TİCARET HUKUKU DERS NOTLARI-Veliye Yanlı

gerçekleşmesine bağlıdır ve bu şartlar çok zorlaştırılamaz. Aynı durum ortaklıktan çıkmaaçısından da söz konusudur. Ancak bu ilke “keyfilik” anlamına da gelmemektedir. Anasözleşmede ortak olabilmek için gerekli bazı şartlar öngörülebilir. Ayrıca, ortağın kooperatiftençıkışının kooperatife zarar vermemesi gerekir.Kooperatif, dernek veya ortaklık değil bir teşekküldür.Kooperatifler tüzel kişiliğe sahiptir. Bunlar birer özel hukuk tüzel kişisidirler. Kooperatiflerinamacı, kendi ortaklarının ekonomilerini geliştirmek olduğu için, kooperatifler üçüncü kişiler iledeğil sadece kendi ortakları ile işlem yaparlar. İstisnai haller dışında, kooperatiflerin ortakolmayan kişilerle işlem yapmaları yasaktır.Kooperatiflerin Kuruluşu :1. Ana sözleşmenin hazırlanmasıEn az yedi ortak tarafından hazırlanan bir sözleşme imzalandıktan sonra imzalar notertarafından onaylanır. Ana sözleşmede yer alabilecek hükümler üç çeşittir. Bunlar; mecburi,ihtiyari ve yorumlayıcı hükümlerdir. Mecburi hükümler; kooperatifin adı, merkezi, amacı,çalışma konuları, ortaklık sıfatının kazandıran ve yitirten şartlar, sermaye, pay tutarları,sermayenin ödenme şekli, ayni sermaye konulup konulamayacağı, ortakların sorumluluklarınıntürü, zorunlu organların görev, yetki ve sorumlulukları ile seçimlerinin tarzı, kooperatifintemsili, gelir-gider farklarının hesaplanma ve kullanılma tarzı, kurucuların ad ve soyadları,konut ve iş adresleri, tasfiye kurulunun görevleridir.2. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı İzni3. Tescil ve İlanKooperatif, merkezinin bulunduğu yerin ticaret siciline tescil ile tüzel kişiliğini kazanır.Tescilden önce kooperatif adına işlem yapanlar, bu işlemlerden şahsen ve müteselsilensorumludurlar.Kooperatifte ortakların hakları :1. Katılma haklarıa) En az üç aydan beri kooperatife ortak olmayanlar hariç, her ortak genel kurula katılmahakkına sahiptir. Ayrıca ortak, görüşmelerde bulunma, öneri yapma, muhalefeti zaptageçirme ve de genel kurulda kendisini temsil ettirme haklarına sahiptir.b) Sermayeye katılma payının büyüklüğüne ve ortağın kooperatife yaptığı katkının oranınabakılmaksızın her ortak bir oy hakkına sahiptir.2. Koruyucu haklara) Kooperatif ortağı bilanço ile kâr ve zarar hesabını inceleyebilir.b) Ortağın sınırlı bir denetleme hakkı vardır.c) Ortak, kanuna, ana sözleşme hükümlerine ve iyi niyet esaslarına aykırı olduğu iddiasıile genel kurul kararları aleyhine bir ay içinde iptal davası açabilir.d) Ortaklar anonim ortaklıkta olduğu gibi, yönetim kurulu üyelerine karşı sorumlulukdavası açabilirler.e) Daha önce de belirtildiği gibi ortağın kooperatiften çıkma hakkı vardır.f) Anonim ortaklıkta olduğu gibi kooperatifte de azınlık hakları vardır.3. Malvarlıksal haklar