Download (744Kb) - Suleyman Demirel University Research ...

6üsluplarini arastirmislardir. Daha sonra siyaset bilimcileri, oy verenlerin,parlamento üyelerinin, yürütmenin, siyasal parti liderlerinin, yöneticilerin, çikargrubu önderlerinin ve kamuoyu yaraticilarinin davranislari üzerinde çalismayaparak, karar alma kavramini siyaset bilimi arastirmalarinin parçasi halinegetirmislerdir. Böylece dis politikada karar alma konusunda yapilan tümçalismalar genelde sosyal bilimlere duyulan merakin bir parçasi olarakgünümüze kadar devam etmistir. Bununla birlikte uluslararasi iliskilerde kararalma analizi daha çok kriz çözümlemelerinde kullanilmaktadir. Bu alandaçalisan bilim adamlari kriz durumlarinda karar alma üzerindeodaklanmaktadirlar. 4 Görüldügü gibi farkli bilim dallarindaki arastirmacilar,çalismalarinda, karar alma konusunu kendi çalisma alanlari üzerinde elealmislar ve o alana mahsus teoriler gelistirmislerdir.Günümüzde “karar alma yaklasimi” siyasal kuruluslar ve bunlaringüçlerinin irdelenmesi, uluslararasi siyasal olusumun/yapinin arastirilmasi,kisilik ve önderlik, bireylerin siyasal ve ekonomik tercihlerini nasil yaptiklariniele alan bir yaklasim olarak, uluslararasi politika çalismalarinda yerini almistir. 5Yukarida anlatildigi gibi, davranisçi sosyal bilim anlayisi içindepsikoloji, haberlesme, örgüt teorileri 6 , siyaset bilimi, iktisat ve isletmeye kadarbirçok bilim dalinda uygulama alanina sahip olan “karar alma yaklasimi”niuluslararasi politika alanina ilk uygulayan Richard Snyder olmustur. Buyaklasim çerçevesinde Snyder ve bir grup bilim adami devleti, uluslararasipolitikanin temel aktörü olarak kabul etmekte ve uluslararasi politikayi dadevletlerin resmi kanallari vasitasiyla yürüttükleri karsilikli politikalar olarakkabul etmektedirler. Devletlerin hareketini de, devlet adina hareket eden kararalicilarin aldigi kararlara baglamaktadir. 7 Bu yapilirken daha çok devletlerinörgütlenis biçimi ve karar alma süreçleri dikkate alinmakla beraber, bunlarin4567DOUGHERTY ve PFALTZGRAFF, s.468; GÖNLÜBOL, Uluslararasi Politika Ilkeler..., s.15;Tayyar ARI, Uluslararasi Iliskiler Teorileri Çatisma, Hegemonya, Isbirligi, Istanbul, AlfaYayinlari, 2002, ss.507-508; ARI,Uluslararasi Iliskilere Giris, ss.91-92.Hasan KÖNI, Genel Sistem Kurami ve Uluslararasi Siyasetteki Yeri, Ankara, ASAM Yayinlari,2001, s.68.Daha ayrintili bilgi için bkz. Oguz ONARAN, Örgütlerde Karar Verme, 2. Baski, Ankara, AÜSBFYayinlari, 1975.DOUGHERTY ve PFALTZGRAFF, ss.468-469; Faruk SÖNMEZOGLU (der.), “Karar AlmaYaklasimi”, Uluslararasi Iliskiler Sözlügü, Ikinci Basim, Istanbul, Der Yayinlari, 1996, s.256.