İsim ve Sıfat Tevhidi

İsim ve Sıfatlar Tevhidi
ediyorum!” 15 16 Bu düşünceleri sebebiyle âlimlerimiz,
Cehmiyye ve Müşebbihe hakkında şöyle demişlerdir:
“Cehmiyye yok olana ibadet eder. 17 Müşebbihe puta
ibadet eder. 18 Muvahhidler ise tek olan ilaha ibadet
ederler.”
15. Şerhu Usûli İ’tikâdi Ehli’s Sünneti ve’l Cemâah, Lâlekâî, 2/240.
Onları isim ve sıfatları kabul etmemeye ve böyle bir sözü söylemeye
iten sebepler, Mutezile’nin ileri sürdüğü gerekçelerin aynısıdır.
16. Sapıklığı son derece aşikâr olan bu görüş sahiplerine; “Ama Allah
kendisi hakkında Semî’, Basîr vs. diyor!” denildiğinde buna
kendilerince şöyle cevap vermişlerdir: “Bu isimlerle Allah’a işitme
ve görmenin nisbet edilmesi, O’nun bu özelliklerle sıfatlanmış
olması sebebiyle değil, O’nun, işiten ve gören mahlukları olması
nedeniyledir. Bkz: Mecmûu Fetâvâ ve Rasâil, İbn Useymîn,
8/23 (8. Cild, İbn Teymiyye’nin (rahimehullah) “el-Akîdetu’l Vâsitıyye”
risalesinin şerhinden müteşekkildir.)
17. Çünkü isim ve sıfatlardan soyutlu bir “varlık” -cansız bir varlık
dahi olsa- bulunmamaktadır. Örneğin, sıradan bir kovanın
uzunluk, genişlik, derinlik gibi sıfatları vardır. Veya bir taşın
sertlik ve şekil gibi sıfatları vardır. O halde onlara göre Allah
(azze ve celle)’nin varlığı zihnî olup hâriç’te (zihnin dışında) Allah
diye bir varlık yoktur. Zira dediğimiz gibi hâriç’teki bir varlığın
kesinlikle bir sıfatı vardır.
18. Zira Allah (azze ve celle)’yi, yarattığı bir varlığa benzeten biri, hakikatte
Allah (azze ve celle)’ye ibadet etmemekte, zihninde tasavvur
edip de Allah diye zanettiği o zihnindeki sûrete (yani puta) ibadet
etmektedir.
21