HABERLER - Diyanet İşleri Başkanlığı

More documents

Recommendations

Info

10 Ağustos 2010 - 136 Dünden Bugüne Kırgızistan Doç. Dr. M. Akif Kılavuz - F. Betül Barlas Uludağ Üniv. İlahiyat Fak. Göçebe bir hayat sürmeleri sebebiyle Kırgızların eğitim-öğretim kurumları ve yazılı kaynaklardan bilgi edinme imkânları sınırlı olmuştur. Bu nedenle örfler, âdetler ve destanlar Kırgızların siyasî, sosyal ve dinî hayatlarını şekillendirmede çok etkili olmuştur. Çeşitli kaynaklarda Kırgızların İslamlaşmasının uzun yıllar içinde gerçekleştiği belirtilmektedir. Kırgızların yaşadığı bölgelerin bir kısmı her ne kadar Karahanlılar zamanında İslamiyet ile tanışmış olsa da Kırgızların bu dini benimsemeleri 17. yüzyıla kadar uzanmaktadır. Kırgız toplumu İslamî yaşantı bakımından bir bütünlük göstermemektedir. Ülkenin güney kesimi ve Fergana vadisinde dinî duyarlılık, kuzey ve doğu bölgelerine göre daha fazladır. (Erşahin, Seyfettin, Türkistan’da İslam ve Müslümanlar Sovyet Dönemi, İlahiyat Vakfı Yayınları, Ankara 1999, s. 41) Nitekim Fergana vadisindeki Kırgız şehirleri önemli İslamî kültür merkezlerinden sayılmaktadır. Göçebe bir hayat sürmeleri sebebiyle Kırgızların eğitimöğretim kurumları ve yazılı kaynaklardan bilgi edinme imkânları sınırlı olmuştur. Bu nedenle örfler, âdetler ve destanlar Kırgızların siyasî, sosyal ve dinî hayatlarını şekillendirmede çok etkili olmuştur. Nitekim Kırgızlar arasında eski Türk dininin izleri hâlâ devam etmektedir.
Kırgızlar İslam fıkhıyla birlikte, töre ve yasa dedikleri geleneksel Türk kanunlarını da yaşatmışlardır. Bu uygulamaların ne kadar yaygın olduğu tam olarak bilinmemekle beraber çoğu Kırgız vatandaşında İslam anlayışının ve yaşantısının, inanç ve basit dinî âdetlerden ibaret olduğu sanılmaktadır. 70 yıllık Sovyet yönetimi esnasında Orta Asya’daki mescit ve medreselerin işlevlerini yerine getirmesine izin verilmemiştir. 1991 yılında bağımsızlık sonrasında Kırgızistan’da siyasal, ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda hızlı değişimler yaşanmıştır. Bu değişim, Kırgızların kültürel hayatında önemli rol oynayan dinî alanda da gerçekleşmiştir. Sovyet yönetiminin din karşıtı politikalarına rağmen İslam, Kırgızistan’da önemli bir güç olarak varlığını sürdürmüştür. Özellikle günlük hayatta, sünnet, cenaze törenleri, nikah, oruç gibi pratiklerde dinin etkisi yaygın olarak görülmüştür. Kırgızistan’da bağımsızlık sonrasında Müslümanlardan dinlerini öğrenmeye ve yaşamaya çalışanların sayısı gittikçe artmıştır. Türkiye’den ve diğer bazı İslam ülkelerinden giden yardımlarla ülkede yeni camiler ve yetişen neslin İslamî kimliğine önem veren bazı özel eğitim kurumları açılmıştır. Din aleyhtarlığı adına yapılan pek çok faaliyete rağmen bölgede İslamiyet unutulmamış, Kırgızistan bağımsızlığını kazandıktan sonra, gizli yapılan ibadetler, açık olarak yapılmaya başlanmıştır. 1991 sonrasında ülke genelinde, özellikle Kırgızistan’ın güney bölgesinde dine yönelme hususunda büyük gelişmeler görülmüştür. İbadethanelerin yaygınlaşması, bayram ve Cuma namazları için ibadet yapmak üzere halkın cami ve mescitlere gelmesi, dindarlaşma olgusunun arttığının somut göstergelerinden olmuştur. Din eğitimi yasağının kaldırılması, aileden başlayarak yaygın ve örgün dinî eğitim veren kurumların faaliyetlerine izin verilmesi, dinî bilinçlenmenin artmasında ve dinin toplumun her katmanında ele alınmaya başlanmasında önemli bir etken olmuştur. Orta Asya Cumhuriyetleri arasında dinî özgürlük konusunda en çok tolerans tanıyan cumhuriyet’in Kırgızistan olduğunu söylemek mümkündür. Bu nedenle günümüzde Kırgızistan’da İslam ile beraber, Hıristiyanlık ve diğer çeşitli din, dinî akım ve mezhep taraftarları söz sahibi olmaktadırlar. Kırgızistan Cumhuriyeti demokratik laik bir ülke olduğu için din ile ilgili eğitim tamamen devletten ayrı olarak, devletin eğitim kanunlarına aykırı olmadıkça, yapılabilmektedir. Kırgız Cumhuriyeti Anayasası’nın 2. maddesinde, “Dinî kurum ve törenler devletten ayrılmıştır. Ancak vatandaşlar, dinî inancı ne olursa olsun, her türlü eğitimi alma hakkına sahiptirler.” ifadesi bulunmaktadır. Kırgızistan Cumhuriyeti’nde din ile ilgili eğitim faaliyetleri devletten ayrı kurumlarca yürütülmektedir. Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullarda din öğretimi yapılmasına imkan verilmemektedir. Din, sadece ilk ve ortaöğretimdeki Âdâp Dersi’nin programında yer alan Kırgız kültürü, felsefe tarihi gibi konularla bağlantı kurularak anlatılabilmektedir. Yüksek öğrenimde dinin öğretildiği en önemli eğitim kurumu, İlahiyat Fakülteleridir. Kırgızistan’da Eğitim Bakanlığı’na bağlı, resmî olarak çalışan ve yüksek din öğretimi hizmeti veren iki ilahiyat fakültesi bulunmaktadır. Bunlardan birisi başkent Bişkek’teki Oş Devlet Üniversitesi'ne bağlı Araşan İlahiyat Fakültesi, diğeri ise yine Oş Devlet Üniversitesi'ne bağlı Oş şehrindeki İlahiyat Fakültesi’dir. Oş İlahiyat Fakültesi 1993 yılında Oş Devlet Üniversitesi ile Ankara Üniversitesi arasında, “Akademik ve Ağustos 2010 - 136 11 gündem
Page 1 and 2: Ağustos 2010 - sayı 136 Diyanet
Page 3 and 4: 5 10 13 17 24 28 30 32 TARİH - KÜ
Page 5 and 6: gündem Kırgızistan Tarihi M. Şe
Page 7 and 8: Aynı coğrafyada diğer bölgelerd
Page 9: sel olarak VII. asrın ikinci yarı
Page 13 and 14: Kırgızistan’da Dinî Hayat Fahr
Page 15 and 16: ne has özel bir kurumdur. Başta D
Page 17 and 18: Kırgızistan Cumhuriyeti ve Kırg
Page 19 and 20: ilgili faaliyet olursa olsun bu kur
Page 21 and 22: O Rab olduğundan dolayı, kulluk e
Page 23 and 24: Sabır, nefsin olumsuz duygu, düş
Page 25 and 26: Kur'an’ın insanlıkla buluşmaya
Page 27 and 28: Fıtratımız Fırsatımızdır Kud
Page 29 and 30: aile Ne yepyeni menüler mutlu eder
Page 31 and 32: Tarihimize baktığımız zaman en
Page 33 and 34: Ekim 1918) ve Sevr Antlaşması (10
Page 35 and 36: ile de unutulmayacak bir isim. Bu b
Page 37 and 38: Türk kurtuluş tarihinde önemli b
Page 39 and 40: portre Doç. Dr. Cağfer Karadaş U
Page 41 and 42: ir ayet bir yorum Yüce Allah’ın
Page 43 and 44: Pişman olmamak için Kur'an’a sa
Page 45 and 46: Hadisin başka bir tarîkında Hz.
Page 47 and 48: Hollanda Diyanet Vakfı organizatö
Page 49 and 50: HABERLER Nürnberg ve Ingolstadt Pr
Page 51 and 52: Berlin-Chemnitz Fatih Camiinde Din
Page 53 and 54: Karlsruhe Din Hizmetleri Ataşeliğ
Page 55 and 56: Bavyera ve Baden Württemberg DİT
Page 57 and 58: HABERLER Selimiye Camiinden DİTİB
Page 59 and 60: DİTİB Genel Başkanı Sadi Arslan
Page 61 and 62:
Düsseldorf-Krefeld ve çevresi cam
Page 63 and 64:
HDV’nın, her yıl olduğu gibi b
show all

HABERLER - Diyanet İşleri Başkanlığı

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?