TİCARET HUKUKU DERS NOTLARI-Veliye Yanlı

ve ödememe protestosu ile tespit ettirerek, ciro silsilesinde kendisinden önce gelen kişilere, sıragözetmeksizin bunlardan birisine, birkaçına veya tümüne birden poliçe bedelinin ödenmesi içinbaşvurabilir.Hamilin başvurduğu kişi ödemede bulunursa o da aynı şekilde kendisinden öncekilerebaşvurur. Başvurma hakkının doğması ve rücu mekanizmasının işleyebilmesi için hamilinmuhataba kabul etmeme veya ödememe protestolarını çekmiş olması gerekir. Eğer hamil kabuletmeme halinde kabul etmeme protestosu yahut vade veya vadeyi takip eden iki iş günü içindeödememe protestosu çekmez ise kabul etmiş muhataptan başka kişilere karşı başvurma hakkınıkaybeder. Mücbir sebep hali bundan müstesnadır. Aynı şekilde senette protestosuz kaydı varise bu halde de protesto çekilmesine gerek yoktur.Kural olarak kabul etmeme protestosunun çekilmemesi sorumlulara başvurma hakkınıdüşürmez. Hamil bu halde kabul edilmemiş poliçeyi süresinde ödeme için ibraz ve ödememehalinde protesto keşide ederek rücu hakkını kullanır. Ancak kabul için ibrazın zorunlu olduğuhallerde, bunu yerine getirmeyen hamil başvuru hakkını yitirir.Kural, senedin vade veya vadeyi takip eden iki iş günü içinde ödenmesidir. Ancak eğermuhatabın ödeme yapmayacağı anlaşılıyorsa, yahut muhatabın vadede ödeme yapmayacağıbelirli ise ya da kabule arzı yasaklanan poliçede keşideci iflas etmiş ise hamil vadeyebeklemeksizin de rücu edebilir.Hamilin başvurma hakkının doğması durumunda talep edebileceği kalemler şunlardır:a)poliçenin kabul edilmemiş veya ödenmemiş bedeli ve şart kılınmış ise faizi b) vadedenitibaren işleyecek temerrüt faizi c) protesto ve hamil tarafından tebliğ olunan ihbarnamegiderleri ve diğer giderler ç) poliçe bedelinin binde üçünü aşmamak üzere komisyon. Bu şartlaraltında hamile ödeme yapan kişi a) kendisinin başvuru sonucu ödediği meblağın tamamını b)ödediği meblağ için yıllık belirli bir faizi c) yaptığı giderleri talep edebilir.f) Poliçeden doğan taleplerde zamanaşımıaa) Kabul etmiş muhataba karşı açılacak tüm davalar vade tarihinden itibaren 3 yıl geçmeklezamanaşımına uğrar.bb) Hamilin keşideci ile cirantalara karşı açacağı davalar, süresinde keşide edilen protestotarihinde veya poliçede protestosuz kaydı var ise vadenin bitiminden itibaren 1 yıl geçmeklezamanaşımına uğrar.cc) Cirantanın diğer bir cirantaya veya keşideciye açacağı davalar ise altı aylık zamanaşımısüresine tabidir.Söz konusu zamanaşımı sürelerini kesen haller dava açılması, takip talebinde bulunulması,davanın ihbar edilmesi, alacağın iflas masasına bildirilmesidir.2. BonoBono ikili bir ilişkiyi içerir. Bu ilişkide senet borçlu (yani senedi keşide eden) senedinlehdarına senette gösterilen meblağı süresinde ödemeyi taahhüt eder. Bono bu haliyle soyut birödeme vaadidir. Bono hukuken ifa uğruna verilen bir kıymetli evraktır. Ayrıca iktisadenbononun kredi ve ödeme fonksiyonları vardır. Bonoda 7 zorunlu şekil şartı vardır.