TİCARET HUKUKU DERS NOTLARI-Veliye Yanlı

veya ayrıca emre amade tutulmak üzere teslim olunan para ve mallardan doğan alacaklar ileönceden mevcut olan alacaklar cari hesaba geçirilemez.Hesap devresinin uzunluğu sözleşme yoksa teamül ile belirlenir. Bu da yoksa takvim yılıdikkate alınır.Devre sonunda hesap kapatılır ve çıkan bakiye tespit edilir. Bu bakiyeyi tespit eden cetvelkarşı tarafa gönderilir. Karşı taraf aldığı tarihten itibaren bir ay içinde noterce taahhütlü mektupveya telgrafla itiraz etmezse kabul etmiş sayılır.Ödeme ancak cari hesap sözleşmesinin sonunda istenebilir.TACİR YARDIMCILARIİşletmeyi tacirin kendisi veya yasal temsilcileri işletmekle beraber bunlar ticari etkinliklerindebazı yardımcılara ihtiyaç duyabilirler. Tacir yardımcıları tacire bağlı olanlar ve bağlıolmayanlar diye iki gruba ayrılır.Tacir yardımcılarının bir kısmı tacire bağımlı olarak çalışır. Bunlar tacirin talimatlarıçerçevesinde onun denetimi ve gözetimi altında faaliyet gösterirler. Diğer bir kısmı ise, çalışmayöntem ve zamanını serbestçe belirleme yetkisine sahip, bağımsız yardımcılardır. Acente ve tekyetkili satıcı ise ayrı bir grup içinde özel bir statüde ele alınabilir.Bağlı Yardımcılar1. Ticari MümessilTicari mümessil, bir ticari işletmenin işlerini idare etmek üzere atanan kişidir. Ticarimümessilin taciri temsil yetkisinin kapsamı çok geniştir. Ticari işletmenin gayesine dahil hertürlü hukuki tasarrufu işletme sahibi olan tacir adına yapabilir. Diğer bir ifade ile ticarimümessil, işletmenin amacına ulaşabilmesi için faaliyet konusuna giren her türlü işlemiyapabilir. Örneğin, işletmeye işçi alabilir, onların sözleşmelerini feshedebilir, malların alımsatımı konusunda sözleşmeler yapabilir, tacir adına kambiyo taahhüdünde bulunabilir yaniemre muharrer senet, çek ve poliçe düzenleyebilir, işletmeye dahil taşınmazları kiraya verebilir.Ancak, ticari mümessil işletmenin ortadan kalkmasına, tasfiye olunmasına yol açabilecekişlemleri yapamaz, özel yetki verilmedikçe işletmeyi devredemez, işletme üzerinde rehin hakkıkuramaz, müvekkili olan tacirin iflasını isteyemez. Aynı şekilde müvekkili olan tacirin hukukiyapısını değiştirecek işlemlerde bulunamaz. Örneğin, işletmeye ortak alamaz, tüzel kişinintürünü değiştiremez. Fakat eğer işletmenin faaliyet konusu taşınmaz alım satımı ise, ticarimümessil taşınmazlar üzerinde işlem yapabilir. Bu konuda özel olarak yetkilendirilmesine gereyoktur.İşletme sahibinin iradesi ile ticari mümessilin temsil yetkisi sadece iki halde sınırlandırılabilir.Bunlardan bir tanesi, ticari mümessilin temsil yetkisinin sadece görevlendirildiği şube ilesınırlandırılmasıdır. Bu durumda tacir mümessilin diğer şubeler için yaptığı işlemlerdensorumlu olmaz. İkincisi ise, birlikte temsil şartıdır. Tacir birden fazla mümessil atayarak,kendisi adına işlem yaparken birlikte imza atmaları şartını getirebilir. Tüm busınırlandırmaların geçerli olması için, bunların ticaret siciline tescil ve ilan edilmesigerekmektedir. Bu sınırlandırmalar dışında yapılan bir sınırlandırma iyi niyetli üçüncü kişileraçısından geçerli değildir.