Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
duvcli bowiem rybach łuska, mimo dostrzegać się na niej dających<br />
pierścieni, oznaczających przyrost i promieni mniej więcej<br />
wyraźnych, rozbiegaj ących się od środka we wszystkie strony,<br />
lub częściej zebranych tylko w dwa wachlarze na polu tylnem<br />
i na przedniem, jest gładka a brzeg jej tylny równo obkrojony<br />
czyli cały; na drugich zaś prócz pierścieni przyrostowych i promieni,<br />
powierzchnia łuski nastroszona jest zadziorkami, mianowicie<br />
na polu tylnem gręplowało podnoszącemi się, a zarazem<br />
brzeg tylny łuski jest grzebykowato ząbkowany. Różnica ta<br />
łusk znalazła ważne zastosowanie w Paleontologii, gdzie dostarcza<br />
cech szacownych i łatwych do obserwowania, łuski bowiem<br />
stanowią zwykle część najlepiej zachowaną w skamieniałościach<br />
i odciskach rybich, Agassiz też w swej klassyfikacyi ryb osnowa!'<br />
na tych cechach dwa rzędy: Gr ł a d k o 1 u s k i c h (Cycloidei)<br />
odpowiadających po większej części Miękkopromiennym Cuviera.<br />
i Z g r z e b 1 o ł u s k i c h (Ctenoidei) po większe j części Cierniopromiennym<br />
Cuviera. Wszakże dla ryb obecnie żyjących, cecha<br />
ta jest podrzędną, a przy tem niedostateczną, równie bowiem<br />
pomiędzy miękko jak ciernio-promiennemi, znajdujemy zupełnie<br />
nagie jak Sum i Byczek, niekiedy łuski są drobne a przytem<br />
tak głęboko w skórze osadzone, iż mało są widoczne, jak<br />
u Węgorza.<br />
Rzęd łusk od głowy ku ogonowi z każdej strony ciała<br />
wzdłuż boku przebiegający, przedstawia szereg* rurek, szluz<br />
skórny wydzielających, zwany linią n ab oczną; bywa ona<br />
zwykle ku dołowi łagodnie wygięta, rzadzej ku górze wypukła<br />
i bliższa grzbietu jak u Okuniowatych, niekiedy nagle na dół<br />
zgięta (Ciosa), różnie przerywana i rozrzucona (Szczupak) lub<br />
widoczna tylko od głowy, dalej niknąca, jakby urwana (Różanka<br />
i Owsianka).<br />
Tarcze kościane pokrywające niektóre ryby, są w skórę<br />
w około wrosłe i nie mają wolnego brzegu, bywają zwykle ułożone<br />
w odległe podłużne rzędy, między któremi rozsiane są drobne<br />
kościane tarczki ziareczkowate, czasem gwiazdkowate. Powierzchnia<br />
zewnętrzna tych kości naskórnych bywa powleczona<br />
warstewką szkliwa, podobną do emalii na zębach zwierząt ssą-<br />
http://rcin.org.pl