00Trilye sayi29_Layout 1 - Trilye Restaurant

SAĞLIKUçakların Tıbbi DonanımlarıUçaklarda tıbbi donanım için genelde minimum birstandart istenir. Bu ülkeden ülkeye havayolundanhavayoluna farklılık gösterebilir. ABD’de bu yasalçerçeveyi FAA (Federal Aviation Administration)belirler. Avrupa için EASA (European Aviationsafety Agency) ve JAA (Joint Aviation Authorities)belirler. Avrupa kökenli havayolları ABD’ye uçtuklarındaFAA/ JAA kurallarına da ayrıca uymakdurumundadırlar! Bu da mesela ABD uçuşlarındauçakta otomatik Defıbrilatör (AED= otomatik ritimanalizi yapan ve gereğinde ritmi otomatik olarakşoklayan defıbrilatör), enfüzyon seti ve serum fizyolojikve ambu torbası (havalandırma sistemi) şartınıgetirmektedir. Amerikan Airlines için otomatikDefıbrilatör (AED=tam otomotik ritm analizi iledefibrilasyon) için 1997-2010 yılları arasında 80hayat kurtarıldığı belirtilmekte bu yüzden ABD’deAED istenmekte. Defibrilatörler ilk defa 12 Mayıs2004 yılından itibaren THY'nin uzun menzilli uçuşlarakonulmuş şu an tüm uçaklarda defıbrilatörbulundurmaktadır. Uçakta defibrilatör sayesindehayatı kurtarılan ilk yolcu 31 yaşındaki Kevin Dunnolmuştu. 1998 yılında meydana gelen olaydaAmerikan Havayolları’nın Boston-Los Angelesuçuşunda kalbi duran Dunn’a kabin memurları tarafındandefıbrilatör ile müdahale edilmişti. KevinDunn, cihazın dördüncü kalp masajı sırasında hayatadönmüştü.Uçakta Dr Kit en az 30 yolcu taşıyan ve tam teşekkülübir merkeze an az 60 dakika uçuş süresi olanuçuşlar için gereklidir. Kaptan Pilot ilaçları sadecetıbbi personelin uygulamasına izin verebilir.JAR’a (Avrupa içi uçuşlar) göre minimal acil tıbbikit içeriği şöyle olmalı (2005)Aletler: Tansiyon aleti, iğne ve enjektörler, entubasyontüpü iki boy, eldiven, idrar sondaş, içindekilerlistesi (mutlaka inglizce ve ayrı 2’inci bir dilde)İlaçlar: Kortizon, bulantı giderici ilaç, antihistaminik,kaş gevşetici, atropin, brons dilate edici (enjektetıp, oral tıp), nitratlar, digoxin, idrar söktürücü,adrenalin 1:1000, analjezik, glukoz ve glukagon,sedatifler, antikonvulzifler, uterotonikler. Enfüzyonseti şartı yok! Defıbrilatör şartı yok!Acil yardım çantasının yanında uçuş ekiplerine acildurumda yapılacakları kapsayan eğitim verilmekte.Burada temel reanimasyon yanında doğum temelyardım kursu verilmektedir. Acil durumda ekibinkendi aralarında organizasyonu simülasyonla testedilmektedir. Uydu ile sağlanan iletişim sistemleriacil durumlarda havayolunun kendi hekimleri ileiletişimi kurmalarına olanak sağlar. Bu durum uçaktahekim olmayan durumlarda büyük yarar sağlamaktadır.Hukuki YönüSonradan olabilecek davalar nedeniyle bazı hekimlermüdahale etmede çekimser kalabilmekte. Temelolarak uçulan uçağın hava yolunun ülkesinin hukukikuralları geçerlidir (flag right). Pek çok ülkedeyasalarla acil durumda yardımı şart koşan hükümlervardır. Birleşik Britanya, Kanada ve ABD’de yardımazorlayan hükümler yoktur. 1998’den beriABD’de en azından hekimler için (hekim dışı içinhala yok) acil durumda hukuki sorunlardan koruyandüzenlemeler gelmiştir, yalnız tabi ki hatalı veyabilinçli zarar verici girişimler kapsam dışıdır.Uçuş Öncesi Sağlık KontrolüHangi Yolculara Önerilir?Yolcu için uçuş sırasında gözlenebilecek değişikliklergözönünde bulundurulmalı. Uçuş sırasındadüşük barometrik basınç vardır. Buna bağlı olarakdüşük oksijen basıncı oluşur. Havadaki nem oranıve sıcaklık azalır. Uzayan gürültü ve titreşim sözkonusudur. Hareket olanağı kısıtlıdır. Vücudunbiyoritminde değişiklikler gözlenir. Güneşin radyasyonetkisi vücudu etkiler.Bilinen kalp hastalığı olanlar, oynak tansiyonuolanlar, ileri solunum sistemi hastalıkları olanlar,akut orta kulak iltihabı, ileri kansızlığı olanlar,hamile olanlar ve ilaçla kontrolü olmamış sara hastalığıolanlar, stabil olmayan psikiyatrik rahatsızlıklarıolanlar, yakın zamanda ameliyat geçirenlerinuçuştan önce doktorlarına danışmalarında yarar vardır.Bazı havayolları şirketlerinin ambülans uçaklardışında hasta yolcular için yatarak transportu sağlayabilecekayrı transport kompartmanları mevcuttur.İleri kalp ve akciğer yetmezliklerinde uçuş sırası 5litre kadar oksijen verilmesi ön bildirim ile mümkündür.63