Dergi pdf için tıklayın - TTMD

32Makale ArticleTTMD Ocak Şubat 2013d) Soğutucu akışkan1980’lerde soğutucu akışkan olarak Freon-22gazı kullanılmakta iken, 1990’ların ikinciyarışında birçok üretici VRF sistemlerindeozon tabakasına zarar vermeyen R407Cgazı kullanmaya başlamışlardır. Bu konudakien son gelişme ise, özellikle kısmı yüklerdeverimi hayli yükselten R410A gazı kullanımıdır.R407C ve R410A gazlarının her ikisi de KyotoProtokolu’na uygundur.e) OtomasyonVRF sistemlerinde otomasyon çok gelişmiş veesnektir. Kontrol sistemi olarak kablolu kumandaveya merkezi kumanda kullanılabilmektedir.Mal sahibinin işletme modeli tercihine uygunolarak VRF tipi iklimlendirme Bina YönetimSistemi’ne (BMS) kolaylıkla entegre edilebilirve örneğin yangın ikazları, aydınlatma sistemivb. diğer sistemler iklimlendirme ile birliktetek merkezden yönetilebilir. Dış ünite en basituygulamada iç ünitelerden gelen sinyallerleotomatik olarak konumlandırılırken, istenirse120’yi aşkın aynı veya farklı tiplerdeki iç üniteninbütün fonksiyonları uzaktan ve tek merkezdenkumanda edilebilmektedir.f) EmniyetToplam soğutucu akışkan hacmininstandartlara uygunluğu kontrol edilmelidir.EN378-1 ve ASHRAE 34-2004 standartlarınagöre iklimlendirme tesisatlarında kullanılansoğutucu akışkanlar zehirli olmayan veyanmayantürden seçilmelidir. Ancak yüksek miktarda (20kg veya daha fazla) soğutucu akışkan içerensistemlerde, küçük hacimlerin ani ve büyükakışkan kaçaklarına karşı havalandırılabilirözellikte olmasında yarar görülmektedir.VRF sistemlerinde, soğutucu akışkan sızıntıkontrol özelliği bulunması tercih edilen birseçenektir. Ani gaz kaçaklarında devreyikesen bir mekanizma sistemde genellikleyoktur ancak uygulama yapılan hacimler çokküçük ve akışkan miktarı 20 kg.’dan fazla ise,otomatik gaz kesici ve gaz kaçak dedektörünüakışkan hattına monte etmek uygun çözümolmaktadır. Sistemde kullanılacak cihazların iseAB - RoHS direktifine uygun olarak insanlarave çevreye zarar veren kurşun, kadmiyum,civa benzeri maddelerden arındırılmış olmalarıgerekmektedir.3. VRF SİSTEMİNİN SEÇİM KRİTERLERİVillalar, apartman daireleri, iş merkezleri, oteller,hastaneler, yatılı okullar, çok katlı akıllı binalarve benzerleri için kullanılabilecek olan VRFsisteminin seçim kriterleri, titizlikle incelenmesigereken bir çok konuyu içermektedir. Bunlaröncelikle projeye (yatırıma) uygunluk kriterlerive daha sonra diğer sistemlerle karşılaştırılmasıgereken kriterler olarak iki grupta toplanabilir.VRF sisteminin kullanılıp kullanılmayacağına budeğerlendirmeler sonunda karar verilmelidir:a) Projeye uygunluk kriterleri (olmazsaolmaz koşullar)• İklim koşullarına uygunluk• Mal sahibinin ilk yatırım koşulları ve işletmetercihlerine uygunluk (yapının kiraya verilipverilmeyeceği, mahaller için bağımsızkontrol gerekip gerekmediği, finansmanmodelleri vb.)• Mimari tasarıma uygunluk (bahçe-terasbalkon,asma tavanlar vb.)• Havalandırma ihtiyacı yönünden yeterliolma durumu• Ses seviyelerinin kabul edilebilirliği• Yapı içinde kullanılacak iç ünitelerin estetikyönden kabul edilebilirliği• İç ünitelerinin yerleşimi konusunda istenenesneklikb) Diğer iklimlendirme sistemleri ilekarşılaştırmalı değerlendirme kriterleri• Tesisat saftlarının gerekli olup olmadığı• Soğutma ve ısıtma konforu• Mahallerin bağımsız kontrol ihtiyaçları(işletme saatleri, sıcaklıklar vb. farklılıklarnedeniyle)• Enerji giderleri paylaşımı olanağı• Zonlama olanağı• Pik yüklerde enerji verimliliğideğerlendirmesi (EER, COP)• Kısmı yüklerde enerji verimliliğideğerlendirmesi (EER, COP)• İlk yatırım giderleri• Işletme giderleri (enerji maliyeti, bakımonarım-servis,işletme personeli, yedekparçalar vb.)• Finansman maliyeti• Amorti süresi• Sistemin ekonomik ömrü• Yakıt depolama koşulları• Çevre dostu sistem olup olmadığı• Mevsim geçiş kolaylığı• Isı geri kazanım imkanları• İç hava kalitesi (taze hava imkanı, filtreçeşitliliği vb.)• Nem alma-nemlendirme olanakları• Montaj süresi ve kolaylığı• İşletme kolaylığı• Kapasite ilavesi olanakları