LINK yükle - Rieter

Rieter Spun Yarn Systems ‘in Müşteri Dergisidir
Vol. 19 / No. 51 . Aralık 2007 / TR
link 2
/2007
03 TECHNOLOGY Rieter C 60 tarak makinası ile elde edilen deneyimlerle ilgili haber 13 PRODUCT
NEWS Yeni E 66 / E 76 penye makinaları ile tarama işleminde rekor 19 RIETER INSIDE ITMA Münih
– Rieter için bir başarı 24 INFO Ludhiana, Hindistan`da Rishab İplik İşletmesinde 1 000. VISION SHIELD

2 Rieter . LINK 51 . 2 /2007
İÇİNDEKİLER
Kapak:
Rieter Spun Yarn Systems’in ITMA
2007 Münih`teki standı.
Yayıncı:
Spun Yarn Systems Marketing,
Heiner Eberli
Haber Müdürü:
Rieter Textile Systems Marketing,
Edda Walraf
Copyright:
© 2007 by Maschinenfabrik Rieter AG,
Klosterstrasse 20, CH-8406 Winterthur,
www.rieter.com, rieter-link@rieter.com
Önceden izin almak kaydı ile alıntı yapılabilir.
Tasarım ve Dizgi:
Marketing Rieter CZ a.s., Pavel Bielik
Baskı:
Ringier Print s.r.o., Czech Republic
TECHNOLOGY
03 Rieter C 60 tarak makinası ile elde edilen deneyimlerle
ilgili haber
Bu makalede Endonezyalı bir müşterimiz ring iplik
işletmesinde C 60 tarak makinası ile elde ettiği
deneyimleri paylaşmaktadır.
07 Rieter – Nonwovenler (Dokusuz yüzeyler) için iş ortağınız
10 Dokuma ve kumaş tasarımında COM4® iplikleri
PRODUCT NEWS
13 Yeni E 66 / E 76 penye makinaları ile tarama işleminde
rekor
74 kg/h – bir penye makinasında elde edilen en yüksek
üretim. Bu Rieter`in yeni E 66/ E 76 penye makinaları için
normal bir işlemdir.
15 Kaliteli iplik işletmeleri Rieter fitil makinalarına güveniyor
RIETER INSIDE
16 Rieter iplik üretiminin tarihini yazıyor
19 ITMA Münih – Rieter için bir başarı
Dört dünya rekoru ile Rieter ITMA 2007 Münih‘te
“YENİLİKLERİN SERGİLENDİĞİ YER“ iddiasını
gerçekleştirdi. Iplik üretimindeki yeni makinaların
yanısıra, Spunjet nonwoven üretiminde de yenilikler
sergilendi.
INFO
23 Matesa, Türkiye`de başarılı bir iplik işletmesi
24 Ludhiana, Hindistan`da Rishab İplik İşletmesinde
1000. VISION SHIELD
Hindistan`da VISION SHIELD (TVS) DIRECT için başarı.

TECHNOLOGY
RIETER C 60 TARAK MAKİNASI
İLE ELDE EDİLEN DENEYİMLERLE
İLGİLİ HABER
Bu makalede Endonezyalı bir müşteri olan T. Vijayakumar
ring iplik eğirme işlemlerinde Rieter C 60
tarak makinasının kalitesi ve çalışma performansı
hakkında elde ettiği deneyimleri aktarmaktadır.
Rieter, bu ilgi çekici
makale için
T. Vijayakumar`a
teşekkür etmektedir.
Şekil. 1 PT Indahjaya
Tekstil endüstrisindeki
tarak makinaları
iplik işletme müdürü
T.Vijayakumar
tarafından ayrıntılı bir
şekilde test edilmiştir.
TARAKLAMA – KALİTELİ İPLİKLER İÇİN ÖN KOŞUL.
Taraklama,hem elyaf tutamlarının tek tek açılmasını
hem de yabancı madde ve nepslerin uzaklaştırılmasını
sağlayan en önemli prosestir. Taraklama işlemi
ayrıca sonraki eğirme prosesleri için lifleri oryante
etmektedir. Böyle bir hazırlığın ardından, sonraki
eğirme prosesi aşamalarında yüksek verimlilik ve
yüksek iplik kalitesi elde edilmektedir. Bu nedenle
tekstil uzmanları aşağıdaki ifadelerinin doğruluğundan
emindirler:
“Tarak makinası iplik işletmesinin kalbidir” ve “İyi
taraklama iyi eğirmedir”.
Rieter . LINK 51 . 2 /2007
Prosesin ekonomikliğine katkıda bulunması gereken
yüksek tarak üretimi genellikle iplik kalitesinde
kayıplara neden olmaktadır. Daha yüksek üretim
hızı, taraklama prosesinin daha hassas olması ve
daha iyi kalite elde edilmesi üzerine olumsuz bir etki
yapma riski taşımaktadır. Taraklama prosesindeki
en son teknolojik gelişmeler dikkat çekicidir. Modern
makinalar, 1970`lerdeki 5–15 kg/saat`lik üretimle
kıyaslandığında 60-220 kg/saat`lik üretim hızlarına
ulaşmaktadır.
Bu çalışma, üretim yapan bir iplik işletmesinin kalite
standartları ile ilgilidir ve bu işletmede elde edilen
sonuçların olası açıklamaları yapılmıştır.
C 60 TARAK MAKİNASI İLE ELDE EDİLEN İPLİK SAN-
DARTLARI. 2005`e kadar, bir yandan ince iplik numaraları
için 1 1/8” pamuk ile 75-85 kg/saat`lik tarak
üretimi, diğer taraftan en yüksek standartlarda
iplik eğirmek (USTER Standartlarına gore %5`den
daha düşük IPI değerlerinde ve Classimat hatalarında)
birbiriyle bağdaşmazdı. Bu durum, aslında 40”
(1 metre) genişliğindeki tarak yüzeyi ile elde edilen
deneyimlerimize dayanmaktadır. Bu tarak makinaları
ile istenilen iplik kalitesi elde edilirken maksimum
60-65 kg/saat`lik üretim yapılırdı.
Örme kumaşlar için Ne 0 numaralı penye pamuk
ipliklerinin üretiminde C 60 tarak makinası ile elde
ettiğimiz deneyimlerimiz, 2005`e kadar elde ettiğimiz
durumu değiştirdi. Tablo 1`de de açıkca görülebileceği
gibi USTER IPI değerleri, USTER Standartlarının
%5 eğrisinin altındadır. Tablo 1 ayrıca Haziran ve
Ekim 2006`da iplik kalite verilerini göstermektedir.
Bu dönem boyunca tarak makinaları 50 ton civarında
üretimi aynı garnitur telleri ile gerçekleştirmiştir.
AFIS ile ölçülen tarak şeritlerindeki nep oranı, bir
iplik işletmesinde garnitur tellerinin bilenmesi ve
değiştirilmesi kararının verilmesinde aydınlatıcı bir
özellik olarak göz önünde bulundurulmaktadır. Bazı
durumlarda yüksek neps içeriğine sahip ipliklerin,
çok az neps içeren tarak şeritlerden ve düşük neps
içeriğine sahip ipliklerin de yüksek miktarda neps
içeren şeritlerden eğrildiği gözlenmiştir. Ancak, taraklama
performansının neps azalması açısından
analiz edilmesi genellikle faydalı olarak düşünülmektedir.
50 tondan daha fazla tarak şeridi üretmiş
garnitur tellerine sahip bir tarak makinası için neps
uzaklaştırma verimliliği yaklaşık %85 olarak hesaplanmıştır.

4 Rieter . LINK 51 . 2 /2007
Tablo 1
Dönem VI. 06 VI. 06 VI. 06 X. 06 X. 06 X. 06
Test CA 19 CA 20 CA 21 CA 19 CA 20 CA 21
Numara (Ne) 0 0 0 0 0 0
İplik makinası MC 9 MC 9 MC 9 MC 6 MC 6 MC 6
Mukavemet (cN/tex) 16,25 16,09 16,96 15,51 16, 9 16,48
Mukavemet (CV%) 6,1 7,4 6,4 5,6 6,1 8,2
Uzama (%) 5,09 5,04 5, 5,58 5,55 5,7
Uzama (CV%) 5,6 6,6 5,7 5,7 6,2 5,8
CVm 11,2 11, 11,2 11,5 11,1 11,1
İnce yer - 0% 51 522 490 611 495 506
İnce yer -50% 0 0 0 0 0 0
Kalın yer +50% 6,8 4,5 , 10 6, 6,8
Neps +200% 8, 11, 11 14 9 8,
Tablo 1 Haziran ve
Ekimde iplik kalite
verilerinin gelişimi.
Tablo 2 60-65
kg/saat üretimde tarak
şeridinin USTER HVI
değerleri.
HAM MADDE DETAYLARI. Tablo 1`de yer alan iplik
değerleri, 1 1/8” ve 1 / 2” stapel uzunluklarındaki
pamuklarla elde edilmiştir. Tablo 2`de gösterilen
USTER HVI değerleri, toplamda 156 balya ile partiden
elde edilmiş ortalama değerlerdir. Pamukların
hemen hepsinin saw-gin çırçı makinaları ile çırçeılandığını
belirtilmekte yarar vardır. Saw-gin pamuk
daha fazla neps ve tohum parçaları içermektedir; bu
tohum parçalarının harman hallaçta uzaklaştırılması
da çok zordur. Bu nedenle çoğunun taraklama işleminde
uzaklaştırılması gereklidir. Ham maddedeki
ortalama neps sayısı yaklaşık 00- 50/g`dır. Tarak
besleme ve dolayısıyla tarağa beslenen pamuktaki
neps sayısı yaklaşık 90-450/g`dır.
YÜKSEK TARAKLAMA VERİMLİLİĞİYLE BİRLİKTE
DAHA İYİ KALİTE SAĞLAMA İÇİN SEÇENEKLER. Tarak
makinasındaki şapka, silindirler, brizör, ve sabit
şapkalar tarak şeridinden elde edilen kalitenin sorumlusudur.
Bu parçalara ilaveten, C 60 tarak makinasınin
kendine özgün özellikleri şerit kalitesini arttırmaktadır.
Aşağıdaki parçalar ve özellikler, yüksek
tarak verimliliği yanında yüksek kalitenin sağlanmasının
sebeplerinden sadece bir kısmıdır.
SİLİNDİR VE ŞAPKALAR. Tüm tekstil teknolojistleri,
şapkaların iplikte neps miktarının ve tohum parçalarının
azaltılmasına yönelik önemli bir katkı sağladığı
konusunda birleşmektedirler. Bu bilgiyle, kalitenin
farkında olan teknisyenler, şapkaları silindir garnitürlerini
değiştirme sıklığında değiştirmektedirler.
Bu da şapkaların 500-600 ton hacminde pamuk işledikten
sonra değiştirilmesi demektir. 500 ton işlemiş
silindir garnitürlerinde, genellikle hem silindir
kaplamaları hem de şapkaların değiştirilmesindense
yeni şapkalarla daha iyi iplik kalitesi sağlanmaktadır.
Bu da şapkaların taraklama kalitesi için son derece
önemli olduğunu göstermektedir.
Neps azalma derecesi genellikle aşağıdaki faktörlere
bağllıdır:
1. Garnitür keskinliği (şapkalar ve silindir)
2. Silindir ve şapkalar arasındaki mesafe
. Garnitürün tellerinin sıklığı
4. Silindirin hızı
5. Şapkaların hızı
6. Silindire göre şapkaların hareketlerinin yönü
7. Silindir garnitur profili
Üretim, aynı garnitür sıklığı, silindir ve şapkalar
arasındaki aynı mesafe ile sadece şapkaların yüzey
alanını %50 arttırarak, diğer tüm özellikler değişmeden
arttırılabilir. Şapkaların yüzey alanı arttırıl-
Tablo 2
Lot 9 Lot 12 Lot 13 ∅
MIC 4,15 4,01 4,08 4,08
+B 9,49 9,68 8,81 9,
MAT 87,06 86,57 86,26 86,6
RD 71, 6 70,74 71, 5 71,15
Str 28,62 28, 2 28,84 28,59
Len (inch) 1,14 1,15 1,16 1,15
Unf 81,59 81,19 82,0 81,61
SFI 10,49 10,4 9, 7 10,10
Elg (%) 4, 6 4,54 5, 8 4,76

Şekil. 2 PT Indahjaya
için tarak ayar levhası.
mazsa, silindir ve şapkalar arasındaki aynı ayarlar ile
daha yüksek üretim, silindir ve şapkaların çok daha
hızlı yıpranmasıyla sonuçlanacaktır. Aynı zamanda
kalite kaybının çok kısa zamanda gerçekleşmesi beklenmelidir.
DOFFER. Doffer ve silindir arasındaki garnitur tellerinin
yerleşiminin, elyafın ayrılması üzerine belirgin
bir etkisi yoktur, fakat taraklama üzerine vardır. Elyafı
bir araya getirme ve sonuç olarak da bir tülbent
oluşturmak için tek yoldur. Taraklama etkisi, silindir
ve doffer arasında gerçekleşmektedir, çünkü ya silindir
garniturleri yakalanan lifleri dofferin garnitürleri
içine iletmekte ya da doffer garnitürleri lifleri silindir
garnitürlerine doğru uzatmaktadır. Açılmamış lif topakları
yavaşca açılırken ve şapkalar aracılığıyla bir
sonraki pasaj sırasında ayrılırken nepsler burada da
uzaklaştırılabilir.
ENTEGRE BİLEME SİSTEMİ (IGS). Bu sistem, garnitürlerin
kullanım ömrü boyunca silindir garnitürlerini
280-400 kez bileyerek sürekli olarak keskinleştirmektedir.
Garnitürleri sürekli bileyerek ve keskin
Rieter . LINK 51 . 2 /2007
tutarak, kullanım ömrünü arttırılmaktadır, çünkü
garnitür uçlarının yüzey alanı üretim performanslarına
kıyasla daha küçüktür.
Bu durum, basit bir bilemenin gerçekleştirildiği
konvansiyonel bilemeye terstir. Uçların genişletilmiş
yüzey alanı iyi lif nüfuzunu engellemekte ve tarak
garnitur telleri daha erken yenilenmek zorunda
kalmaktadır.
TARAK AYARI. Şekil. 2 yukarıda bahsedilen hacimlerde
üretim yapan tarak makinalarının ayarını göstermektedir.
Son taraklama bölgesinde sabit şapka ve silindir
arasındaki 0,5 mm`lik bir açıklığın sadece şapka
garnitürlerindeki yıpranmayı azaltmadığı ayrıca
sabit şapkaların kullanım ömrünü arttırdığı belirgin
hale gelmiştir. Bu ayarlarla sabit şapkaların kullanım
ömrünün 250 tona kadar arttığı gözlenmiştir.
Silindir ve doffer arasındaki 0,225 mm`lik bir açıklık,
garnitur uçlarının hasar görmesini engeller ve
sorunsuz bir lif transferi sağlar. Şapka tellerini hem
zımpara kayışı hem de bileme taşı ile bilenirken, teller
arasında ve içindeki varyasyonların çok az olduğu
5

6 Rieter . LINK 51 . 2 /2007
Şekil. 3 C 60 tarak
makinası çok düzgün
şeritler üretmektedir.
Kaynaklar:
1. Rieter documents
from the RIETER
SYMPOSIUM 200 in
INDONESIA
2. Faserdynamik in
der sich drehenden
Deckelkarde – ein
kritischer Rückblick.
C. A. Lawrence,
A. Dehghani,
M. Mahmoudi,
B. Greenwood und
C. Iype, Fakultät
der Textilindustrie,
Universität Leeds
3. Handbuch der
Garnproduktion von
Peter R. Lord von
Textile Institute
4. C 60-Kardendisplay
und C 60-Bedienungsanleitung
– von Rieter
açıktır ve bu da þerit kalitesinin gelişimine katkıda
bulunmuştur.
GARNİTÜR DETAYLARI. Tüm tarak makinaları Graf
garnitürleri ile donatılmıştır. Bu garnitürle ilgili daha
fazla bilgi Tablo `de bulunabilir.
KALİTE VERİLERİ – C 60 TARAK EKRANI. Şekil . şerit
değişim yüzdesinin (%A) değişim sınırları içinde
olduğunu açıkca göstermektedir. Kontrol dönemi (7
ay) boyunca tüm taraklardaki şerit ağırlığında çok az
değişim olduğu saptanmıştır.
SONUÇ. Rieter C 60 tarak makinaları, %5 USTER
Standartlarının altında IPI değerlerine sahip Ne 20
ile Ne 0 numara aralığında penye iplikler için 1 1/8”
ve 1 / 2” staple uzunluğunda ve .8-4.7 mikroner
indeks inceliğinde standart pamuktan 75-85 kg/saate
şerit üretme kapasitesindedir. Rieter C 60 tarakları,
diğer taraklar gibi aynı hassasiyette temizlenirse
%98`den daha fazla bir randımanda çalışır.
Rieter C 60 taraklarında üretilen şerit ağırlığındaki
değişim %2`den daha az ve sabittir.
Tablo 3
Tarak garnitürü
Besleme silindiri fish-scale
Brizör 1 Graf J2-500fV x 12g cs
Brizör 2 n. a.
Brizör n. a.
Silindir* Graf p 20 0S x 0.4CS
Şapka* RSTO F-55/O
Doffer Graf M-50 0 X 1.0R
Alıcı silindir Graf H- 5- 0 X 1.0S
* = yeni garniture tellleri takılmış, başlangıçtaki
şapka ayarı 0.05 mm daha fazla açık
Tarak parçaları
KE 1. brizör bıçak
KE 2. brizör Graf F 9A / 60“
KE . brizör Graf F 9A / 60“
1. taşıyıcı ön taraklama Graf F 14A / 60“
2. taşıyıcı ön taraklama bıçak
. taşıyıcı ön taraklama Graf FD 2A / 60“
4. taşıyıcı ön taraklama bıçak
5. taşıyıcı ön taraklama bıçak
6. taşıyıcı ön taraklama bıçak
7. taşıyıcı ön taraklama Graf FD 64A / 60“
Germe yayı 0°
T. Vijayakumar
İplik Fabrika Müdürü
PT Indahjaya Textile Industry
Tangerang, Endonezya

TECHNOLOGY
RIETER – NONWOVENLAR
İÇİN İŞ ORTAGINIZ
Nonwoven sanayi için sunulan yenilikler ve entegre
çözümlerle Rieter dinamik bir sanayiide müşterilerin
zorlu beklentilerini karşılamaktadır.
Şekil. 1 Rieter
nonwovenların suyla
karıştırılmasını
geliştirdi. En son
model : JETlace®
000.
GELECEĞİ OLAN GENÇ VE DİNAMİK SANAYİİ. Bildiğimiz
gibi nonwoven sanayii genç bir endüstridir. Ilk
günlerde, işin öncüleri mevcut dokuma veya örme
uygulamalarını nonwovenlarla değiştirdi. Kişisel hijyen,
temizlik ve daha kolay bebek bakımında sağlanan
yararlar, nonwovenların başarılı gelişiminin temelidir.
Günümüzde ve gelecekte bu teknolojinin
dışında, yarar sağlamayan, en azından ekonomik olmayan,
hiç bir uygulama veya üretim gerçekleştirilmeyecektir.
Bu dinamizm, mühendislik ve sanayideki
yenilikçi uygulamalar yanında yeni materyallerin,
yeni teknoloji ve proseslerin kullanımına yansımaktadır.
Rieter . LINK 51 . 2 /2007
Sadece teknik alandaki yenilikler büyüme potansiyelini
göstermez. Bir kez kullanılıp atılan ve hijyenik
ürünlerin kullanımı tüketicilerin maaşlarına bağlıdır.
Daha fazla güç harcayan yeni orta sınıf ve batıdaki
gibi aynı kişisel konfora ihtiyaç duyanlar pazarın büyümesini
zorlamaktadır.
İKİ TEMEL PAZARDA BÜYÜME POTANSİYELİ. Nonwoven
pazarı, günümüzde yüksek büyüme potansiyeli
ile gelişen bir pazar olarak düşünülmektedir.
2006`da dünya çapındaki tüketim 5.1 milyon ton
tutarındadır ve önümüzdeki 5 yıl için yıllık %7.6 `lık
bir büyüme beklenmektedir. nonwoven sanayii için
en fazla büyüme beklentisi, demografik eğilimlerin
Nonwoven tüketiminde artışa neden olduğu Latin
Amerika, Doğu Avrupa, Çin ve Hindistan gibi gelişen
ülkerde görülmektedir.
Nonwoven pazarı açıkca iki büyük ürün grubuna ayrılmaktadır:
• Çocuk bezleri gibi hijyen ve medikal alanlar için
“bir kez kullanılan ürünler”in yığın üretimi
• Filtrasyon, inşaat ve makina mühendisliğindeki uygulamalar
için “dayanıklı ürünler”in niş üretimi
Bir kez kullanılıp atılan ürün pazarı toplam nonwoven
üretiminin %80`inden fazlası ile pazarının hakimi
durumundadır.
SPUNLACE TEKNOLOJİSİNDE RİETER`İN UZMANLIĞI.
Rieter Perfojet, nonwoven kumaşın yüksek basınçlı
düzelerden gelen su jetleri ile birleştirildiği
Spunlace teknolojisinin gelişimine öncülük etmiştir.
Rieter Perfojet, Avrupa`da ilk ticari Spunlace hattını
1984`te geliştirmiştir.
Rieter, 150`den fazla faal durumdaki Spunlace
hattıyla pazarın lideri durumdadır. JETlace® 000,
Spunlace nonwovenların yüksek verimlilik ve çok düşük
üretim maliyetleri ile üretilmesini sağlayan, su
ile birleştirme teknolojisinde dünya çapında en son
teknoloji olarak kabul edilmektedir (Şekil. 1).
7

8 Rieter . LINK 51 . 2 /2007
JETlace® 000`in temel avantajları:
•
•
•
•
•
Benzersiz, patentli püskürtme düzeleri
Filtreleme prosesinin üstün etkinliği
Enerji tasarrufu da sağlayan gelişmiş birleştirme
için patentli ızgaralar
Numune alma olanağı
Kolay bakım ve erişilebilirlik için kullanıcı dostu tasarım
Rieter, Spunlace hatlarının temin edilmesinde ve
dünya çapındaki müşterileri için çözümler bulunmasında
genel yüklenici olarak hareket etmektedir.
Rieter, komple ve entegre Spunlace hatları için tercih
edilen bir sistem tedarikçisi olarak kabul edilmektedir.
Özellikle çocuk bezi pazarı nonwoven sanayininin
ilerleyerek büyümesine öncülük etmektedir. Bu pazarın
gereksinimlerine bir cevap olarak, daha yüksek
makina randımanı, daha hızlı üretime başlama ve
daha düşük yatırımla, Rieter, su ile birleştirme makinası
JETlace Essentiel ile yeni bir jenerasyon başlatmaktadır.
Bu makina, hijyen ve medikal uygulamalarda
ve çocuk bezleri için 2700 kg/saat`liğe kadar
yüksek üretim kapasitesi ile 0-80 g/m 2 `lik ağırlıklarda
Spunlace nonwoven üretimini gerçekleştirecek
şekilde tasarlanmıştır.
SPUNBOND NONWOVEN ÜRETİMİNDE PERFOBOND TM
3000. 1999`da Rieter yönetim ekibi, ürün gamını genişletme
ve böylece nonwoven sanayinin sunduklarını
çeşitlendirme stratejisini benimsemiştir.
Rieter, spunbond teknolojisi alanında gelişmeleri
başlatmış ve PERFObond TM 000`u pazara sunmuştur.
Bu yeni spunbond teknolojisi, düzgün,
yüksek kaliteli dokusuz yüzeylerin (nonwoven) üretimini
sağlamaktadır. Rieter makinalarının esnekliği,
nonwovenların 00 kg/saat/m/eğirme birimi`ne kadar
üretim miktarında 10-150 g/m 2 ağırlıklarda üretilmesine
olanak sağlamaktadır.
Bu teknolojinin başarısı, düşük gramajlarda hijyen
ve medikal uygulamalar için uygun nonwovenların
üretildiği 6 adet tek manifold hatlı PERFObond TM
000`satışı ile günümüze kadar yansımıştır. Bu ancak,
PERFObond TM 000`in arkasındaki aşağıda belirtilen
temel düşünce sebebiyle mümkündür: "prosesin
ve çevre koşullarının stabilitesi, gerçek üretim
parametrelerinin kontrolü ve anahtar parçaların yüksek
üretim standartları".
Rieter spunbond teknolojisinin avantajları:
• Izotropik MD:CD oranı
• Mükemmel üretim düzgünlüğü
• Proses tutarlılığı
• Yüksek kapasite: 5000 t/yıl/makina
• Enerji tüketimi:

KOMPLE BİR CEVAP SUNAN SİSTEMLER. Günümüzde
nonwoven üreticileri, ham maddeden bitmiş ürüne
kadar tek bir kaynaktan kapsamlı bir öneri beklemektedir.
Bu beklenti, hem üretim sistemlerinin
önerilmesini hem de projenin tüm yönlerinde kapsamlı
servis hizmetiyle ilgilidir. NSC nonwoven‘la
olan iş ortaklığı sayesinde, müşteriler, güçlerini en
iyi oldukları noktalarda birleştiren iki uzmanın birlikte
sundukları yeniliklerden faydalanmaktadır.
Mevcut uygulamaların %80`i, tüm projeyi kapsayan
tek bir bağlantı ile ve sonuç olarak da tüm çalışma
aşamasında komple bir çözüm olarak bu yapısal araç
kullanılarak gerçekleştirilebilir.
Rieter, deneyimli bir sistem tedarikçisidir. Farklı
taşeronların entegrasyonunu içeren işletmelerin büyük
çoğunluğu, kısa stapel iplikçiliği alanında yer almaktadırlar.
Bu deneyimlerle, Rieter Perfojet`in sistem
önerilerini güçlendirmektedir. Üretim boyunca,
satın alımdan önceki danışmanlıktan, işletme planlaması,
pilot denemeleri ve finansal modellerden, yetkilendirme,
eğitim ve satış sonrası servise kadar tüm
aşamalarda müşteri yararı hedeflenmektedir. Finansal
olarak ses getiren bir firma olarak, Rieter kendisini
geniş çaplı projelerde güvenilir bir iş ortağı olarak
önermektedir.
ESNEK YENİLİK VE SİSTEM PERFORMANSI. Rieter
müşterilerinin yenilikçi sistem performansından etkilenebilmeleri
amaçlanmaktadır. Tüm Rieter ve NSC
nonwoven teknolojilerini içeren Monbonnot`ta kurulu
pilot tesis, bu nedenle sunulan kapsamlı servisin
bir parçasıdır. Bu durum, proses ve teknolojilerin
daha fazla gelişmesinde ve müşterilerle ürün
geliştirmede kullanılmaktadır. nonwoven uzmanlarının
deneyimleriyle ikiye katlanan geniş çaplı teknolojiler
ve proseslerin farklı kombinasyonları, yeni,
müşteriye özel çözümlerin gerçekleştirilmesini sağlamaktadır.
MÜŞTERİ ODAKLI, YENİLİKÇİ, ENTEGRE. Perfojet,
2000`de Rieter Grubun bir parçası olmuştur. Uyarlanan
strateji, firmayı uzmanlıktan tüm modern teknolojiyi
tedarik eden bir sistem tedarikçisine dönüştürmüştür.
Bu güçlenmeler, mevcut ve zorlanan
pazarda mevcut ve gelecekteki başarılar için mükemmel
bir temeldir.
Rieter’in amacı, nonwoven sanayine doğru zamanda
doğru ürünü tedarik etmektir –“tam zamanında
pazara”. Rieter`in spunbond, Spunlace, meltblown
ve şimdi de SPUNjet® teknolojisinin kapsamlı sunuşları,
bu farklı teknolojilerin birleştirilebilme yetenekleriyle
birleştiğinde firmayı ürün versiyonlarının
geliştirilmesinde lider bir rol kazandırmaktadır.
Didier Vulliet
Genel Müdür
Rieter Perfojet
Rieter . LINK 51 . 2 /2007
Şekil. 2
PERFObond TM 000
R`in gelişimi ile
Rieter multi manifold
teknolojileri
sunmaktadır.
9

10 Rieter . LINK 51 . 2 /2007
TECHNOLOGY
DOKUMA VE KUMAŞ
TASARIMINDA COM4® İPLİKLERİ
COM4® iplikleri, kompakt eğirme teknolojisinin
geliştirilmesinden çok kısa bir süre sonra ekonomi
ve kalite açısından yeni standartlar oluşturmuştur.
Şekil.1 Perfore
silindir, COM4® eğirme
prosesinin kalbidir.
DOKUMADA KOMPAKT İPLİKLERİN KULLANIMINDA
GÜÇLÜ GELİŞİM. Dokuma işletmeleri, kompakt ipliklerin
doğal potansiyelini başlangıçta fark etmişler ve
günümüzde, ince, yüksek kaliteli kumaşlar, şık gömlekler,
spor giysiler ve jakarlı dokuma kumaşlar gibi
çok çeşitli kumaşların üretiminde kullanmaktadırlar.
Boss, Esprit, Olymp, Ralp Lauren, H&M, Eterna,
Christian Fischbacher, Alberto gibi tanınmış isimlerburada
sadece birkaç tanesi belirtilmiştir- kompakt
ipliklerin özelliklerine itimat emişlerdir.
,4 milyondan daha fazla sayıda Rieter COM4® ve
Suesses kompakt iği artan bir trend ile dünya çapında
kullanılmaktadır. Günümüzde en fazla kompakt iği
Hindistan, Türkiye ve Pakistan`da kuruludur.
COMFORSPIN® EN BAŞARILI KOMPAKT EĞİRME PRO-
SESİDİR. Perfore (delikli) bir silindir ve kısmi vakum
özelliğindeki Rieter kompakt eğirme teknolojisi,
COM4® ipliklerinin başarısının temelidir. Perfore
silindir içindeki kısmi vakum sayesinde, beslenen
lifler, emiş yarığının şekline uymakta ve böylece çıkış
silindirleri ve çene arasında sıkıştırılmaktadır.
Bu da küçük bir eğirme üçgeninin oluşmasına ve elyafın
neredeyse tamamen iplik yapısına katılmasını
sağlamaktadır. Bu nedenle bu iplikler düşük tüylülük
ve mükemmel iplik mukavemeti göstermektedir.
Bu özellikler, sonraki işlemler ve tekstil uygulamaları
için pek çok avantaj sağlamaktadır.
COM4® ipliklerinin, çok geniş bir uygulama alanı
vardır. Teknoloji bileşenlerinin seçimi, iplik numarası
ve iplik özellikleri açısından çok geniş bir yelpazede
ham madde kullanımına olanak vermektedir.
COM4® ipliklerinin özellikleri, ipliklerin doğal olarak
dokumada kullanımına uygundur. Buna, ipliklerin
yüksek mukavemetlerinin, düşük tüylülük ve mükemmel
iplik düzgünlüklerinin özellikle olumlu etkisi
vardır. Sonraki işlemlerde sürtünme mukavemetleri
yüksektir ve daha az hav oluşturma eğilimindedirler.
Son ürün, örneğin renkli kumaşlarda bir avantaj sağlayan
belirgin bir kumaş yapısı sergilemektedir.
ÇÖZGÜ HAZIRLIK DOKUMA İŞLEMLERİNİN RANDI-
MANINI BELİRLEMEKTEDİR. Dokuma işletmesinde
çözgü hazırlık, kaliteli ipliklerin ekonomik olarak
üretilmesinde ön koşulu oluşturmaktadır. Özellikle
haşıllama, sonraki dokuma işlemlerinin verimliliğini
ve dolayısıyla kumaş kalitesini belirlemektedir. “iyi
haşıllama dokumanın yarısıdır” cümlesi bunu tam
olarak özetlemektedir.
Haşıllama, esasında kumaş üreticilerinin çözgü hazırlık
aşamasında uygulamak istemediği bir prosestir.
Haşıl önce ipliğe uygulanır ve daha sonra, terbiye
işlemi öncesi büyük bir emek sarfedilerek kumaştan

Sağdaki resim
COM4® ipliklerinin
kullanımı lif
uçuntusunu
belirgin bir şekilde
azaltmaktadır. Üstten
altta: %100 haşıllı
ring iplikler ; aynı haşıl
miktarında COM4®
ipliği; %90 haşıllı
COM4® ipliği.
uzaklaştırılır. Haşıllamada amaç, sonraki dokuma
prosesi için çözgü ipliklerininin koruyucu bir kılıfla
sarılmasını sağlamak ve birbirlerine karışmasını engellemektir.
Dokuma sırasında, çözgü iplikleri, çözgü
durdurma mekanizması, ağızlık açma için gücü telleri
ve taraktan geçmektedir. Tarak, atkı sıklığına bağlı
olarak, ipliğin aynı kısmına yüzlerce kez sürtünmektedir.
COM4® İPLİKLERİN EKONOMİK HAŞILLANMASI. Nişasta,
akrilik, PVA, CMC gibi gerekli haşıl maddesi
miktarı ve oranı; iplik numarası, haşılın yoğunluğunu
belirleyen çözgü ayarı, atkı atım metodu – mekikli,
rapierli, mekikcikli veya hava – ve bunların yanı
sıra dokuma deseni gibi çeşitli faktörlere bağlıdır.
İşletme çalışmalarının sonuçları, aynı bükümde
COM4® iplikleri ile haşıl miktarının ring ipliklere
göre %25-40 azaltılabildiğini göstermiştir. Haşıl
maddesinin maliyetindeki azalma önemlidir. Ayrıca,
maliyetleri daha da azaltan haşıl sökme için daha az
güç sarfedilmesidir.
COM4® ipliklerinin yüksek iplik mukavemeti, haşıllama
işleminde kopuşları minimuma indirmekte ve
böylece metrelerce çözgü ipliğinin haşıllanmamasına
ve dokuma işlemlerinde daha fazla kopuşa neden
olabilecek sönümleme hızı bölgesini azaltmaktadır.
Haşıllama sırasında çözgü telleri arasında sadece
birkaç lif köprüsü oluştuğundan, kurutma bölgesinde,
ipliğin düşük tüylülüğü, çözgü iplik gruplarının
tek tek ayrılmasına yardımcı olmaktadır. İpliklerin
çevresindeki haşıl filmi bozulmadan kalmakta ve çözgü
ipliği ideal olarak dokuma için hazırlanmaktadır.
YÜKSEK RANDIMANLI DOKUMA. Haşıl dairesinde
gözlendiği gibi, COM4® iplikleri birbirine daha
az yapışma eğilimindedir. Bu özellik, dokuma sırasında
daha az sıklıkta kopuş olmasıyla sonuçlanan
çözgü ipliklerinin birbirine yapışmasını önlemektedir.
Hava jetli dokuma makinalarında, atkı
eksikliği nedeniyle çözgü uçlarının yapışması sıklıkla
kopuşlara neden olmaktadır. Diğer atkı atım
yöntemleriyle, çözgü ipliğinin eksikliği nedeniyle
çözgü tellerinin birleşmesi kopuşlara neden olabilir
veya dokuma hatalarına neden olacak ipliklerin
yanlış gruba karışması söz konusu olabilir. Daha az
sayıdaki dokuma makinası duruşu, iyi kumaş kalitesi
ve dokuma makinasınin yüksek verimliliği için
ön koşuldur.
Rieter . LINK 51 . 2 /2007
İşletme uygulamalarından bir örnek, aynı iplik numarasındaki
konvansiyonel ring ipliklerle kıyaslandığında,
COM4® iplikleri ile her 100000 atkıdaki kopuş
frekansının nasıl 4,5 kopuştan ,0 kopuşa azaldığını
göstermektedir. Bu örnekte her yıl dokuma makinasında
210 milyon atkı ve her dokuma makinasında
2200 ABD doları yıllık tasarruf sağlanmıştır.
11

12 Rieter . LINK 51 . 2 /2007
Resim
Aşağıda atkısında
COM4® ipliği bulunan
kumaş, konvansiyonel
ring ipliği içeren
kumaşa göre belirgin
biçimde daha
düzgündür.
Her iki kumaştaki
çözgü %100 polyester
filamenttir. Her iki
kumaştada atkı %100
penye pamuk ipliği
olup numarası,
Ne 50. üstteki iplik:
konvansiyonel ring
ipliği. Alttaki iplik:
COM4® ipliği.
COM4® iplikleri, sayfa 11`deki resimde de açıkca
görüldüğü gibi, bir dokuma işletmesindeki lif uçuntusunu
azaltmaktadır. Bu da personel ve havalandırma
sistemi üzerindeki yükü azaltmaktadır. Temizleme
aralıkları arttırılabilir. Dokuma dairesinde ve
dokuma makinasınde düşük uçuntu oluşumu, daha
düşük kumaş hatasına dolayısıyla artan kumaş kalitesiyle
sonuçlanmaktadır.
Dokuma işlemlerinde COM4® ipliklerin kullanımı,
duruş frekansını ve dokuma personelinin iş yükünü
azaltmaktadır. Dokuma makinası operatörlerine ilave
makinalar tahsis edilebilir veya tasarruf edilen
zaman dokuma makinası üzerinde kalite kontrol için
kullanılabilir.
KUMAŞ TASARIMINDA POTANSİYEL. Ring ipliklerle
kıyaslandığında, kompakt ipliklerden yapılan kumaşlar,
daha şeffaf ve düzgün görülmektedir. Aynı
kumaş yapısında, COM4® ipliklerinden yapılan kumaşların
görünüşü, ring ipliklerden yapılan kumaşlardan
farklıdır. Bu durum müşterinin beklentilerini
karşılayamayabilir, bu nedenle atkı ve çözgüde ayarlama
yapılması önerilir. Kumaş tasarımcıları, yeni
kumaş yapıları oluşturmada ve atkıda ring iplikler ile
kompakt iplikleri birleştirmede yeni olanaklar sunmaktadırlar.
COM4® ipliği, tasarımında belirgin keskin kontürlerin
olmasına önem verildiği jakarlı dokumalar ve
çözgü sıklığı yüksek kumaşlar için uygundur. Koyu
ve açık renk ipliklerin yer aldığı renkli kumaşlarda,
COM4® iplikler kullanıldığında şeritler çok daha belirgindir.
Ring ipliklerle belirgin şeritler elde etmek
için, dokuma hazırlık ve dokuma işleminde ilave
çaba gerektiren, daha pahalı katlı ipliklerin şeritlerin
kenarında kullanılması zorunludur.
COM4® İPLİKLERİ İLE İLAVE PAZAR OLANAKLARI.
Dokumada COM4® ipliklerinin kullanılması, hem kalite
ve hem de ticari açıdan, üretim prosesi boyunca
ilerlemelerin sağlanmasında büyük olanak sunmaktadır.
COM4® ipliklerinin kullanıcıları, yeni kumaş
yapıları ve hatasız kumaş kalitesi ile pazardaki pozisyonları
güçlendirmektedirler.
Harald Schwippl
Teknoloji Müdürü
Uwe Nick
Pazarlama Proje Müdürü

PRODUCT NEWS
YENİ E 66 VE E 76 PENYE
MAKİNALARI İLE TARAMA REKORU
74 kg/saat – bir penye makinasında şimdiye kadar
gerçekleştirilen en yüksek üretimdir. Bu rakam,
Rieter`in E 66 ve E 76 penye makinaları için
standarttır.
Şekil. 1 C•A•P•D 500 ile
74 kg/saat.
Şekil. 2 440 kg/saat
– ekonomik Rieter
penye hattı.
Rieter, son 5 yılda 4000`den fazla penye makinası
tesis etmiştir. Bu rakam bile tek başına durumu
açıkça ortaya koymaktadır. Kullanıcılar, üstün kaliteleri
ve maksimum üretimde çok iyi çalışma özellikleri
nedeniyle işletmede Rieter penye makinalarından
emindirler. Pazardaki en ekonomik makinalardır.
Bu makinalarla elde edilen deneyimler, yeni E 66
ve E 76 penye makinalarının gelişiminde baz olarak
alınmıştır.
SAATTE 74 KG PENYE ŞERİDİ – YENİ BİR REKOR.
E 76 `da 74 kg/saat ve E 66`da 72 kg/saat – bunlar
yeni penye makinalarının randımanlı üretim performansı
miktarlarıdır.
Rieter . LINK 51 . 2 /2007
500 tarama/dk, 80 g/m`e kadar vatka ağırlığı ve
çok iyi makina çalışma özelliği ile, çok sayıda penye
makinası, işletme şartlarında müşterilerin tam memnuniyetiyle
üretim yapmaktadır.
Üretimdeki artış, hareket, tarama parçalarının yüklenmesi
ve hava kılavuzluğu dikkate alınarak 500 tarama/dak.
penye işlemi optimizasyonu C•A•P•D 500 .
C•A•P•D 500 – bilgisayar destekli proses geliştirme-
aracılığıyla gerçekleştirilmiştir.
440 KG/SAAT – OPTIMUM PENYE HATTI. Penye makinasınin
üretiminde artışın penye hattının büyüklüğü
üzerine de etkisi vardır. 440 kg/saat penye
şeridi üreten yeni penye hattı, 1 OMEGAlap E 5 ve
6 E 66 veya E 76 penye makinalarını içermektedir
(Şekil. 2).
UNIlap penye hazırlıkla birlikte, 00 kg/saat üretim
yapan üretim hattı, 1 UNIlap E 2 ve 4 E 66 / E 76
penye makinası içermektedir.
MAKSİMUM ÜRETİMDE ÜSTÜN KALİTE. UNIlap veya
OMEGAlap`da üretilen vatkalar, yeni penye makinaleri
için ideal besleme materyalidir.
C•A•P•D 500 , elyafın maksimum hızda hassas bir şekilde
taranmasını sağlamaktadır.
Bu da mükemmel vatka kalitesiyle açıkça görülmektedir.
Uzmanlar ayrıca tülbent uçlarındaki belirgin
iyileşmeyi onaylamaktadır. Hassas tarama hareketi,
mükemmel lif seçimi, yüksek bant düzgünlüğü
ve iyi iplik kalitesi açısından yeni modellerde belirgindir.
ENERJİ TASARRUFU – RIETER İÇİN ÖNCELİKLİ BİR
KONU. İplik makinalarında düşük enerji tüketimi, yıllardır
Rieter için öncelikli bir konu olmuştur. Pazara
çıkan her yeni nesil penye makinası, önceki modelleriyle
kıyaslandığında her bir kilogram penye bandı
için göze çarpan bir enerji tasarrufu sağlamıştır.
Yeni penye makinası ile %12,5‘luk bir tasarruf sağlanır
(Şekil .) Hareket sırasının optimizasyonu, tarama
parçalarının ağırlıklarında bir azalma ve üretimde
artış bunu mümkün hale getirmiştir.
1

14 Rieter . LINK 51 . 2 /2007
kWh / kg penye şeridi [%]
110
100
90
80
70
60
50
Şekil. 3 1988`den beri
Rieter penye makinaları
ile enerji tasarrufu.
Şekil. 4 Benzersiz
otomatik vatka değişimi
ve tülbent ekleme
sistemi
1. adım: Elyaf
ucunu yakalama
ve çıkarma.
C•A•P•D
C•A•P•D +
C•A•P•D 500
1988 1995 1999 2004 2007
E 7/6 E 60 E 62 E 65 E 66
4. adım: Otomatik
bağlama için vatkanın
if ucunun hazırlanması.
-15 %
Ana motor
Kayış tahriki
Çekim sistemi
-5,5 %
BENZERSİZ OTOMATİK VATKA DEĞİŞİMİ. Yeni E 76
penye makinasınin tamamen otomatik ROBOlap vatka
değiştirme ve ekleme sistemi günümüzde hala eşsiz
bir sistemdir. Avrupa, uzak Batı, Güney Amerika,
Çin ve şimdi de Hindistanda ki müşteriler, 10 yıldan
daha fazla süredir bu tam otomatik sistemle çalışmaktadır.
2. adım: Boş kovanı
kovan kanalına geriye
yatırma.
5. adım: Hava bağlama
sistemi ile vatka
ucunun pnömatik olarak
çıkarılması.
-5 %
-12 %
. adım: Dolu kovanı
çalışma pozisyonuna
yerleştirme.
6. adım: Iki vatka
ucunun birleştirilmesi.
Tam otomatik ROBOlap sistemi aşağıda belirtildiği
şekilde çalışmaktadır. Bir vatka boşalır boşalmaz
makina durmaktadır. Borularda kalan tülbent emilir.
Boş kovanlar daha sonra dolu vatkalarla değiştirilir.
8 vatkanın hepsinin uçları daha sonra ekleme için
hazırlanır, yani inceltilir. Son olarak, ekleme tüm 8
tarama pozisyonunda birbiri ardınca gerçekleştirilir.
Makina maksimum üretim hızına geçer.
ROBOlap, manuel tülbent eklemeye kıyasla ekleme
kalitesini belirgin biçimde geliştirmektedir. Bu
durum, penye şeridi düzgünlüğünde açıkca görülmektedir.
Aynı zamanda, randıman “yarı otomatik”
E 66 penye makinasına kıyasla %2 kadar artmıştır.
ROBOlap, penye makinası üzerinde operatör etkisini
tamamen azaltmaktadır. Böylece kalifiye işletim personeli
diğer görevlerini yapabilir.
İSTENİLDİĞİ GİBİ YARI OTOMATİK YA DA TAM OTO-
MATİK VATKA DEĞİŞİMİ. Penye hazırlıktan penye
makinasına kadar vatkaların taşınması için yarı otomatik
SERVOtrolley ve tam otomatik SERVOlap E 25
arasında bir seçim yapılabilir.
SERVOtrolley sistemi, ileride tam otomatik E 76
penye makinalarının yarı otomatik SERVOtrolley vatka
taşıma sistemleri içeren hatlara tesis edilmesi için
ROBOlap makinaları için sonradan geliştirilmiştir.
Rieter penye makinaları, yüksek performanslı tarama
işleminde yıllardır kazanılan işletme deneyimleri
ile son derece üstün teknolojiye dayanmaktadır.
E 66 / E 76 penye makinaları, üstün kalite, düşük
enerji tüketimi ve maksimum ekonomiklilik ile maksimum
üretim geleneğini devam ettirmektedir.
Anja Knick
Penye makinası Ürün Müdürü

PRODUCT NEWS
İPLİK İŞLETMELERİ RİETER FİTİL
MAKİNALARINA GÜVENİRLER
Rieter F 15 ve F 35 fitil makinaları sabit kalite
standartlarını garanti etmektedir.
Matesa, Türkiye
– SERVOtrail fitil
bobini taşıma sistemi
ile tam otomatik F 5
fitil makinası.
Kaliteli iplik işletmeleri, kaliteli ipliklerinin optimum
hazırlığı için Rieter fitil makinalarına güvenmektedirler.
Dünya çapında 220`den fazla F 15/F 5 fitil
makinası satılmıştır. İplik eğirme prosesinden önceki
son hazırlık aşaması olarak, cer şeritlerinin optimum,
hassas bir şekilde düzgün bir fitile dönüştürülmesini
sağlamaktadırlar. İyi fitil kalitesi, iyi iplik
kalitesinin ön koşuludur.
SETCORE EN ÜST KALİTEYE BÜYÜK ÖNEM VERMEK-
TEDİR. Setcore, Mısır`da ki lider tekstil firmalarından
birisidir ve çok yüksek standartları olan kaliteli
bir iplik işletmesidir. Firma, yıllardır Rieter makinalarına
güvenmektedir ve her zaman ring iplik makinalarını
en üst kalitedeki fitillerle beslemeye büyük
önem göstermiştir. Yüksek standartları, bir önceki
Rieter . LINK 51 . 2 /2007
model F 11 ve 2006`da mevcut F 15 modelinin tesisi
ile zaten karşılanmaktadır.
Setcore firmasının F 15 hakkında olumlu düşünmesine
sebep olan özellikler;
• Çekim sisteminde sabit, tekrarlanabilir çekim işlemi.
• Optimum fitil gerginlik kontrolü, düzgün, homojen
sarım oluşması.
• Ergonomik takım değiştirme, dolu bobinlerin uzaklaştırılmasını
personel için önemli ölçüde kolaylaştırma
şeklinde sıralanabilir.
MATESA GÜVENİNİ KALİTE VE OTOMASYONDAN KA-
ZANMAKTADIR. Kahramanmaraş bölgesinde ünlü bir
Türk müşterisi olan Matesa, 2006 yılında denim ipliklerin
üretimi için işletmesini komple bir iplik tesisi
ile genişletmiştir. Tüm aşamalarda Rieter makinaları
kurulmuştur. Otomasyonun avantajları Matesa için
önemli bir düşüncedir. Fitiller, tamamen otomatik
F 5 fitil makinasında üretilmekte ve SERVOtrail fitil
bobini taşıma sistemi aracılığıyla ring iplik işletmesine
taşınmaktadır. İplik işletmesi müdürü Buket Celebi
özellikle tamamen otomatik F 5 fitil makinasınin
aşağıdaki özelliklerinden memnuniyetini ifade etmektedir:
• Uzun dönemde bile, iğden iğe sabit kalite
• Eğirme pozisyonuna serbest ulaşımı sağlayan kullanıcı
dostu takım değiştirme tasarımı
• Yaklaşık 2 dakikalık çok kısa takım değiştirme süresi
• Verimli Rieter SERVOtrail fitil bobini taşıma sistemine
bağlantı
Rieter fitil makinalarına olan yüksek talep, müşterilerimizin
sistem kavramına verdiği önemi de yansıtmaktadır.
Teknoloji, servis ve kalite açısından sorumluluk-
veya “tek bir kaynaktan her şey”– üstün
iplik kalitesinin başarılması ve elde edilmesi görevini
kolaylaştırmaktadır.
Anja Knick
Fitil makinaları ürün müdürü
15

16 Rieter . LINK 51 . 2 /2007
RIETER INSIDE
RIETER İPLİK ÜRETİMİNİN
TARİHİNİ YAZIYOR
Elitex firması, 1967`de ilk ticari ölçekli OE rotor
iplik makinasını sergilemiştir. Rieter makinaları daha
sonra sürekli gelişme göstermiş bu teknik bilgiye
dayanmaktadır.
Tablo 1 Rieter rotor
iplik makinasının 40
yılına bakış.
1967 ELITEX ilk BD 200`ü sundu
1971 INGOLSTADT`dan RK 10`u da içeren 11
iştirakçi tarafından 15 modelle Paris`te
ITMA “OPEN END Fuarı”
1974 SUESSEN geliştirme sürecine adım
atmaktadır
1975 INGOLSTADT`dan RU 11 ve RU 80 ile
ITMA Milan
1978 INGOLSTADT`dan otomatik RU 11
Spincomat ile ATMA
1979 SUESSEN ile ortak olarak
SCHLAFHORST`dan Autucoro otomatik
bobinleyici
198 Başlatıcı bobinler olmadan masura
besleme özelliğine sahip RIETER
makinasındaki Spincomat`ın daha fazla
otomasyonu
1987 RIETER, INGOLSTADT`ı satın alır
1991 RIETER, ITMA Hanover`de AEROberaing
içeren R1`i sergiler
1994 RIETER, BT 90 ve BT 905 open end iplik
makinalarını ELITEX`den alır
1997 RIETER’iin R 20 makinası R 1 `in yerine
geçer
2001 SUESSEN Grubun alınmasından sonra,
RIETER ITMA Singapur`da R 40`ı sergiler.
2004 Yarı otomatik rotor iplik makinası RIETER
BT 92 `ün tanıtılması
2005 AEROpiecing`in tanıtılması. RIETER’in
R 40`ı Singapur ITMA`da 50 m/dk`lık
üretim hızında çalışır
2007 RIETER’in R 40`ı, 500 eğirme pozisyonu
ile ITMA Münih`te yeni bir rekor
kırmaktadır
1967 ITMA`SINDA. Eski Çekoslavakya`dan Elitex
firması tarafından ilk open end iplik makinası
(BD 200) sergilenmiştir. Makina, 1807`de
İngiltere`de, 19 7`de Danimarka`da patenti alınan
bir prosese dayanmaktadır.
BU YENİ TEKNOLOJİ HEMEN ÖNEMLİ ÖLÇÜDE İLGİ
ÇEKMİŞTİR. Makina batı Avrupa`dan gelmesine rağmen,
ITMA ziyaretçileri ve diğer makina üreticilerinin
dikkati çekmiştir. Hemen sonraki yıllarda Japon,
İtalyan ve Fransız üreticileri tarafından daha ileri düzeyde
gelişmeler sergilenmiştir. Almanya`da Platt,
Rieter ve Schubert&Salzer (”Ingoldstadt”), SKF, Zinser
ve Suessen`den oluşan bir konsorsiyum eğirme
teknolojisinin daha fazla gelişimi için birlikte çalıştılarve
o tarihte indirekt rotor dişlisini geliştirdiler.
SADECE 4 YIL SONRA. 1971`de Paris`te yapılan
ITMA`da “open end teknolojisi” baskındı. Toplamda
11 firma 1 farklı makina sergilemiştir. Bu makinalar
arasında Ingoldstadt tarafından sunulan kısa
stapelli elyaflar için RK 10 makinası ve uzun stapelli
lifler için RL 10 makinası de yer almaktaydı. Daha
sonra çalışmalar 200 eğirme posiyonundan daha az
sayıda eğirme kutusu içeren kısa makinalar üzerinde
gerçekleştirilmiştir. 60 mm`lik rotor çapları, 5000
rpm`e kadar devir hızlarına olanak vermiştir.
SUESSEN BAŞLANGIÇTAN BERİ İLGİLİYDİ. Suessen,
o zamanlarda Schlafhorst ile ortak olarak, 1974`de
ilk otomatik rotor iplik makinasıni geliştirmeye
başlamıştır ITMA 1975 Milano`da 22 model sunan
15 üretici vardı. Eğilim, kısa elyaf iplikçiliği
yönündeydi.
INGOLSTADT`DAN EĞİLİM BELİRLEYEN OTOMAS-
YON. 1978`de Greenville/USA ATME`de, Ingolstadt
otomatik “RU-11 Spinncomat”ı sergilemiştir. Bunu
1979`da Schlafhorst/Suessen „Autocoro“ otomatik
bobin makinasınin seri üretiminin başlaması takip
etmiştir. Otomasyon başlangıçta bobin değişimini
içermekteydi, daha sonra bunu boş masura beslemesi
ve kopuşların bağlanması izledi.
Rieter ile ortak olarak, Ingolstadt, RU 14 A makinasıni
yeni bir ekleme sistemi ve 1991`de yeni bir
sarım ünitesi ile donatmıştır. Bu da 1992 ATME`nin
ilgi çekici olayı olan R1 rotor iplik makinasınin sunulmasıyla
sonuçlanmıştır.

RİETER TEKNİK BİLGİSİNİ MANUEL MAKİNALAR-
DAN ALMAKTADIR. BD 200 serisinin eğirme kutuları,
1991`e kadar Çek Cumhuriyeti`nde Elitex tarafından
yapılmıştır. Aynı dönmede Elitex, manuel olarak
çalıştırılan rotor iplik makinalarında da yenilikler
yapmıştır. 1994`de Rieter Elitex`i satın almıştır ve
dolayısıyla firmanın BT 90 manuel rotor makinasını
da almıştır ve dolayısı ile otomatik open end iplik
makinasının esası bu makinaya dayanmaktadır.
Elitex`den alınan rotor eğirme ile ilgili teknik bilgiler
ve Ingolstadt (Schubert & Salzer) ve Suessen`de diğer
başlıca rotor geliştiricilerinin kapasitesi artık Rieter`de
toplanmıştır. Bu temele dayalı olarak yapılan gelişmeler,
modern, ekonomik makina mühendisliği yanında
teknolojide en son gelişmeleri sunmaktadır.
MODULAR ROBOTLARIN 10 YILI. R 1 günümüzün son
teknolojisiyle kıyaslandığında tamamen mekaniksel
otomasyon özelliğindeydi. Ayarlanması zor ve önemli
ölçüde bakım işçiliği gerektiriyordu. Daha başarılı
bir model olan R 20, ilk modüler robot tasarımıyle
1997`de pazara girmiştir.
Suessen, 2001`de Rieter tarafından satın alınmıştır.
Aynı yılda, R 40 open end iplik makinası
Singapur`da ki ITMA Asya fuarında sergilenmiştir.
R 40, Suessen`in ileri otomasyonlu iplik eğirme
teknolojisindeki en son gelişmeleri, Rieter R 20`nin
makina konseptiyle birleştirmiştir.
DEVRİM YARATAN EKLEME KALİTESİ. Bundan sonra, bu
makina çok daha hızlı gelişmeler sergilemiştir. 2005`te
AEROpiecing teknolojisi, bağlama kalitesi için bir dönüm
noktası olmuştur: teknik inovasyonlar ve modern
hassas kontrolü mühendisliği sayesinde, R 40 open end
iplik makinasında tekrarlanabilir, iplik görünümündeki
eklemelerin üretilmesi mümkün olmuştur. Bu kalite sadece
sonraki işlemlerde daha az kopuş sağlamamakta
fakat aynı zamanda örme ve dokuma kumaşların kalitesini
de arttırmaktadır. Bu nedenle ComfoRo®, bu ürünler
için bir marka adı olarak tanıtılmıştır.
15 YIL ÖNCE AEROBEARING, EĞİRME KUTUSUNDAN
YAĞI UZAKLAŞTIRDI. R 1 open end iplik makinasından
beri, Rieter, sistematik olarak eğirme kutularındaki
rotor yataklarını yağ ve gres gerektirmeyen
AERObearing ile donatmaktadır. Bu sağlam ve problemsiz
yataklar, kutuların içinde aktif temizlik sağlamaktadır.
Açık tasarımı sayesinde, AERObearing
aynı zamanda diğer mühendislik yaklaşımlarına göre
daha fazla enerji tasarrufunun elde edilmesini sağlamaktadır.
Rieter . LINK 51 . 2 /2007
Elitex BD 200
üzerindeki ilk eğirme
kutusu bir devrimi
başlatmıştır. (Rieter
Çek A.S. Müzesi).
Başlangıçtaki, ring
iplikçiliğe göre
neredeyse iki kat
daha hızlı olan 1000
dev/dak. rotor hızıyla
övünülmesi gereken
bir devrimdi.
17

18 Rieter . LINK 51 . 2 /2007
Sağ resim
R 1 eğirme kutusu,
Rieter`in yüksek
seviyedeki teknolojik
bilgisini göstermiştir.
Aşağıdaki resim
SC-R eğirme kutusuyla
Suessen, önceleri
sadece rakiplerinin
makinalarında
mümkün olan
teknolojiyi daha da
geliştirmiştir.
SÜREKLİ ENERJİ TASARRUFU. Enerji tasarrufu ve inverterli
daha etkili motorlar, son yıllarda makinaların
enerji tüketimlerinde önemli düşüşler sağlamıştır.
Buna ilaveten, eğirme teknolojisinde Rieter`in
devam eden yeniliklerine dayanan verimlikte artış
olmaktadır.
Bu da hiçbir iplik kalitesinde kayıp olmadan, daha
düşük iplik bükümünün daha yüksek eğirme hızlarında
gerçekleştirilmesini sağlamaktadır. Her bir eğirme
pozisyonu için eğirme hızının enerji tüketimi ile
birleşimi, üretilen her bir kg iplik için enerji tüketimini
azaltmaktadır.
DAHA FAZLA TASARRUF İÇİN OLANAK. Ekonomikliği
sayesinde, rotor iplik eğirme prosesi, başlangıçtan
beri Avrupa, ABD, Türkiye ve Güney Amerika`da hızlı
bir şekilde yayılmıştır. Önceki USSR (Sovyet sos-
yalist Rusya) ve müttefiklerinde, yüksek randımanlı
rotor iplik eğirme prosesi, tekstillerin tedariğine katkıda
bulunmuştur.
Günümüzde, R 40`ın modern motorları, makinalarin
500 rotora kadar çalışmasına olanak vermektedir.
Yarı otomatik BT 92 , 60 rotor sunmaktadır.
Rieter tarafından elde edilen pazar payı, yenilikçi ve
işletmeyi kanıtlayan kavramları ortaya çıkarmaktadır.
Uzmanlar, rotor eğirme için daha fazla ilerleme
olacağını tahmin etmektedirler.
Dr. Stephan Weidner-Bohnenberger
Rotor Ürün Müdürü

RIETER INSIDE
ITMA MÜNİH-RIETER İÇİN BİR
BAŞARI
Dört dünya rekoru ile Rieter ITMA 2007 Münih`te
“yeniliklerin sergilendiği yer” olma iddiasını yerine
getirmiştir.
Bakan Du Yuzhou,
delegasyonu ve Rieter
yönetimi fuarın ilk
gününde.
C 60 tarak makinası
220 kg/saate kadar
üretim yapar.
ITMA AVRUPA – TEKSTİL SANAYİ İÇİN CAZİBE MER-
KEZİ. Tekstil sanayi için ITMA`nın önemi, Münih`te
bu olaya katılan çok sayıda katılımcı ve ziyaretçi tarafından
gösterilmiştir. Lider bir sistem tedarikçisi,
kısa elyaf iplikçiliği ve nonwoven hattının üretim
parçalarının üreticisi olarak, Rieter dört standla
ITMA fuarına katılmıştır. Bu standları ziyaret eden
pek çok ziyaretçi, ilginç teknik tartışmalar, yeni projeler
ve teklifler ile bu fuarı Rieter için başarılı hale
getirmiştir.
KISA STAPELLİ İPLİKLERİN EĞRİLMESİNDE DÖRT
DÜNYA REKORU. 220 kg/saat`lik maksimum üretimi
ile, son versiyon C 60 tarak makinası, dünyadaki en
randımanlı makinadır. Aynı zamanda, entegre bileme
sistemi (IGS),tarak makinasının garnitür tellerini
Rieter . LINK 51 . 2 /2007
üretim sırasında keskinleştiren dünyadaki tek tarak
makinası yapmaktadır. Bu sistem garnitür tellerinin
kullanım ömrünü arttırmakta ve sabit bir şerit kalitesi
sağlamaktadır.
Yeni E 66 penye makinası – veya otomatik versiyonu
olan E 76- günlük işletme operasyonlarında 500
tarama/dk ile tekrar yeni standartlar oluşturmaktadır.
Rieter, ayrıca üretilen her bir kilogram penye şeridi
için daha düşük enerji tüketimi ve üstün lif seçimi
sunmaktadır.
En son versiyon open end iplik makinası R 40, 500
eğirme kutusu ve dört bağımsız robotu ile dünyadaki
en uzun rotor iplik makinasıdir. Bu da küçük bir alanda
düşük enerji tüketimi ile yüksek verimliliği garanti
etmektedir. Aynı zamanda, iplik benzeri eklemeler
benzersiz AEROpiecing sistemi ile üretilmektedir.
Müşteriler, bu open end iplik makinasında verimli
bir şekilde iplik eğirmekte ve mükemmel kaliteli iplikler
üretmektedir.
Rieter’in yeni K 45 COM4® iplik makinası 16 2 iğ
ile dünyadaki en uzun kompakt iplik makinasıdir.
Aynı zamanda, şantuklu iplik, bükülü iplik, özlü iplik
ve büküm ve numara varyasyonlu iplikler gibi modaya
uygun ipliklerin üretilmesinde çok çeşitli seçenekler
sunmaktadırlar. Daha fazla enerji tasarrufu da
sağlanmaktadır.
TEKNOLOJİK UZMANLIĞIN ETKİLEYİCİ SUNUMU.
Rieter, teknik desteğe özel önem vermektedir. Proje
verileri ve liften son ürüne kadar örneklerle, müşteriler
Rieter`in sistem uzmanlığı ve ürün geliştirme, üret-
19

20 Rieter . LINK 51 . 2 /2007
İplikler ve SPUNjet®`in farklı bir yolla sunulması.
Liften bitmiş giysiye kadar sistem uzmanlığı grafiksel olarak
gösterilmiştir.
Yeni K 45 COM4® iplik makinası,
sadece 16 2 iğlik rekor
uzunluğunun etkisiyle değil, aynı

zamanda esneklik ve düşük enerji
tüketimi ile de ikna edicidir.
Üretim, teknoloji ve yönetim desteği
sunan sistemler.
Rieter yedek parça ve teknolojik komponentleri
makina ve sistemlere uzun ve ekonomik
bir kullanım sürecini garanti eder.
Rieter . LINK 51 . 2 /2007
Rieter sistemlerinde detaylı
tanıtım ekranı.
21

22 Rieter . LINK 51 . 2 /2007
500 eğirme kutusuyla dünyanın en uzunopen end iplik makinası.
“Rieter sayesinde
konfor.” TEKERLEKLİ
literatür çantasına
büyük talep vardı.
Standtta dostça,
uzmanlarla bir
resepsiyon.
me, sonraki işlemler ve pazarlamadaki desteklerinden
emindirler. Bu ITMA`da Rieter, ürünlerinden üretilmiş
kumaş örneklerini canlı modellerle etkileyici bir şekilde
sergilemiştir.
“RIETER SAYESİNDE KONFOR”. Her zaman olduğu
gibi, Rieter sloganını özel bir gösteri ile şekillendirmiştir.
Bu ITMA`da müşteriler teknik literatürlerin
daha güvenli bir şekilde taşınması için Rieter’in hazırladığı
“mobil” çantayı gördüklerinde çok şaşırdılar.
ÖNEMLİ MÜŞTERİLER RIETER`İ ZİYARET ETTİ. Pek
çok müşterinin yanısıra, Rieter, standında, Çin ve
Hindistan`dan yüksek kademedeki müşterilerini
ağırladı ve Rieter ürünlerine gösterdikleri ilgi
ile Rieter`i onurlandırdılar. Fuarın il günlerinde
Çin`den Bakan Du Yuzhou ve delegasyonu ve fuarın
son gününde Hindistan Finans Bakanı P. Chidambaram.
Bu ziyaretler, bu ülkelerdeki çabamız ve başarımızın
kanıtıdır.
Yeni E 66 penye makinası 500 tarama/dk`da çalışmaktadır.
NONWOVEN SANAYİİNDE YENİLİKLER. Rieter,
SPUNjet® ile ilk kez nonwoven sektöründe yenilikçi
bir gelişme sergiledi. SPUNjet®, spunbond tülbendinin-
online- bir kalender ile değil su jetiyle fikse edildiği
yeni proses kombinasyonudur. Bu gelişme tamamen
yeni bir kalitede bir tülbent üretmektedir.
COM4® prosesinde olduğu gibi, yeni uygulamalar
adapte edilebilir ve maliyet tasarrufu yapılabilir.
FABRİKA ZİYARETİ. Rieter Münih`e çok yakın olan
Ingolstadt`daki Rieter işletmesine ziyaretin yapılabileceğini
ilan etmiştir. Her gün bir otobüs Rieter
müşterilerini yarım günlük ziyaret için Rieter’in
Ingolstadt’aki işletmesine götürmüştür.
Tüm müşterilerimize, iş ortaklarmıza, ilgili kuruluşlara,
medyaya ve aynı zamanda inovasyona odaklanan
bu ticaret fuarının organizatörlerine ziyaret için
teşekkür ediyoruz.
Edda Walraf
Pazarlama Müdürü
Rieter Textile Systems

INFO
MATESA, TÜRKİYE`DE BAŞARILI
BİR İPLİK İŞLETMESİ
LINK 50`de Türkiye`deki başarılı müşterilerimiz
hakkında bir haber yapmıştık. Burada modern bir
open end iplik işletmesi olan Matesa hakkında daha
fazla resim bulabilirsiniz.
Matesa’nın yeni ofis binaları.
8 R 40 rotor iplik makinası yüksek verimlilikte
mükemmel iplik kalitesi üretmektedir.
Rieter . LINK 51 . 2 /2007
Ne yazıkki, LINK 50`in 10. sayfasındaki resim
yanlış bir baskı içermektedir. Gösterilen binalar
Marteks`indir. Bu nedenle bu sayımızda Matesa`nın
daha fazla resmini veriyoruz.
Matesa, 2006`ın sonundan beri, 10 C 60 tarak makinası,
5 SB-D 40 cer makinası, 5 RSB-D 40 regüleli
cer ve her 400 eğirme kutusu içeren 8 R 40 open end
iplik makinası ile etkileyici bir OE rotor iplik işletmesine
sahiptir. Ne 7-40 numara aralığında %100 pamuk
ipliği üretilmektedir.
Yüksek kalite, modern denim ürünler
Matesa`nın özel ürünleridir.
10 C 60 tarak makinası iplik
işletmesini beslemektedir.
Edda Walraf
Pazarlama Müdürü
Rieter Textile Systems
2

www.rieter.com
INFO
LUDHİANA, HİNDİSTAN`DA
RİSHAB İPLİK İŞLETMESİNDE
1000. VISION SHIELD
Oldukça rekabetçi Hindistan pazarında,
yabancı maddeleri yakalamak ve uzaklaştırmak
için bu yılın başında Nahar
Grubun iplik işletmesine bir VISION
SHIELD (TVS) DIRECT MPIX satılmıştır.
Hızlı bir şekilde genişleyen bu üretici
firma ihracat için özellikle yüksek kaliteli
iplikler üretmektedir. İpliklerin kalitesi yabancı
maddelerin güvenilir ve etkin bir şekilde
uzaklaştımasına dayanmaktadır.
1000. VISION SHIELD`in Nahar İplik İşletmesine
sunulması
Bölgesel ve Avrupalı rakiplerine rağmen,
Hindistan`daki bu ve diğer satışlar, sadece
sıklıkla belirtilen yabancı maddeleri
uzaklaştırmadaki etkinliği ile değil fakat
aynı zamanda polipropileni uzaklaştırma
özelliği ile de VISION SHIELD ‚in bir adım
daha öteye gitme stratejisini doğrulamaktadır.
Resmi teslim töreni, 2 Mayıs 2007`de
Ludhiana`da Rishab İplik İşletmesinde
yapılmıştır. Rieter heyetinin, SL. Sehgal,
İdari Müdür Dinesh Oswal, Nahat
Grubun Genel Müdürü tarafından karşılanmasından
kısa bir süre sonra tören başladı.
G. Balasubramanian, Rieter Hindistan
Pazarlama, güvenleri ve böyle saygın bir
yerde bu töreni gerçekleştirme fırsatı verdikleri
için konuşmasında Nahar Grubu yönetimine
teşekkür etti. Tören bölgesel Ticaret
Müdürü Kurt Frei‘in, “Başarılı bir ürün
başarılı bir müşteri gerektirir” başlıklı bir
konuşmasıyla devam etti. Jossi firmasının
CEO`u, Walter Kiechel kısaca firmasını tanıttı
ve polipropilenin yakalanması ve uzaklaştırılması
kapsamında ki gelecek gelişmeler
hakkında dinleyicileri bilgilendirdi.
Daha sonra tüm katılımcılar resmi jübile
plaketinin verilme töreni için işletmedeki
VISION SHIELD makinasınin yanına
gittiler.
1 000 th The Vision Shield
for
NAHAR SPINNING MILL LTD.
India
Rieter ve Jossi, Nahar Grubu`nun müdürünü
o gece akşam yemeğine davet etti.
Akşam yemeğinde Kurt Frei, Nahar yönetiminin
tüm üyelerine orijinal bir İsviçre guguklu
saat hediye etti ve saatle ilgili tarihi
hikaye ile firmayı eğlendirdi.
Silvano Rufo
Bölge Pazarlama
Müdürü