TİCARET HUKUKU DERS NOTLARI-Veliye Yanlı

düzenlenebilir. Buna karşın makbuz senedi, varant, nakliye senedi, konşimento hamile yazılıolamaz.Hamiline yazılı senetler devri en kolay olan senetlerdir. Hamiline yazılı bir senedin devri için,taraflar arasında bir anlaşmaya dayanılarak zilyedliğin karşı tarafa geçirilmesi yeterlidir. Birdiğer ifade ile hamiline yazılı senetler, kıymetli evrakın teslimi ile devredilir.4 . Kıymetli Evrakta Def ‘ilerHukukta def'i; bir talep karşısında kalan borçlunun, bu talebin varlığını kabul, ancak, haklı birnedene dayanarak, bunu yerine getirmekten kaçınma hakkının bulunduğu yolundakisavunmasıdır. Örneğin, kıymetli evraka dayanarak bir talepte bulunulması halinde, borçlununsenedin henüz vadesinin gelmediği yahut kıymetli evraka bağlı alacağın zamanaşımına uğradığıyönündeki savunmaları birer def'i oluşturur.Hukukta benzer bir kavram da itiraz kavramıdır. İtirazda def’iden farklı olarak talep edilenhakkın varlığı/ geçerliliği reddedilir. İtiraz halinde, bu savunmayı yapan, talep edilen hakkınhiç doğmadığı yahut doğmuş olmakla birlikte sona erdiğini ifade etmektedir. Örneğin, talepkarşısında senette zorunlu şekli unsurlardan birinin olmadığını dolayısıyla senedin doğmadığınısöylemek bu tür bir savunmadır.Kıymetli evrakta def’i denildiği zaman bu her ikisini de kapsar. Defi ve itiraz arasında önemlibir fark, res'en nazara alınma noktasındadır. İtiraz teşkil eden bir savunmayı hakim re'sen(kendiliğinden) nazara almakla mükellef olmakla birlikte, defi teşkil eden bir husus ancaktaraflardan birince ileri sürülmesi halinde hakim tarafından dikkate alınabilir.Kıymetli evrakta def’i ve itiraz 3 gruba ayrılarak incelenebilir.a) Senedin Metninden Anlaşılan DefilerSenet nedeni ile kendisine başvurulan herkes tarafından, senetle başvuran herkese karşı ilerisürülebilen, senedin metninden, şeklinden, ciro zincirinden kısaca şekil şartlarındaki eksikliktendoğan def'i ve itirazlardır. Örneğin, senedin şekil şartlarına uygun olmaması, yani şeklibakımdan zorunlu unsurlardan birinin eksik olması, ciro zincirindeki kopukluk nedeni ile senethamilinin meşru hamil olmaması, senette yer alan bir kayda ilişkin def'i ve itirazlar butürdendir.b) Senedin Hükümsüzlüğüne İlişkin DefilerOrtada şeklen geçerli bir senet bulunmakla birlikte, muayyen bazı sebeplerle senedin hükümifade etmediği durumlarda söz konusudur. Örneğin, senetteki iradenin sahibini bağlamadığı,ehliyetsizlik ve imza taklidi, yetkisiz temsilcinin imza atması, senet metninde değişiklikyapılması ve böylece senedi düzenleyenin iradesinin değiştirilmesi hallerinde, hükümsüzlüknedeni kişiliğinde doğan kimse, talep eden şahsa karşı hükümsüzlük def'i ileri sürebilecektir.Aynı şekilde senedi düzenlemekle birlikte bunu karşı tarafa geçirme iradesinin olmaması,örneğin senedin çalınması veya tehditle alınması, senedin düzenleyene yüklenememesihallerinde bir hükümsüzlük defi söz konusudur.Hükümsüzlük def'nin senedin metninden anlaşılan ve bazı hallerde senedi tümüyle geçersizkılan defilerden ayırd edilmesi gerekir. Hükümsüzlük def'i esas itibariyle senedi geçersiz