Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
112<br />
<strong>Sahil</strong> <strong>Güvenlik</strong> Dergisi ° Ağustos 2007<br />
Beluga<br />
Sivrişka Şip<br />
görülmüştür. Stoklarının korunması ve gelişmesi<br />
için 1975-1976 av sezonundan itibaren avcılığı<br />
sınırlandırılmış ve daha sonra da 1380 sayılı yasa ve<br />
su ürünleri sirkülerleriyle tamamen yasaklanmıştır.<br />
<strong>Sahil</strong> <strong>Güvenlik</strong> <strong>Komutanlığı</strong>nın, ilgili sirkülerler<br />
kapsamında icra ettiği görevler esnasında<br />
konuya gösterdiği hassasiyete ve yıllardır verilen<br />
konferanslara rağmen söz konusu türün stoklarında<br />
bir iyileşme olmadığı, üretime yönelik profesyonel<br />
ilave uygulamalara ihtiyaç olduğu görülmüştür.<br />
Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV) balıkların<br />
korunması ve sayılarının artırılabilmesi maksadıyla,<br />
1997 yılından itibaren Karadeniz’de Mersin<br />
balıklarının dağılımı, Karadeniz’e dökülen nehirlerin<br />
kirlenmeden arındırılması, nehirlerin su bütçelerinin<br />
dengelenmesi, Mersin balıklarının avcılığının<br />
yasaklanarak, yeni kurallara bağlanması, balıkçıların<br />
eğitimi gibi konularda kendi olanakları ve Birleşmiş<br />
Milletler Kalkınma Programı’nın (UNDP) desteğiyle<br />
çalışmalar yürütmektedir.<br />
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Trabzon Su Ürünleri<br />
Merkez Araştırma Enstitüsü, Karadeniz Teknik<br />
Üniversitesi Rize Su Ürünleri Fakültesi, Ondokuz<br />
Mayıs Üniversitesi Sinop Su Ürünleri Fakültesi<br />
ve İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesinin<br />
ortaklığında; Mersin Balıklarını Koruma ve Yaşatma<br />
Derneği (MERKODER), Samsun Tarım İl Müdürlüğü<br />
Rus Mersini<br />
işbirliği ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal<br />
Araştırmalar Genel Müdürlüğünün desteğinde Dr.<br />
Bilal AKBULUT başkanlığında Mersin Balıkları<br />
Populasyonlarının Mevcut Durumlarının Belirlenmesi<br />
ve Yetiştiricilik İmkanlarının Araştırılması (Research<br />
on Present Status of Sturgeon Population and Rearing<br />
Possibilities) konulu bir proje başlatılmıştır. Proje<br />
ile; Türkiye sularındaki mersin balıkları hakkında<br />
bilgi toplamak ve veri tabanı oluşturmak, mersin<br />
balıklarının maruz kaldıkları olumsuz etmenleri tam<br />
anlamıyla belirlemek, mersin balıklarının korunması<br />
ve sürdürülebilir yönetimi için kamuoyunu<br />
bilinçlendirmek ve kurumsal işbirliğini geliştirmek,<br />
yönetim stratejileri ve planları geliştirmek, ülkemizde<br />
mersin balığı yetiştiriciliğinin gelişebilmesi için<br />
çalışmalar yapılması hedeflenmektedir. Araştırma<br />
kapsamında, avlanması yasak olan ancak zaman<br />
zaman ağlara takılan mersin balıklarının göğüs<br />
yüzgeçlerine, üzerinde numaralar bulunan küçük<br />
markalar takılacak ve tekrar denize geri salınacaktır.<br />
Markalı mersin balıkları tekrar yakalandığında marka<br />
üzerindeki sayı okunacak ve kaydedilecek, daha sonra<br />
balık tekrar denize geri salınacaktır. Bu araştırma<br />
ile, bir taraftan mersin balıklarının sularımızdaki<br />
beslenme ve üreme alanları tespit edilmeye<br />
çalışılacak, diğer taraftan Karadeniz’deki varlıklarının<br />
devamına katkıda bulunulacaktır.<br />
Mersin Balıklarının gelecek nesiller tarafından da<br />
tanınmasını sağlamak ve Karadeniz, dolayısıyla da<br />
ülkemiz ekonomisi için havyar üretim sektörünü<br />
tekrar canlandırmak amacıyla gerekli tedbirlerin<br />
çok geç olmadan alınmasının ve uygulamaya<br />
geçirilmesinin faydalı olacağı değerlendirilmektedir.<br />
Bu kapsamda; yasak avlanmanın önlenmesi ve<br />
yasakların sıkı kontrolü, tesadüfen yakalanan<br />
mersin balıklarının satışının önlenmesi için gerekli<br />
yaptırımların uygulanması, mersin balıklarının<br />
üreme alanlarını oluşturan nehirlerimiz (Kızılırmak,<br />
Yeşilırmak) ekolojik yapısının incelenmesi ve<br />
balıklara baraj ile nehir ağzı arasındaki bölümde<br />
üreme şansı tanınabilmesi için buralarda üremeye<br />
elverişli olabilecek yerlerin tespiti ve koruma<br />
altına alınması, nehir ağızlarının balıkların girişine<br />
elverişli hale getirilmesi, mersin balıklarının yapay<br />
üretimini gerçekleştirmek üzere özellikle Yeşilırmak<br />
ve Kızılırmak civarında üretim istasyonlarının<br />
kurulması, ülkemiz sularında bulunan ve sayıları her<br />
geçen gün azalan anaç mersin balıklarının koruma<br />
altına alınarak, kurulacak üretim tesislerinde yapay<br />
üretimi ve elde edilen yavruların hem doğal stokları<br />
desteklemek üzere doğaya salınması hem de kültür<br />
şartlarında yetiştiriciliğinin yapılması gerekir .<br />
Yapılan çalışmalara ve başlatılan projeye destek<br />
olabilmek maksadıyla balıkçıların konu hakkında<br />
bilgilendirilmelerinin ve ağlara takılan mersin<br />
balıklarının markalı olup olmadıklarının kontrolünü<br />
müteakip markalı olanların marka üzerinde bulunan<br />
numaralarının ve balığın nerede yakalandığının<br />
kaydedilerek projeyi yürüten kurum/kuruluşlara<br />
bildirilmesi hususunda balıkçıları bilgilendirme<br />
toplantılarından istifadeyle bilinçlendirilmelerinin<br />
faydalı olacağı değerlendirilmektedir.<br />
KAYNAKLAR:<br />
1. http://sufak.omu.edu.tr (Mersin Balıkları-Yrd.Doç.Dr.Serap USTAOĞLU)<br />
2. http://tr.wikipedia.org<br />
3. http://www.lezzet.com.tr<br />
4. http://www.denizce.com<br />
5. http://www.istanbul.edu.tr<br />
6. http://www.tudav.org<br />
7. http://www.ziraatci.com<br />
Mersin balıkları konusunda ulaşılabilecek kurum ve kuruluşlara ilişkin bilgiler aşağıda sunulmuştur.<br />
1. MERSİN BALIĞI ARAŞTIRMA PROJESİ<br />
Adres : Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Kaşüstü Beldesi, 61250 Yomra/TRABZON<br />
Telefon : (0462) 3411053 - 0505 4908563<br />
Faks : (0462) 3411056<br />
E-mail : mersin@sumae.gov.tr<br />
Web : www.mersin.sumae.gov.tr<br />
Yürütücü Kuruluş :<br />
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Trabzon Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü<br />
İşbirliği Yapılan Kuruluşlar :<br />
• Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sinop Su Ürünleri Fakültesi<br />
• İstanbul Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi<br />
• Karadeniz Teknik Üniversitesi, Rize Su Ürünleri Fakültesi<br />
• Mersin Balıklarını Koruma ve Yaşatma Derneği<br />
• Samsun Tarım İl Müdürlüğü - Tel: (0362) 2313700<br />
2. TÜRK DENİZ ARAŞTIRMALARI VAKFI (TÜDAV) ERİŞİM BİLGİLERİ<br />
Adres : TÜDAV P.K.10 81650 Beykoz/İstanbul<br />
Telefon : (0216) 4240772<br />
Faks : (0216) 4240771<br />
E-mail : tudav@superonline.com<br />
Web : www.tudav.gov<br />
113<br />
<strong>Sahil</strong> <strong>Güvenlik</strong> Dergisi ° Ağustos 2007