İsim ve Sıfat Tevhidi

يَوْمَ‏ يُكْشَ‏ فُ‏ عَنْ‏ سَ‏ اقٍ‏ وَيُدْعَوْنَ‏ إِىلَ‏ السُّ‏ جُودِ‏ فَلَ‏ يَسْ‏ تَطِ‏ يعُونَ‏
“O gün (kıyamet günü) sâk’tan (incikten) açılır ve secdeye
davet edilirler, fakat güç yetiremezler.” (Kalem, 42)
Âyetteki “sâk” kelimesi Allah (azze ve celle)’ye izafe
edilmediği için seleften kimileri bu kelimeyi, arap lugatındaki
bir başka anlamı olan “şiddet” kelimesi ile
açıklamışlardır. Buna göre âyet, “O gün işler zorlaşır
ve…” diye manalandırılır. Aynı sebeple âyeti bu şekilde
anlamlandırmak da sıfat âyetinin zahirinden çıkmak
anlamına gelmez. Zira bu âyet zaten sıfat âyetlerinden
değildir. 56
2) “Yüz” Sıfatı: Bu sıfatın ispatına geçmeden evvel,
bu sıfatı kabul etmeyen Eş’arî, Mâturidî vb.’lerinin de
ikrar ettiği şu hakikate biraz değinmek gerekir; Bir laflimesine
verilen şiddet anlamı için de geçerlidir, aynı sebeple
“şiddet” anlamı da zâhir anlamdır.
56. Buna rağmen seleften kimileri de “sâk” kelimesini Allah’ın bir
sıfatı olarak yorumlamışlardır. Nitekim Buhârî’de Kitâbu’t Tevhîd
kısmında “Bâbu Kavlillâhi Teâlâ Vucûhun Yevmeizin Nâdira”
bölümünde Ebu Saîd el-Hudrî (radiyallahu anhuma)’nın rivâyet
ettiği bir hadiste (Hadis no: 7001) “sâk” kelimesi Allah’a izafe
edilerek gelmiştir. Bu hadiste de kıyamet gününde Allah’ın sâk’ını
açacağı bildirilmiştir. Buna göre âyet de hadisdeki bu anlamı
ifade etmektedir.
54