Download (744Kb) - Suleyman Demirel University Research ...

30akdetmek ve onaylamak, savas ve baris ilân etmek gibi belirli yetkileri vardir.Özellikle dis politika kararlarina etki eden devlet baskaninin antlasma akdetmeyetkisi burada önem kazanmaktadir. Bu yetki daha çok yürütmeye verilmistir.Bu yetkinin hükümete verildigi sistemler olsa da bu yetki çogunlukla devletbaskanlarina verilmistir. Buna göre, antlasma akdetme yetkisi, antlasma için“görüsme” yapma, anlasma metni “yazma” ve metni “imzalama” yetkisiniiçermektedir. Dolayisiyla bir devleti herhangi bir dis konuda baglayiciliginiolusturan bu tip antlasmalarda devlet baskanlarinin yetkisi dahilinde olmasidevlet baskanlarini da devlet sistemine göre dis politikada öne çikarmaktadir. 77Yine devletleri siyasal yetkilerin kullanilmasinda kamuoyunun katiliminaizin verdigi ölçüde yani halkin siyasal yönetim sürecine katilimini saglayacaksekilde örgütlenmis olan demokratik rejimler ve tüm yetkilerin belli bir siniftarafindan kullanildigi halkin geri kalan kisminin siyasal sürecin disindatutuldugu demokratik olmayan rejimler bakimindan degerlendirildigindedemokratik sistemlerde seçmene karsi siyasal sorumlulugu olan devlet veyahükümet baskanlari, demokratik olmayan siyasal liderlere göre kamuoyubaskisini üzerinde daha fazla hissederler ve karar verirken ulusal çikarlar ilehalkin talepleri arasinda bir denge kurmaya çalisirlar. 78 Bu denge, kararlarinalinmasi sürecine diger karar alicilarin ve halkin katilimini sagladigi gibikararlarin rasyonel ve saglikli alinmasina katkida bulunarak ulusal çikarlaringerçeklesmesinde balans görevi yapar. Tek lider hakimiyetinin olduguyönetimlerde dis politika kararlarinin önemli bir kismi, özellikle de devletinüstün ulusal çikarlarinin söz konusu oldugu durumlarda ise kararlarin neredeysetamami ülkede en güçlü pozisyona sahip olan liderce alinmaktadir. 791.3.2.1.2. Hükümet Baskani ve Disisleri BakaniBaskanlik, yari-baskanlik rejimlerinin geçerli oldugu devletbaskanlarinin yürütme fonksiyonlari üstlendigi ülkelerde, siyasal iktidari elinde77Kemal GÖZLER, Devlet Baskanlari: Bir Karsilastirmali Anayasa Hukuku Incelemesi, Bursa,Ekin Kitabevi Yayinlari, 2001 (http://www.anayasa.gen.tr/devletbaskanlari.htm)78 ARI ,Uluslararasi Iliskiler ve Dis Politika, s.140; GÖZEN, Türk Dis Politikasinda..., s.286.79 GÖZEN, Türk Dis Politikasinda..., s.286.