Amiga Dunyasi - Sayi 23 (Nisan 1992).pdf - Retro Dergi

TANITIMazalır ve uçağı döndürmeye çalışan bölümüartar. Yerçekimine karşı etkiyen kuvvetbölümünün azalması uçağın havada tutunmasınızorlaştırır ve kendini bir burun düşmeisteği şeklinde uçakta hissettirir. Bu istek15° yatışa kadar pek belirgin değildir.30-45°'ler arasında iyice belirginleşir,60°'den itibaren ise birdenbire artar.Bir uçak yatışlı halde ufki pozisyonunusabit tutmak istiyorsa, kanadın kaldırmakuvvetini normal haline göre artırmalıdır kibunu başarabilsin. Şekil 1 deki iki grafiktensoldaki uçağın yatış açısına göre kaç g.çektiği zaman ufki pozisyonunu sabit tutabildiğinigösteriyor.Bir uçak, mesela 60 derece yatışta, kendiağırlığının 2 katı kaldırma kuvveti sağlandığızaman yerçekimi kuvvetini dengeleyebilir.Kaldırma kuvveti uçağın hızının karesi ileorantılı olduğundan, STALL hızımız da dönüşlerdefarklıdır. Şekil 1 'deki sağ grafiktende yatış açısına bağlı olarak STALL hızımızın% kaç arttığını bulabilirsiniz.Kendi uçağımızın flapsız STALL hızı 56Kn. gibi bir değerdedir. 60°'lik bir dönüşüyapabilmek için hızımızın 56 Kn.'lik değerdenen az % 40 fazla olması gerekir, bu da80 Kn. gibi bir hıza karşılık gelir."En az" önemli bir kelime. Bu hız STALLhızıdır Yani uçağı 60 yerine 61° yatırırsanız,ufku takip edemezsiniz. Bu hızda budönüş, ancak mükemmel bir pilotajlamümkün olur.Mouse ile sert dönüşlerde, hem yatışhem de yunuslama kumandası vermek oldukçazor. Mouse arada tutukluk yapabildiğiiçin manevranızı bozabilir. Onun içinsert dönüşlerdeki yatış kumandasını klavyeden,yunuslama kumandasını ise mouseile verin.Manevranın çalışılması zor değil. Fakatdönüş sırasında "T" göstergecinin tepenoktası ile bunun tam yukarısına denkgelen ufki noktanın birbirinden uzaklığınıkontrol edin (Ne demek istediğimi manevrasırasında anlayacaksınız...).Manevrayı gerçekleştirirken ilkin yatışınormal bir hızda vermeye başlayın. Bu sıradamouse ile burun yukarı kumandasınıverin ve bu kumandayı verirken 30° yatışıgeçtikten sonra biraz daha hızlı davranın.Zaten keskin dönüşlerin esas noktası 30-45°'den sonra birden artan burun aşağı kumandasınıdüzgün olarak karşılayabilmek.Dönüş esnasında hızınızı kontrol edemezve STALL olursanız, ilkin STALL ikazıekrandan silinene kadar yavaşça burunaşağı kumanda verin, sonra yatışı azaltınve tekrar düz uçuşa geçin.Yatışı alıp düz uçuşa geçerken bu seferde uçağınız burnunu yukarı kabartmak isteyecektir.Bu tabii olarak gene 45-30 dönüşümnoktasına geldiğinde barizleşecektir.Hazırlıklı kumanda verin.Side-Slip..."Side-slip", İngilizce yana kayma anlamınageliyor. Bu manevranın amacı yana kayışlaberaber burun doğrultusunu koruyarakdüz uçmak veya süzülmek. İleride göreceğimizgibi, bu manevra flap kullanmadanhızla yükseklik kaybetmek veya hafifyan rüzgarda inmek için kullanılabilir.Hareketin mantığı basit. Uçağımızı bir tarafayatırdığımızda uçak, kanadın yana et-kiyen kuvvetinden dolayı o tarafa döner.Ama eğer biz rudder kumandasını uygunmiktarda ve ters yöne verirsek, uçağımızınburnu dönmeyecek, uçağımız yatış verdiğimiztarafa doğru "çapraz çapraz" uçar.Bu hareket sırasında uçağı 15-20 : denfazla yatırmak kumandalardan dolayı pekiyi sonuç vermiyor. Rudder kontrolünü eleronkontrolünden ayırdıktan sonra klavyedenkontrol ederken çok hassas davranın.Ters rudder'dan amacın yattığınız tarafıntersine dönmek değil burnu olduğu yerdetutmak olduğunu unutmayın.Kumanda verirken mouse daha hassasolduğu için yatışı tutmak daha kolay. Ancaksakın el alışkanlığı dolayısıyla rudder'ıortalamak için "5" tuşunu kullanmayın. Buşekilde hem rudder hem de eleronlar ortalandığıiçin manevrayı kolayca bozabilirsiniz.Kumandalara alıştıktan sonra, biraz birazburun aşağı vererek ve sırayla ters yönlereside slip yaparak ilginç kayış ve yükseklikkayıpları gerçekleştirebilirsiniz.Kısa İnişler ...Kısa inişten kastettiğim iki şey var. İlkinormal planlama ile piste paralel olup sonrada dik. ve yavaş bir şekilde pist başınakonmak. İkincisi ise bir meydan paterni veyabenzerini uçmadan, o an bulunduğunuzyerden, en kısa planlamayla pist başınagelip konmak. Bunlara örnek olarak, pistintam tepesinde birkaç bin feet'te iken birdakika sonra yerde olmak veya motorunuzstop ettiğinde geri dönüp piste inebilmekgösterilebilir.Eğer düzgün bir patern veya paterncikyaptıktan sonra kısa ve yavaş inmek isti-AMIGA DÜNYASI 79