türkiye'de mali kural: olsaydı ya da olacaksa - SETA
türkiye'de mali kural: olsaydı ya da olacaksa - SETA
türkiye'de mali kural: olsaydı ya da olacaksa - SETA
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
S E T A<br />
A N A L İ Z<br />
ileride olası bir finansman ihti<strong>ya</strong>cını gündeme getirmiştir. Bununla birlikte <strong>ya</strong>şanan<br />
süreçte büyüme hızının düşmesi, bütçe açıklarının artma eğilimine girmesi de önemli<br />
<strong>mali</strong> sorunlar olarak gündemde yerini almıştır.<br />
Uluslararası güven<br />
sağla<strong>ya</strong>n ve kredi<br />
derecelendirme<br />
kuruluşların<strong>da</strong><br />
kredi notumuzun<br />
yükseltilmesinde<br />
önemli rol oyna<strong>ya</strong>n<br />
orta vadeli istikrar<br />
programı ile<br />
hükümetin yola<br />
devam etmeyi<br />
seçmesi de IMF<br />
ile anlaşma<br />
<strong>ya</strong>pılmaması<br />
hususun<strong>da</strong> önem<br />
taşımaktadır.<br />
Küresel <strong>mali</strong> krizin, 2008 Eylül-Ekim ayların<strong>da</strong> Türkiye’de kendini göstermesi ile birlikte,<br />
muhtemel olumsuzluklara karşın, özellikle sermaye kesimi tarafın<strong>da</strong>n IMF ile yeni<br />
bir standby anlaşmasına zorlanmasına rağmen, IMF ile yeni bir standby anlaşması<br />
<strong>ya</strong>pılmamıştır. Bunun en önemli nedeni, 2009 yılının son çeyreğinde, ülkeye tekrar<br />
sıcak para girişinin hızlanmasıdır. Bunun <strong>ya</strong>nı sıra, uluslararası güven sağla<strong>ya</strong>n ve kredi<br />
derecelendirme kuruluşların<strong>da</strong> kredi notumuzun yükseltilmesinde önemli rol oyna<strong>ya</strong>n<br />
orta vadeli istikrar programı ile hükümetin yola devam etmeyi seçmesi de IMF ile<br />
anlaşma <strong>ya</strong>pılmaması hususun<strong>da</strong> önem taşımaktadır.<br />
Ayrıca IMF’in sıkı para ve <strong>mali</strong>ye politikalarının halk üzerindeki baskıyı arttıracağı düşüncesi<br />
ve 2011 yılın<strong>da</strong> <strong>ya</strong>pılacak seçimler öncesinde hükümetin böyle bir riski göz<br />
önüne almak istememesi, IMF ile standby anlaşması <strong>ya</strong>pılmamasın<strong>da</strong> önemli bir yere<br />
sahiptir. Öte <strong>ya</strong>n<strong>da</strong>n finansal ihti<strong>ya</strong>ç sorununu yeniden sıcak para girişi ile telafi eden<br />
hükümet, büyüme ve bütçe dengesindeki istikrarı sağlamak adına, yukarı<strong>da</strong> teorik kısım<strong>da</strong><br />
bahsedilen <strong>mali</strong> <strong>kural</strong> kavramını, <strong>ya</strong>sal hükümlere bağlanmış <strong>mali</strong>ye politikalarını<br />
gündeme getirmiştir.<br />
Bu bağlam<strong>da</strong> çalışmanın bu bölümünde, <strong>mali</strong> <strong>kural</strong> <strong>ya</strong>sa tasarısı içinde yer alan <strong>mali</strong><br />
<strong>kural</strong> formülü ile geçmişe (2002-2009) ve geleceğe (2010-2015) yönelik bir <strong>mali</strong> <strong>kural</strong><br />
analizi <strong>ya</strong>pılacaktır.<br />
Mali Kural Kanun Tasarısı<br />
Yukarı<strong>da</strong> <strong>da</strong> belirtildiği gibi Türkiye gündemine 2010 yılın<strong>da</strong> <strong>mali</strong> <strong>kural</strong> kavramının<br />
gelmesinin en önemli nedeni, öncelikle bütçede mey<strong>da</strong>na gelecek olan olası yüksek<br />
oran<strong>da</strong> açıklar, sürdürülebilir bir büyümenin <strong>ya</strong>kalanamamış olması ve 2002 yılın<strong>da</strong>n<br />
itibaren sağlanan ekonomik istikrarın devam etmesi arzusudur. 26 Mayıs 2010 tarihinde<br />
meclise sunulan Mali Kural Kanun Tasarısı’n<strong>da</strong> belirtilen amaç: “Mali sürdürülebilirlik<br />
ve öngörülebilirlik ekseninde makro ekonomik istikrarın kalıcı hale getirilmesi ve<br />
güçlendirilmesi”dir (Mali Kural Kanun Tasarısı, 2010). 22<br />
Kanun Tasarısı’n<strong>da</strong> <strong>mali</strong> <strong>kural</strong> uygulamasının temel ilkeleri aşağı<strong>da</strong>ki başlıklar altın<strong>da</strong><br />
belirlenmiştir (Mali Kural Kanun Tasarısı, 2010: 1): 23<br />
• Mali <strong>kural</strong>ın uygulanmasın<strong>da</strong> basitlik, doğruluk, say<strong>da</strong>mlık ve hesap verilebilirlik<br />
esastır.<br />
14<br />
22. 26 Mayıs 2010 Tarihli Mali Kural Kanun Tasarısı (2010), http://www2.Tbmm.Gov.Tr/D23/1/1-0891.pdf, Erişim:<br />
03.06.2010.<br />
23. 26 Mayıs 2010 Tarihli Mali Kural Kanun Tasarısı (2010), http://www2.Tbmm.Gov.Tr/D23/1/1-0891.pdf,<br />
Erişim: 03.06.2010.
Change language