Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler ... - Turuz.info
Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler ... - Turuz.info
Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler ... - Turuz.info
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ÖZET<br />
Tezimizin konusu olan Orhun abidelierinin bugün bilim dünyasına bilinen<br />
okuyuş ve yorumlarının az çok değişiklik ve farklılık içermesi dolayısıyla birkaç<br />
varyantı mevcuttur. Bu varyantların arasından tanınmış bilim adamlarının kabul ettiği<br />
Talat Tekin’in okuyuş ve yorumlarına tez çalışmasının dayandırılması tercih<br />
edilmiştir. Bu çalışmada yalnız II. Göktürk Kağanlığı döneminde dikilmiş Orhun<br />
abidelerinin – Tonyukuk, Kül Tigin, Bilge Kağan yazıtları – Türkçesi ile Kırgız<br />
Türkçesi’nin sözvarlıkları arasındaki benzerlikler ve ayrılıklar tarihi karşılaştırmalı<br />
yaklaşıma göre ele alınmıştır.<br />
Bu mukayeseli çalışmayı tez olarak almamızın amacı Orhun abidelerinin<br />
sözvarlığı ile Kırgız Türkçesinin sözvarlığı arasındaki ilişkileri tespit ederek bilim<br />
dünyasına tanıtmaktır. Kırgız Türkçesi’nin yazı ve konuşma dilinde bulunan Orhun<br />
Türkçesi’nden kalma kelimeleri leksikolojinin çeşitli dallarına göre inceleyip ortaya<br />
koymak ve Kırgızcanın leksikolojisi üzerine yapılan çalışmalara katkıda bulunmak<br />
düşüncesi çalışmamızın ortaya konmasına yardımcı olmuştur.<br />
Tez çalışmasında temel olarak abidelerde geçen kelimeler Kırgızca<br />
karşılıkları, anlamları ve örneklemeleri ile beraber sıralandı.<br />
Tezin ‘Giriş’ kısmında Orhun abideleri, Orhun Türkçesi ve Kırgız Türkçesi<br />
hakkında genel bilgi verilmiştir. Çalışmanın esasını teşkil eden inceleme kısmı üç<br />
bölümden meydana gelmiştir.<br />
I. Bölümde Orhun Türkçesi’nin ve Kırgız Türkçesi’nin ses bilgisi özellikleri,<br />
ünlü ve ünsüz varlıkları üzerinde karşılaştırmalı olarak durulmuştur.<br />
II. Bölümde kelimelerin anlam ve şekil yönünden gösterdikleri değişmeler<br />
dikkatlere sunulmuştur. Kelimelerin yansıttığı leksikolojik gelişmeler artzamanlı<br />
yöntemle aydınlatılmaya çalışılmıştır. Bu bölümde ayrıca çekirdek kelimeler,<br />
anlamları değişen, unutulan, yitirilen sözcükler ele alınmıştır.<br />
III. Bölümde Orhun abidelerinde geçen kelimelerin Kırgızca karşılıklarına,<br />
anlamlarına, örneklemelerine kaynaklarıyla beraber yer verilmiştir. Bunun devamında