Torun, Sadık Fatih, Tanzimat'tan Meşrutiyet'e Türkiye'de ... - PSI424

II.BÖLÜMTANZİMAT DÖNEMİNDE ÜLKE YÖNETİMİDEYAPILAN DEĞİŞİKLER2.1 Tanzimat’ın İlanıModern anlamdaki Türk idare sisteminin oluşumunda en önemli dönümnoktalarından bir tanesi de hiç şüphesiz 1839 Tanzimat Fermanı ve onu takibenyapılan düzenlemelerdir. Bir bakıma Sened-i İttifak’a bir tepki olarak doğan GülhaneHattı idari, sosyal, askeri ve mali alanlar gibi bir çok konuda değişiklikler getirerek,Osmanlının geleneksel Ortadoğu devleti kimliğinden sıyrılarak modern batılı devletolma yolunu açmıştır.Mustafa Reşit Paşa 50 tarafından hazırlanan bu fermanla birlikte Müslüman vegayr-ı Müslim olmak üzere bütün tebanın can,mal ve ırz güvenliğinin sağlanması,iltizam usulü ve onun bütün suistimallerinin kaldırılması, askere alma işlerininsürekli hale getirilmesi ve düzenlenmesi, adil, açık ve her dine mensup kişilere eşitbiçimde yargılama yapılması karara bağlanmıştır.Bütün bu yeniliklerle bir taraftan modern anlamda merkezi bir yapı kurmayıamaçlayan Osmanlı devlet adamları bu doğrultuda çeşitli kararlara imza atarakimparatorluk toprakları üzerindeki otoritelerini tekrar sağlamaya çalışmışlardır.Diğer taraftan ise Tanzimat dönemi dediğimiz bu dönemde modern anlamda yerelyönetimlerin oluşmaya başladığı görülmüştür. Her ne kadar bir zıtlık gibi görünse de50 Mustafa Reşit Paşa’nın Tanzimat Fermanı’ndaki rolü ve Tanzimat’la gelen düzenlemeler için bkz.Reşat Kaynar, Mustafa reşit Paşa ve Tanzimat TTK, 1985.22