HABERLER - Diyanet İşleri Başkanlığı

din ve sosyal hayat
sokaklara, dehlizlere çekebiliyor.
Fakat Yüce Yaratıcı insana öyle
bir lütufta bulunmuş, ona öyle
bir fıtrat vermiş ki, hiçbir dış
tesir olmasa dahi çoğu insan bir
gün kendi kendine, “Artık dur
bakalım, bu gidiş gidiş değildir.”
diyebiliyor.
Zaten güzel olan da böyle bir
kendine geliş değil midir? Yoksa
insanlık elbette ilâhî vahye
ve risalete muhtaçtır, dışarıdan
gelecek uyarı ve öğütlerle beslenmelidir.
Ama peygamberî
mesaja mazhar olmasına rağmen
her nasılsa düşülen çukurdan,
fıtrî ve vicdanî bir hamle ile
kurtulmak ne güzel bir diriliştir,
ne kadar insanî ve irfanî bir
haysiyettir! İşte İslam’a fıtrat
dini denmesinin sebebi bu olsa
gerektir. “Sen yüzünü Hanif
olarak dine, Allah insanları hangi
fıtrat üzere yaratmışsa ona çevir.”
(Rum, 30) Fıtrat dini demek,
İslam’ın inanç, ibadet, ahlak
28
Ağustos 2010 - 136
ve diğer tüm kuralları ile insan
karakterinin örtüşmesi demektir.
İnsanın doğuştan getirdiği
rûhî/manevî bünyesi, yaratılış
hamuru ve çamuru diyebileceğimiz
“fıtrat” şayet bozulmamış
ise, insan ne kadar bocalarsa
bocalasın, günün birinde düz bir
yola çıkabiliyor ve suyun doğal
yatağını bulduğu gibi, insan da
sahip olması gereken mizac ve
mizanını bulabiliyor. Bilginlerimizin
özetle, “İslama yatkınlık”
veya “Haktan yana olma eğilimi”
şeklinde anladıkları fıtrat (Doç.
Dr. H. Hökelekli, İA, Fıtrat md.), bir
bakıma insanın saf vicdanı gibi
zamanla karşısına dikilip ona,
kâinattaki ve Allah karşısındaki
gerçek konumunu hatırlatmakta,
gözardı ettiği ve sürekli ihmal
edegeldiği gerçek görevlerini
işaret etmektedir.
Hevâya düşmek, gaflete dalmak
kimi insanlar için bir ömür sürebilir.
Ama kimilerine göre bir tek
sabah namazına kalkamamak
dahi gaflettir. Hatta kimi seçkinlerin
göz açıp kapayıncaya
kadar mâsivaya dalmaları gafletin
ta kendisidir. Öyle olmasa
geçmiş ve gelecek günahları
bağışlanmış olan Peygamber
Efendimizin günde yetmiş defa
istiğfâr etmesi nasıl izah edilebilir?
Esasen fıtrata uygun bir
hayatta sürekli doğruluk ve hakşinaslık
esas olduğu için, Elmalılı
merhumun belirttiği gibi gayr-i
ahlakîlik arazîdir, yani istisnadır.
(Elmalılı M. Hamdi Yazır, Hak Dini
Kur’an Dili, c. 6, s. 3823) Böyle
olduğu için de insan kendine,
gidişatına bir vesileyle çekidüzen
vermeye, istisna olanı değil,
aslolanı bulmaya meyillidir. Bu
vesile bazen davudî bir ezan
olabilir, bazen bir kandil coşkusu
olabilir, bazen bir ramazan bereketi
veya omuz omuza kılınan
bir teravih namazı olabilir. Şairin
“meclis-i takvâ” dediği -çok özel
anlamları olabilirse de- böyle bir
birliktelik olsa gerektir. Demek
ki, fıtratımız aslında bizim için
çok büyük bir fırsattır. Ne mutlu
bu kutlu günlerde kendi gönlüne,
daha doğrusu kendi nefsine
böyle seslenip de zararın neresinden
dönersen kârdır hesabı,
kalan ömrün kıymetini idrak
edenlere! Fıtratımıza kulak
verecek olursak, yanlış hesap
Bağdat’tan döner misali, yanlış
gidiş de fıtrattan dönecektir.
Yeter ki, Allah’ın çamurumuza
çaldığı o maya bozulmamış olsun!
Yeter ki, o mayanın sesi diğer
gürültülerin arasında kaybolup
gitmesin!
Ve yeter ki, o sesi duyacak
hassas kulak ile idrak ve insaf
sahibi yürekler olsun…