Sektörmaden Dergisi 89 sayı

TEKNOLOJİNİN NİMETLERİ
Hazırlayan: Ümit Dertli
Madenciliğin
geleceğinde konveyör
sistemleri
***Başlık: Madenciliğin geleceğinde konveyör sistemleri
de altyapı kurulumu bakılından en yüksek emisyon
değeri sergiliyor. Önemli bir konveyör sistemi tedarikçisi
olan Beumer Group, uzun kavisli karayolu
konveyörlerinin verimli bir şekilde planlanması için
3D modelleme araçlarını kullanarak optimize edilmiş
planlama ve tasarım yoluyla çevresel kaygıları gidermeye
çalışıyor.
Geleneksel yüksek kapasiteli konveyör sistemlerinin
enerji verimliliği, güvenlik ve toz kontrolü bakımından
çeşitli dezavantajları olduğu biliniyor. Buna
karşılık, Newcastle Üniversitesi ve Thyssenkrupp
tarafından tanıtılan raylı bant konveyör konsepti,
sürtünmeyi azaltarak enerji verimliliğini artırıyor.
Afrika’daki büyük bir bakır madeninde uygulanması
planlanan bu konsept, daha büyük konveyör sistemlerinde
verimlilik ve çevresel etkinin azaltılması için
potansiyel bir çözüm sunuyor.
Performans geliştirme ihtiyacı
Konveyör sistemlerinde elektrik motorları, sürücüler
ve güç aktarım ekipmanlarının performanslarının geliştirilmesi
gerekiyor. ABB’nin yeni nesil büyük endüksiyon
motoru AMI 5800 bu ihtiyaca cevap olarak
dikkat çekiyor. Motor sağlam kaynaklı çelik çerçeve
ve gelişmiş enerji verimliliği için modülerlik özellikleriyle
güvenilirlik vaadediyor.
Voith Turbo’nun 42 mil uzunluğundaki bir karayolu
konveyör sistemi için sağladığı akışkan kaplin
tahrikleri ve elektrik motorları ise, optimum kayış
gerilimleri sağlayarak uzatılmış hızlanma süreleri
sunuyor.
Güvenlik
Maden konveyör sistemleri büyüdükçe, güvenlik
daha da önemli hale geliyor ve gelişmiş tasarım ihtiyacı
ortaya çıkıyor. Martin Engineering, muhtemel
yükseltme ve geliştirme olanaklarını da hesaba katan
bir tasarım ile bu ihtiyaca yanıt olma iddiasında. Ön
mühendislik ve yaşam döngüsü maliyeti yaklaşımı,
güvenlik risklerini ve arıza sürelerini azalttıyor. Rulmeca’nın
cam dolgulu polietilen kompozit silindiri ve
PROK’un HDPE silindiri gibi teknolojiler, bakımda
güvenliğe öncelik verirken PROK’un bant kaldırıcı
cihazı, silindir değişimleri sırasında yaralanma riskini
azaltıyor. Genel olarak, yeni konveyör tasarımlarının
güvenlik tehlikelerini azaltmayı, arıza süresini en
aza indirmeyi ve bakım ihtiyaçlarını azaltmayı amaçladığı
görülüyor.
Madencilik teknolojisi dendiğinde ilk akla gelen şeylerden biri olmayan, hatta hafife alınan konveyör
sistemleri, uzun mesafelerde dökme malzeme taşımacılığı için hayati önem taşıyor. Fas'ın Bou Craa
madeninde bulunan ve uzaydan da görülebilen 60 km'lik bir konveyör sistemi toz kontrolü ve
Madencilik teknolojisi dendiğinde ilk akla
güvenilirlik sorunlarının önemini gözler önüne seriyor. Bu sorunların farkında olan Rio Tinto,
Avustralya'daki Pilbara gelen demir cevherinde şeylerden konveyörlerin biri performansına olmayan, aktif olarak konveyör
yatırım yapıyor.
Fenner Conveyors ile özel bantlar gibi gelişmiş bileşenler için sözleşmeler imzalayan şirket sektörün
toz kontrolü ve güvenilirlik sistemleri, zorluklarını ele alma uzun konusunda mesafelerde kararlı adımlar atıyor. dökme malzeme
taşımacılığı için hayati önem taşıyor. Fas’ın
***ara başlık: Malzeme taşımada çevresel etki
Dökme malzeme taşıma yöntemlerinin sera gazı emisyonları karşılaştırıldığında, dizel-elektrikli nakliye
kamyonları Bou Craa işletme sürecinde madeninde yüksek emisyona bulunan sahipken, ve konveyör uzaydan sistemleri şaşırtıcı da bir görülebilen
olan 60 Beumer km’lik Group, uzun bir kavisli konveyör karayolu konveyörlerinin sistemi verimli toz bir şekilde kontrolü planlanması
şekilde
altyapı kurulumu bakılından en yüksek emisyon değeri sergiliyor. Önemli bir konveyör sistemi
tedarikçisi
için 3D modelleme araçlarını kullanarak optimize edilmiş planlama ve tasarım yoluyla çevresel kaygıları
gidermeye ve güvenilirlik çalışıyor. sorunlarının önemini gözler önüne
Geleneksel yüksek kapasiteli konveyör sistemlerinin enerji verimliliği, güvenlik ve toz kontrolü
bakımından seriyor. çeşitli Bu dezavantajları sorunların olduğu farkında biliniyor. Buna olan karşılık, Rio Newcastle Tinto, Üniversitesi Avustralya’daki
Afrika'daki büyük Pilbara bir bakır demir madeninde uygulanması madeninde planlanan konveyörlerin
bu konsept, daha büyük
ve
Thyssenkrupp tarafından tanıtılan raylı bant konveyör konsepti, sürtünmeyi azaltarak enerji verimliliğini
artırıyor.
konveyör sistemlerinde verimlilik ve çevresel etkinin azaltılması için potansiyel bir çözüm sunuyor.
performansına aktif olarak yatırım yapıyor. Fenner
Conveyors ile özel bantlar gibi gelişmiş bileşenler
için sözleşmeler imzalayan şirket sektörün toz kontrolü
ve güvenilirlik zorluklarını ele alma konusunda
kararlı adımlar atıyor.
Malzeme taşımada çevresel
etki
Dökme malzeme taşıma yöntemlerinin sera gazı
emisyonları karşılaştırıldığında, dizel-elektrikli nakliye
kamyonları işletme sürecinde en yüksek emisyona
sahipken, konveyör sistemleri şaşırtıcı bir şekil-
***ara başlık: Havadan denetim verimliliği artırıyor
Havadan denetim verimliliği
artırıyor
Havadan denetim dronları, madencilik endüstrisinde konveyör bantlarının izlenmesinde devrim
yaratıyor. Kızılötesi ve RGB kameralarla donatılmış Conti Conveyor Inspect sistemi, konveyör
bantlarının her iki tarafını otonom bir şekilde denetleyerek bakım planlamasını geliştiriyor ve plansız
duruş sürelerini önlüyor. Newcrest Mining'in Telfer madenindeki "GET algılama droneu" gibi dronlar
ise, malzeme dökülmelerini tespit ederek madencilik süreçlerine verimlilik katıyor.
***ara başlık: Performans geliştirme ihtiyacı
Konveyör sistemlerinde elektrik motorları, sürücüler ve güç aktarım ekipmanlarının performanslarının
Havadan geliştirilmesi gerekiyor. denetim ABB'nin yeni dronları, nesil büyük madencilik endüksiyon motoru AMI endüstrisinde
5800 bu ihtiyaca cevap
olarak dikkat çekiyor. Motor sağlam kaynaklı çelik çerçeve ve gelişmiş enerji verimliliği için modülerlik
konveyör özellikleriyle güvenilirlik bantlarının vaadediyor. Voith izlenmesinde Turbo'nun 42 mil uzunluğundaki devrim bir yaratıyor.
karayolu konveyör
sistemi için sağladığı akışkan kaplin tahrikleri ve elektrik motorları ise, optimum kayış gerilimleri
sağlayarak uzatılmış hızlanma süreleri sunuyor.
Kızılötesi ve RGB kameralarla donatılmış Conti Conveyor
Inspect sistemi, konveyör bantlarının her
***ara başlık: Güvenlik
iki
Maden konveyör sistemleri büyüdükçe, güvenlik daha da önemli hale geliyor ve gelişmiş tasarım
ihtiyacı ortaya çıkıyor. Martin Engineering, muhtemel yükseltme ve geliştirme olanaklarını da hesaba
tarafını otonom bir şekilde denetleyerek bakım planlamasını
geliştiriyor ve plansız duruş sürelerini önlü-
katan bir tasarım ile bu ihtiyaca yanıt olma iddiasında. Ön mühendislik ve yaşam döngüsü maliyeti
yaklaşımı, güvenlik risklerini ve arıza sürelerini azalttıyor. Rulmeca'nın cam dolgulu polietilen
kompozit silindiri ve PROK'un HDPE silindiri gibi teknolojiler, bakımda güvenliğe öncelik verirken
PROK'un bant kaldırıcı cihazı, silindir değişimleri sırasında yaralanma riskini azaltıyor. Genel olarak,
yor.
yeni konveyör
Newcrest
tasarımlarının
Mining’in
güvenlik tehlikelerini
Telfer
azaltmayı, arıza
madenindeki
süresini en aza indirmeyi
“GET
ve bakım
ihtiyaçlarını azaltmayı amaçladığı görülüyor.
algılama droneu” gibi dronlar ise, malzeme dökülmelerini
tespit ederek madencilik süreçlerine verimlilik
*** Başlık: Altın kazanımında verimlilik
katıyor.
Altın kazanımında
verimlilik
Siyanürlü liç yüz yılı aşkın bir süredir birincil
altın kazanım işlemi olarak kullanılıyor. Günümüzde
siyanürleme süreçlerinde bir yandan
elektrik ve kimyasal kullanımını düşürmek ve
tesis ayak izini küçültmek bir yandan da verimliliği
artırmak için kaydadeğer çalışmalar yürütülüyor. Çalışmaların
odak noktası sadece altın kazanımını artırmak
değil, bunu sürdürülebilir ve uygun maliyetli
bir şekilde gerçekleştirmek. Glisin liçi gibi siyanür
tüketimini azaltan yeni gelişmeler ekonomik faydaları
artırıyor. Her yatağın jeolojisini ve mineralojisini
anlamak, belirli konumlara göre tekniklerin uyarlanması
açısından son derece önem arzediyor. Bu konuda
ileri sürülen çözümler arasında arasında gelişmiş
laboratuvar desteği, verimli cevher işleme ve yüksek
basınçla kırma ve gelişmiş eleme yöntemleri gibi teknolojiler
yenilikçi öneriler olarak ön plana çıkıyor.
Siyanürlü liç yüz yılı aşkın bir süredir birincil altın kazanım işlemi olarak kullanılıyor. Günümüzde
siyanürleme süreçlerinde bir yandan elektrik ve kimyasal kullanımını düşürmek ve tesis ayak izini
küçültmek bir yandan da verimliliği artırmak için kaydadeğer çalışmalar yürütülüyor. Çalışmaların
odak noktası sadece altın kazanımını artırmak değil, bunu sürdürülebilir ve uygun maliyetli bir şekilde
gerçekleştirmek. Glisin liçi gibi siyanür tüketimini azaltan yeni gelişmeler ekonomik faydaları
64 SEKTÖRMADEN SEKTÖRMADEN 65
artırıyor. Her yatağın jeolojisini ve mineralojisini anlamak, belirli konumlara göre tekniklerin
uyarlanması açısından son derece önem arzediyor. Bu konuda ileri sürülen çözümler arasında arasında