gereği 8.600 küçükbaş hayvan hedeflenmiş olup, toplam 9.606
adet küçükbaş hayvan aşılanmıştır.Gerçekleşme %100 oranındadır.
Koyun-Keçi Çiçek Aşılamaları :
Program gereği 9.000 adet küçükbaş hayvan aşılaması hedef alınmış olup,
toplam 16.286 adet Küçükbaş hayvan aşılanmıştır.Gerçekleşme % 100 oranında olmuştur.
Kuduz Aşılama ları :
2009 yılında 85.925 adet sığır ve at programa alınmış olup, 84.375 adadi
aşılanmıştır.Gerçekleşme oranı % 98 oranındadır. Ayrıca 13.000 adet kedi- köpeğe
programa alınmış olup, 11.444 adet kedi ve köpek aşılanmıştır. Gerçekleşme % 88 oranında
olmuştur.
Newcastle Aşılamaları :
İl genelinde 2009 yılı içerisinde 9.915.160 adet kanatlı aşılanmıştır.Aşılama
kümeslerdede yapılmaktadır.
fason
Sağlık Taramaları Çalışmaları :
186

2009 yılı tarama programına alınan muhtelif hayvan sayısı 1.815.000
adet olup, yıl içerisinde 4.134.649 adet hayvan taramadan geçirilmiştir. Gerçekleşme %
100 oranındadır.
ÖZEL TALEP ÜZERİNE YAPILAN AŞILAMA ÇALIŞMALARI :
İlimizde cirit müsabakalarına katılan atlara özel talep ve durumları nedeniyle çeşitli
kulüblere kayıtlı 200 adet Cirit Atına Ruam Testi uygulanarak kimlik verilmiştir.
Yetiştiricilerin özel talebi üzerine 28.477 Küçükbaş hayvana Enteretoxemi, 851 adet
Küçükbaş hayvana Agalaksi,808 küçükbaş hayvana Keçi Ciğer ağrısı aşısı yapılmıştır.
Ayrıca fason kümeslerde 9.915.160 adet kanatlıya Gumbaro ve Newcastle Aşısı
uygulanmıştır.
Kuduz Şüpheli Isırık Vakaları:
İl Sağlık Müdürlüğünce 98 adet Kuduz şüpheli ısırık vakası ihbarı yapılmış olup,
müşahade süresi sonunda bahsi geçen hayvanların kontrolleri yapılarak Sağlık Müdürlüğüne
konuyla ilgili bilgi verilmiştir.
Brucellozis İhbarları:
Devlet Hastanesinin Müdürlüğümüze yaptığı Brucella ihbarlarında hastalığa
tutulan kişinin adresine bakılıp,köyde oturuyorsa koyun besleyip beslemedikleri araştırılıyor.
Eğer koyun yetiştiriyorsa hayvanlarının atık yapıp yapmadığı araştırılıyor.Damızlık bırakacağı
dişi kuzulara Brc.Mel. Rew.1. Genç aşısı,Koyunlarına ise Brc.Mel.Rew.1.Ergin aşısı
yaptırması sağlanıyor.
Süt ve süt ürünlerinin tüketimi konusunda bilgi veriliyor.Sütü kaynattıktan sonra
içmeleri,peynirleri en az 3 ay salamurada tutmaları gerektiğini açıklıyoruz. Yoğun Brucella
ihbarı yapılan köylerde Çiftçi Eğitim Çalışması Programı çerçevesinde gerekli açıklamalar
yapılıyor. Kurumumuza Devlet Hastanesinden yapılan ihbarlarda geçen yıllara oranla azalma
kaydedilmiştir.
Avian İnfluenza ) Kuş Gribi :
Yerel hastalık kriz merkezi oluşturuldu.Acil eylem planı gereği ilgili ekipler kuruldu İl
H.ZS.K Kararı alınarak ilgili tüm kurum ve kuruluşlara bildirilmiştir.İl genelinde kişiler üzerinden
kanatlı mevcutları ve işletmeler belirlendi.İl geneli personel ve iş makineleri tespit edildi .Köy
ve Beldelere aile işletmelerinde kümes hayvanlarını nasıl barındıracakları konusunda
bildirimde bulunuldu köylerde eğitim çalışması yapıldı.
187

Eylül ayı içerisinde İzmir İl Müdürlüğünde 5 gün süre ile yapılan eğitim seminerine Şube
Müdürü dahil 3 Veteriner Hekim katılmıştır.
R.1.3. Gıda Hijyeni
Tablo 80:Gıda Denetimleri
UŞAK İL GENELİ TOPLAM 2009
Gıda Sektörün Adı İşletme
Sayısı
Programlanan
Denetim
Sayısı
Denetim
Sayısı
Lab.
Gönderilen
Numune
Sayısı
Et ve Et Mamulleri 13 52 78 5
Süt ve Mamulleri 13 52 46 3
Un ve Unlu Mamuller 75 225 245 15
Ekmek 56 168 244 14
Meyve – Sebze İşleme 2 3 1 0
Şeker ve Şekerli Mamuller 10 20 20 0
Alkollü İçkiler 2 4 3 0
Bal 1 1 4 1
Baharat 2 4 4 0
Yemek Fabrikaları 10 120 57 24
Tuz 1 1 1 0
Tasnif Dışı Gıdalar 20 20 28 0
Gıda ile Temasta Bulunan 1 1 1 0
Madde ve Malzemeler
TOPLAM 206 671 732 62
İlimizde, Gıda imalathanelerinin denetimi, Tarım İl Müdürlüğü Kontrol Şubesi tarafından
yapılmaktadır. Tüm gıda üreten iş yerleri en az yılda iki kez olmak üzere denetlenmekte,
denetim raporu düzenlenmekte, eğer gerekli görülürse üretimlerinden numune alınmaktadır.
Uşak Tarım İl Müdürlüğü tarafından alınan gıda numuneleri, Afyon İl Kontrol Laboratuvar
Müdürlüğüne analizleri yapılmak üzere gönderilmektedir.Ancak bazı spesifik analizler için
gerek görülürse İzmir İl Kontrol Laboratuvar Müdürlüğüne gönderilmektedir.
2009 yılında ilimizde bulunan gıda işletmelerine 4439 defa gıda denetimine gidilmiştir.
188

R.1.4 Aşılama Çalışmaları
Tablo 81:2009 Yılı Karma Aşıları Ve Doz Sayısı
YAŞ GRUPLARINA GÖRE YAPILAN DOZ SAYISI
AŞI Uygula 0 yaş 1 yaş 2-4 yaş 5-9 10-14 15 yaş Toplam
ma (0-11
ay)
(12-23
ay)
(24-59ay) yaş yaş Üzeri
DaBT I 4.356 4.356
IPA II 4.420 111 4.421
Hib III 4.411 5 3 4.419
R 3.833 1 3.834
TOPLAM
DBT
13.187 3.838 5 17.030
Tablo 82:2009 yılı HİB Aşısı ve Doz Sayısı
YAŞ GRUPLARINA GÖRE YAPILAN DOZ SAYISI
AŞI Uygula 0 yaş 1 yaş 2-4 yaş 5-9 10-14 15 yaş Toplam
ma (0-11
ay)
(12-23
ay)
(24-59ay) yaş yaş Üzeri
HİB Aşısı
I 2.965 2.965
TOPLAM
HİB
2.965 2.965
189

Tablo 83:2009 yılı KKK Aşısı ve Doz Sayısı
YAŞ GRUPLARINA GÖRE YAPILAN DOZ SAYISI
AŞI
Uygula 0 yaş 1 yaş 2-4 yaş 5-9 10-14 15 yaş Toplam
ma (0-11
ay)
(12-23
ay)
(24-59ay) yaş yaş Üzeri
I 4.561 3 1 4.565
KIZAMIK
KIZAMIKÇIK
KABAKULAK
R 0 0 1 1
AŞISI
TOPLAM HİB 4.561 3 2 4.566
YAŞ GRUPLARINA GÖRE YAPILAN DOZ SAYISI
Tablo 84:2009 Yılı PPD Aşısı ve Doz Sayısı
YAŞ GRUPLARINA GÖRE YAPILAN DOZ SAYISI
AŞI Uygula 0 yaş 1 yaş 2-4 yaş 5-9 10-14 15 yaş Toplam
ma (0-11
ay)
(12-23
ay)
(24-59ay) yaş yaş Üzeri
PPD
Aşısı 28 21 39 56 25 470 639
Tablo 85:2009 Yılı BCG Aşısı ve Doz Sayısı
YAŞ GRUPLARINA GÖRE YAPILAN DOZ SAYISI
AŞI Uygula 0 yaş 1 yaş 2-4 yaş 5-9 10-14 15 yaş Toplam
ma (0-11
ay)
(12-23
ay)
(24-59ay) yaş yaş Üzeri
BCG
Aşısı 1 4.341 9 15 3 4.368
190

Tablo 86: 2009 Yılı Hepatit B Aşısı ve Doz Sayısı
YAŞ GRUPLARINA GÖRE YAPILAN DOZ SAYISI
AŞI Uygu 0 yaş 1 yaş 2-4 yaş 5-9 10-14 15 yaş Toplam
lama (0-11 ay) (12-23
ay)
(24-59ay) yaş yaş Üzeri
HEPATİ
I
BD BT T
2 5 16 13 6.690 11.308
T-B
4.5058 77 4.582
AŞISI
II 4.338 4 5 17 17 4.834 9.215
III 4.409 2 2 19 28 2.292 6.752
TOPLAM
DBT
8 12 52 58 13.816 27.275
Tablo 87: 2009 Yılı Td (Okul) Aşısı ve Doz Sayısı
YAŞ GRUPLARINA GÖRE YAPILAN DOZ SAYISI
AŞI Uygula 0 yaş 1 yaş 2-4 yaş
ma (0-11
ay)
(12-23
ay)
(24-59ay)
Kızamıkçık
Aşısı
Td AŞISI
5-9 10-14
yaş yaş
15 yaş Toplam
Üzeri
0 6.693 6.693
2 2
Tablo 88:2009 Yılı Tetanoz Aşısı ve Doz Sayısı
GEBE GEBE DEĞİL Genel
Toplam
TT 1 2.517 100 2.617
15-49 yaş TT 2 2.455 76 2.531
KADIN TT 3 93 2.151 2.244
TETANOZ TT 4 202 1.917 2.119
AŞISI TT 5 405 1.733 2.138
TOPLAM-Td 5.672 5.977 11.649
191

R.1.5. Bebek Ölümleri
Tablo 89:2005-2009 Yılı Bebek Ölüm Hızları
2005-2009 BEBEK ÖLÜM HIZI
2005 2006 2007 2008 2009
BEBEK
ÖLÜM
HIZI %o
16.19 11.8 9.11 9.77 13.1
Tablo 90:2009 Yılı Bebek Ölüm Sayıları
2009 YILI BEBEK ÖLÜM SAYILARI
2005 2006 2007 2008 2009
0-7
GÜNLÜK
ÖLEN
BEBEK
SAYISI
8-28
GÜNLÜK
ÖLEN
BEBEK
SAYISI
39 25 24 26 29
10 7 7 3 11
28-364
GÜNLÜK
ÖLEN
BEBK
SAYISI
22 19 11 15 16
192

Tablo 91:Uşak İli Son Beş Yıl Bebek Ölümlülüğü
2005 2006 2007 2008 2009
Erken Neonatal Bebek Ölümü Hızı 8,9 5,8 5,2 5,8 6,8
Geç Neonatal Bebek Ölümü Hızı 2,3 1,6 1,5 0,7 2,6
Neonatal Bebek Ölümü Hızı 11,2 7,4 6,7 6,5 9,4
Post Neonatal Bebek Ölümü Hızı 5,0 4,4 2,4 3,3 3,7
Bebek Ölüm Hızı 16,2 11,8 9,1 9,8 13,1
R.1.6. Ölümlerin Hastalık, Yaş ve Cins Gruplarına Göre Dağılımı 2009
Tablo 92:2009 Yılı Ölümlerin Hastalık, Yaş ve Cins Gruplarına Göre Dağılımı
BÜTÜN ÖLENLERİN YAŞ GRUPLARI VE CİNSEYETE GÖRE DAĞILIMI
UŞAK
CİNS
0
YAŞ
1-4
YAŞ
5-9
YAŞ
10-14
YAŞ
15-24
YAŞ
25-44
YAŞ
45-49
YAŞ
50-64
YAŞ
65 +
YAŞ
Erkek 23 4 1 1 6 9 4 57 290 395
Kadın 14 4 0 3 5 11 2 29 235 303
Toplam 37 8 1 4 11 20 6 86 525 698
TOPLAM
R.1.7. Aile Planlaması Çalışmaları 2009
Tablo 93: 2009 Yılı Aile Planlaması Çalışmaları
2009 YILI AİLE PLANLAMASI ÇALIŞMALARI
HAP
KONDOM
ENJEKSİYON
RİA
DERİ ALTI
İMPLANTI
TÜP LİG.
VAZAKTOMİ
DİĞER ET.YÖN.
ETKİSİZ
YÖNTEM
KULLANAN
YÖNTEM
KULLANMAYA
N
İL
GENELİ
2,819 11,927 355 8,447 16 5,713 16 9 20,425 8,341
193

R.2. Çevre Kirliliği ve Zararlarından Oluşan Sağlık Riskleri
R.2.1. Kentsel Hava Kirliliğinin İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri
Hava kirlenmesinin stres etkisi önemli bir faktördür.
Solunan karbondioksit kandaki oksijenin yerini alır ve kanla taşınan oksijen miktarının
büyük oranda azalmasına neden olur. Tepkilerin ağırlaşmasına, süregen bir yorgunluk ve
uyku haline neden olmaktadır.
Kükürt oksitleri soluk borusunu ve akciğerleri olumsuz etkilemektedir. Geçici ve kalıcı
zedelenmelere yol açmaktadır.
Genellikle yaşlı ve kronik akciğer kalp hastalığı olan hastalar hava kirliliğinden olumsuz
etkilenmektedir.Bu etkilenme akciğerlerde zedelenme sonucu ortaya çıkan hafif belirtilerden ,
söz konusu kişilerde ölüm oranının artımına kadar değişen etkiler yapabilmektedir.
Geçici zedelenmelerden var olan kronik sorunların ağırlığının artmasına kadar değişen
bu etkilerin tek bir madde yada kirletici öğe ile açıklana bilmesi mümkün olmamaktadır.Bütün
kirletici faktörlerin bir arada birbirine eklenen etkilerine bağlanmaktadır.
Hava kirliliği felaketlerin de ölüm genellikle infantlarda pnömoni ölümleri biçimde, kronik
akciğerle anfizemi olan yaşlılarda ise kardiyopulmoner sorunlardan olmaktadır.
Hava kaynaklı kurşuna bağlı olarak zeka geriliğine neden olmaktadır.Bu nedenle
benzinde bulunan kurşun tetraetilin azaltılması ve kullanımının yasaklanmasına yönelik
çabalar başlatılmıştır.Kurşun seviyeleri ile incelenen toplumun zeka düzeyleri arasındaki ters
ilişki bir çok çalışmada gösterilmiştir.
R.2.2. Su Kirliliğinin İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri
Su kirlenmesinin yaratacağı sonuçlar birçok önemli hastalık nedeni olabilmektedir. Su
yağış olarak yeryüzüne dönerken havada eriyik halinde bulunan bir takım gazlar, inorganik
maddeler ve radyoaktif elementleri içerisine alır. Ayrıca toprak altına süzüldüğü sırada bir
takım inorganik maddelerle karışır.
Bir takım endüstri kuruluşlarının atıkları arıtılmadan akarsulara verilecek olursa bu
akarsularda canlıların üremesini olanaksız hale getirebilir. Kimi zaman bu atıkların toprağa
gömülmeleri, yağmur suları ve sızıntılarla yer altı sularının kirlenmesine yol açabilir.
Evsel kirlenme etkenlerinin başında lağım ve çöpler gelir. Lağımlar genellikle insan dışkı
ve idrarını içermektedir.Günümüzde gelişen bazı araçlar çöplerin öğütülerek lağım sularına
verilmesini sağlamaktadır.Büyük oranda organik atığın su kaynaklarımıza girmesi bakteri
miktarının artımına neden olur.
Su kirliliği insan sağlığının da büyük oranda tehlikeye düşmesine neden
olmaktadır.Lağım suları ile kirlenen sularda bakteri ve virüs oranı artar. Tifo, dizanteri,
194

hepatit, kolera ve diğer bulaşıcı hastalıkların bu yolla yayılımına sebep olur. Bu hastalıkların
etkenleri su kaynaklarına karıştığında patlama biçiminde salgınlar ortaya çıkabilir.
Tarım üretimi artırmak amacıyla kullanılan kimyasal gübreler, böceklerle savaşmakla
kullanılan bir takım kimyasal zehirler yağmur suları ile toprak altına geçerek yer altı sularının
kirlenmesine neden olabilir. Akıntılarla akarsulara ulaşan bu kimyasal maddeler akarsulardaki
canlı hayatının sona ermesine neden olabilir. Suyun içerisine karışan ve bulunan bir takım
kimyasal maddeler zehirli etki yapabilirler. Kolera, tifo gibi hastalıklar bu yolla insandan
insana bulaşırlar. Bu mikroorganizmalar insan dışkısı ile sulara karıştıklarında suyu içen
diğer insanların hastalanmasına yol açabilirler.
Sağlık için uygun olmayan su, taşıdığı ve içerdiği bir çok maddelerle çeşitli hastalıkların
nedeni olabilir. İçinde taşıyabildiği çözünmüş veya çözünmemiş inorganik tuzlar, bakteriler,
parazitler, virüsler ve bitkisel maddelerle bir çok hastalığın gelmesine yol açarlar.
a ) Suda Eriyebilir, İnorganik Tuzların Neden Olduğu Hastalıklar
Sulardaki sülfat, nitrat, endüstri atıklarından ya da çeşitli sebeplerle sulara karışan arsenik,
kurşun, siyanür, bakır, krom gibi bir çok maddeler zehirlenme ve hastalıkların sebebi
olabilmektedir.
b ) Suda Erimeyen İnorganik Maddelerin Neden Olduğu Hastalıklar
İçme suyu içerisinde süspansiyon halindeki ince kum diğer tanecikler barsak mukozasının
tahrişi suretiyle ishallere sebep olabilirler. Asbest elyafları da bu grupta incelebilir.
c ) Sudaki Bitkisel Maddelerin Neden Olduğu Hastalıklar
Küçük yosunların içme suyunda varlığına bağlı olarak ishallerin meydana getirdiği muhtelif
yayınlarda bildirilmektedir. Ayrıca özellikle şişeleme yapılan su teknolojisinde dolumdan bir
süre sonra sporlarından çıkarak çimlenebilen alglerden başka küf mantarları, maya
mantarları patojen olmasalar bile çok büyük problem teşkil ederler.
d ) Suda Bulunan Özel Bakterilerin Neden Olduğu Hastalıklar
Su araçları ile kolaylıkla geçebilecek en önemli ve en tehlikeli hastalık şüphesiz koleradır.
Etkeni ola Vibrio cholerae pis sularda uzun süre canlılığını muhafaza edebilir. Hele dip
çamurlarında bu süre çok daha uzundur. Diğer taraftan hayvan hastalıklarından antrax,
salmonellose, burucellose, tuleremi, pasteurellose,toxoplasmosis, leptospirosis, domuz kızılı,
psittacosis, mantar hastalıkları gibi bir çok hastalık etkenleri hep su ile geçebilecek hastalık
meydana getirmektedirler.
195

e ) Su İle Geçebilen Virüslerin Sebep Olduğu Hastalıklar
Çocuk felci, Enfeksiyöz hepatit, Enterisit, Şap hastalığı, Sığır vebası v.b.
R.2.3. Atıkların İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri
Çöplerin tekniğine uygun bir şekilde uzaklaştırılmamaları halinde halk sağlığı ile ilgili
problemler ortay çıkar. Katı atıklar yoluyla en az 20 tip hastalığın taşınıp bulaştığı
bilinmektedir.Çöplerden hastalık taşıyan en önemli iki faktör, sinekler ve farelerdir. Sinekler
çok çabuk ve fazla üreme kabiliyetine sahiptir. 1 dm 3 çöplükte ( çöpte ) 2500 sinek üreyebilir
ve bunlar, dizanteri ve benzeri pek çok salgın hastalığı taşıyabilir. Fareler sadece eşyaları
tahrip etmek ve insanlar ile direkt temas etmekle kalmazlar, ayrıca hastalık nakleden
böcekleri de vücutlarında taşıyarak zararlı olurlar. Orta çağlardaki veba salgınının doğrudan
fareler ile ilgili olduğu bilinmektedir.
Çevre mühendisliği açısından, çöplerin halk sağlığı ile ilgili en tehlikeli yönü,
belediyelerin, katı atıkların planlanması sırasında sağlık tesirlerini gözönünde
bulundurmamalarıdır. En çok üzerinde durulan kriter paradır. İlgililerin tek düşüncesi bu
problemi en ucuz olarak başlarından savmanın yollarını aramaktır.
R.2.4. Gürültünün İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri
Gürültünün çok çabuk ve akut tesirleri işitmenin sekteye uğramasıdır. Akut şekildeki
tesirler, kulak zarında, çok yüksek ve ani gürültüler neticesinde meydana gelir. Daha tehlikeli
olanı, iç kulaktaki ince hücrelerde meydana gelen kronik tesirlerdir. Uzun süre muayyen
frekanstaki bir gürültüye maruz kalınırsa geçici veya sürekli olarak işitme duygusu
kaybedilebilir. Sanayi kuruluşlarında meydana gelen işitme duygusunun kaybolması ekseri
orta derecedeki frekanslarda meydana gelmektedir.
İleri yaşlarda işitme duygusunun kaybolması çevre tahribi olmaksızın da ortaya
çıkmaktadır. Bunun için çevredeki aşırı gürültünün sebep olduğu arazların epidemilojik olarak
incelenmesi oldukça zordur. Bununla beraber araştırmalarda gürültünün işitme duygusu
kaybına sebep olduğunu göstermiştir.
Gürültünün sebep olduğu diğer rahatsızlıklar kalple ilgilidir. Araştırmalar gürültünün kalp
atışlarını değiştirdiğini, kanı koyulaştırdığını ve kan damarlarını genişlettiğini göstermiştir.
Ayrıca insanların gürültüye adapte olamadığı ve insan vücudunun mevcut gürültüye gerekli
reaksiyonu gösteremediği de bilinmektedir.
R.2.5. Pestisitlerin İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri
Pestisit etkilenimindeki kişilerde görülen kronik etkilenim sonuçları:
1-Kanser: Son epidemiyolojik çalışmalar mesleki ve çevresel olarak pestisit etkileminde
kalan kişilerde kanser riskinde artım olduğunu göstermektedir. Non Hodgkin lenfoma, lösemi,
196

multiple myeloma, karaciğer kanseri, testis kanseri, beyin kanseri, akciğer kanseri riskinde
istatiksel olarak önemli risk artımının söz konusu olduğu belirlenmiştir.
2-Doğum defektleri: Tarım işçilerinin çocuklarında ekstremite eksikliği defektlerinin
yüksek olduğu belirlenmiştir. Pestisit kullanımı sonucu yeni doğan bebeklerin birkaç hafta
yaşadığı yapılan bir çalışma ile bildirilmiştir.
3-Nöroktoksisite: Nörodavranışsal bozukluklar ve nörofiizyolojik değişiklikler: Pestisit
uyguluyacılarıyla ilgili olarak yapılan çalışmalarda ağır psikolojik bozuklukların görüldüğü
saptanmıştır. Zehirlenen kişilerde bellek, psikolojik durum ve düşünme yeteneğinde önemli
azalmaların bulunduğu tespit edilmiştir.
4-Üreme ve fertilite üzerindeki istenilmeyen etkiler olarak sıralanabilir. Kronik etkiler
daha önceden meydana gelen herhangi bir sağlık etkisi söz konusu olmaksızın meydana
gelebilir.Bir çok pestisit işçisi hayat boyu inert bileşenler dahil sürekli düşük doz etkilenim
altında olabilir.
R.2.6. İyonize Radyasyondan Korunma
Ultraviyole ışınlarının temel kaynağı güneştir. Elektrik arkları, kaynak arkları, ultraviyole
lambaları ve güneş lambası olarak bilinen ultraviyole lambalarının bu özelliği bulunmaktadır.
Güneşten dünyaya ulaşan ışın miktarı :
1-Koruyucu ozon tabakası
2-Bulut durumu
3-Mevsim
4-Günün saati
5-Enlem
6-Deniz düzeyinden yükseklik gibi durumlarda bağlıdır. UV ışınları su, kar veya kumdan
yansıyarak etkili olabilir. Bu gibi durumlarda kar veya güneş körlüğü denilen durumlar ortaya
çıkar.
Ultraviyole lambalarının maddelerden geçebilmesi zordur. Bu nedenle kolay engellene
bilen bir ışındır. Normal pencere camları yüksek frekanslı ışınların büyük bölümünü engeller.
Açık renkli elbiselerde aynı etkiyi yapmaktadır.
Açık renk elbiseler hemen hemen tüm frekansları engellemektedir. Ultraviyole ışınların
etkisi belirli bir düzeye ulaşmadan önce görülemediğinden kişiler farkına vardıklarında büyük
oranda etkilenmiş ve zarar görmüş durumda olmaktadırlar. Deride erken yaşlanma, bulantı,
kusma, bitkinlik durumlarına neden olmaktadır.
Ülkemizde özellikle saunalarda güneş lambası olarak derinin renginin kararması
amacıyla kullanılmaktadır. Uluslararası Radyasyondan Koruma Ajansı güneş lambalarının
önlenmesini önermektedir. Yazın sıcak günlerinde özellikle öğle güneşinden kaçınılması,
açık ve bol bir elbise giyilmesi geniş kenarlı bir şapka ile korunulması önerilmektedir.
197

Görünür ışınların sağlık etkisi doğrudan veya dolaylı olabilir. Doğrudan güneşe
bakıldığında olduğu gibi gözde zarar meydana getirebilir. Yetersiz aydınlanma düşme
kazalarına neden olduğu gibi, aşırı aydınlanmaya bağlı olarak otomobil kazaları olabilir.
(Parlamalar, göz kamaşmaları nedeniyle )
Lazer ışınları söz konusu ışınların belirli odaklamalarıyla elde edilmektedir.endüstri,tedavi vb
gibi alanlarda yaygın olarak kullanılmaktadır.
Kaynaklar
İl Sağlık Müdürlüğü
Tarım İl Müdürlüğü
Köy Hizmetleri İl Müdürlüğü
Uşak Belediye Başkanlığı
Çevre Sağlığı Temel Kaynak Dizisi Doç. Dr. Çağatay Güler, Zakir Çobanoğlu 2001
198

S. ÇEVRE EĞİTİMİ
S.1. Kamu Kuruluşlarının Çevre Eğitimi İle İlgili Faaliyetleri
İlimizde Çevre bilincinin geliştirilmesine yönelik olarak; Nisan ayı içersinde Milli Eğitim
Müdürlüğü tarafından Sürücü Kursu öğretmenlerinin bilinçlendirilmesi için Çevre Bilgisi dersi
Müdürlüğümüz tarafından görevlendirilen personel tarafından verilmiştir. Haziran ayında
Çevre Haftası nedeniyle çeşitli okullarda Çevre konusunda bilgiler verilmiştir. Çevik Kuvvete
Çevre Konusunda seminer verilecektir.
S.2. Çevreyle İlgili Gönüllü Kuruluşlar ve Faaliyetleri
S.2.1. Çevre Vakıfları
Çevre Koruma Vakfının faaliyeti 2005 yılı itibarıyla sona erdirilmiştir.
S.2.2. Çevre Dernekleri
Çevre Gönüllüleri Derneği: 10.01.2001 tarihinde kurulmuştur.
Kuruluş Amacı: Doğal bitki ve hayvan varlığı ile tabii zenginliklerin korunması,
geliştirilmesi ve iyileştirilmesi. Kentsel ve kırsal alanda arazinin ve doğal kaynakların en iyi
şekilde kullanılması ve korunması ile her türlü çevre kirliliğinin önlenmesi için çevre bilincinin
oluşturulmasıdır.
Şu anda sürdürülen çalışmalar:
Adı ve Etkinlik Türü: Tarihi ve Yeri: İşbirliği Yapılan Kamu Kurum /Kuruluşları
Tıbbi Atıkların Tüm Yıl Belediye
Özel Olarak
İl Çevre Müdürlüğü
Toplanması+ İmhası
Sağlık Müdürlüğü
Tema Gönüllü İl Temsilciliği: 1996 tarihinde kurulmuştur.
Kuruluş Amacı: Erozyonla mücadele, doğal varlıkları koruma ve ağaçlandırma.
Çevreyi Koruma ve Yeşillendirme Derneği: Dernek 09.12.1997 tarihinde kurulmuştur.
Kuruluş amacı: Doğal varlıkları koruma, insan sağlığını koruma, toprak ve toprak
örtüsünü koruma, yeşil alanları çoğaltma ve koruma, hava kirliliğini önlemedir.
KAYNAKLAR:
Çevre Gönüllüleri Derneği
Tema
199

T. ÇEVRE YÖNETİMİ VE PLANLAMA
T.1. Çevre Kirliliğinin ve Çevresel Tahribatın Önlenmesi
İlimizde toplanan katı atıklar şehir çöplüğünde düzensiz olarak depolanmakta, sinek ve
koku problemine yol açmaktadır. Yaz dönemlerinde çöpler yanmakta ve hava kirliliğine
neden olmaktadır. Evsel atık suların bir bölümü arıtma tesisine verilirken bir bölümü hiçbir
arıtma işlemine tabi tutulmadan dereye deşarj edilmektedir.
Alınan Tedbirler : Katı atık depolama alanında çöpler dağıtılarak üzeri kapatılmıştır. Metan
gazı çıkışı için belli aralıklarla baca konulmuştur. Yaklaşık 1.200.000m 2 ’lik çöplük alanı
ağaçlandırılmıştır. Evsel atık suların arıtılması için kanalizasyon projesi kapsamında arıtma
tesisi projelendirilmiş ve faaliyete geçirilmiştir. Arıtılmayan evsel atıksular için terfi istasyonu
kurularak arıtma tesisine gönderilmesi için çalışmalar sürmektedir.
T.2. Doğal Kaynakların Ekolojik Dengeler Esas Alınarak Verimli Kullanımı,
Korunması ve Geliştirilmesi
Doğal kaynakların Ekolojik dengeler esas alınarak verimli kullanımı korunması ve
geliştirilmesi. Doğal kaynakların kullanımıyla ilgili her hangi bir sorun yaşanmamaktadır.
T.3. Ekonomik ve Sosyal Faaliyetlerin, Sonuçlarının Çevrenin Taşıma Kapasitesini
Aşmayacak Biçimde Planlanması
Ülkemiz son 30 yılda hızlı bir sanayilşeşmenin içine girmiştir.Sanayi kuruluşlarının
sayısında ciddi bir artış yaşanmıştır. Bu da düzensiz kentleşmeyi ve ekolojik dengelerin
olumsuz etkilenmelerini beraberinde getirmektedir.
Su kalitesi, hava kalitesi, gürültü düzeyi ve zehirli atıklala ilgili bir dizi standardın
uygulanması gerekmektedir.
İlimizde çevrenin taşıma kapasitesini aşan bir faaliyet söz konusu değildir. Ancak Deri
Organize Atıkları ile Banaz çayında, Tekstil Organize Sanayi atıklarıyla Gediz nehrinde bir
kirlilik yaşanmaktadır. İleride Taşıma kapasitesini aşması söz konusu olabilmektedir.
T.4. Çevrenin İnsan- Psikososyal İhtiyaçlarıyla Uyumunun Sağlanması
İlimizde kentsel yerleşim alanı içinde tekstil ve deri sanayi kollarında fabrikalar
bulunmakta buda kentsel imaj ve kentsel estetik açıdan uygun değildir.Ayrıca şehir
merkezide bulunan binalarının dış görünümlerinin düzgün olmaması görsel kirliliğe yol açtığı
için Uşak Belediyesi tarafından bu tür binaların dış cepheleri boyatılarak tadilatları yaptırıldı.
Kent merkezinde bulunan yeşil alanlar yeterli olmayıp kişi başına 5m 2 yeşil alan düşmektedir.
KAYNAKLAR
Çevre Mühendisi Reyhan AYDIN
200