5.Ulusal Speleoloji Sempozyumu

BİLDİRİLER
Şekil 4. Çamlıca dolayında Zamantı Vadisi boyunca Aladağ Birliğine ait karbonatlı birimlerde Geç Oligosen
paleotopografyasının genel görünümü (bakış D’ya).
DÜDEN-MAĞARA-KAPIZ-VADİ SİSTEMLERİ
Gerek Aladağlar Silsilesi ve gerekse Bolkardağ Silsilesi gibi civar havzalarda gerçekleştirilen saha
gözlemleri yüzey ve yeraltı drenaj sistemleri arasındaki etkin etkileşimin bir sonucu olarak ortaya
çıkan “Düden-Mağara-Kapız-Vadi (DMKV)” sistemlerinin karstlaşma sürecinde önemli bir işleve
sahip olduklarını göstermektedir (Nazik, 2007, sözlü görüşme). DMKV sistemlerine bağlı karstlaşma
Aladağlar Silsilesinin Kuvaterner öncesi karstlaşmasında önemli bir yere sahip olduğu gibi, Holosen
döneminde silsile genelinde karstlaşmanın yeniden canlanmasında da önemli bir işleve sahiptirler.
DMKV sistemleri kısaca; allojenik ve/veya otijenik “noktasal” yüzeysel beslenimi “düden” ve çıkış
noktasında yer alan “karst kaynağından” oluşan iki ana uç bileşenli sistemde, yeraltısuyu akımına bağlı
olarak zamanla karstik akım kanalları genişlemekte ve akım yolu boyunca uzanan yüzeysel karstlaşmanın
aşırı derecede gelişmesi ile mağara tavanı göçmekte ve bunun sonucunda da mağara bir “kapıza”
dönüşmesi şeklinde oluşmaktadır. Kapız oluşumunu takip eden süreçte ise vadi yamaçlarında gelişen
erozyon, kapızın zamanla dik yamaçlı bir vadiye dönüşmesini de sağlamaktadır 1 (Şekil 5 ve Şekil 6).
1 DMKV sistemlerinin gelişimine ilişkin kuramın temelleri Dr. Lütfi Nazik tarafından atılmıştır.
125