türkiye'de mali kural: olsaydı ya da olacaksa - SETA
türkiye'de mali kural: olsaydı ya da olacaksa - SETA
türkiye'de mali kural: olsaydı ya da olacaksa - SETA
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Merkez Bankası’nın kamuyu finanse etmesi ve sürdürülemez borç dinamikleri,<br />
kamu sektöründe <strong>mali</strong> disiplinsizliğe (yüksek bütçe açıklarına) neden olmaktadır.<br />
Mali disiplinsizlik, özel sektörün de üretimini etkilemektedir. Bu durum, 2001 krizinin<br />
orta<strong>ya</strong> çıkmasının başlıca nedeni olmuştur. Kriz sonrasın<strong>da</strong> uygulama<strong>ya</strong> konulan<br />
Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı ve sonrasın<strong>da</strong> 2002 Kasım seçimlerinde<br />
ikti<strong>da</strong>ra gelen AK Parti hükümetinin istikrarlı ekonomi politikaları <strong>mali</strong> disiplinin<br />
sağlanmasın<strong>da</strong> önemli rol oynamıştır.<br />
2007 yılın<strong>da</strong> Amerikan konut pi<strong>ya</strong>saların<strong>da</strong> oluşan finansal kriz, 2009 yılın<strong>da</strong> derinleşerek<br />
kısa sürede tüm dün<strong>ya</strong><strong>da</strong> etkisini göstermiştir. 2009 yılın<strong>da</strong> dış ticarette<br />
<strong>ya</strong>şanan olumsuzluklara ilaveten, özellikle çoğunluğu portföy <strong>ya</strong>tırımları ve doğru<strong>da</strong>n<br />
<strong>ya</strong>tırımlar şeklinde ekonomik büyümeye katkı<strong>da</strong> bulunan <strong>ya</strong>bancı sermayenin,<br />
çoğunlukla ABD pi<strong>ya</strong>salarına akışı Türkiye’de de ileride olası bir finansman ihti<strong>ya</strong>cını<br />
gündeme getirmiştir. Bununla birlikte <strong>ya</strong>şanan süreçte büyüme hızının düşmesi<br />
ve bütçe açıklarının artma eğilimine girmesi de önemli <strong>mali</strong> sorunlar olarak gündemde<br />
yerini almıştır.<br />
Bununla beraber, küresel ekonomik kriz ile birlikte olası bir 2001 öncesi <strong>mali</strong> disiplinsizlik<br />
ortamına sürüklenmesinin önüne geçmek, 2001 sonrasın<strong>da</strong> uygulama<strong>ya</strong><br />
konulan <strong>mali</strong> disiplin politikalarını <strong>ya</strong>sal güvence altına almak, orta ve uzun vadede<br />
<strong>mali</strong>ye politikasın<strong>da</strong> istikrarı sağlamak ve güveni arttırmak için <strong>mali</strong> <strong>kural</strong> tartışmaları<br />
başlamıştır. Mali Kural tanımsal olarak, ekonominin si<strong>ya</strong>sal iklimden etkilenmeden,<br />
<strong>ya</strong>sal çerçevelerle sınırları çizilmiş, <strong>mali</strong>ye politikası çerçevesinde otokontrol<br />
mekanizması ile yönetilmesidir.<br />
Bu çalışmanın temel amacı, son zamanlar<strong>da</strong> ülke gündeminde sıkça konuşulan Mali<br />
Kural’ın, teorik bir çerçeve içerisinde <strong>mali</strong> disiplinin sağlanması ve ekonomik istikrarın<br />
<strong>ya</strong>kalanmasın<strong>da</strong> ne derece etkin olduğunu iki yönlü (geçmişe ve geleceğe<br />
yönelik) olarak analiz etmektir. Böylece geçmişe yönelik analiz ile 2002’den bu <strong>ya</strong>na<br />
zımnen de olsa uygulanan Mali Kural’ın ekonomideki etkisi ölçülürken, geleceğe<br />
yönelik analiz ile Mali Kural’ın ekonomi üzerindeki olası etkileri orta<strong>ya</strong> konulacaktır.<br />
Ahmet ŞENGÖNÜL<br />
Doç. Dr. Ahmet Şengönül: 1991’de Ankara Üniversitesi Si<strong>ya</strong>sal Bilgiler Fakültesi İktisat<br />
Bölümünden mezun oldu. Yüksek Lisansını 1997 yılın<strong>da</strong> Connecticut Üniversitesi, doktorasını<br />
2003 yılın<strong>da</strong> George Mason Üniversitesinde, “Para Politikası, Banka Kredi Kanalı ve Risk<br />
Yönetimi” adlı teziyle tamamladı. Şengönül’ün Para Politikası, Cari açık, Net Tasarruf-Yatırım,<br />
Enerji ve Ekonomik Büyüme alanların<strong>da</strong> makaleleri vardır. Yapılan akademik çalışmalar, çeşitli<br />
uluslararası ve ulusal alan<strong>da</strong>ki dergilerde <strong>ya</strong>yınlanmıştır. Halen Cumhuriyet Üniversitesi,<br />
İktisadi ve İ<strong>da</strong>ri Bilimler Fakültesinde çalışmaktadır. e-posta: sengonul@hotmail.com<br />
Mehmet SONGUR<br />
2009’<strong>da</strong> İnönü Üniversitesi İktisadi ve İ<strong>da</strong>ri Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü’nden mezun<br />
oldu. Aynı yıl Mersin Üniversitesi Sos<strong>ya</strong>l Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı’n<strong>da</strong> yüksek<br />
lisansa başladı ve tez aşamasın<strong>da</strong> yüksek lisansına devam etmektedir. Ayrıca halen Mersin<br />
Üniversitesi İktisadi ve İ<strong>da</strong>ri Bilimler Fakültesinde araştırma görevlisi olarak çalışmaktadır.<br />
e-posta: mehmetsongur@mersin.edu.tr<br />
S E T A | S İ Y A S E T , E K O N O M İ V E T O P L U M A R A Ş T I R M A L A R I V A K F I<br />
R e ş i t G a l i p C d . H e r e k e S o k a k N o : 1 0<br />
G O P Ç a n k a y a 0 6 7 0 0 A n k a r a T Ü R K İ Y E<br />
T e l : + 9 0 3 1 2 . 4 0 5 6 1 5 1 | F a k s : + 9 0 3 1 2 . 4 0 5 6 9 0 3<br />
w w w . s e t a v . o r g | i n f o @ s e t a v . o r g<br />
S E T A | W a s h i n g t o n D . C . O f f i c e<br />
1 0 2 5 C o n n e c t i c u t A v e n u e , N . W . , S u i t e 1 1 0 6<br />
W a s h i n g t o n , D . C . , 2 0 0 3 6<br />
T e l : 2 0 2 - 2 2 3 - 9 8 8 5 | F a k s : 2 0 2 - 2 2 3 - 6 0 9 9<br />
w w w . s e t a d c . o r g | i n f o @ s e t a d c . o r g
Change language