TİCARET HUKUKU DERS NOTLARI-Veliye Yanlı

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından her yıl Ocak ayında belirlenir ve ResmiGazete’de yayımlanır.Keşideci, çekin karşılıksız kalan kısmını, % 10 tazminatı ve ibraz tarihinden ödeme gününekadar süre için hesaplanacak gecikme faizi ile birlikte ödemek suretiyle düzeltme hakkınıkullanabilir. Bu ödemenin, çekte yazılı keşide gününe göre hesaplanacak ibraz süresinin bitimtarihinden itibaren en geç 10 gün içinde yapılması gerekir. Bu takdirde keşideci tekrar çekkeşide etme hakkını kazanır.Yeterli karşılığı bulunmadığı için çeki kısmen veya tamamen ödemeyen muhatap banka, hesapsahibine, kendisine ait bütün çek defterlerini aldığı bankalara geri vermesini, iadeli taahhütlümektup ile bildirir. Bu ihtarın, yukarıda yazılı düzeltme süresinin dolmasından itibaren 10 güniçinde yapılması gerekir.Muhatap banka ayrıca yeterli karşılığı olmadığı için çekin ödenmediğini ve hesap sahibihakkındaki gerekli bilgileri Merkez Bankası'na da bildirir.d) Çekte vade ve ibraz süreleriÇekte tek tip vade vardır, çek görüldüğünde ödenir. Uygulamada ileri düzenleme tarihiyazılmak suretiyle fiilen vade oluşturulmakla birlikte, bu uygulama genel kuralı değiştirmez.Çek hamili isterse ileri düzenleme tarihinden önce ibraz etmek suretiyle çekin ödenmesiniisteyebilir.Çek esas itibariyle bir ödeme aracı olduğu için vadeden farklı olarak kısa ibraz süreleri vardır.Buna göre:Bir çek keşide edildiği yerde ödenecekse on gün, keşide edildiği yerden başka yerdeödenecekse bir ay içinde muhatap bankaya ibraz edilmelidir.Ödeneceği memleketten başka bir memlekette keşide edilen çek, keşide yeri ile ödeme yeriaynı kıtada ise bir ay ve ayrı kıtalarda ise üç ay içinde muhataba ibraz edilmelidir. Bu bağlamdaAkdeniz’de sahili olan devletler farklı kıtalarda da olsa aynı kıtada kabul edilir.Tüm bu süreler, çekte keşide günü olarak gösterilen tarihten itibaren işlemeye başlar.e) Çekin devriÇek hamiline ise ya da belirli bir kişinin ismi ile birlikte hamiline kaydını içeriyorsa teslim yoluile devredilir. Nama yazılı bir çek alacağın temliki ve teslim yolu ile emre yazılı çek ise ciro veteslim yolu ile devredilir.Çekte temlik ve tahsil cirosu yapılabilir, rehin cirosu yapılamaz. Öte yandan çekin muhatapbankaya cirosu makbuz hükmündedir.f) Çekte ödemeÇek ödenmek üzere muhataba ibraz süresi içinde ibraz edilmelidir. Çeklerin ödeme için ibrazıancak iş günü ve saatlerinde yapılır.