Torun, Sadık Fatih, Tanzimat'tan Meşrutiyet'e Türkiye'de ... - PSI424

yardımcı olacak bir mal, bir nüfus ve emlak katibi görevlendirilerek, vergi tespitindeve diğer işlerin görüşülüp karara bağlanması amacıyla Muhassıllık Meclislerioluşturuldu. Muhassıl ve katiplerden başka bu mecliste bölgenin hakimi, müftüsü,asker zabiti ile bölge ileri gelenlerden dört kişi bulunacaktı. Ayrıca bu meclise gayr-iMüslim halk bulunan yerlere metropolit ve hahambaşı gibi ruhani ve dini liderler ileiki nefer kocabaşılar da girecekti 67 Bu meclis haftada iki üç gün toplanarak vergiyazımı ve diğer sorunları görüşüp karara bağlayacaktı. Bu meclislere muhassılbaşkanlık edecekti. Eyalet merkezlerinde ise müşir başkanlığında oluşturulacak aynınitelikteki meclisler daha geniş yetkilerle çalışacaktı 68 . Eyaletin diğer sancak ve kazamerkezlerinde var ise ferik yoksa muhassıl, hakimüş’şeri, ve zabtiye memuruarasından kura ile başkan seçilecekti 69 .Muhassıl bulunmayan kazalar ve köyler için bölgedeki koşullara göre üyesayısı ve meclisin çalışmasının belirleneceği küçük meclislerin kurulabileceğikaralaştırılmıştır. Bu meclislerin üyeleri ise kadı, zabıta memuru, muhassıl vekili veileri gelen iki kişiden oluşmaktaydı.Muhassıllar ellerine verilen talimatı 70 gittikleri yerlerde bütün memleket ilerigelenleri önünde okuyup, anlamını açıklayacak ve bunda sonra her yerde kurulanmuhassıllık meclisleri üyeleri ile birlikte memleketin durumuna göre verginin tespitive peşin tahsilini yapacak, gerekli masraflar bu tutardan yapıldıktan sonra, artan paraise hazineye gönderilecekti 71 .Muhassılların vergi toplama işinde görevlendirilmeleriyle birlikte dahaönceleri bu görevi üstlenen vali, sancakbeyi, mütesellim gibi görevlilerin mali67 A. Vefik, Tekalif-i Kavaidi, İkici Kısım Bendi Sani, s. 320.68 Çadırcı, a.g.e. s. 21269 İ. Ortaylı, Tanzimat’tan Sonra Osmanlı Mahalli İdareleri (1840-1880 ) TTK, 2000, s. 34.70 Muhassıların çalışmalarını ve atanmalarının belirleyen bu talimatname için bkz R Kaynar, a.g.e. s.237-266 ve A. Vefik’in a.g.e. s. 319-342.71 H. İnalcık ‘tan naklen Ortaylı, a.g.e. s.33.30