Amiga Dunyasi - Sayi 23 (Nisan 1992).pdf - Retro Dergi

mel alet, yapay ufuk veya diğer adıyla durumjiroskobudur. Yapay ufuk. herhangi birşekilde gerçek ufkun görülemediği veyayorumunun doğru olarak yapılamadığı durumlardakullanılan ve uçağın yunuslamave yatış eksenlerindeki pozisyonunu gösterenbir alettir.Görerek uçuş şartlarında nasıl belli yunuslamaaçılarında uçağı tırmandırıyor veyasüzebiliyorsak. aynı işlemi IFR kullanımdayapay ufukla gerçekleştiririz.Açık konuşmak gerekirse, FS'nin yapayufku grafik olarak yetersiz kalacakmış gibigözüküyor. Bunun sebebi çok az sayıdanoktacık ile oluşturulmuş şeklinden kaynaklanıyor.Eğer normal bir uçuşta uçağayavaşça yunuslama kumandası verir vekumandanın sonucunu hem görsel hem deyapay ufuktan seyrederseniz, yapay ufkunbiraz kaba kaldığını ve bunun için de hassasbir mouse kumandası ile kullanılmasıgerektiğini rahatça kavrayabilirsiniz. Yaklaşıkher 3°ye karşılık gelen yunuslama açısı,yapay ufkun 1 grafik satırlık hareketinekarşılık geliyor.İşin IFR tekniği söz konusu olduğundaise yapay ufkumuzun hassas olmamasıyeterliliğini azaltmadığı gibi, işimizi de oldukçakolaylaştırıyor. Yapay ufukla uçarkenhatırda tutulması gereken birinci kural,her zaman için yapay ufka aşırı konsantreolup aşırı ve kaba kumandalar vermemektir.Gerçek bir uçağın yapay ufku oldukçahassastır, ama zaten kumanda vermek sizingöz ve eliniz arasında gelişen bir olayolduğundan sizin hassasiyetiniz önemlidir.Yapay ufukla ve etrafınızı görmedenuçarken (mesela birazdan bulut içindeuçuşta yapacağımız gibi) temel ve süreklikontrol edeceğimiz alet yapay ufuktur. Yapayufuk kullanılarak uçağı sabit bir yunuslamave yatış açısında tutarız. Bu sabituçuş durumunda hangi hızla ne yöne uçtuğumuzu,hangi yükseklikte olduğumuzu vedüz mü, süzülerek mi veya -tırmanarak mıuçtuğumuzu ise sırasıyla hız göstergesi veyön jiroskobu, altimetre ve varyometremizdenkontrol ederiz.IFR uçuş kurallarını uygulayabilmek içinçalışmamız gereken temel egzersizlerleyapay ufukla uçarken, istediğimiz durumudiğer aletlerle kontrol etmeyi öğreneceğiz.Aynı görerek şartlarda olduğu gibi, uçağımızınyapay ufuktaki hangi yunuslamaaçısında hangi gaz konumunda ne hızlauçtuğunu bilmemiz gerekiyor. Tablo 2'yebir bakış ile bu konudaki pratik bilgileri alabilirsiniz(Tabii bunlar Cessna 182 için...).Buna benzer tabloları kendiniz de yaparsanız,size büyük kolaylıklar sağlar.Yapay ufukla uçuş tekniği olarak bu ay,düz uçuş ile sabit varyo tırmanış ve süzülüşleriile bu hareketlerin dönüşlerle birleştirilmesinigöreceğiz.Yapay Ufukla Düz Uçuş ...Yapay ufukla düz uçuş çalışırken, ilginçevre görüntüsünü kapatmayacağız. Bu,sizin yapay ufkun mantığını ve mousekoordinenizi kolaylaştırmanızı sağlayacak.Daha sonra bulut koyarak veya gece karanlığındauçmayı deneyebilirsiniz.Uçağımızla kalkmadan evvel, yapay ufkunuçak yerde ve düz dururkenki haliniaklınızın bir köşesine not edin. Diğer tümtanımlamalarımı bu konuma göre yapacağım.Bu konumu hatırlamak için suni ufkunortasındaki işaretlemeleri de kullanın.Çalışmamıza 3500'te ve 100 knots hızlabaşlayacağız. Tablo 2'den bakarak bu yükseklikteyaklaşık 1500 RPM'in düz uçuşta100 knot hız verdiğini görebilirsiniz.İlk olarak görerek şartlarda 3500'e tırmanın,(iniş takımları kapalıyken) 1500 RPM'egazı ayarlayın. Sonra artık dışarı bakmayıkesin ve yapay ufka konsantre olun.Düz uçuş için, bu hızda yapay ufku tutmamızgereken pozisyon yerdeki düz konumununbir ekran satırı yukarısı. Bu pozisyonagelince yapay ufuk sanki uçağınızçok hafif sola yatmış gibi bir görüntü verecek,aldanmayın, bu bir grafik hatası.Uçağınızı bu pozisyonda tutmaya devamedin. Diğer çalışmalara geçmeden evvelen önemli konu, yapay ufka kaba kumandavermemeyi öğrenmek. Aşağı veya yukarı,yapay ufuk kaçtığında hemen animouse kumandası vermeyin. Uçağımız zatenoldukça dengeli uçtuğundan yavaş yavaşve milim milim verilen mouse kumandasıbirkaç saniye sürse bile. yükseklikfazla değişmez. Ama kaba bir kumandaverirseniz, bunun düz uçuşa zararı çok dahabüyük olacaktır.TABLO 2Yükseklik RPM Hız1000’-5000’125014001500160080 Kn90 Kn100Kn110 KnYapay ufku düz uçuş pozisyonunda tutmayaeliniz alışınca, ilk olarak hız göstergesive varyometre ile ilgilenmeye başlayın.Biliyorsunuz, ufak bir hız değişikliğindebile gerçek ufuk açısı yavaşça değişir.Eğer siz 1500 RPM ile 100 Kn. uçabiliyorkenuçağınız 90 Kn. gösteriyorsa, bununsebebi yapay ufkun hassasiyeti yetmediğiiçin farketmeden hafif bir tırmanışa gireceksinizdemektir.Bunu engellemek için, belli gazlarda tutmanızgereken hızları iyi bilmeniz ve yo-Nümerik Klavye Kontrolleri: R Sol ön çapraz kabin bakışı ]: Flaplar aşağı1: Frenler T: Ön ileri kabin bakışı : Sağa rudder3: Gaz kesme F: Sol kanat altı bakışı 1: Manyeto şalteri sola4: Sola eleron G: Aşağı bakış 2: Manyeto şalteri sağa5: Eleronlan ortala H: Sağ kanat altı bakışı 9: Burun yukarı trim6: Sağa eleron V: Sol arka çapraz bakış 0: Burun aşağı trim8: Burun aşağı B: Arkaya bakış U: iniş takımlarını aç/kapat9: Gaz verme N Sağ arka çapraz bakışıI: Karbüratör ısıtıcını aç/kapat0: Sola rudderKursor tuşları: Bakışı kaydırmaO: 3-D grafik gölgelemesini aç/kapat: Sağa rudder DEL: Bakışı ortalar P: PauseGörüntü ile ilgili Kontroller: F9: Uzağa kaba zoom L: Gece uçuşu için kabin ışıklandırmasıF1: Ana görüntü penceresini aç/kapat F10: Yakına kaba zoom Z: Otomatik pilot açık/kapalıF2: İkincil görüntü penceresini aç/kapat -: Uzağa hassas zoom Q Uçuşu kayıtF3: Harita penceresini aç/kapat +: Yakma hassas zoom A; Gen yüklemeS: Gözlemci uçaktan bakış Backspace: 1 x zoom'a döner WWI ACE'e Özgü Kontrol Kumandaları:(Beobachter/Observer) TAB: Ses efektlerim açar/kapar Shift+W: Savaşı başlatmaX: Kokpit bakışı HELP: Online yardımcı imleci ıçm Shift+E: Skor bildirimiD; izleyen bakış (Track) Ana Kontroller: Shıft+X: Bomba atmaC: Kule (Turn/Tower) [: Flaplar yukarı Space: Makınalı tüfek ile ileri atışrumlamanız gerekiyor. Varyometreyi yalnızcatahminimizin doğruluğunu ispat içinve seyrek olarak kullanacağız.Eğer bulunduğunuz durumdan değişikdüz uçacaksanız aşağıdakileri takip edin:- Hızınız çok fazla ise gazı kesin, burnudüz uçuş durumunda tutarken istediğinizhıza gelmesini bekleyin. İstediğiniz hızyaklaşırken motoru gerekli RPM'ye açın.- Hızınız az ise tam tersi, gazı gerekendenbiraz fazla açın, hız istenene gelirkengerekli değere kesin.- Yapay ufukta gerekli yunuslama açılarınıtutun ve hız değişimleri sırasında irtifanızınsabit olup olmadığını altimetre ve varyometreile tespit edip ufak mouse kumandalarıverin.Son olarak da hafif tırmanışlar veyc birkaçhava manevrası yaptıktan sonra birdendüz uçuşa dönmeyi ve yapay ufuklauçmayı deneyin. Bu sizin gaz-hız değerlerinegüveninizi ve alışkanlığınızı artırır.Sabit Süzülme veya Tırmanışlar...Sabit süzülme veya tırmanışlar için busefer de gaz-hız-varyo değerlerini bilmenizgerekiyor.Sabit varyo (bu terim sabit süzülme veyatırmanış oranı anlamına gelir...) ile süzülmekveya tırmanmak için:- Eğer tırmanacaksanız ilkin gerekli değeregazı açın. Burnu hafif (bir iki ekransatırı) yukarı kaldırıp o anki hızınızı koruyunveya istediğiniz tırmanış hızına getirin.Uçağınızın hız değişimi sabitlenene kadaryapay ufku takip edip gerekli düzeltmeleriverin. Daha sonra da istediğiniz varyodaolup olmadığınızı varyometre ile kontroledin. Bir kural olarak tırmanıştan çıkış kumandasınıistediğiniz yüksekliğe tırmanışoranınızın 1/10 kadar kala verin (mesela1200 fpm. tırmanışı düzeltirken 120 feet kalaters kumanda vermeye başlamalısınız).- Eğer süzülecekseniz, ilkin gazı gereklideğere kesin. Hızınızın istenen değereazalmasını beklerken, burnu düz uçuş durumundatutun. Gereken hıza düştüğünüzdeyavaşça burun aşağı kumandası verinve hız saati ile varyometreyi de çaprazkontrola alarak süzülün. Tırmanışta olduğugibi varyometre'nin 1/10'u kadar yükseklikkala süzülüşten çıkış kumandası verin. Süzülmelersırasında 500 fpm'dan daha hızlısüzülmemeye çalışın.- Her iki durumda da tam istediğim varyoile tımanacağım veya süzüleceğim diyemouse'la abartılı hassaslıkta kumanda vermeyin(çünkü yapay ufkun hassasiyeti ilesınırlıyız).50 RPM gibi ufak gaz değişiklikleriile hatalarınızı düzeltebilirsiniz.- Sabit bir tırmanış veya süzülüş ile ilgiligaz-hız-varyo değerinden eminseniz, gazıhareket içerisinde bir kez ayarlayın ve sonrahareket sonuna kadar dokunmayın. Tırmanışveya süzülmeyi varyometre ile değilyapay ufuk ve hız saati ile kontrol edin.Dönüşlerin Birleştirilmesi ...Yukarıda anlattığım uçuş tekniklerini kaptıktansonra bunları dönüşlerle ve özelliklede "Standart Dönüş" denilen ve dakikada180° (3° saniye) dönüşe karşılık gelen dönüşlerlebirleştirmeye çalışacağız.Standart dönüş, dönüş koordinatörü cihazımızda,-temsiliuçağın sol ve sağ kanataltlarına çizilmiş çizgilerle belirtilmiştir.Standart dönüş yapmak için uçağımızı, butemsili uçağın kanadının istediğimiz dönüşyönündeki çizgi ile çakışacak şekilde yatırılmasıgerekir. Yatış açısı hıza göre değiştiğindentam bir değer verilemez.AMIGA DÜNYASI 82